Babanın Ev İşlerinde ve Çocuk Bakımında Sorumluluk Alması ile Annenin Duygusal ve Fiziksel İstismarı Arasındaki İlişki

Yıl 2020, Cilt: 20 Sayı: 1, 35 - 51, 29.12.2020

Berna Çalgı

Öz

Bu çalışmada çocuk istismarının anne odaklı araştırılmasında, yeni doğan bebeğin bakımında bir yetişkinin gözetimine ve ilgisine bağımlı olarak yaşaması ve bu bakım veren kişinin genelde anne olması kabulünden yola çıkılmıştır. Bu odakta annenin çocuğa şiddet uygulamasında annenin ev içi işlerde ve çocuğun bakımı konusunda sorumlulukları baba ile paylaşmasının şiddet davranışını arttırıcı/azaltıcı etkileri anlaşılmaya çalışılmıştır. Araştırma, tanımlayıcı bir araştırmadır. Araştırmanın evreni, Gaziosmanpaşa Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesine başvurmuş ve 0-11 yaş arası çocuğa sahip olan annelerdir. Araştırmanın anket formunun oluşturulmasında 2013 yılında Bernard van Leer Vakfı, Boğaziçi Üniversitesi, Hümanist Büro ve Frekans Araştırma tarafından yapılan “Türkiye’de 0-8 yaş arası çocuğa yönelik aile içi şiddet araştırması” başlıklı çalışmada kullanılan anket soruları temel alınmıştır. Yapılan analiz sonucunda babanın ev işlerinde sorumluluk alma oranı en yüksek çocuklarla ilgilenmek maddesinde %58 ve ev için alışveriş yapmak maddesinde %46 bulunmuştur. Babanın çocuk bakımında sorumluluk alması en çok %42 oranıyla çocukla oyun oynamak ve beraber gezmek maddelerinde benzer oranlarla bulunmuştur. Ayrıca babanın ev işlerinde sorumluluk alması ile annelerin çocuklarına yönelik ihmal davranışı [X2 (1, N=100) = 5,91; p=,015] ve annelerin çocuklarına yönelik düşük düzey duygusal şiddet uygulaması [X2 (1, N=100) = 9,35; p=,002] arasında anlamlı ilişki bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

ihmal, istismar, anne, baba, ev içi sorumluluk

Kaynakça

• Bozok, M. (2018). Türkiye’de ataerkillik, kapitalizm ve erkeklik ı̇lişkilerinde biçimlenen babalık. Fe Dergi: Feminist Eleştiri. 10(2).
• Bulut, I. (1996). Genç Anne ve Çocuk İstismarı. Ankara: Bizim Büro.
• Çalışkan, Z., Evgi̇n, D., Musalli̇, E., Akşi̇t, B., Durgun, Ö. ve Türe, N. (2019). Annelerin çocuklarına yönelik istismar-ihmal davranışları ve etkileyen faktörler. Güncel Pediatri,17 (3), 387-399.
• Dökmen, Z. (2010). Toplumsal cinsiyet: sosyal psikolojik açıklamalar. (2. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Güler, N., Uzun, S., Boztaş, Z. ve Aydoğan, S. (2002). Anneleri tarafından çocuklara uygulanan duygusal ve fiziksel i̇stismar/i̇hmal davranışı ve bunu etkileyen faktörler. C. Ü. Tıp Fakültesi Dergisi. 24 (3).
• Karasu, F., Bilgen, F.(2017). Anneleri tarafindan çocuklara uygulanan duygusal ve fiziksel istismar/ihmal davranişlari. Sosyal Bilimler Dergisi. 7(13), 22-34.
• Kaufman, J. ve Zigler, E. (1987) Do abuse children become abusive parents? American Journal of Orthopsychiatry, 57(2), 186-192.
• Kul Parlak, N. (2016). İş-Yaşam dengesi açısından çocuk bakim hizmetleri. Sosyal Bilimler Dergisi, 58, 159-184.
• Kul Parlak, N. (2016). İş-Yaşam dengesi açısından esnek çalışmanın analizi. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 5(2), 109-137.
• Lamb, M.E. (2010). The Role of Father in Child Development. Hoboken, NJ: John Wiley and Sons.
• Levtov, R.; van der Gaag, N, Greene, M.; Kaufman, M., and Barker, G. (2015). State of the World’s Fathers: A MenCare Advocacy Publication. (Washington, DC: Promundo, Rutgers, Save the Children, Sonke Gender Justice, and the MenEngage Alliance.
• ICN, International Nurses Day (2001). Nurses Always There for You: United Against Violence. Geneva: Ant 36-Violence Tool Kit.
• Paoviloinen, E., Astedt-Kurki, P., Paunonen-Illmomen, M. and Laippolo, P. (2001). Risk factors of child maltreatment within hte family: towards a knowledgeable base of family nursing, Int Nurs Stud. 38(3); 297-3003.
• Polat O. (2000). Adli Tıp, İstanbul: Der.
• World Health Organization (WHO). (2015) “Definition and Typology of Violence.” http://www.who.int/violencepre-vention/approach/definition/en/.
• Yenibaş, R. ve Şirin, A. (2007). Ailede Çocuğun İstismarı ve Umutsuzluk. Ankara: Nobel.
• Zengin ve Altındağ (2016). Bir İnsan Hakları Mesleği Olarak Sosyal Hizmet. Toplum ve Sosyal Hizmet. 27(1), 179-190.