GEÇİCİ KORUMA ALTINDA BULUNAN SURİYELİ ÇOCUKLARIN UYUM SÜRECİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA: İSTANBUL ÖRNEĞİ

Yıl 2021, Cilt: 21 Sayı: 2, 160 - 187, 31.12.2021

Sayra Lotfi , Selda Meydan , Nazire Yüksek

https://doi.org/10.54961/uobild.971401

Öz

Suriye’de başlayan halk isyanlarının 2011 tarihinden itibaren çatışmalara dönüşmesi çocukları, aileleri ile birlikte ülkelerinden göç etmeye zorlamıştır. Bu noktada Suriyeli çocukların göç sonrası içerisinde bulundukları sosyal çevreye yönelik sosyal uyum süreçlerinde sorunlar yaşadığı ve gelecek yaşamlarından beklentilerinde değişimlerin olduğu görülmektedir. Buradan hareketle araştırmada nitel yöntem tercih edilmiş ve araştırmanın çalışma grubunu, İstanbul’da bulunan bir ortaokulda öğrenim gören 15-17 yaş aralığında 20 Suriyeli çocuk oluşturmuştur. Araştırmanın verileri, yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi ile toplanarak sağlanmıştır. Araştırmanın bulguları incelendiğinde çocukların yaşadıkları birtakım farklılıklar nedeniyle sosyal uyum durumlarının olumsuz geliştiği bilinmektedir. Bu durum onlarda korku ve kaygı duygusunun devam etmesine yol açmaktadır. Çocukların gelecek beklentileri arasında en çok savaşın sona ermesi ve kendi ülkelerine geri dönme umutlarının varlığı yer almaktadır. Sonuç olarak, araştırma verilerinden Türkiye’de yaşamını devam ettiren Suriyeli çocukların burada kalmaya devam ettiği sürelerde sosyal uyum durumlarının iyileştirilmesine ihtiyaç olduğu görülmektedir. Bu nedenle politikaların bu perspektiften oluşturulması önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Uluslararası göç, geçici koruma, Suriyeli çocuk, sosyal hizmet

A RESEARCH ON THE ADAPTATION PROCESS OF SYRIAN CHILDREN UNDER TEMPORARY PROTECTION: THE CASE OF ISTANBUL

Öz

The popular uprisings that started in Syria turned into conflicts as of 2011, forcing children to immigrate from their country with their families. At this point, it is seen that Syrian children have problems in their social adaptation processes towards the social environment they are in after migration and there are changes in their expectations from their future lives. From this point of view, the qualitative method was preferred in the research and the study group of the research consisted of 20 Syrian children between the ages of 15-17 who were studying in a secondary school in Istanbul. The data of the research were collected by semi-structured interview method. When the findings of the research are examined, it is known that the social adaptation status of children develops negatively due to some differences they experience. This situation leads to the continuation of the feeling of fear and anxiety in them. Children's expectations for the future include the end of the war and the hope of returning to their own country. As a result, it is seen from the research data that there is a need to improve the social cohesion of Syrian children living in Turkey during their stay here. Therefore, it is important to create policies from this perspective.

Anahtar Kelimeler

International migration, temporary protection, Syrian child, social work.

Kaynakça

• Alptekin, K., Akarçay Ulutaş, D., Ustabaşı Gündüz, D., Akın Altıncı, E. (2018). Geçici koruma altındaki Suriyelilerin hukuki statüleri ile kayıt ve kimlik işlemleri üzerine genel bir değerlendirme. https://sosyalhizmetkongresi2018.aydin.edu.tr/wp-content/uploads/2019/07/sosyal-hizmet-kongresi-2018-multeciler-sosyal-hizmet.pdf Erişim Tarihi: 20 Kasım 2020.
• Apak, H. (2015). Suriyeli göçmenlerin gelecek beklentileri: Mardin örneği. Birey ve Toplum, 9, 125-142.
• Artan, T., Arıcı, A. (2017). İstanbul’da yaşayan geçici koruma statüsündeki Suriyelilere yönelik sosyal hizmet uygulamalarının değerlendirilmesi. Sosyal Çalışma Dergisi, 1(1), 1-21.
• Atasü-Topcuoğlu, R. (2014). Hayatı değiştirmek için yola çıkanlar-yola çıkınca değişen hayatlar: bir müracaatçı grubu olarak göçmen çocuklar. Toplum ve Sosyal Hizmet, 1, 89-108.
• Aydin, H., Kaya, Y. (2019). Education for Syrian refugees: The new global issue facing teachers and principals in Turkey. A Journal of the American Educational Studies Association, 55(1), 46-71.
• Başkale, H. (2016). Nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve örneklem büyüklüğünün belirlenmesi. DEUHFED, 9(1), 23-28.
• Buz, S. (2018). Türkiye’de sığınmacı ve mültecilerin toplumsal kabulü ve sosyal uyumu. https://sosyalhizmetkongresi2018.aydin.edu.tr/wp-content/uploads/2019/07/sosyal-hizmet-kongresi-2018-multeciler-sosyal-hizmet.pdf Erişim Tarihi: 20 Kasım 2020.
• Buz, S., Uslu, B. (2019). Türkiye’de geçici koruma altındaki Suriyeli bireylerin mesleki eğitimi ve istihdamı: Toplumla sosyal hizmet saha örneği. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 41-54.
• Convention on the Rights of the Child. (1989). https://www.ohchr.org/en/professionalinterest/pages/crc.aspx Erişim Tarihi: 10 Aralık 2020.
• Çelik, Ç., İçduygu, A. (2018). Schools and refugee children: The case of Syrians in Turkey. International Migration, 57(2), 253-267.
• Çetin, İ. (2016). Türkiye’de Suriyeli sığınmacıların sosyal ve kültürel entegrasyonu. Sosyoloji Dergisi, 34, 197-222.
• Derince, D. (2019). Suriyeli mülteci çocuklar özelinde: savaş mağduru çocuklar ve çocuk sağlığı sorunları. Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, 1(1), 57-70.
• Dolapcioglu, S., Bolat, Y. (2019). The education issues of Syrian students under temporary protection status. Research in Education, 0(0), 1–17.
• Duman, N., Snoubar, Y. (2016). Problems faced by refugee children and social work practices. current topics ın social sciences. St. Kliment Ohrıdskı University Press.
• Duman, N., Snoubar, Y. (2017). Role of social work in the integrating refugee and immigrant children into Turkish Schools. European Journal of Social Sciences Education and Research, 4(4), 334-344.
• Düzel, B., Alış, S. (2018). Düzensiz göçle gelen Suriyeli mülteci çocuklar bağlamında Türkiye’de refakatsiz göçmen çocukların durumu ve başlıca risklerin değerlendirilmesi. Asia Minor Studies- International Journal of Social Sciences, 6(AGP Özel Sayısı), 258-274.
• Emin, M.N.(2016). Türkiye’deki Suriyeli çocukların eğitimi: Temel eğitim politikaları. İstanbul: SETA Yayınları.
• Geçici Koruma Yönetmeliği (GKY). (2014). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/10/20141022-15-1.pdf Erişim Tarihi: 08 Ekim 2020.
• Genel Karaosmanoğlu, S. (2016). Suriyeli mültecilerin Türkiye'ye gelişi sonrası çocuk sömürüsünün farklı yüzleri. Türkiye'de çocuk işçiliği sorunu: Suriye’den gelen mülteciler sonrası mevcut durum ve çözüm önerileri. İstanbul: Hayata Destek Derneği Yayınları.
• Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM) (2021) Geçici Koruma Güncel Veriler. https://www.goc.gov.tr/gecici-koruma5638 Erişim Tarihi: 15 Şubat 2021.
• Gökçek Karaca, N. (2019). Sığınmacı ve göçmenlerle sağlık alanında sosyal hizmet. Yaylacı, F. G. (Ed.), Kuramsal ve uygulama boyutları ile Türkiye’de sığınmacı, mülteci ve göçmenlerle sosyal hizmetler (ss. 65-81). Transnational Press London.
• Güneş, G. (2012). Çocuk hakları açısından Türkiye’deki sığınmacı çocuklar: Çeçen çocukları örneği (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Yalova Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yalova.
• Güzel, B. (2019). Sığınmacılara yönelik sosyal hizmet uygulamalarında uzmanların sahip olmaları beklenen yeterlilikler. Yaylacı, F. G. (Ed.), Kuramsal ve uygulama boyutları ile Türkiye’de sığınmacı, mülteci ve göçmenlerle sosyal hizmetler (ss. 193-203). Transnational Press London.
• İçağasıoğlu Çoban, A., Turşucu, A.D. (2018). Geleceği inşa etmek: uyum, bütünleşme, kültürleşme Suriyeli mülteciler örneğinde kavramsal bir tartışma. https://sosyalhizmetkongresi2018.aydin.edu.tr/wp-content/uploads/2019/07/sosyal-hizmet-kongresi-2018-multeciler-sosyal-hizmet.pdf Erişim Tarihi: 20 Kasım 2020.
• Kümbetoğlu, B. (2005). Sosyolojide ve Antropolojide niteliksel yöntem ve araştırma. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Lotfi, S., Çelik Gümüş, G. (2019). Ekonomi ve çalışma yaşamı bağlamında sığınmacı ve göçmenlerle sosyal hizmet. Yaylacı, F. G. (Ed.), Kuramsal ve uygulama boyutları ile Türkiye’de sığınmacı, mülteci ve göçmenlerle sosyal hizmetler. Transnational Press London.
• Polat, G. (2007). İç göçün çocuk ruh sağlığına etkisi ve sosyal hizmet müdahalesi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 18(1), 89-106.
• Samsum, N., Mebrek, H. (2018). Suriyeli mülteci öğrencilerin gelecek beklentileri ve bunu etkileyen faktörler nitel saha araştırması. Journal of Law, 2(2), 37-78.
• Terziev, V. (2019). Conceptual framework of social adaptation. Proceedings of INTCESS 2019- 6th International Conference on Education and Social Sciences. Dubai, U.A.E. ISBN: 978-605-82433-5-4.
• T.C. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD). (2017). Türkiye’deki Suriyelilerin demografik görünümü, yaşam koşulları ve gelecek beklentilerine yönelik saha araştırması. https://www.afad.gov.tr/suriye-raporlari Erişim Tarihi: 22 Kasım 2020.
• UNICEF. (2017). Türkiye – UNICEF Ülke İşbirliği Programı 2016-2020 Yıllık Raporu. https://www.unicef.org/turkey/raporlar/t%C3%BCrkiye-unicef-%C3%BClke-i%C5%9Fbirli%C4%9Fi-programi-2016-2020 Erişim Tarihi: 15 Kasım 2020.
• UNICEF. (2019). Turkey Humanitarian Situation Report. https://www.unicefturk.org/public/uploads/files/UNICEF%20Turkey%20Humanitarian%20Situation%20Report_Mid-Year%202019.pdf Erişim Tarihi: 10 Aralık 2020.
• Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (YUKK). (2013). https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6458.pdf Erişim Tarihi 08 Ekim 2020.
• Yaylacı, A.F. (2019). Sığınmacı ve göçmenlerin eğitim süreçlerinde sosyal hizmet. Yaylacı, F. G. (Ed.), Kuramsal ve uygulama boyutları ile Türkiye’de sığınmacı, mülteci ve göçmenlerle sosyal hizmetler (ss. 113-126). Transnational Press London.
• Yeşilkayalı, E., Meydan, S. (2017). Bir ortaokul özelinde okul sosyal hizmeti ihtiyacının belirlenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(53), 206-221.
• Yıldırımalp, S., İslamoğlu, E., İyem, C. (2017). Suriyeli sığınmacıların toplumsal kabul ve uyum sürecine ilişkin bir araştırma. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, 107-126.
• Yohani, S. (2010). Nurturing hope in refugee children during early years of post-war adjustment. Children and Youth Services Review, 32(6), 865–873.
• Zubaroğlu Yanardağ, M., Yanardağ, U., Avcı, Ö. (2020). Improvements which effect migration policies in the European union and Turkey and a discussion of social work as a profession. Arc Health Sci Res, 7(1), 95-103.