Okul Öncesi Öğretmenlerinin Çalıştığı Kurumlarda Yaşadığı Yönetsel Sorunlarla İlgili Görüşleri

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 2, 63 - 89, 01.11.2019

Hüseyin Ergen Tuğba Günay

Öz

Bu çalışmada, okul öncesi
eğitimi öğretmenlerinin çalıştıkları kurumlarda karşılaştıkları sorunlar
arasından yönetimle ilgili olan sorunları ele alınmaktadır. Araştırmanın
çalışma grubunu Mersin ili Erdemli ilçesinde görev yapan 121 okul öncesi
eğitimi öğretmeni oluşturmaktadır. Öğretmenlerin okulda karşılaşılan durumları
ne derece sorun olarak ifade ettikleri ve bu sorunların çözümüne ne derece
katılmak istedikleriyle ilgili görüşleri 20 maddeli bir anket aracılığıyla
toplanmıştır. Ankete katılan öğretmenler belirtilen durumların sorun olduğu
yönündeki görüşlere 10 maddede “çoğunlukla” düzeyinde, diğer 10’unda da “orta”
düzeyde katıldıklarını ifade etmişlerdir. Bu sorunların çözümüne katılma isteği
sorulduğunda ise 7 maddedeki görüşler “çoğunlukla”, diğer maddelerdeki
görüşlere “orta” düzeyde katıldıkları gözlenmiştir. Genel olarak öğretmenlerin
“şikâyetçi” olmadıkları ifade edilebilir. Elde edilen görüşler arasında
cinsiyet, medeni durum, okul türü, kurum türü, mesleki kıdem, yaş, lisans
mezuniyeti ve okutulan şube değişkenlerine göre fark olup olmadığı analiz
edilmiştir. Yaş değişkenine göre öğretmen görüşleri arasında bir fark
bulunmamıştır. Okulda yaşanan durumların sorun olduğuna katılma hususunda mezuniyet
durumuna göre 5, cinsiyet ve şubeye göre 2, diğer değişkenlere göre 1’er
maddede görüş farklılığı tespit edilmiştir. Sorunun çözümüne katılma isteği
hususunda ise; medeni duruma göre 9, kıdem ve mezuniyet durumuna göre 3, cinsiyete
göre 2, diğer değişkenlere göre 1’er maddede görüş farklılığı tespit
edilmiştir. Evli öğretmenlerin sorunların çözümüne bekârlara göre daha az
katılmak istedikleri ifade edilebilir.    

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi eğitimi, okul yönetimi, yönetim sorunları, öğretmen görüşleri, öğretmen katılımı

Kaynakça

• Abazaoğlu, İ., Yıldırım, O., ve Yıldızhan, Y. (2015). Okulöncesi öğretmenliğine ilişkin genel bir bakış. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 411-423.
• Ada, Ş., Küçükali, R., Akan, D., ve Dal, M. (2014). Okul öncesi eğitim kurumlarında yönetim sorunları. Middle Eastern & African Journal of Educational Research, 12, 32-49.
• Ağgül Yalçın, F. ve Yalçın, M. (2018). Okul öncesi öğretmenlerin okul öncesi eğitimin sorunlarıyla ilgili görüşleri: Ağrı ili örneği. İlköğretim Online, 17(1), 367-383.
• Aktan Kerem, E. & Cömert, D. (2006). Siirt ilinde okul öncesi eğitimin sorunlarının tespitine yönelik öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Milli Eğitim, 34(170), 112-125.
• Arabikoğlu, (2016). Okulöncesi öğretmenlerinin okula bağlılık ve örgütsel güven düzeylerinin okul yöneticilerinin liderlik uygulamalarına göre incelenmesi. E-International Journal of Educational Research, 5(4), 83-98.
• Atalar, N. (2017). Okul öncesi eğitim kurumları ile ilkokul bünyesindeki anasınıflarında yaşanan yönetim sorunları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Yakın Doğu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Lefkoşa.
• Balaban, E. (2017). Türkiye'de okul öncesi eğitim ve okul öncesi öğretmenlerinin yönetim sürecinde karşılaştıkları sorunlar. Uzaktan eğitim tezsiz yüksek lisans projesi. Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Bushouse, B. K. (2009). Universal preschool: policy change, stability, and the Pew Chritable Trusts. Albany, NY: State University of New York Press.
• Büte, M. ve Balcı, F. A. (2010). Bağımsız anaokulu yöneticilerinin bakış açısından okul yönetimi süreçlerinin işleyişi ve sorunlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(4), 485-509.
• Can ve Serençelik (2017). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin okul yönetimine katılımlarının incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 525-542.
• Deretarla Gül, E. (2008). Meşrutiyetten günümüze okul öncesi eğitim. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 269-278.
• Durukan, H. & Bayındır, A. (2018). Okul öncesi eğitim yöneticilerinin liderlik rollerini gerçekleştirme düzeylerinin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 14(4), 376-388.
• Erdem, A. R. (2017). Sınıf öğretmenlerinin karşılaştığı yönetsel sorunlar ve yönetsel sorunların performansına etkisi konusundaki görüşleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 271-286.
• Eurydice. (2019). Okul öncesi ve okul öğretmenlerinin hizmet koşulları. 04.03.2019 tarihinde elde edilmiştir. https://eacea.ec.europa.eu/national-policies/eurydice/content/conditions-service-teachers-working-early-childhood-and-school-education-98_tr.
• Gündoğan, A. (2002). Okul öncesi eğitim kurumlarında çalışan öğretmenlerin karşılaştıkları sorunlar (Denizli ili örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• Güngör, S., Özen Altınkaynak, Ş. ve Aksoy, N. (2018). Okul öncesi eğitim kurumlarında iletişim engelleri. İçinde S. Dinçer (ed.), Değişen dünyada eğitim, (ss. 29-41). Ankara: Pegem Akademi.
• Karoly, L. & Bigelow, J. H. (2005). The economics of investing in universal preschool education in California. Santa Monica, CA: RAND Corporation.
• Köse, A., Uzun, M. ve Öner Özaslan, G. (2018). Okul öncesi eğitim kurumlarında görevli yardımcı hizmetlilerin eğitim öğretim sürecindeki rollerine ilişkin yönetici görüşleri. Cumhuriyet International Journal of Education, 7(1), 61-83.
• Kuyucak, E. ve Ünal, S. (2017). Okul öncesi öğretmenlerinin yöneticilerden beklentilerinin karşılanma düzeyi. İçinde Ö. Demirel ve S. Dinçer (eds.), Küreselleşen dünyada eğitim, (ss. 1849-866). Ankara: Pegem Akademi.
• Lunenburg, F. C. ve Ornstein, A. C. (2013). Eğitim yönetimi: kavramlar ve uygulamaları. 6. Baskı (Çev. Ed. G. Arastaman). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• MEB. (2014). Millî Eğitim Bakanlığı okul öncesi eğitim ve ilköğretim kurumları yönetmeliği. Resmi Gazete, 29072. http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/1703.pdf adresinden 02.06.2019 tarihinde indirilmiştir.
• MEB. (2018). Milli eğitim istatistikleri, örgün eğitim 2017-18. Ankara: MEB ve TÜİK.Öztürk, F. Z., Kaya, N. ve Durmaz, E. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin görev sürecinde yaşadıkları eğitimsel sorunlar ve çözüm önerileri. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 7(3), 67-93.
• Patrinos, H. A. (2019). The changing pattern of returns to education: what impact will this have on inequality? World Bank Policy Research Working Paper No: 8866. Retrieved on 04.06.2019 from http://documents.worldbank.org/curated/en/505531559051854654/pdf/The-Changing-Pattern-of-Returns-to-Education-What-Impact-Will-This-Have-on-Inequality.pdf.
• Saklan, E. ve Erginer, A. (2016). Türkiye'de okul öncesi eğitime ilişkin politika ve finansman uygulamaları. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(2), 15-44.
• Schweinhart, L. J., Montie, J, Xiang, Z., Barnett, W.S., Belfield, C. R., and Nores, M. (2005/2011). The high/scope Perry Preschool study through age 40: summary, conclusions, and frequently asked questions. Retrieved on 15.03-2019 from http://nieer.org/wp-content/uploads/2014/09/ specialsummary_rev2011_02_2.pdf.
• Sildir, E. ve Akın, U. (2017). Okul öncesi eğitimine ilişkin okul müdürlerinin görüşlerinin incelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 134-165.
• Taner Derman, M. ve Başal, H. A. (2010). Cumhuriyetin ilanından günümüze Türkiye'de okul öncesi eğitim ve ilköğretimde niceliksel ve niteliksel gelişmeler. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(11), 560-569.
• Tok, E. (2002). Okul öncesi eğitim kurumlarında yönetim sorunları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• Uçar-Kaplan, E. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin yönetim ile yaşadığı sorunlar ve çözüm önerileri. Yaşadıkça Eğitim, 29(1), 49-64.
• Ural, O. ve Ramazan, O. (2007). Türkiye'de okul öncesi eğitimin dünü ve bugünü. İçinde S. Özdemir, H. Bacanlı ve M. Sözer (Eds.), Türkiye'de okul öncesi eğitim ve ilköğretim sistemi: temel sorunlar ve çözüm önerileri (ss. 11-61). Ankara: TED.