Determining Factors Of Affecting Usage Of Internet Banking In Atatürk University

Yıl 2014, , 57 - 91, 02.06.2014

Erkan Oktay Kenan Orçanlı

https://doi.org/10.12780/UUSBD370

Öz

Today, following the technological advances, so many sectors have been experiencing changes and developments. In the light of these changes and developments corporations, especially in banking sector, to avoid lagging behind among their competitors, have been forced to improve the service areas which have been offered to their clients. In Turkey, as well as in many other countries, banks use the different communication channels to sustain the competitive positions in the sector and to provide service to their clients. Technological advances, increasing operation costs and understanding of higher customer satisfaction have propelled the banks to try to find the new service channels. As a result of this, with the term “internet banking”, the banks have been impelled to service their clients who use internet infrastructure and have computer, mobile phone etc. available to use this infrastructure which is independent from time and place. The aim of our study is to determine the behavior and its factors of the academic staff using internet banking and working at Atatürk University. In this context, we have tried to answer these questions “What could be the motivation of akademic people, who work in Atatürk University, to use internet banking?” and “Which factors would cause this?”. In the analysis, binary logistic regression analysis was used. At the end of the study, among academics who work in Atatürk University, as effective variables in internet banking use, gender, age, basic science major and car ownership have been identified.

Atatürk Üniversitesinde İnternet Bankacılığının Kullanımını Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi

Öz

Günümüzde, meydana gelen teknolojik gelişmeler karşısında, birçok sektörde değişim ve gelişim yaşanmaktadır. Bu değişim ve gelişim karşısında işletmeler, özellikle bankacılık sektöründe, rakiplerinden geri kalmamak için müşterilerine sunduğu hizmet alanlarını geliştirmek zorunda kalmaktadır. Diğer birçok ülkede olduğu gibi Türkiye’de de bankalar rekabetçi pozisyonlarını sürdürebilmek ve müşterilerine hizmet sağlamak için farklı iletişim kanalları kullanmaktadır. Teknolojik gelişmeler, artan operasyon maliyetleri ve daha ileri müşteri memnuniyeti sağlama anlayışı, bankaları şubelerin dışında yeni hizmet kanalları bulmaya itmiştir. Bu anlayışın sonucu, internet altyapısına ve bu altyapıyı kullanabilecek bilgisayar, cep telefonu gibi bir araca sahip müşterilerine internet bankacılığı adı altında zaman ve mekândan bağımsız bir hizmet sunmaya zorlamıştır. Yapılan çalışmanın amacı, Atatürk Üniversitesi’nde internet bankacılığını kullanan akademik personelin davranışlarını ve bu davranışlara etki eden faktörleri tespit etmeye yöneliktir. Bu kapsamda, “Atatürk Üniversitesi’nde görev yapan akademik personeli internet bankacılığı hizmetlerini kullanmaya iten motivasyon nedir?” ve “Hangi faktörler buna neden olur?” sorularına yanıt aranmaya çalışılmıştır. Yapılan analizde, İki Kategorili Lojistik Regresyon Yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın sonunda, Atatürk Üniversitesinde görev yapan akademisyenler arasında internet bankacılığının kullanımında etkili olan değişkenlerin cinsiyet, yaş, temel bilim dalı ve araba sahipliği olduğu tespit edilmiştir.

Kaynakça

• Akıncı, A., Aksoy, S. ve Atılgan, E. (2004). ‚Adoption of Internet Banking Among Sophisticated Consumer Segments in An Advanced Devaloping Country‛, International Journal of Bank Marketing, Vol. 22, No 3, 212-232.
• Albayrak, A.S. (2006). Uygulamalı çok değişkenli İstatistik Teknikleri, 1. Baskı, Asil Yayımcılık, Ankara.
• Alpar, R. (2011). Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Yöntemler, Üçüncü Baskı, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Altan, M. ve Karasioğlu, F. (2004). Osmangazi Üniversitesi İİBF, 3. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, 25-26 Kasım 2004.
• Amin, H. (2007). ‚Internet Banking Adoption Among Young Intellectuals‛, Journal of Internet Banking and Commerce, Aralık, Vol. 12, No. 3.
• Barışık, S. ve Temel, H. (2007). ‚ İnternet Bankacılığı Kullanımında Güvenlik Unsurlarının Bilinirliği‛, Kahramanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, İİBF Dergisi, Aralık, 136-160.
• Berenson, M. L. ve Levine, D. M. (1996). Basic Business Statistics: Concepts and Applications, Sixth Edition, Prentice-Hall International, 837-838. Broderick, A., J. ve Vachirapornpuk, S. (2002). ‚Service Quality in Internet Banking: The Importance of Custumer Role‛, Marketing Intelligence and Planning, Volume 20, Issue 6, 327-335, ISSN 0263-4503.
• Chiemeke, S.C., Ewiekpafe, A. E., ve Chete, F. O. (2006). ‚ The Adoption of Internet Banking in Nigeria: Empirical Investigation‛, Journal of Internet Banking and Commerce, Vol. 11, No. 3, Coşkun, S., Kartal, M., Coşkun, A., ve Bircan, H. (2004). ‚Lojistik Regresyon Analizinin İncelenmesi ve Diş Hekimliğinde Bir Uygulaması‛, Cumhuriyet Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, Cilt:7, Sayı: 1, 42-50.
• Çatı, K., Öncü, M. A. ve Koçoğlu, C. M.. (2007). ‚Banka Müşterilerinin İnternet Bankacılığını Değerlendirmelerine Yönelik Bir Araştırma‛, Uluslararası 6. Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, 27-28-29 Aralık 2007, http://paribus.tr.googlepages.com/c_kocoglu.pdf . Erişim Tarihi: 02009.
• Duruer, S., Çalışkan, A., Akbaş, H. ve Gündoğdu, C.E. (2009). ‚İnternet Bankacılığını Kullanma Kararını Etkileyen Faktörler: Türk Banka Müşterileri Üzerine Bir Araştırma.‛ Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi Cit 26 Sayı 1.
• Floros, C. (2008). ‚Internet Banking Websites Performance in Greece‛, Journal of Internet Banking and Commerce, Aralık, 2008, Vol. 13, No.
• Gao, P. ve Owolabi, O. (2008). ‚Consumer Adoption of Internet Banking in Nigeria‛, Internatonal Journal of Electronic Finance, Vol. 2, No. 3, Ekim, 284-299.
• Gülmez, M. ve Kitapçı, O. (2006). ‚İnternet Bankacılığı ve Müşteri Davranışları Cumhuriyet Üniversitesi Akademik ve İdari Personeline Yönelik Bir Uygulama‛, Cumhuriyet Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt:7, Sayı:2, 83-100.
• Jayawardhena, C. ve Foley, P. (2000). ‚Changes in the Internet banking sector- The case of internet banking in UK‛, Internet Research, Electronic Networking Applications and Policy, 10(1), 19-30.
• IBM SPSS Regression Models 20.0. Kalaycı, Ş. (2010). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Teknikleri, Baskı, Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
• Kim, B.M., Widdows, R. ve Yılmazer, T. (2005). ‚The Determinants of Consumers’ Adoption of Internet Banking‛, Federal Reserve Bank of Boston, Conference Series, http://www.bos.frb.org/news/conf/payments2005/yilmazer.pdf, Erişim Tarihi: 10.06.2009.
• Kolodinsky, J., Hogart, J. M. ve Shue, J. F. (2000). ‚Bricks or Clicks? Consumer Adoption of Electronic Banking Technologies‛, Consumer Interest Annual, Vol. 46, 180-184.
• Li, F. (2002). ‚Internet Banking: from new Distribution Channel to New Business Models‛, International Journal of Business Performance Management, Vol. 4, Issue 2-4, 136-160.
• Li, S., ve Worthington, A. C. (2004). ‚The relationship between the adoption of Internet banking and electronic connectivity: - An International comparison.‛ Discussion paper, School of Economics and Finance, Queensland University of Technology, Brisbane QLD, Australia.
• Liao, Z. ve M. T. C. (2002). ‚Internet –Based E-Banking and Consumer Attitudes: An empirical Study‛, Information Management, 283-295.
• Lichtenstein, S. ve Williamson, K. (2006). ‚Understanding Consumer Adoption of Internet Banking: An Interpretive Study in the Australian Banking Context‛, Journal of Electronic Commerce Research, Vol. 7, No. 2, 50-66.
• Liu, C-C. (2008). ‚The relationship Between Digital Capital of Internet Banking and Business Performance‛, Journal of Electronic Finance, Vol. 2, No. 1, 18-30.
• Matilla, M. ve Karjaluoto, H. ve Pento, T. (2003). ‚Internet Banking Adoption Among Mature Customer: Early Majority or Laggards?‛, Journal of Service Marketing, Vol. 17, No 5, 514-528.
• Migdadi, Y. K. A. (2008). ‚The Quality of Internet Banking Service Encounter in Jordan‛, Journal of Internet Banking and Commerce, Aralık, Vol. 13, No. 3.
• Oktay, E., Kızıltan, A., Küçükali, A. ve Alkan, Ö. (2011). Kredi Kartı Sahipliğinde Etkili Olan Sosyo-ekonomik Faktörlerin Analizi: Atatürk Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama. Eser Ofset Matbaacılık, Erzurum.
• Özdamar, K., Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi, Cilt 1, Kaan Kitabevi, 2. Baskı, 1999, Eskişehir.
• Padachi, K., Rojid, S. ve Seetanah, B., (2007), ‚Analyzing the Factor That Influence the Adoption of Internte Banking in Mauritius‛, Proceeding of 2007 Computer Science an IT Education Conference.
• Pala, E.ve Kartal, B.(2010), Banka Müşterilerinin İnternet Bankacılığı ile İlgili Tutumlarına Yönelik Bir Pilot Araştırma, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Cilt:17 Sayı:2
• Pew, (2003). ‚Convenience is King‛, Pew Internet and American Life Project, Retrieved from World Wide Web on 15 February 2006, www.pewInternet.org/reports.asp? Report=77&Section=ReportLevel1&Field=Level1ID&ID=342, Erişim Tarihi: 21.12.2012.
• Polatoğlu, V. N. ve Ekin, S. (2001). ‚An Empirical Investigationof the Turkish Consumers’ Acceptanceof Internet Banking Services‛, International Journal of Bank Marketing, 19 (4), pp. 156-165.
• Rochanakitumnual, S. ve Speece, M. (2003). ‚Barriers to Internet Banking Adoption: Aqualitative Study Among Corporate Customers in Thailand‛, International Journal of Bank Marketing, 21 6/7, 312-323. Sathye, M. (1999). ‚Adoption of Internet Banking by Australian Consumers: An Emprical Investigation, International Journal of Bank Marketing, 17 (7), 324-334.
• Shergill, G. S. ve Li, B. (2005). ‚Internet Banking- An Empirical Investigation of Customers’ Behaviour for Online Banking in Nez Zealand‛, Journal of E-Business, Vol. 5, No. 1, 1-16.
• Sohail, M.S. ve Shanmugham, B. (2000). ‚E-banking and Customer Preferences in Malaysia: An Empirical Investigation‛, Information Science, 150, 207-217.
• Sun, B. ve Han, I. (2002). ‚Effect of Trust on Customer Acceptance of Internet Banking‛, Electronic Commerce Research and Applications, 1, 2472
• Ulupınar, S. D. (2007). 2001 Kriz Dönemi, Öncesi ve Sonrasında Türk Ticari Bankalarının Karlılıklarının Lojistik Regresyon Analizi ile İncelenmesi, İstatistik Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Usta, R. (2005). ‚Tüketicilerin İnternet Bankacılığını Kullanmama Nedenleri Üzerine Bir Araştırma‛, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6(2), 279-290.
• Ustasüleyman, T. ve Eyüboğlu, K.(2010) Bireylerin İnternet Bankacılığını Benimsemesini Etkileyen Faktörlerin Yapısal Eşitlik Modeli ile Belirlenmesi. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, Cilt:4, Sayı: Yılmaz, H. (2006). ‚Bilgi ve İletişim Teknolojilerindeki Gelişmelerin Bankacılık İşlemleri Üzerine Etkileri‛, Paradoks, Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, (e-dergi), Yıl:2, Sayı:2, ISSN 1305-7979. http://www.webrazzi.com/2011/10/18/comscore-avrupa-en-aktif-internetkullanicilari-turkiye/ Erişim Tarihi 03.01.2013
• Akıncı, A., Aksoy, S. ve Atılgan, E. (2004). ‚Adoption of Internet Banking Among Sophisticated Consumer Segments in An Advanced Devaloping Country‛, International Journal of Bank Marketing, Vol. 22, No 3, 212-232.
• Albayrak, A.S. (2006). Uygulamalı çok değişkenli İstatistik Teknikleri, 1. Baskı, Asil Yayımcılık, Ankara.
• Alpar, R. (2011). Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Yöntemler, Üçüncü Baskı, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Altan, M. ve Karasioğlu, F. (2004). Osmangazi Üniversitesi İİBF, 3. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, 25-26 Kasım 2004.
• Amin, H. (2007). ‚Internet Banking Adoption Among Young Intellectuals‛, Journal of Internet Banking and Commerce, Aralık, Vol. 12, No. 3.
• Barışık, S. ve Temel, H. (2007). ‚ İnternet Bankacılığı Kullanımında Güvenlik Unsurlarının Bilinirliği‛, Kahramanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, İİBF Dergisi, Aralık, 136-160.
• Berenson, M. L. ve Levine, D. M. (1996). Basic Business Statistics: Concepts and Applications, Sixth Edition, Prentice-Hall International, 837-838. Broderick, A., J. ve Vachirapornpuk, S. (2002). ‚Service Quality in Internet Banking: The Importance of Custumer Role‛, Marketing Intelligence and Planning, Volume 20, Issue 6, 327-335, ISSN 0263-4503.
• Chiemeke, S.C., Ewiekpafe, A. E., ve Chete, F. O. (2006). ‚ The Adoption of Internet Banking in Nigeria: Empirical Investigation‛, Journal of Internet Banking and Commerce, Vol. 11, No. 3, Coşkun, S., Kartal, M., Coşkun, A., ve Bircan, H. (2004). ‚Lojistik Regresyon Analizinin İncelenmesi ve Diş Hekimliğinde Bir Uygulaması‛, Cumhuriyet Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, Cilt:7, Sayı: 1, 42-50.
• Çatı, K., Öncü, M. A. ve Koçoğlu, C. M.. (2007). ‚Banka Müşterilerinin İnternet Bankacılığını Değerlendirmelerine Yönelik Bir Araştırma‛, Uluslararası 6. Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, 27-28-29 Aralık 2007, http://paribus.tr.googlepages.com/c_kocoglu.pdf . Erişim Tarihi: 02009.
• Duruer, S., Çalışkan, A., Akbaş, H. ve Gündoğdu, C.E. (2009). ‚İnternet Bankacılığını Kullanma Kararını Etkileyen Faktörler: Türk Banka Müşterileri Üzerine Bir Araştırma.‛ Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi Cit 26 Sayı 1.
• Floros, C. (2008). ‚Internet Banking Websites Performance in Greece‛, Journal of Internet Banking and Commerce, Aralık, 2008, Vol. 13, No.
• Gao, P. ve Owolabi, O. (2008). ‚Consumer Adoption of Internet Banking in Nigeria‛, Internatonal Journal of Electronic Finance, Vol. 2, No. 3, Ekim, 284-299.
• Gülmez, M. ve Kitapçı, O. (2006). ‚İnternet Bankacılığı ve Müşteri Davranışları Cumhuriyet Üniversitesi Akademik ve İdari Personeline Yönelik Bir Uygulama‛, Cumhuriyet Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt:7, Sayı:2, 83-100.
• Jayawardhena, C. ve Foley, P. (2000). ‚Changes in the Internet banking sector- The case of internet banking in UK‛, Internet Research, Electronic Networking Applications and Policy, 10(1), 19-30.
• IBM SPSS Regression Models 20.0. Kalaycı, Ş. (2010). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Teknikleri, Baskı, Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
• Kim, B.M., Widdows, R. ve Yılmazer, T. (2005). ‚The Determinants of Consumers’ Adoption of Internet Banking‛, Federal Reserve Bank of Boston, Conference Series, http://www.bos.frb.org/news/conf/payments2005/yilmazer.pdf, Erişim Tarihi: 10.06.2009.
• Kolodinsky, J., Hogart, J. M. ve Shue, J. F. (2000). ‚Bricks or Clicks? Consumer Adoption of Electronic Banking Technologies‛, Consumer Interest Annual, Vol. 46, 180-184.
• Li, F. (2002). ‚Internet Banking: from new Distribution Channel to New Business Models‛, International Journal of Business Performance Management, Vol. 4, Issue 2-4, 136-160.
• Li, S., ve Worthington, A. C. (2004). ‚The relationship between the adoption of Internet banking and electronic connectivity: - An International comparison.‛ Discussion paper, School of Economics and Finance, Queensland University of Technology, Brisbane QLD, Australia.
• Liao, Z. ve M. T. C. (2002). ‚Internet –Based E-Banking and Consumer Attitudes: An empirical Study‛, Information Management, 283-295.
• Lichtenstein, S. ve Williamson, K. (2006). ‚Understanding Consumer Adoption of Internet Banking: An Interpretive Study in the Australian Banking Context‛, Journal of Electronic Commerce Research, Vol. 7, No. 2, 50-66.
• Liu, C-C. (2008). ‚The relationship Between Digital Capital of Internet Banking and Business Performance‛, Journal of Electronic Finance, Vol. 2, No. 1, 18-30.
• Matilla, M. ve Karjaluoto, H. ve Pento, T. (2003). ‚Internet Banking Adoption Among Mature Customer: Early Majority or Laggards?‛, Journal of Service Marketing, Vol. 17, No 5, 514-528.
• Migdadi, Y. K. A. (2008). ‚The Quality of Internet Banking Service Encounter in Jordan‛, Journal of Internet Banking and Commerce, Aralık, Vol. 13, No. 3.
• Oktay, E., Kızıltan, A., Küçükali, A. ve Alkan, Ö. (2011). Kredi Kartı Sahipliğinde Etkili Olan Sosyo-ekonomik Faktörlerin Analizi: Atatürk Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama. Eser Ofset Matbaacılık, Erzurum.
• Özdamar, K., Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi, Cilt 1, Kaan Kitabevi, 2. Baskı, 1999, Eskişehir.
• Padachi, K., Rojid, S. ve Seetanah, B., (2007), ‚Analyzing the Factor That Influence the Adoption of Internte Banking in Mauritius‛, Proceeding of 2007 Computer Science an IT Education Conference.
• Pala, E.ve Kartal, B.(2010), Banka Müşterilerinin İnternet Bankacılığı ile İlgili Tutumlarına Yönelik Bir Pilot Araştırma, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Cilt:17 Sayı:2
• Pew, (2003). ‚Convenience is King‛, Pew Internet and American Life Project, Retrieved from World Wide Web on 15 February 2006, www.pewInternet.org/reports.asp? Report=77&Section=ReportLevel1&Field=Level1ID&ID=342, Erişim Tarihi: 21.12.2012.
• Polatoğlu, V. N. ve Ekin, S. (2001). ‚An Empirical Investigationof the Turkish Consumers’ Acceptanceof Internet Banking Services‛, International Journal of Bank Marketing, 19 (4), pp. 156-165.
• Rochanakitumnual, S. ve Speece, M. (2003). ‚Barriers to Internet Banking Adoption: Aqualitative Study Among Corporate Customers in Thailand‛, International Journal of Bank Marketing, 21 6/7, 312-323. Sathye, M. (1999). ‚Adoption of Internet Banking by Australian Consumers: An Emprical Investigation, International Journal of Bank Marketing, 17 (7), 324-334.
• Shergill, G. S. ve Li, B. (2005). ‚Internet Banking- An Empirical Investigation of Customers’ Behaviour for Online Banking in Nez Zealand‛, Journal of E-Business, Vol. 5, No. 1, 1-16.
• Sohail, M.S. ve Shanmugham, B. (2000). ‚E-banking and Customer Preferences in Malaysia: An Empirical Investigation‛, Information Science, 150, 207-217.
• Sun, B. ve Han, I. (2002). ‚Effect of Trust on Customer Acceptance of Internet Banking‛, Electronic Commerce Research and Applications, 1, 2472
• Ulupınar, S. D. (2007). 2001 Kriz Dönemi, Öncesi ve Sonrasında Türk Ticari Bankalarının Karlılıklarının Lojistik Regresyon Analizi ile İncelenmesi, İstatistik Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Usta, R. (2005). ‚Tüketicilerin İnternet Bankacılığını Kullanmama Nedenleri Üzerine Bir Araştırma‛, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6(2), 279-290.
• Ustasüleyman, T. ve Eyüboğlu, K.(2010) Bireylerin İnternet Bankacılığını Benimsemesini Etkileyen Faktörlerin Yapısal Eşitlik Modeli ile Belirlenmesi. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, Cilt:4, Sayı: Yılmaz, H. (2006). ‚Bilgi ve İletişim Teknolojilerindeki Gelişmelerin Bankacılık İşlemleri Üzerine Etkileri‛, Paradoks, Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, (e-dergi), Yıl:2, Sayı:2, ISSN 1305-7979. http://www.webrazzi.com/2011/10/18/comscore-avrupa-en-aktif-internetkullanicilari-turkiye/ Erişim Tarihi 03.01.2013