The Factors Affecting Smoking of Undergraduates: An Econometric Approach

Yıl 2015, Cilt: 8 Sayı: 2, 23 - 48, 01.04.2015

Şadan Çalışkan

Öz

Smoking is an extremely harmful and widespread habit in terms of public health. Therefore, smoking is a major issue which needs an urgent solution in our country as well as all over the world. In this study, the factors which affecting the undergraduates’ smoking behaviors analyzed by using cross-sectional econometric methods. The data obtained from the Usak University undergraduates.

The findings of the study show that the factors determining the status of smoking such as gender, drinking alcohol, smoker relatives and income. Locating smokers between friend groups, drinking alcohol and smoker relatives have been identified as the most effective factors on increasing the possibility of smoking, respectively. Also gender and the higher levels of income are important factors on smoking status of undergraduates.

Anahtar Kelimeler

Undergraduate; Smoking; Usak University; Logit Model

Üniversite Öğrencilerinin Sigara Kullanımını Etkileyen Faktörler (Ekonometrik Bir Yaklaşım)

Öz

Sigara kullanımı, toplum sağlığı açısından son derece zararlı ve yaygın bir alışkanlıktır. Bu nedenle, sigara kullanımı tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de gündemden hiç düşmeyen ve acil çözüm bekleyen çok önemli bir sorundur. Bu çalışmada, ülkemizin geleceğini oluşturan gençlerin özel bir bölümünü oluşturan üniversite öğrencilerinin sigara kullanma davranışlarını etkileyen faktörler, Uşak Üniversitesi öğrencilerine uygulanan anket formundan elde edilen kesitsel tipteki veriler kullanılarak ekonometrik tahmin yöntemiyle analiz edilmiştir.

Ekonometrik analizde öğrencilerin cinsiyetinin, alkol kullanma durumlarının, ailelerinde ve arkadaş çevrelerinde sigara içenlerin bulunmasının ve gelir düzeylerinin yükselmesinin sigara kullanma durumları üzerinde etkili olduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin sigara içme olasılığını artıran en önemli faktörler olarak sırasıyla, arkadaş çevrelerinde sigara içenlerin bulunması, alkol kullanmaları ve ailelerinde sigara kullanan bireylerin bulunması belirlenmiştir. Ayrıca, öğrencilerin cinsiyetlerinin ve gelir düzeylerinin yükselmesinin de sigara kullanma davranışı üzerinde anlamlı farklılık oluşturan önemli faktörler arasında yer aldığı sonucuna da ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Üniversite Öğrencisi; Sigara Kullanımı; Uşak Üniversitesi; Logit Model

Kaynakça

• AKPINAR E., YOLDAŞCAN E., SAATÇİ E. (2006). “The Smoking Prevalence And The Determinants Of Smoking Behavior Among Students in Cukurova University, Southern Turkey”. West Indian Medical Journal, 55(6): 414-9.
• ATILGAN Y., GÜRKAN S., ve ŞEN E. (2008). “Hanemizde Çalışan Personelin Sigara İçme Durumu ve Etkileyen Faktörler”, Türk Toraks Dergisi, Cilt 9, Sayı 4, 160-166.
• AYIK S.Ö. vd., (2005), “Lise Öğrencilerinin Sigara Alışkanlıklarını Etkileyen Faktörler”, İzmir Göğüs Hastanesi Dergisi, Cilt 19, Sayı: 3, 77-82.
• AYKUT M. Vd. (2009). “Erciyes Üniversitesi Öğrencilerinde Sigara İçme Durumunun 1985 - 2005 Yılları Arasındaki Değişimi”, Erciyes Tıp Dergisi 31(2), 126-134.
• BARIŞ Y. İ., “Tütün Kullanımının Tarihçesi”, www.toraks.org.tr/userfiles/file/tutun_kullanımının_tarihcesi-ı_baris.pdf, (Erişim Tarihi: 28 Kasım 2012)
• BILGIC A., FLORKOWSKI W. and AKBAY C. (2010). “Demand for Cigarettes in Turkey: An Application of Count Data Modelss”, Empirical Economics, Vol. 39, Issue 3, 733-765.
• BURT, R.D. & PETERSON, A.V. (1998). “Smoking Cessation Among High School Seniors”. Preventive Medicine, Vol. 27, 319-327.
• CALISKAN, S. (2009). “The Factors that Affect Smoking Probability and Smoking Expenditures in Turkey”, Serbian Journal of Management, Vol. 4 (2), 183 – 202.
• CRAMER, J.S. (2003). Logit Models From Economics and Other Fields, Cambridge University Press, Cambridge.
• DİKMEN N., “Türkiye’de Sigara Tüketimi ve Tüketimi Etkileyen Değişkenler Üzerine Bir Model Çalışması”, Atatürk Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 19 Nisan 2005 Sayı: 1, 1-19.
• ERGÜDER T. (2008), Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi, Ankara.
• GÖKSEL, T., CİRİT M. ve BAYINDIR Ü. (2001). “İzmir İli Lise Öğrencilerinin Sigara Alışkanlığını Etkileyen Faktörler”, Toraks Dergisi, Cilt 2, Sayı 3, 49-53.
• KARAÖZ M., ALBENİ M. ve BÜYÜKTATLI F. (2010). “Yasal Düzenlemelerin Sigara Tüketimi Üzerindeki Etkileri” Alanya İşletme Fakültesi Dergisi 2/2, 19-36.
• KÜRESEL YETİŞKİN TÜTÜN ARAŞTIRMASI, 2008.
• KÜRESEL YETİŞKİN TÜTÜN ARAŞTIRMASI, 2012.
• ONDER, Z. (2002). The Economics of Tobacco in Turkey: New Evidence and Demand Estimates. World Bank, Economics of Tobacco Discussion Papers, No. 2.
• “Sigaranın Tarihçesi”, www.fatihbasaran.com/sigaranin-tarihcesi-dunya%e2%80%99da-ve-turkiye%e2%80%99de-sigara/#ixzz1n6crxtvt (Erişim Tarihi: 28 Kasım 2012).
• “Sigarayı bırakın, hayatınız değişsin” www.eczacibasisaglik.com.tr/onu-birakin-hayatiniz-degissin--mID11.html (Erişim Tarihi: 28 Kasım 2012).
• “Yasak, Hem Sağlığa Hem Ekonomiye Yaradı” http://www.aksam.com.tr/yasak,-hem-sagliga-ekonomiye-yaradi--58797h.html (Erişim Tarihi: 3 Ağustos 2011).