Investigation of Behaviors Related to Online Banking Using Theory of Planned Behavior and Technology Acceptance Model with a Proposed Structural Equation Model

Yıl 2015, Cilt: 8 Sayı: 2, 1 - 22, 01.04.2015

Murat Doğan Rana Şen Veysel Yılmaz

Öz

Attitudes and behaviors related to online banking, levels of customers to technology acceptance and information affected from multiple nested factor structures such as socio-psychological factors and risk perception. Therefore, in this study, a structural equation model is proposed to portrayed the mentioned structure of complex relationship. Proposed structural equation model, associated with technology acceptance model and the theory of planned behavior, tried to explain customers intentions and behaviors of the use of online banking. In the analysis results, the proposed model can be used to explain the behavior of internet banking. In particular the “Subjective Norm” and “Perceived Ease of Use” is determined to be important factors in the development of positive attitudes related to internet banking. In addition, “Perceived Behavioral Control”, it was identified that a significant impact on the intention to use internet banking. In addition, perceived behavioral control was determined to be of significant impact on the intention to use internet banking.

Anahtar Kelimeler

Online Banking; Structural Equation Modeling; The Theory of Planned Behavior; Technology Acceptance Model

İnternet Bankacılığına İlişkin Davranışların Planlanmış Davranış Teorisi ve Teknoloji Kabul Modeli Kullanılarak Önerilen Bir Yapısal Eşitlik Modeliyle İncelenmesi

Öz

İnternet bankacılığına ilişkin tutum ve davranışlar, müşterilerin teknoloji kabul ve bilgi düzeyleri, sosyo-psikolojik faktörler ve risk algısı gibi birçok iç içe geçmiş faktör yapılarından etkilenmektedir. Bu amaçla çalışmada, bahsedilen karmaşık ilişki yapısını betimleyebilmek için bir yapısal eşitlik modeli (YEM) önerilmiştir.  Önerilen yapısal eşitlik modeli, teknoloji kabul modeli ve planlanmış davranış teorisiyle ilişkilendirilerek müşterilerin internet bankacılığı kullanımındaki tutum ve davranışları açıklanmaya çalışılmıştır. Analizler sonucunda önerilen modelin uygun olduğu ve internet bankacılı tutum ve davranışların açıklanmasında kullanılabileceği ortaya çıkmıştır. Özellikle “Kişisel Norm” ve “Algılanan Kullanım Kolaylığı” internet bankacılığına ilişkin olumlu tutum geliştirmede önemli faktörler olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca “Algılanan Davranış Kontrolü” nün internet bankacılığı kullanma niyeti üzerinde anlamlı etkisi olduğu da belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

İnternet Bankacılığı; Yapısal Eşitlik Modellemesi; Planlı Davranış Teorisi; Teknoloji Kabul Modeli

Kaynakça

• AJZEN, I. (1985), "From intentions to actions: A theory of planned behavior", In J. Kuhl ve J. Beckmann (Eds.): Action-control: From cognition to behavior, 11-39. Heidelberg.
• AJZEN, I., (1991), “The Theory of Planned Behaviour”, Organization Behaviour and Human Decision Process, 50, 179-211.
• AJZEN, I. (2002), “Constructing a TpB Questionnaire: Conceptual and methodological considerations”, 17.01.2013 tarihinde erişim sağlanmıştır. http//www.people.umass.edu/aizen/pdf/tpb.measurment.pdf
• AKHLAQ, A., AHMED, E. (2013), "The Effect of Motivation on Trust in the Acceptance of Internet Banking in a Low Income Country", International Journal of Bank Marketing, Vol. 31 Iss: 2, 115 – 125.
• BOLLEN, K. A. (1989). Structural Equations with Latent Variables. New York: Wiley.
• CHENG, E. W. L., (2001). SEM being more effective than multiple regression in parsimonious model testing for management devolopment research. Journal of Management Development, Vol. 20, No: 7, 650-667.
• CHENG, D., LIU, G., QIAN, C. and SONG, Y. F. (2008), “Customer Acceptance of Internet Banking: Integrating Trust and Quality with UTAUT Model”, IEEE International Conference on Service Operations and Logistics, and Informatics, 2008. IEEE/SOLI 2008, Vol.1, pp.383-388.
• ÇELİK, E. H. ve Yılmaz, V (2013). LISREL 9.1 İle Yapısal Eşitlik Modellemesi, Temel kavramlar- uygulamalar-programlama. Anı Yayıncılık, Ankara.
• DAVIS, F. (1989), “A Technology Acceptance Model for Empirically Testing New End User İnformation Systems: Theory and Results”, Doctoral Dissertation, MIT Sloan School of Management, Cambridge, MA.
• GAZİLER, V. (2006), “İnternet Bankacılığı ve Kullanımının Etkinliği; Kullanım Etkinliği -Eğitim İlişkisini Ortaya Koymaya Yönelik Bir Araştırma”, (Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi, Ankara.
• GERRARD, P. and CUNNINGHAM, J. B. (2003), "The Diffusion of Internet Banking among Singapore Consumers", International Journal of Bank Marketing, Vol. 21, Iss: 1, 16 – 28.
• HAIR, J. F., BLACK, W., ANDERSON, R., BABIN, B. R. and TAHTAM, R. L. (2006). Multivariate Data Analysis with Readings. London: Mcmillan Book Company.
• LEE, M. (2009),”Factors İnfluencing the Adoption of İnternet Banking: An İntegration of TAM and TPB with Perceived Risk and Perceived Benefit”, Electronic Commerce Research and Applications, Vol.8, Iss:3, 130-141.
• ÖZCAN, Z. Ö. (2007), “Türkiye’de Elektronik Bankacılık: İnternet Bankacılığı Üzerine Bir Çalışma”, (Yüksek Lisans Tezi), Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• PALA, E. ve KARTAL, B. (2010), “Banka Müşterilerinin İnternet Bankacılığı ile İlgili Tutumlarına Yönelik Bir Pilot Araştırma”, Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. dergisi, Cilt:17 Sayı:2.
• POLATOĞLU, V. N. ve EKİN, S. (2001), “ An Empirical Investigation of Turkish Consumers’ Acceptance of Internet Banking Services”, International Journal of Bank Marketing, 19(4), 156 – 165.
• REISINGER, Y. and TURNER, L. (1999), Structural Equation Modeling with Lisrel: Application in Tourism. Tourism Management, Vol. 20, No:1, 71-88.
• ROTCHANAKITUMNUAI, S. and SPEECE, M.(2003), “Barriers to Internet Banking Adoption: a Qualitative Study among Corporate Custumers in Thailand”, International Journal of Bank Marketing, Vol. 21 Iss: 6-7, 312 – 323.
• SHARMA, S. (1996). Applied Multivariate Techniques. Inc: John Wiley and Sons.
• SATHYE, M. (1999), "Adoption of Internet Banking by Australian Consumers: an Empirical Investigation", International Journal of Bank Marketing, Vol. 17, Iss: 7, 324 – 334.
• SCHERMELLEH-ENGEL, K. and MOOSBRUGGER, H. (2003). Evaluating the Fit of Structural Equation Models: Tests of Significance and Descriptive Goodness-of-Fit Measures. Methods of Psychological Research Online, Vol. 8, No: 2, 23-74.
• SUH, B. and HAN, I. (2002), “Effect of Trust on Customer Acceptance of Internet Banking”, Electronic Commerce Research and Applications, Vol.1, Iss:3-4, 247-263.
• SÜMER, N. (2000). Yapısal Eşitlik Modelleri: Temel Kavramlar ve Örnek Uygulama. Türk Psikoloji Yazıları, Cilt 3, Sayı 6, 49-73.
• USTA, R. (2005), “Tüketicilerin Internet Bankacılığını Kullanmama Nedenleri Üzerine Bir Araştırma”, Dogus Üniversitesi Dergisi, 6 (2) 2005, 279-290.
• USTASÜLEYMAN, T. ve EYÜBOĞLU, K. (2010), “Bireylerin Internet Bankacılığını Benimsemesini Etkileyen Faktörlerin Yapısal Eşitlik Modeli ile Belirlenmesi”, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, Cilt 4, Sayı 2, 2010.
• YILMAZ, V. (2004). Lisrel ile Yapısal Eşitlik Modelleri: tüketici şikâyetlerine uygulanması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 4, No: 1, 77-90.