Türkçe Öğretmeni Adaylarının Nasreddin Hoca İle İlgili Görüşleri

Yıl 2016, Cilt: 9 Sayı: 29/5, 1 - 16, 26.12.2016

Fulya Topçuoğlu Ünal Kevser Er

Öz

Nasreddin Hoca, Türk edebiyatının ve geleneğinin en önemli mizah ustalarından biridir. Keskin zekâsı ve hazır cevap tavrı ile halkın sevgisini kazanan Nasreddin Hoca, bu özellikleri sayesinde insanları güldürürken düşündürmeyi başarmıştır. Toplumsal hayatta karşılaştığı problemlere mizahi bir üslup ile yaklaşan Nasreddin Hoca, fıkralarında Anadolu insanının yaşam tarzını, düşünce yapısını ve olaylara bakış açısını ortaya koymuştur. Bu nedenle Nasreddin Hoca belleğini araştırmak demek Türk halkının mizahını, eleştirel düşünce dünyasını dolayısıyla felsefesini araştırmak demektir. Nasreddin Hoca, fıkra türünde ilk akla gelen isim olmakla birlikte mizah eleştiri ve hoşgörü kavramlarını birlikte yoğurup dünyaya tanıtan, halk edebiyatı açısından önemli bir değerdir.

Bu araştırmanın amacı Türkçe öğretmeni adaylarının Nasreddin Hoca ile ilgili görüşlerinin belirlenmesidir. Araştırma nitel veri toplama tekniklerinden yararlanılarak gerçekleştirilen tarama modelinde betimsel bir çalışmadır. Çalışmadaki veriler görüşme soruları ile toplanmıştır. Çalışmada veri toplamak amacıyla yarı yapılandırılmış görüşme formu geliştirilmiş ve bir devlet okulunda öğrenim gören Türkçe öğretmeni adaylarından 17 öğrenciye uygulanmıştır. Araştırmanın sonucuna göre Türkçe öğretmen adayları tarafından öncelikle akla gelen fıkralar “Kazan Doğurdu, Ya Tutarsa, Parayı Veren Düdüğü Çalar, Ye Kürküm Ye, Kedi Ciğeri Yedi” olarak tespit edilmiştir. Ayrıca katılımcılar meslek hayatlarında fıkra türlerinden daha tanınır ve ders verici nitelikte olduğu için Nasreddin Hoca fıkralarını kullanacaklarını ve bu fıkralardan en çok okuma ve dinleme becerilerinin geliştirilmesinde faydalanacaklarını belirtmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Nasreddin Hoca, Fıkra

Kaynakça

• Büyüköztürk, Ş. Demirel, F. ve diğerleri (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi. Dedebağı, H. (2007). Nasreddin Hoca fıkralarının eğitim yönünden değerlendirilmesi (Yüksek lisans tezi). Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Diyarbakır. Duran, E. (2012). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin Nasreddin Hoca ve Keloğlan’a ilişkin bilgi ve algı düzeylerinin incelenmesi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, p.371-384. Günay, U. (1990). I.Milletlerarası Nasreddin Hoca Sempozyumu (15-17 Mayıs) Bildirileri, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları. (99-104) Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Özdemir, N. (2010). Mizah, eleştirel düşünce ve bilgelik: Nasreddin Hoca. Millî Folklor, 87, 27-40. Özdemir, N. (2008). Kültürel ekonomik imge olarak Nasreddin Hoca. Milli Folklor, 77, 11- 20. Piliçkova, S. (1990). “İnsanın Günlük Hayatında Mizahın Önemi ile Görevi ve Makedonya’da Yaşayan Türkler Arasında Nasreddin Hoca Fıkralarının Temel Özellikleri”. I.Milletlerarası Nasreddin Hoca Sempozyumu (15-17 Mayıs) Bildirileri, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları. (303-316) Sakaoğlu, S. (1992). Türk fıkraları ve Nasreddin Hoca. Konya: Selçuk Üniversitesi Yayınları. Sinan, A.T. (2001). Türkçenin deyim varlığı. Malatya: Kubbealtı Yay. Şanlı, İ. (2009). Nasreddin Hoca Fıkralarında Kültürel Unsurlar. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 261-272. Tecer, A. K. (2005). Nasreddin Hoca Kitabı (Haz. M. Sabri Koz). İstanbul: Kitabevi. Tekşan, K. (2012). Türkçe dersi öğrenme alanları açısından Nasrettin Hoca fıkralarının kullanılabilirliği. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(17) s. 271-287 Temizkan, M. (2011). Türkçe Öğretiminde Yaratıcı Düşünmeyi Geliştirme Bakımından Nasreddin Hoca Fıkraları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 195-223. Tokmakçıoğlu, E. (1981). Bütün Yönleriyle Nasrettin Hoca. Ankara: KB Yay. Topçu, S. (1989). Nasreddin Hoca Fıkralarında Mizah Anlayışının Psikolojik ve Tasavvufi Kaynakları, I. Milletlerarası Nasreddin Hoca Sempozyumu Bildirileri. Ankara: Kültür Bakanlığı Halk Kültürünü Araştırma Dairesi Yayınları: 131. Tuncer, N. (1993). Çizgi roman ve çocuk. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayını. Türkmen, S. (2008). Türkçenin söz varlığında Nasreddin Hoca’nın yeri. Karadeniz Araştırmaları, 5(17), 153-1592. Yıldırım, D. (1999). Türk Edebiyatında Bektaşi Fıkraları. Ankara: Akçağ Yay.