BEING VISIBLE AND LIKED ON SOCIAL MEDIA: A STUDY ON UNIVERSITY STUDENTS

Yıl 2023, Cilt: 16 Sayı: 1, 31 - 49, 13.07.2023

Gülpınar Şavklı , Mustafa Koç

Öz

This study aims to examine relationships between university students’ desire to be liked and visible and behaviors related to social media usage. It also investigates whether these desires are dependent on some demographic variables. It was carried out as a correlational survey based on quantitative research paradigm. Participants consisted of 191 students studying at the Süleyman Demirel University, Turkey. Data were collected through personal information form, Purpose of Use of Social Network Sites Scale, Desire for Being Desired Scale and Self-presentation Scale. The results showed that participants had a low and moderate level of desire to be liked and visible respectively. Correlation analyses indicated that these desires were associated with different aims of social media usage (communication, recognition, education), type, content and frequency of sharing, and amount of followers. ANOVA tests showed no significant such desire differences across gender, age, marital state, major and grade, but significant difference in desire to be visible by amount of pocket money.

Anahtar Kelimeler

Social media, University students, Desire to be liked and visible, Demographics

SOSYAL MEDYADA GÖRÜNÜR OLMA VE BEĞENİLME: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Öz

Bu çalışmada üniversite öğrencilerinin beğenilme ve görünür olma istekleri ile sosyal medya kullanım davranışları arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma nicel araştırma paradigmasına dayalı olarak ilişkisel tarama modeliyle desenlenerek yürütülmüştür. Çalışma grubu Süleyman Demirel Üniversitesi’ndeki lisans programlarında öğrenim gören 191 öğrenciden oluşturulmuştur. Verilerin toplanmasında kişisel bilgi formu, Sosyal Ağ Siteleri Kullanım Amacı Ölçeği, Beğenilme Arzusu Ölçeği ve Kendini Sunma Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda katılımcıların düşük düzeyde beğenilme ve orta düzeyde görünür olma isteklerinin olduğu tespit edilmiştir. Korelâsyon analizlerinde bu isteklerin, sosyal medya platformlarını farklı kullanım amaç (iletişim, tanınma ve eğitim) düzeyleri, yapılan paylaşımın türü, paylaşımın içeriği, takipçi sayısı ve paylaşımın sıklığı ile istatistiksel olarak anlamlı düzeyde ilişkili olduğu bulunmuştur. Diğer taraftan, demografik değişkenlere göre yapılan ANOVA testleri bu istek düzeylerinde cinsiyete, yaşa, medeni duruma, öğrenim görülen bilim alanına ve sınıf düzeyine göre anlamlı farklılık olmadığını fakat görünür olma istek düzeylerinin katılımcıların sahip olduğu harçlık miktarına göre anlamlı olarak değiştiğini göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Medya, Üniversite öğrencileri, Beğenilme İsteği, Görünür Olma Arzusu, Demografik Değişkenler

Kaynakça

• Alanka, Ö. ve Cezik, A. (2016). “Dijital Kibir: Sosyal Medyadaki Narsistik Ritüellere İlişkin Bir İnceleme”, Trt Akademi, 1(2), 548-569.
• Alioğlu, N. (2019). “Duygusal Tatmin Aracı Olarak Sosyal Medya Kullanımı Üzerine Bir Alan Araştırması”, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 1-27.
• Bakıroğlu, C. T. (2013). “Sosyalleşme Ve Kimlik İnşası Ekseninde Sosyal Paylaşım Ağları”, Akademik Bilişim 2013- XV. Akademik Bilişim Konferansı (ss. 1047-1054), Antalya: Akdeniz Üniversitesi.
• Baritci, F. ve Fidan, Z. (2018). “Sosyal Ağlarda Benlik Sunumuna Dair Bir Distopya: Black Mirror Series”, Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences, (54), 37-63.
• Bozkurt, A. (2013). “Açık Ve Uzaktan Öğretim: Web 2.0 Ve Sosyal Ağların Etkileri”, https://www.researchgate.net/publication/335723838 (5.02.2021
• Budak, H. (2017). “Sosyal Medya İletişiminde Mahremiyetin Serüveni”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırma Dergisi, 7(1), 146-170.
• Büyüköztürk, Ş. (2017). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı (23. Baskı) Ankara: Pegem Akademi.
• Eraslan, R. U. (2013). “Sosyal Medya Her An Ve Her Yerde Görünür Olmak”, The Turkish Online Journal of Desing, Art and Communication, 4(3), 29-37.
• Ertürk, Y. D. ve Eray, T. E. (2016). “Fenomenolojik Bir Kavram Olarak Kendilik Ve Sosyal Ağlarda Kendilik Sunumu İle Narsistik Eğilimler İlişkisi: İletişim Fakültesi (İ.Ü.İ.F) Öğrencileri Üzerine Bir Ön Çalışma” Intermedia International e-Journal, 3(1), 12-29.
• Güz, H. ve Şahin, G. (2018). “Sosyal Medya İletişiminin Yeni Aracı Olarak Bedenler Ve Benliklerin Dramaturjik Bir Analizi”, Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 235-254.
• Hootsuite ve We Are Social, (2021a). “Digital 2021: Global Overview Report”, Retreived April 24, 2021, from https://datareportal.com/reports/digital-2021-global-overview-report
• Hootsuite ve We Are Social, (2021b). “Digital 2021: Turkey”, Retreived April 24, 2021, from https://datareportal.com/reports/digital-2021-turkey?rq=turkey
• Karasar, N. (2018). Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramsal İlke Ve Teknikler (33. Baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kaşıkara, G. ve Doğan, U. (2017). “Beğenilme Arzusu: Ölçek Geliştirme, Güvenirlik Ve Geçerlik Çalışması”, MSKU Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 51-60.
• Koçer, M. (2012). “Erciyes Üniversitesi Öğrencilerinin İnternet Ve Sosyal Medya Kullanım Alışkanlıkları”, Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (18), 70-85.
• Köklü, B. (2019). Üniversite Öğrencilerinde Sosyal Medya Kullanım Özelliklerinin Beğenilme Arzusu, Kendini Mükemmeliyetçi Gösterme Ve Sosyal Kaygı İle İlişkisi, Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• Maslow, A. H. (1954). “The İnstinctoid Nature Of Basic Needs”, Journal of Personality, 22, 326-347.
• Oğuz, T. (2016). “Çağdaş Narkisisos’lar: Facebook Kullanım Alışkanlıkları Ve Narsisizm”, https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/178287#page=51 (10.04.2021)
• Oğuz, T. (2018). “Görünür Olma Takıntısı: Selfi Yayınlama Davranışı Ve Narsisizm”, 16th International Symposium Communication in the Millenium, 56-70.
• Özdemir, Z. (2015). “Sosyal Medyada Kimlik İnşasında Yeni Akım: Özçekim Kullanımı”, Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 2(1), 112-131.
• Özkan, S. (2021). “Dijital Dönüşüm Ekseninde Kuşaklar Arası Sosyal Medya Kullanım Pratiklerinin İncelenmesi: Facebook Örneğinde İçerik Analizi. Yeni Medya”, https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1406472 (13.06.2021)
• Sadık, R. ve Kardaş, N. T. (2018). “Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Sosyal Medya Kullanımı Ve Beğenilme Arzusunun İncelenmesi”, Spor Eğitim Dergisi, 1 (Özel Sayı), 39-46.
• Sağbaş, E. A., Ballı, S. ve Şen, F. (2016). “Sosyal Medya Ve Gençler Üzerindeki Etkileri”, Uluslararası Gençlik Araştırmaları Kongresi (ss. 153-163), Muğla: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
• Sarsar, F., Başbay, M. ve Başbay, A. (2015). “Öğrenme-Öğretme Sürecinde Sosyal Medya Kullanımı”, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 418-431.
• Şener, G. ve Özkoçak, Y. (2013). “Sosyal Ağlarda Görünür Olmak: Facebook Fotoğraflarında Kendini Sunma Stratejileri”, C. Bilgili ve G. Şener (Ed.), Sosyal Medya ve Ağlar Toplumu 2: Kültür, Kimlik, Siyaset (ss. 121-154). İstanbul: Grafik Tasarım Yayınları.
• Taylor, I. H. (2015). “Facebook Ve Beğenilme Güdüsü”, International Journal of Social Sciences and Education Research, 1(4), 1216-1227.
• Tokgöz, C. (2017). “Kimlik Ve Bellek Ekseninde Sosyal Medya Anlatıları”, Intermedia International e-Journal, 4(7), 255-268.
• Türkoğlu, H. S. (2018). “Sosyal Medya Üzerinden Mahremiyet Farkındalığı Ve Değişimin Ölçümlenmesine Yönelik Bir Araştırma”, Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences, 54, 163-189.
• Verstraete, G. (2016). “It’s About Time. Disappearing İmage And Stories İn Snapchat”, Image & Narrative, 17(4), 104-113.