SAĞLIK YÖNETİCİSİ ADAYLARININ MESLEKİ KAYGI DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 3, 726 - 739, 30.12.2021

Necla Yılmaz Ebru Yıldız Özge Özdinç

Öz

Bu araştırma ile Sağlık Yönetimi Bölümü öğrencilerinin mesleki kaygı düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini Türkiye’de bir kamu üniversitesinin Sağlık Yönetimi Bölümünde eğitim alan öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmada örneklem seçilmemiş olup araştırmanın evrenine ulaşılmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda anketi cevaplamayı kabul eden 365 öğrenciden anket tekniği ile veri elde edilmiştir. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, açımlayıcı faktör analizi, ikili gruplarda bağımsız örneklemler için t testi ile üç ve daha fazla değişkenli gruplarda tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre mesleki kaygı düzeyleri; maddi kaygı, mesleki yeterlilik kaygısı, atanma ve işsizlik kaygısı, sistem kaynaklı kaygı, kişisel özelliklerden kaynaklı kaygı şeklinde beş alt boyutta incelenmiştir. Genel mesleki kaygı ortalaması 3,878 olarak tespit edilmiştir. Mesleki kaygı alt boyutlarından atanma ve işsizlik kaygısı (t=4.572, p=0.000) ve sistem kaynaklı kaygı (t=2.721, p=0.010) ile cinsiyet değişkeni arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Ayrıca araştırmada sistem kaynaklı kaygı alt boyut (F=4.583, p=0.004) ile sınıf değişkeni arasında anlamlı bir fark bulunmuştur. Sonuç olarak; sağlık yönetimi öğrencilerinin mesleki kaygı düzeylerinin yüksek olduğu ve mesleki kaygı ile cinsiyet ile sınıf değişkeni arasında anlamlı farklılıkların olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca öğrencilerin yaşları ilerledikçe daha fazla maddi kaygı taşıdıkları sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

kaygı, mesleki kaygı, sağlık yönetimi öğrencileri

EXAMINATION OF PROFESSIONAL ANXIETY LEVELS OF PROSPECTIVE HEALTH MANAGERS

Öz

With this research, it is aimed to examine the professional anxiety levels of the students of the Department of Health Management in terms of various variables. The population of the research consists of students studying in the Health Management Department of a public university in Turkey. The sample was not selected in the study and it was tried to reach the universe of the research.In this context, data were obtained from 365 students who accepted to answer the survey by survey technique. Descriptive statistics, exploratory factor analysis, t-test for independent samples in paired groups and one-way analysis of variance (ANOVA) in groups with three or more variables were used in the analysis of the data. According to the findings of the study, professional anxiety levels; financial anxiety, professional competence anxiety, appointment and unemployment anxiety, system-based anxiety, and personal characteristics anxiety. The average of general professional anxiety was found to be 3,878. Statistically significant differences were found between the sub-dimensions of professional anxiety, appointment and unemployment anxiety (t=4.572, p=0.000) and system-based anxiety (t=2.721, p=0.010) and gender. In addition, a significant difference was found between the system-based anxiety sub-dimension (F=4.583, p=0.004) and the class variable in the study. As a result; it has been determined that the occupational anxiety levels of health management students are high and there are significant differences between occupational anxiety and gender and class variables. In addition, it was concluded that as the age of the students progressed, they had more financial anxiety.

Anahtar Kelimeler

anxiety, professional anxiety, health management students

Kaynakça

• Akgün, A., Gönen, S., ve Aydın, M. (2007). İlköğretim Fen ve Matematik Öğretmenliği Öğrencilerinin Kaygı Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(20): 283-299.
• Aydın, C., Çoştu, K., ve Coşkun, B. (2020). Üniversite Öğrencilerinin Mesleki Kaygı ile Hayattaki Anlam Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Bartın Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Dergisi, 1(13): 73-106.
• Bakırcıoğlu, R. (2006), Ansiklopedik Psikoloji Sözlüğü, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Bozdam, A. (2008). Öğretmen Adaylarının Mesleki Kaygı Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Cabı, E., ve Yalçınalp, S. (2013). Öğretmen Adaylarına Yönelik Mesleki Kaygı Ölçeği (MKÖ): Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44(44).
• Chen Y, Xu H, Liu C, Zhang J and Guo C. (2021). Association Between Future Orientation and Anxiety in University Students During COVID-19 Outbreak: The Chain Mediating Role of Optimization in Primary-Secondary Control and Resilience. Front, Psychiatry, (12): 699388.
• Cüceloğlu D. (1999). İnsan ve Davranışı, Ankara: Remzi Kitabevi.
• Dilmaç, O. (2010). Görsel Sanatlar Öğretmeni Adaylarının Kaygı Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, (24): 49-65.
• Doğan, T. ve Esen, A. (2009). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları ile Kaygı Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 34(153): 157-168.
• Dursun, S., ve Karagün, E. (2012). Öğretmen Adaylarının Mesleki Kaygı Düzeylerinin İncelenmesi: Kocaeli Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Son Sınıf Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (24): 93-112. Dursun, S., ve Aytaç, S. (2009). Üniversite Öğrencileri Arasında İşsizlik Kaygısı. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28(1): 71-84.
• Geçtan, E. (2003). Psikodinamik Psikiyatri ve Normal Dışı Davranışlar, İstanbul: Metis Kitabevi.
• Hammad, M.A. (2016). Future Anxiety and its Relationship to Students' Attitude toward Academic Specialization. Journal of Education and Practice, (7): 54-65.
• Kaptanoğlu, A. (2011). Sağlık Yönetimi. Beşir Kitapevi, İstanbul.
• Karabudak, A. F. (2015). Psikoloji İlk ve Son Sınıf Öğrencilerinin Mesleki Kaygılarının Karşılaştırılması ve Problem Çözme Yetisi Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Kurtuldu, M. K., ve Ayaydın, A. (2010). Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Öğrencilerinin Mesleki Kaygı Düzeylerinin İncelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (28): 111-118.
• Kyriacou, C. and Sutcliffe, J. (1978). A Model of Teacher Stress, Education Studies, (4),1-6.
• Nazlı, İ. ve Aktaş, H. (2018). Sağlık Yönetimi Öğrencilerinin Geleceğe İlişkin Meslek Kaygısı: Bezmialem Vakıf Üniversitesi’nde Sağlık Yönetimi Öğrencileri Üzerinde Bir Araştırma. 2. Uluslararası 12. Ulusal Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi.
• Özdinç, S., Biçici, Y., Çamur, M. ve Turan, F. N. (2018). Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Eğitimi Alan Lisans Öğrencilerinin Mesleki Kaygı Düzeylerinin Belirlenmesi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, (3): 471-479.
• Öztürk, Z. ve Ilıman, E. Z. (2015). Sağlık Yönetimi ve İşletmeciliği Bölümünde Okuyan Öğrencilerin Bölümü Tercih Nedenleri ile Beklenti ve Motivasyon Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(1): 71-93.
• ,Parasız, G. Hasan, O. K. A. Y. ve Kardeş, B. (2001). Müzik Öğretmeni Adaylarının Mesleki Kaygı Düzeylerinin Bireysel Çalgıları ve Sınıf Düzeyleri Bakımından İncelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 125-138.
• Rabei, S., Ramadan, S. and Abdallah, N. (2020). Self-Efficacy and Future Anxiety Among Students of Nursing and Education Colleges of Helwan University. Middle East Curr Psychiatry (27): 39.
• Taşğın, Ö. (2006). Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulunda Okuyan Öğretmen Adaylarının Mesleki Kaygı Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(2): 679-686.
• Turaç, İ. ve Bayın Donar, G. (2017). Sağlık Yönetimi Öğrencilerinin İşsizlik Kaygılarını ve Yaşam Doyumlarını Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, (5): 119-127.
• Tümerdem, R. (2007). Dicle Üniversitesi Eğitim Fakültesi ve Fen-Edebiyat Fakültesi Kimya Son Sınıf Öğrencilerinin Kaygılarını Etkileyen Etmenler. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(20) s.32-45.
• Türk Dil Kurumu Sözlükleri, (www.tdk.gov.tr.), Erişim Tarihi: 19.03.2021.
• Uludağ G., Taşdöven H. ve Dönmez, M. (2014). Polis Adaylarının Mesleki Kaygı Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(2): 75-94.
• Uygun, K., Avaroğulları, M. ve Oran, M. (2016). Investigation of Professional Anxiety Levels of Social StudiesTeacher Candidates”, Turkish Studies -International Periodical for the Languages, Literature and History of TurkishorTurkic-, ISSN: 1308-2140, (11)21.
• Yörükoğlu A. (2004). Gençlik Çağı Ruh Sağlığı ve Ruhsal Sorunları, 12.Basım, İstanbul: Özgür Yayınları.
• Yüksek Öğretim Kurulu (2020). “Yükseköğretim Kurumları Sınavı Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu. https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2020/YKS/tkilavuz13082020.pdf Erişim Tarihi: 03.07.2021.
• Yükseköğretim Program Atlası, (2021). https://yokatlas.yok.gov.tr/ Erişim Tarihi: 10.07.2021. 14/07/1965 Tarihli 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu, Erişim adresi: https://mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.657.pdf, Erişim Tarihi: 13.12.2021.
• 14712/1983 Tarihli 190 Sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun, Erişim adresi: https://mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=190&MevzuatTur=24&MevzuatTertip=5, Erişim tarihi: 13.12.2021.