İŞ DOYUMU VE TÜKENMİŞLİK İLİŞKİSİNDE ÖRGÜTSEL DESTEĞİN ROLÜ: HEMŞİRELER ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 3, 150 - 161, 30.12.2024

Filiz Taş , Esra Altıparmak , Nurşen Talmaç

Öz

Bu çalışmanın amacı hemşirelerde örgütsel desteğin iş doyumu ve tükenmişlik üzerine etkisini belirlemektir. Araştırma tanımlayıcı ilişkisel tipte bir çalışmadır. Araştırmaya il merkezinde yer alan bir kamu hastanesinde çalışan 474 hemşire katıldır. Veriler anket yöntemi ile toplandı. Verilerin toplanmasında “Kişisel Bilgi Formu”, “Algılanan Örgütsel Destek Ölçeği”, “Minnesota İş Doyum Ölçeği” ve “Maslach Tükenmişlik Ölçeği” kullanıldı. Toplanan veriler IBM SPSS. 25 paket programında analiz edildi. Analiz, yüzde, T-testi, ANOVA ve Pearson korelasyon analizi ile yapıldı. İstatistiksel analizde araştırmaya katılan hemşirelerin %78.1’i kadın, %57.6’ı evli, %33.5’i 36-45 yaş grubunda, %54.0’ı lisans eğitim seviyesinde idi. Hemşirelerin örgütsel destek algılarının orta seviyede olduğu, örgütsel destek algısı, tükenmişlik ve iş doyumunu, yaş, eğitim, cinsiyet ve medeni durumun etkilediği belirlendi. Korelasyon analizi sonucunda, örgütsel destek ile iş doyumu arasında pozitif yönlü anlamlı ilişki olduğu belirlendi. Sonuç olarak, Örgütsel desteğin, iş doyumu ve tükenmişliğin yordayıcısı olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hemşireler, Örgütsel destek, İş doyumu, Tükenmişlik

Etik Beyan

Etik Onay Araştırmanın gerçekleştirilebilmesi için Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Etik Kurulu'ndan onay alınmıştır (2018/11-E11313)

Destekleyen Kurum

Yok

Teşekkür

Araştırmaya katılmaya gönüllü olan tüm hemşirelere teşekkür ederiz

THE ROLE OF ORGANIZATIONAL SUPPORT IN THE RELATIONSHIP OF JOB SATISFACTION AND BURNOUT: A RESEARCH ON NURSES

Öz

The aim of this study is to determine the effect of organizational support on job satisfaction and burnout in nurses. The research is a descriptive, relational type study. 474 nurses working in a public hospital located in the city center participated in the research. Data was collected by survey method. "Personal Information Form", "Perceived Organizational Support Scale", "Minnesota Job Satisfaction Scale" and "Maslach Burnout Scale" were used to collect data. Data collected IBM SPSS. It was analyzed in 25 package programs. Analysis was done with percentage, T-test, ANOVA and Pearson correlation analysis. In the statistical analysis, 78.1% of the nurses participating in the study were women, 57.6% were married, 33.5% were in the 36-45 age group, and 54.0% had a bachelor's degree. It was determined that nurses' organizational support perceptions were at a medium level, and age, education, gender and marital status affected organizational support perception, burnout and job satisfaction. As a result of the correlation analysis, it was determined that there was a positive significant relationship between organizational support and job satisfaction. As a result, it was concluded that organizational support is a predictor of job satisfaction and burnout.

Anahtar Kelimeler

Nurses, Organizational support, Job satisfaction, Burnout

Kaynakça

• Agarwal UA, & Gupta V. (2015). Examination of a Moderated-Mediation Model Linking Perceived Organizational Support, Affective Commitment, Organizational Citizenship Behavior and Work Engagement: A Study of Nurses in the Indian Context. Indıan Instıtute Of Management Ahmedabad. 1-32. https://pdfs.semanticscholar.org/7568/f70fbc68b91ab5832eba138dbf5fe1427da
• Alp F, ve Aslan Y. (2024). Sağlık kurumlarında örgütsel bağlılık konusunda yapılan çalışmaların görsel haritalama tekniği ile bibliyometrik analizi. Sağlık ve Sosyal Refah Araştırmaları Dergisi, 6 (1), 15-28.
• An M, Shin ES, Choi MY, Lee Y, Hwang YY, & Kim M. (2020). Positive Psychological Capital Mediates the Association between Burnout and Nursing Performance Outcomes among Hospital Nurses. Int J Environ Res Public Health. 18;17(16):E5988. doi: 10.3390/ijerph17165988.
• Armstrong-Stassen M, & Ursel ND. (2009). Perceived organizational support, career satisfaction, and the retention of older workers. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 82:1, 201-220. https://doi.org/10.1348/096317908X288838
• Assâad El Akremi, Colaianni G, Portoghese I, Maura Galletta M, & Battistelli A. (2014). How organizational support impacts affective commitment and turnover among Italian nurses: a multilevel mediation model, The International Journal of Human Resource Management, 25:9, 1185-1207, DOI: 10.1080/09585192.2013.826713.
• Aydoğmuş S ve Er F. (2023). Hemşirelerin algıladıkları örgütsel destek ile mesleğe bağlılık düzeyleri arasındaki ilişki. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi.10(2):218-226.
• Aydoğmuş, S. (2017). Hemşirelerin çalışma ortamlarının işten ayrılma niyeti ile ilişkisi (Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Baycan A. (1985). “Analysis of Several Aspects of Job Satisfaction Between Different Occupational Groups”, Master Thesis, Bogaziçi University Institute of Social Sciences: Istanbul.
• Çetin Aydın, G., Aytac, S ve Sanlı, Y. (2021). İşe ilişkin duygular, iş stresi ve tükenmişliğin işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi: hemşireler üzerinde bir araştırma. Journal of Social Policy Conferences. https://doi.org/10.26650/jspc.2021.80.0011
• Dall'Ora, C., Ball, J., Reinius, M., & Griffiths, P. (2020). Burnout in nursing: a theoretical review. Human resources for health, 18(1), 41. https://doi.org/10.1186/s12960-020-00469-9
• Eisenberger R, Huntingon R, Hutchison S, & Sowa D. (1986). Perceived organizational support. Journal of Applied Psychology, 71:3, 500-507.
• Elsherbeny EE, & El-Masry R. (2018). Job satısfactıon among nurses workıng ın mansoura unıversıty hospıtal: effect of socıo-demographıc and work characterıstıcs Egyptian Journal of Occupational Medicine, 42 (2) : 227-240. DOI: 10.21608 / EJOM.2018.6807
• Ergin C. (1992). Adaptation of Physician and Nurses Burnout and Maslach Burnout Scale. Scientific Studies of the 7th National Psychology Congress, 143-154.
• García‐Sierra R, Fernández‐Castro J, & Martínez‐Zaragoza F. (2016). Relationship between job demand and burnout in nurses: does it depend on work engagement? Journal of Nursing Management. 24 (6): 780-8. doi: 10.1111 / jonm.12382.
• Görgülü O ve Akıllı A. (2017). The determination of the levels of burnout syndrome, organizational commitment, and job satisfaction of the health workers. Niger J Clin Pract 20:48-56. DOI: 10.4103/1119-3077.180051.
• Kayabaşı, Ç ve Orhaner, E. (2023). Bir devlet hastanesinde çalışanların örgütsel bağlılık ve iş doyumunun ilişkisinin belirlenmesi. Uluslararası Sağlık Yönetimi Ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 9(2), 187-200.
• Khamisa N, Oldenburg B, Peltzer K & Ilic D. (2015). Work related stress, burnout, job satisfaction and general health of nurses. Int J Environ Res Public Health. 12;12(1):652-666. DOI: 10.3390 / ijerph120100652
• Köroğlu, Ö ve Bahar, E. (2021). “Sağlık kurumlarında çalışan hemşirelerin tükenmişlik algılarının işten ayrılma niyetlerine etkisi”, İşletme Araştırmaları Dergisi, 13(4), 3453-3466.
• Kuşcu Karatepe, H ve Karaman, M. (2023). Hemşirelerde tükenmişliğin işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisinde çalışma yaşam kalitesinin aracılık rolü. Selçuk Sağlık Dergisi, 4(3), 406 – 419.
• Lu M, Ruan H, Xing W, & Hu Y. (2015). Nurse burnout in China: a questionnaire survey on staffing, job satisfaction, and quality of care. J Nurs Manag.;23(4):440–447. doi: 10.1111 / jonm.12150
• Malak Akgün B ve Öz F. (2023). The investigation of nurses’ burnout levels in the context of emotional habitus. BSJ Health Sci, 6(2): 253-261.
• Maslach C & Jackson SE. (1981). The Measurement of Experienced Burnout. Journal of Occupatioal Behaviour, Vol:2, 99-113.
• Mersin S, Ipcioglu I, ve Koca G. (2018). Hemşirelerin iş yükü analizi, Sağlık Akademisyenleri Dergisi 5(3): 238-245. DOI: 10.5455/sad.13-1516710645
• Ortega-Campos E, Cañadas-De la Fuente GA, Albendín-García L, Gómez-Urquiza JL, Monsalve-Reyes C, & de la Fuente-Solana EI. (2019). A Multicentre Study of Psychological Variables and the Prevalence of Burnout among Primary Health Care Nurses. Int. J. Environ. Res. Public Health 16(18). 3242. doi: 10.3390 / ijerph16183242.
• Ozsoylu S, Akyıldız B ve Dursun A. (2017). Burnout Levels and Affecting Factors in Nurses Working in a University Hospital. J Pediatr Emerg Intensive Care Med 4:104-109. DOI: 10.4274/cayd.05925
• Öztürk C, & Özdoğan D. (2022). Örgütsel Bağlılık ile İş Doyumu İlişkisi: Tatvan Devlet Hastanesi Örneği, Uluslararası Yönetim ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 9,(17); 1-11.
• Pür. İ. (2023).“Hemşirelerde tükenmişlik ile maneviyat arasındaki ilişkinin incelenmesi: Nevşehir İli Örneği”. Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi- 10/1 266-293. DOI: 10.17859/pauifd.1260410
• Qu HY, & Wang CM. (2015). Study on the relationships between nurses’ job burnout and subjective well-being. Chin. Nurs. Res. 2, 61–66. http://dx.doi.org/10.1016/j.cnre.2015.09.003
• Sert E ve Kendirkıran G. (2023). Hemşirelik ve tükenmişlik ile ilgili makalelerin son 10 Yılı: Bibliyometrik Analiz. Turkiye Klinikleri J Nurs Sci.15(4):1190-1198.
• Shaffer, F. A & Curtin, L. (2020). “Nurse turnover: Understand it, reduce it”, My American Nurse, 15(8), 57-59.
• Şahin, M, ve Demirtaş, Ö. (2023). Algılanan örgütsel desteğin psikolojik rahatlık üzerine etkisinde lidere güvenin aracılık rolü: bir kamu hastanesinde araştırma. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24 (2), 294-313.
• Tarcan M, Hikmet N, Schooley B, Top, M ve Tarcan-Yorgancıoğlu G. (2017). An Analysis of the relationship between burnout, socio-demographic and workplace factors and job satisfaction among emergency department health professionals. Applied Nursing Research, S. 34, 40-47. DOI: 10.1016 / j.apnr.2017.02.011
• Tokur ME, Ergan B, Aydın K, Çalışkan T, Savran Y, Yaka E, ve diğerleri (2018). Üçüncü basamak yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerde depresyon ve tükenmişlik sıklığı, Yoğun Bakım Dergisi. 9 (2): 25-33. DOI: 10.5152/dcbybd.2018.1840
• Ture A ve Yıldırım A. (2018). The Validity and Reliability of Scale of Perceived Organizational Support for Nursing. Journal Of Health And Nurses Management. 1(5); 9-18. doi:10.5222/SHYD.2018.009
• Türkkan, G. (2021). Algılanan yönetici desteği ve yöneticiye güvenin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi: Görgül bir araştırma (Yayımlanmamış Yüksek Lisans). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Ulaş S. (2022). Hastane öncesi acil sağlık hizmetlerinde görev yapan sağlık çalışanlarının iş doyumunu etkileyen faktörler. Hastane Öncesi Dergisi JPH, 7(3), 411-423.
• Weiss DJ, Dawis RV, England GW, & Lofquist LH. (1967). Manual for the Minnesota Satisfaction Questionnaire. Minneapolis, MN: Industrial Relation Center, Univer. of Minnesota.
• Yang S, Huang H, Qiu T, Tian F, Gu Z, Gao X, & et al.(2020). Psychological capital mediates the association between perceived organizational support and work engagement among chinese doctors. Front Public Health. 22;8:149. doi: 10.3389/fpubh.20