Sosyal Medya ve Instagram Anneleri

Yıl 2025, Sayı: 17, 194 - 217, 25.03.2025

Lale Barçın Aka

https://doi.org/10.47994/usbad.1627296

Öz

Kadının yaşadığı kültürde geçerli olan toplumsal değerler ve değerlendirme kriterleri, annelik rolünü de önemli ölçüde etkiler. Dijital çağda, teknolojinin ilerlemesiyle birlikte, sosyal medya platformlarıyla artan etkileşimin annelik kimliğini de etkilediği ve dönüştürdüğü düşünülmektedir. Annelik kavramı sosyal medyada sıklıkla “iyi anne” ile “kötü anne” arasında ele alınırken, sosyal medya platformlardaki anneliğin tüm kadınların ulaşmak istediği saygın bir yaşam şekli olduğu düşünülmektedir. Araştırma bulguları, genel anlamda, annelerin sosyal destek gereksinimlerini yerine getirmek, annelerin rollerinde başarı elde etme isteği ve kamusal görünürlüklerini artırmak için sosyal medyayı kullandığını göstermiştir. Ayrıca, bu çalışmalar, sosyal medya ile etkileşimin, kadınlar üzerinde annelik yeteneklerini geliştirmeleri için önemli miktarda baskı yarattığı ve sonrasında çocuklarını içeren görüntü ve videoların yayınlamaları sonucunda istismar vakalarına yol açabileceği vurgulamıştır. Bu çalışmanın amacı, anneliğin sosyal medya aracılığıyla nasıl farklı boyutlar kazandığı, instagram kullanıcısı annelerin çocuklarını bir meta olarak nasıl sunduklarını ve istismar ettikleri instagram profilleri üzerinden incelenmiştir. Bu bağlamda çalışmanın amacı çerçevesinde amaçlı örneklem seçilip takipçi sayısı yüksek olan instagram annelerinin profilleri seçilmiş ve bu profillerden elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yeni Medya, Annelik, Instagram Anneliği, Sosyal Ağlar

Social Media and Instagram Mothers

Öz

The social values and evaluation criteria valid in the culture in which women live also significantly affect the role of motherhood. In the digital age, with the advancement of technology, it is thought that the increased interaction with social media platforms has also affected and transformed the identity of motherhood. While the concept of motherhood is often discussed on social media as a “good mother” or “bad mother,” motherhood on social media platforms is thought to be a respectable lifestyle that all women want to achieve. Research findings have generally shown that mothers use social media to meet their social support needs, to achieve success in their roles, and to increase their public visibility. In addition, these studies have emphasized that interaction with social media creates a significant amount of pressure on women to develop their motherhood skills, and that it can lead to abuse cases as a result of them publishing images and videos of their children. The aim of the study is to examine how motherhood gains different dimensions through social media, how Instagram mothers present and exploit their children as a commodity through their Instagram profiles. In this context, within the framework of the purpose of the study, purposive sampling was selected and the profiles of Instagram mothers with a high number of followers were selected and the data obtained from these profiles were analysed by content analysis method.

Anahtar Kelimeler

New Media, Motherhood, Instagram Motherhood, Social Networks

Kaynakça

• Akpuokwe, C. U., Chikwe, C. F., & Eneh, N. E. (2024). Innovating business practices: The impact of social media on fostering gender equality and empowering women entrepreneurs. Magna Scientia Advanced Research and Reviews, 10(2), 032-043.
• Aktan, E., & Kayış, H. H. (2018). Sosyal medya ve değişim: Bloglar aracılığıyla anneliğin evrimi üzerine netnografik bir analiz. AJIT-e: Online Academic Journal of Information Technology, 9 (32), 39-54.
• Aktaş, G. (2013). Feminist söylemler bağlamında kadın kimliği: Erkek egemen bir toplumda kadın olmak. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 30(1).
• Aktaş, G. (2019). Günümüz toplumlarında anneliğin değişen biçimlerini sosyal medya kullanıcıları üzerinden değerlendirmek. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 36(2), 253-271.
• Altaş, B. (2018). Kutlama ve armağanlarca kuşatılan annelik: diş buğdayı, baby shower ve annelik eksenindeki diğer ritüeller. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, 8(2), 1-31.
• Boz, İ., Özçetin, E., & Teskereci, G. (2018). Becoming a Mother after Infertility: A Theoretical Analysis. Current Approaches in Psychiatry/Psikiyatride Guncel Yaklasimlar, 10(4).
• Bozkur, B., & Taylan, A. (2020). Medyada annelik temsili: Anaakım ve alternatif medyada anneliğin sunumuna yönelik karşılaştırma. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (34), 45-65.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (Ed.). (2018). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. (24. Baskı). Pegem Akademi.
• Dumas, A. A., & Desroches, S. (2019). Women’s use of social media: what is the evidence about their impact on weight management and body image?. Current obesity reports, 8, 18-32.
• Elçi, E. (2011). Türkiye'de “kadın olmak” söylemi: Kadınlarla yapılmış bir söylem çalışması. Psikoloji Çalışmaları, 31, 1-28.
• Ersoy, A. F. (2018) Sosyal medya kullanımının annelerin annelik rolü üzerindeki etkisi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(81), 14-20.
• Güzel, E. (2014). Toplumsal cinsiyete dayalı ayrımcılık ve medyanın rolü. Global Media Journal: Turkish Edition, 4(8).
• Joshi, D., Shrestha, S., & Shrestha, N. (2019). Understanding the antepartum depressive symptoms and its risk factors among the pregnant women visiting public health facilities of Nepal. PLoS One, 14(4), e0214992.
• Lupton, D. (2016). The use and value of digital media for information about pregnancy and early motherhood: a focus group study. BMC pregnancy and childbirth, 16, 1-10.
• Sever, M. (2015). Kadınlık, annelik, gönüllü çocuksuzluk: Elisabeth Badinter’den Kadınlık mı Annelik mi? Tina Miller’dan Annelik Duygusu: Mitler ve deneyimler ve Corinne Maier’den No Kid üzerinden bir karşılaştırmalı okuma çalışması. Fe Dergi, 7(2), 71-86.
• Sine, R. & Parlak Yorgancı, D. (2017). Yeni medya ve metalaşan annelik: İnstagram anneliği üzerine bir odak grup çalışması, Route Educational and Social Science Journal, 4(8), 399-412.
• Tavşancıl, E., & Aslan, E. (2001). İçerik Analizi ve Uygulama Örnekleri: Sözel, Yazılı ve Diğer Materyaller İçin. İstanbul: Epsilon.
• Timurturkan, M. (2019). Ebeveynlik ve dijital medya: anneliğe ilişkin yaratılan yeni temsiller ve dayanışma örüntüleri. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, 9(1), 315-333.
• Yaman, E. S. (2018). Ürün Yerleştirmede Yeni Bir Alan:Influencer Marketing Sosyal Medyada Influencer Annelerin Takipçileri Tarafından Değerlendirilmesine Yönelik Bir Araştırma. 2. Uluslararası İletişimde Yeni Yönelimler Konferansı:Eğlence ve Ürün Yerleştirme Bildiri Kitabı, (Edit: Gülay Öztürk ve Arkadaşları) 268-279.
• http://acikerisim.ticaret.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/11467/1908/M01168.pdf?sequence=1&is Allowed Yardım, G. (2020). Sosyal medyadaki kültürel kimliklerin dönüşümü odaklı “Blogger Anne” kimliklerinin incelenmesi. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (33), 129-157.