Martin Buber ve Paulo Freire Bağlamında Diyalektik İlişkiden Diyalojik İlişkiye

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 5, 213 - 238, 01.10.2021

Selim Çepni

Öz

Martin Buber 1878 yılından 1965 yılına kadar süren yaşamı boyunca, birçok alanda birbiri ile tutar-lı düşünceler ortaya koymuştur. Modern dünyanın insanı nesneleştirmesini ve nesnelere esir dü-şürmesini eleştirmiştir. İnsan var oluşunu parçalayan, gerçekliğin kavranmasını sınırlayan bu görüş-ten insanı kurtaracak olanın diyalojik ilişki olduğunu “I and Thou” adlı eserinde vurgulamıştır. Ben-sen temel kelimesine dayalı bir ilişkinin, eğitimden dine bütün alanlarda insanı tecrübe dünyasın-dan kurtarıp ilişki dünyasını kurarak, diyalektik ilişkinin insanı düşürdüğü açmaza çözüm getirece-ğini öne sürmüştür. Freire de modern dünyanın, bankacı eğitim modeliyle insanı ezen-ezilen ilişki-sine hapsettiğini vurgulamıştır. Ezen-ezilen ilişkisinin getirdiği kutuplaşma insanları diyalektik bir ilişki içine sokmakta, nesneleştirilen insan dünyanın gerçekliğine iştirak edememektedir. Freire de Buber gibi bu sorunun çözümünü, ezilenlerin özgürleşerek ezenlerle aralarında diyalojik bir ilişki kurmasında bulmuştur. Bu çalışmada Freire ve Buber' in düşüncesinde paralellik gösteren, modern insanın gerçek ilişki kurmasında tek yol olan diyalektik ilişkinin yerini diyalojik ilişkiye bırakması gerektiği düşüncesi işlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Martin Buber, Paulo Freire, Diyalog, Diyalojik İlişki

From Dialectical Relations to Dialogical Relations in the Context of Martin Buber and Paulo Freire

Öz

For his life, from 1878 to 1965, Martin Buber has revealed consistent ideas in many areas. He criti-cized the modern world objectifying human beings and captivity of objects. He emphasized in his work "I and Thou" that the thing that will save fellow from this view that breaks human existence and limits the perception of reality is the dialogic connection. He defends a relation that is base on the Me-You notion, will bring a solution to the dilemma that the dialectical relationship has brought down to human by saving the human being from the world of experience and establishing the world of relationships in all fields from education . Also, Freire emphasized that the modern world incar-cerates the oppressor-oppressed relationship with the banking education model. The polarization made about by the oppressor-oppressed relationship brings people into a dialectical relationship, and the objectified human cannot participate in the reality of the world.Freire, like Buber, found the solution to this problem in the liberation of the oppressed and establishing a dialogic relationship with the oppressors. In this study, the idea that the dialectical relationship, which is the only way for modern people to constitute a real relationship, which is show parallelism within the thought of Freire and Buber, should be instead of the dialogic relationship is the approach.

Anahtar Kelimeler

Martin Buber, Paulo Freire, Dialogic, Dialogical Relations

Kaynakça

• Arnett, R. C. (1986). Communication and community: implications of Martin Buber's dialogue. Illinois: SIU Press.
• Bakhtin, M. (1984). Problems of Dostoevsky’s poetics. (C. Emerson Çeviri ed.). Uni-versity of Minnesota, Press Minneapolis.
• Bakhtin, M. (1986). Speech genres and other late essays. (M. Holquist Çeviri ed.). University of Texas Press.
• Bakhtin, M. (2001). Karnavaldan romana. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Blenkinsop, S. (2005). Martin Buber: educating for relationship. Ethics, Place & En-vironment: A Journal of Philosophy & Geography, 8(3), 285-307.
• Buber, M. (1957). Pointing the way: collected essays. New York: Humanity Books.
• Buber, M. (2000). Tanrı tutulması. (A. Tüzer, Çeviri ed.). Ankara: Lotus Yayınevi.
• Buber, M. (2002). Between man and man. (R. Smith, Çeviri ed.). Routledge Classics.
• Buber, M. (2003). Ben ve sen. (İ. Palsay, Çeviri ed.). Ankara: Kitabiyat.
• Cohen A. (1979). Martin Buber and changes in modern education. Oxford Review of Education, 5(1), 81-103.
• Çermik, H.; Güner, N. (2017). Martin Buber’in eleştirel bakış açısından hareketle öğ-retmene ilişkin oluşturulan metaforların analizi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşe-hir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 79-98.
• Çınar, A. (2006). Martin Buber’de varoluş ve etik: ‘ben-sen’ ilişkisi. Değerler Eğitimi Dergisi, 4(12), 9-27.
• Erdem, H. H. (2003). Karl Jaspers’in felsefesinde iletişim üzerine bir araştırma. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(1), 167-174.
• Ertürk, S. (1972). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Yelkentepe Yayınları.
• Freire, P. (2020). Ezilenlerin pedagojisi. (D. Hattaoğlu, E. Özbek Çeviri ed.). Ayrıntı, İstanbul.
• Giroux, H. A. (2010). Rethinking education as the practice of freedom: Paulo Freire and the promise of critical pedagogy. Policy Futures in Education, 8(6), 715-721.
• Gordon, M. (2011). Listening as embracing the other: Martin Buber's philosophy of dialogue. Educational Theory, 61(2), 207-219.
• Gürsel-Bilgin, G. (2020). Freirean dialogue: an effective pedagogy for critical peace education. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 16(2), 139-149.
• Holopainen, M. J. (2010). Outcomes of dialogic communication training on a city go-vernment management team. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). San Jose State University the Faculty of the Department of Communication Studies, Washington.
• Levinas, E. (1989). Martin Buber and the theory of knowledge. Blackwell: The Levinas Reader.
• Mengüşoğlu, T. (2015). İnsan Felsefesi. İstanbul: Doğu Batı Yayınları.
• Miller, G. D. (1998). Negotiating toward truth: The extinction of teachers and stu-dents. Atlanta: Rodopi Press.
• Morgan, W. J.; Guilherme, A. (2012). I and Thou: The educational lessons of Martin Buber's dialogue with the conflicts of his times. Educational Philosophy and Theory, 44(9), 979-996.
• Nesterova, S. (2017). Hans-Georg Gadamer’in hermeneutiğinde bir anlama modeli olarak diyalog. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Sos-yal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Özşenler, S. (2018). Konuşma edimi kuramına diyalog temelli yaklaşım: Sıla Gençoğ-lu'nun demeci üzerinden bir analiz. Journal Of International Social Rese-arch, 11(60), 1040-1052.
• Rule, P. (2011). Bakhtin and Freire: dialogue, dialectic and boundary learning. Educa-tional Philosophy and Theory, 43(9), 924-942.
• Sennett, R. (2012). Beraber. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Tüzer, A. (2009). Varoluşçu düşünür Martın Buber’in diyalog felsefesi ve bu felsefi yaklaşımın eğitim açısından uzanımları. Felsefe Ve Sosyal Bilimler Dergisi, (8), 18-39.
• Ulukütük, M. (2011). Martin Buber ve Hans Georg Gadamer’in felsefelerinde ben-sen ilişkilerinin ahlaki açılımları. Birey ve Toplum Dergisi, 1(1), 97-110.
• Ünder, H. (1994). Sokratik diyalog. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 27(2), 639-658.
• Yılmaz, Z. (2016). Paulo freire’nin felsefesinde özgürleşmenin aracı olarak eğitim. Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, 1(22), 299-313.