Kral Şakir çizgi filminin içerdiği değerler açısından incelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 8, 1 - 30, 01.04.2023

Gizem Sabuncu Tanşu Bilal Yorulmaz

Öz

Çizgi filmler, çocukların vazgeçilmezi konumundadır. Bilgi verme ve eğlendirme yanında çizgi filmlerin bir de değer aktarımı rolü bulunmaktadır. Çizgi filmler çocukların hayal dünyasını zenginleştirirken çizgi film kahramanları rol model olarak karşımıza çıkmaktadır. Çocuk, sevdiği çizgi filmdeki kahramanı kendine örnek alarak olumlu ve olumsuz davranışlarını gerçekleştirmeye çalışmaktadır. Bu nedenle çocuğun izlemesini tercih edeceğimiz çizgi filmler uzman görüşü alınarak ailenin filtresinden geçmelidir. Bu düşünceden yola çıkarak ortaya çıkan bu çalışma nitel bir araştırma olup durum çalışması deseni kullanılmıştır. Cartoon Network kanalında 2016 yılında yayınlanan Kral Şakir çizgi filminin rastgele seçilen 60 bölümü Kral Şakir Youtube kanalında incelenmiştir. Görsel ve sözel iletiler bulgular kısmında birlikte gösterilmiştir. Araştırma sonucunda incelenen bölümlerde toplam 688 olumlu değere rastlanırken 286 olumsuz davranışa ilişkin örnekle karşılaşılmıştır. En sık tekrarlanan üç değerin yardımlaşma, nezaket ve Türk kültürüne ait motiflere yer verme; en az tekrar edilen üç değerin ise kanaatkârlık, tutumluluk ve takdir etme olduğu görülmüştür. En sık tekrarlanan üç olumsuz davranış öfkeli olma, hakaret etme ve hırslı olma; en az tekrar edilen üç olumsuz davranış ise kavga etme, iftira atma ve tehlikeli madde kullanımıdır. Kral Şakir çizgi filminin incelenen bölümlerinde olumsuz değerlere ilişkin örneklere rastlanmasına rağmen çizgi filmin genelde olumlu bir yapıda olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Medya, çizgi film, animasyon, değerler

Research on the animated movie “Kral Şakir” according to values education

Öz

Cartoons are indispensable for children. In addition to entertaining and imparting information, cartoons also serve a role in value transfer. While cartoons enrich the imagination of children, cartoon heroes also appear as role models. The child tries to emulate their hero’s positive and negative behaviors, taking the hero in their beloved cartoon as an example. In these cases, the cartoons that we prefer the child to watch should be filtered by the family, taking into account an expert opinion. This is a qualitative study using case study design. 60 randomly selected episodes of Kral Şakir were reviewed, originally broadcast on the Cartoon Network channel in 2016 and retrieved from the Kral Şakir YouTube channel. Visual and verbal messages are shown together in the findings section. As a result of the research, a total of 688 positive values and 286 negative behavior samples were encountered in the examined sections. The three most frequently repeated values are solidarity, kindness, and included motifs of Turkish culture. The three least repeated positive values were conviction, frugality, and appreciation. The three most frequent negative behaviors were being angry, insulting, and ambitious, while the three least repeated negative behaviors were fighting, slandering, and dangerous substance use. Although examples of negative values were found in the examined sections of the Kral Şakir cartoon, it was observed that the cartoon was generally positive overall.

Anahtar Kelimeler

Media, Cartoon, Animated movie, values

Kaynakça

• Akıncı, A. (2013). Okul Döneme Yönelik Hazırlanan Çizgi Filmlerde Değerlerin Sunumu: TRT Çocuk Kanalı Örneği (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Gazi Üniversitesi.
• Ay, H. (2021). Kral Şakir Çizgi Filminin Değerler Eğitimi Açısından İncelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) . Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi.
• Beldağ, A., ve Yarar Kaptan, S. (2017). Arabalar Filminin İçerdiği Değerlere İlişkin Bir İnceleme. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 487-499.
• Cebeci, S., ve Demir, R. (2018). Çizgi Filmler Çocuklara Neyi Vaat Ediyor? Diyanet İlmi Dergi, 54(1), 139-170.
• Creswell, J. W. (2021). Nitel Araştırma Yöntemleri Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Desene. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Çimen, M. F. (2019). Kamu Yayıncısı TRT Çocuk Kanalında Yayınlanan Rafadan Tayfa Çizgi Filminin Değerler Eğitimi Açısından İncelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) . Ankara: Gazi Üniversitesi.
• Güden Altmış, Z. (2021a). 9-11 Yaş Grubu Çocuklara Yönelik Türk Yapımı Çizgi Filmlerde Değerler Eğitimi (TRT Çocuk Örneği) (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Sakarya: Sakarya Üniversitesi.
• Güden Altmış, Z., ve Altun, M. (2021b). ''Pırıl'' Çizgi Filminin Değerler Eğitimi Açısından Değerlendirilmesi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 5384-5411.
• Karaca, S. S. (2019). Çizgi Filmlerde Değerler Eğitimi, Değerler Eğitimi Açısından Rafadan Tayfa Çizgi Filminin İncelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İzmir: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi.
• Karakuş, N. (2015). Okul Öncesi Döneme Hitap Eden Tema İçerikli Çizgi Filmlerin Değerler Eğitimine Katkısı Yönünden Değerlendirilmesi(Niloya Örneği). Değerler Eğitimi Dergisi, 251-277.
• Kocaman, K., ve Uslu, R. (2021). Ramazan Tayfa Çizgi Filminin Din ve Değerler Eğitimi Açısından İncelenmesi. Talim: Journal of Education in Muslim Societies, 128-142.
• RTÜK. (2006). İlköğretim Çağındaki Çocukların Televizyon İzleme Alışkanlıkları Araştırması. Ankara: RTÜK.
• RTÜK. (2018). Çocukların Yeni Medya Kullanım Alışkanlıkları ve Siber Zorbalık. Ankara: RTÜK.
• RTÜK. (2021). RTÜK. RTÜK: https://www.rtuk.gov.tr/hakkimizda/1749 adresinden alındı.
• Şahin, S. (2019). Türkçe Dersi Öğretim Programında Yer Alan Kök Değeler Açısından Rafadan Tayfa Çizgi Filminin İncelenmesi(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Şen, M. (2020). Temel eğitimde Değerler Eğitimi Kapsamında Türk ve Yabancı Animasyon Filmlerinin İncelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bolu: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Turhan, H. B. (2018). Türk Yapımı Animasyon Filmlerinde Değer Aktarımı Üzerine İnceleme (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Siirt: Siirt Üniversitesi.
• Turp Özdemir, Z. (2020). Türkiye'de Çocuk Kanallarında Yayınlanan Çizgi Filmlerin Değerler Eğitimi Açısından İncelenmesi ve Bu Çizgi Filmlerin Türkçe Öğretimine Katkısı (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi.
• Yener, Y., Yılmaz, M., ve Şen, M. (2021). Çizgi Filmlerde Değerler Eğitimi: TRT Çocuk Örneği. International Journal pf Social Sciences and Education Research, 7(2).
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yorulmaz, B. (2013b). Pepee Çizgi Filminin Din ve Değerler Eğitimi Açısından Değerlendirilmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 438-448.