1967 ve 2015 Yıllarında Türkiye’deki Vatandaşlık Ders Kitaplarının Çeşitli Açılardan Karşılaştırılması

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 1, 75 - 88, 30.12.2021

Gökhan Abanoz

Öz

Bu araştırmada 1960’lı yıllar ve 2010’lu yıllarda Türkiye’deki vatandaşlık ders kitaplarının dil, anlatım, görsel ve içerik gibi çeşitli açılardan karşılaştırılarak son elli yılda Türkiye’de vatandaşlık eğitiminde yaşanan değişim ve gelişmeleri ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu araştırmada nitel araştırma yöntemleri içinde yer alan konuyla ilgili yazılı kaynakların incelendiği tarihsel araştırmaya dayalı doküman incelemesi tekniği kullanılacak ve doküman analizinden elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle belirlenmiştir. Bu araştırmanın bulgularına göre 2015 yılında okutulan vatandaşlık kitabı dil ve anlatım, fiziksel ve görsel unsurlarındaki farklılıklar açısından çağdaş pedagojik ilkelere daha uygun olduğu görülmüştür. 1967 yılında okutulan vatandaşlık kitabı toplumdan çocuğa göre bir yönde iken 2015 yılında okutulan vatandaşlık kitabı çocukların gelişim özelliklerine göre hikayelerle desteklenerek bireyden topluma doğru bir anlayış üzerine inşa edilmiştir. Araştırmadan elde edilen edilen bulgular neticesinde bizim konu ile ilgili önerilerimiz öncelikle Türkiye’de 1960’lı yıllardan 2010’lu yıllara kadar vatandaşlık eğitiminde kat edilen bu mesafe ve ortaya çıkan gelişmelerin devam ettirilmesi gerekmektedir. İkinci olarak vatandaş yetiştirmede çağdaş standartlara katkı sağlayacak değerlerin vatandaşlık eğitiminde yakalanarak ülkemizin insanlığın evrensel ortak değerlerine ve mirasına yapılacak akademik çalışmalar neticesinde katkı sağlamasının yolları aranmalıdır.

Anahtar Kelimeler

İlkokul, ortaöğretim, vatandaşlık, ders kitabı.

Kaynakça

• Ahmad, F. (2015). Modern Türkiye’nin oluşumu, Kaynak Yayınları Akdağ, H. & Taşkaya, S. M. (2011) Vatandaşlık ve İnsan Hakları Eğitiminin Sosyal Bilgiler Öğretimindeki Yeri. R. Turan & K. Ulusoy (Ed). Sosyal bilgilerin temelleri içinde (ss. 295-318), Pegem Akademi. Akdağ, H. & Taşkaya, S.M. (2011). Vatandaşlık ve İnsan Hakları Eğitiminin Sosyal Bilgilerdeki Yeri, Sosyal Bilgilerin Temelleri, Pegem Akademi. Başaran, İ. E. (1996). Eğitime giriş, Yargıcı Matbaası. Bektaş, Ö. (2019). Dünyada ve Türkiye’de insan hakları ve demokrasi eğitiminin tarihçesi. R. Turan (Ed). Öğretmen adayları ve öğretmenler için insan hakları ve demokrasi eğitimi, (ss. 127-151). Pegem Akademi. Belge, M. (1983). Kültür, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi. (ss. 1288-1304). İletişim Yayınları.