Şiirle Psiko-eğitim Programının Ergenlerin Sosyal Kaygı, Okul Motivasyonu ve Öznel İyi Oluş Düzeylerine Etkisi

Yıl 2023, Sayı: 5, 2 - 19, 31.12.2023

Turgay Ünal

Öz

Bu araştırmanın amacı, şiirle hazırlanan psiko-eğitim programının ergenlerin sosyal kaygı, okul motivasyonu ve öznel iyi oluş düzeylerine etkisini ve deneyimlenen psiko-eğitim sürecinin ergenler tarafından nasıl değerlendirildiğini incelemektir. Araştırma, karma araştırma yöntemlerinden biri olan sıralı açıklayıcı desene göre yürütülmüştür. Araştırmanın nicel aşamasında deneysel desen türlerinden ön test–son test kontrol gruplu deneysel desen, nitel aşamasında fenomenolojik desen kullanılmıştır. Veriler, “Ergenler İçin Sosyal Kaygı Ölçeği”, “Ortaokul Öğrencileri İçin Okul Motivasyonu Ölçeği”, “Ergen Öznel İyi Oluş Ölçeği” ve “Şiirle Psiko-eğitim Değerlendirme Formu” kullanılarak toplanmıştır. Araştırma deney gurubunda 12, kontrol grubunda 12 olmak üzere toplam 24 ortaokul öğrencisi ile gerçekleştirilmiştir. Deneysel çalışma sonucunda grupların ön test ve son test puanları karşılaştırılmıştır. Grupların ön test-son test puanları karşılaştırıldığında; kontrol grubunda tüm değişkenler için anlamlı bir farklılık görülmemiştir. Deney grubu puanları karşılaştırıldığında okul motivasyonu düzeyinde anlamlı bir farklılık bulunamamış ancak öznel iyi oluş düzeylerinde anlamlı bir artış, sosyal kaygı düzeyinde anlamlı bir azalış olduğu görülmüştür. Araştırmanın nitel sonuçlarına bakıldığında ise; uygulanan şiirle-psiko eğitim programının deney grubunda şiire yönelik ilgi ve tutum, empati ve duygu farkındalığı ve öznel iyi oluş düzeylerini arttırdığı; sosyal kaygı düzeylerini ise azalttığı görülmüştür. Bazı katılımcıların okul motivasyonu düzeyinde de nicel verilerin aksine bir artış yaşandığı görülmüştür. Genel bir ifade ile şiirle psiko-eğitim programının ergenler üzerinde olumlu etkiye sahip olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Kaygı, Okul Motivasyonu, Öznel İyi Oluş, Şiir, Psiko-eğitim

Kaynakça

• Aydın, A. ve Tekinsav-Sütçü, S. (2007). Ergenler için sosyal kaygı ölçeğinin (ESKÖ) geçerlik ve güvenirliğinin incelenmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 14(2), 79-89. Baş, A. (2019). Ergenlerin sahip oldukları değerler, öznel iyi oluşları ve sosyal kaygıları arasındaki yordayıcı ilişki [Master's thesis]. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, İstanbul. Boniwell, I. (2012). Positive psychology in a nutshell: The science of happiness. Open University Press. Bulut, S. (2020). Pozitif psikoloji. Nobel Yayınları. Büyüköztürk, S., Çakmak, E. K., Akgün, O. E., Karadeniz, S., ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.