Tarihsel Süreç Işığında Sosyal Konut Mekânları

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 1, 53 - 67, 17.12.2021

Baran Herdem

Öz

Bu çalışmada, öncelikli olarak konut mekânının kavramsal ifadesi ve fonksiyonel özellikleri açıklığa kavuşturulmaya çalışılmıştır. Konutun irdelenmesinin ardından, çalışmanın ana odak noktasında bulunan alt sınıflara yönelik olan sosyal konut mekânlarının kavramsal incelemesi yapılmıştır. Sosyal konutun ortaya çıkma nedenleri ve tarihsel süreçteki dönüşümü, seçilmiş bazı ülkelerin uygulamaları üzerinden ortaya konulması çalışmanın hedefleri arasındadır. Bu bağlamda, kamu müdahalesi sonucu ortaya çıkan sosyal konutların, üç önemli tarihsel kilit noktası olduğu literatür çalışmalarından hareketle belirlenmiştir. Mevcut çalışma, bu tarihsel kilit noktalarının ışığında sosyal konut mekânlarının, barınma gereksinimi ve toplumsal refah açısından önemli bir konumda olması münasebetiyle devletlerin kentsel politikalarında önemli bir yer edindiği gerçekliğine ışık tutmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal konut, mekân, sanayi devrimi, kentleşme, yoksulluk

Kaynakça

• Aksoy, A. (2014). İstanbul’un Neoliberalizmle İmtihanı. İçinde A. B. Candan & C. Özbay (Ed.), Yeni İstanbul Çalışmaları (ss. 27-46). Metis Yayıncılık.
• Alkışer, Y., & Yürekli, H. (2004). Türkiye’de “Devlet Konutu”nun dünü, bugünü, yarını. itüdergisi/, 3(1), 63-74.
• Alver, K. (2007). Siteril Hayatlar. Hece Yayınları.
• Aydın, S., & Taşkın, Y. (2017). 1960’tan Günümüze Türkiye Tarihi (5. bs). İletişim Yayınları.
• Beşirli, H., Koçancı, M., Bakır, M. A., Özdemir, Z., & Gülle, M. Y. (2016). Sosyal Konut Uygulamaları ve Yoksulluğun Yönetimi Üzerine Ampirik Bir Çalışma. Siyasal Kitabevi.
• Bingöl, O. (2019). Sosyal Konut Yerleşmelerinde Kentsel Mekân Üretimi: İstanbul Kayabaşı 24. Bölge Sosyal Konut Yerleşmesi. MEGARON, 14(1), 83-99.
• Boratav, K. (2005). 1980’li Yıllarda Türkiye’de Sosyal Sınıflar ve Bölüşüm İlişkileri (2.). İmge Yayınevi.
• Bostanoğlu, Ö. (1993). Amerika Birleşik Devleti’nde Evsizlik. Amme İdaresi Dergisi, 26(3), 153-168.
• Bourdieu, P. (2015). Ayrım: Beğeni Yargısının Toplumsal Eleştirisi (D. F. Şannan & A. G. Berkkurt, Çev.). Heretik Yayınları.
• Castells, M. (2017). Kent, Sınıf, İktidar (T. Asuman, Çev.; 2.). Phoenix.
• Clarke, S. (2014). Neoliberal Toplum Kuramı. İçinde Ş. Başlı & T. Öncel (Çev.), Neoliberalizm: Muhalif Bir Seçki (2., ss. 91-105). Yordam Kitap.
• Curley, A. M. (2005). Theories of Urban Poverty and Implications for Public Housing Policy. The Journal of Sociology & Social Welfare, 32(2), 96-119.
• Çavuşoğlu, E. (2016). Türkiye Kentleşmesinin Toplumsal Arkelolojisi (2.). Ayrıntı Yayınları.
• Çoban, A. N. (2012). Cumhuriyetin İlanından Günümüze Konut Politikası. nkara Üniversitesi SBF Dergisi, 67(3), 75-108.
• Debord, G. (2019). Gösteri Toplumu (A. Ekmekçi & O. Taşkent, Çev.; 9.). Ayrıntı Yayınları.
• Engels, F. (2013). Konut Sorunu (T. Genç, Çev.). Alter Yayıncılık.
• Engels, F. (2019). İngiltere’de Emekçi Sınıflarının Durumu (O. Emre, Çev.; 2.). Ayrıntı Yayınları.
• Harvey, D. (2002). Sınıfsal Yapı ve Mekânsal Farklılaşma Kuramı. İçinde B. Duru & A. Alkan (Çev.), 20.Yüzyıl Kenti (ss. 147-172). İmge Yayınevi.
• Harvey, D. (2015a). Neoliberalizmin Kısa Tarihi (A. Onacak, Çev.). Sel Yayıncılık.
• Harvey, D. (2015b). Sermayenin Mekanları (B. Kıcır, D. Koç, & S. Yüksel, Çev.; 2.). Sel Yayıncılık.
• Harvey, D. (2016). Sosyal Adalet ve Şehir (M. Moralı, Çev.; 5.). Metis Yayıncılık.
• Hobsbawn, E. (2017). Kısa 20.Yüzyıl: 1914-1991 Aşırılıklar Çağı (Y. Alogan, Çev.; 10.). Everest.
• Hobsbawn, E. (2018). Sanayi ve İmparatorluk (A. Ersoy, Çev.; 6.). Dost.
• Karpat, H. K. (2016). Türkiye’de Toplumsal Dönüşüm (2.). Timaş.
• Keleş, R. (1996). Sosyal Konut Politikası Kavramı Üzerinde Bir Deneme ve Türkiye’de Sosyal Konut Politikası. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 21(2), 167-234.
• Keleş, R. (2015). 100 Soruda Türkiye’de Kentleşme, Konut ve Gecekondu (2. bs). Cem Yayınevi.
• Keyder, Ç. (2018). Enfornel Konut Piyasasından Küresel Konut Piyasasına. İçinde S. Savran (Çev.), İstanbul Küresel ile Yerel Arasında (5. bs, ss. 171-191). Metis Yayıncılık.
• Kunduracı, N. F. (2013). Dünyada ve Türkiye’de Sosyal Konut Uygulamaları. Çağdaş Yerel Yönetimler, 22(3), 53-77.
• Kurtuluş, H. (2011). İstanbul’un Banliyöleşme Deneyiminde Metropoliten Çeperdeki Tarihsel Çiftliklerin Rolü. Toplum Bilim, 26, 87-98.
• Lefebvre, H. (2015). Şehir Hakkı (I. Ergüden, Çev.; 3.). Sel Yayıncılık.
• Lefebvre, H. (2016). Mekanın Üretimi (I. Ergüden, Çev.; 4..). Sel Yayıncılık.
• Lefebvre, H. (2017). Kentsel Devrim (S. Selim, Çev.; 5.). Sel Yayıncılık.
• Mumford, L. (2007). Tarih Boyunca Kent (G. Koca & T. Tosun, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
• Olgun, H. (2014). Türkiye’de Sosyal Konut Politkası: Seçilmiş Avrupa Ülkeleriyle Karşılaştırmalı bir Analiz [Doktora]. Gazi Üniversitesi.
• Özgür, E. F. (2012). Tüketime Bağlı Bir Kimlik Öğesi Olarak Konut ve Planlama Açısından Bir Değerlendirme. Tasarım+Kuram, 14, 29-45.
• Przeworski, A. (2016). Kapitalizmde Devlet ve Ekonomik (E. Kırmızıaltın & H. A. Öznazik, Çev.; 2.). Heretik Yayınları.
• Stone, M. (2003). Social Housing in the UK and US: Evolution, Issues and Prospects.
• Şengül, T. (2002). Sınıf Mücadelesi ve Kent Mekanı. Praksis, 2, 9-31.
• Tekeli, İ. (2009). Modernizm, Modernite ve Türkiye’nin Kent Planlama Tarihi. Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Tekeli, İ. (2010). Konut Sorununu Konut Sunum Biçimleriyle Düşünmek. Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Tekeli, İ. (2012). Türkiye’de Yaşamda ve Yazında Konutun Öyküsü (1923- 1980). Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Uitermark, J. (2014). Reel Bir Adil Kent mi? İçinde A. Y. Şen (Çev.), Kar İçin Değil Halk İçin (ss. 262-286). Sel Yayıncılık.
• Urry, J. (1999). Mekanları Tüketmek (R. G. Öğdül, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
• Veblen, T. (2015). Aylak Sınıfın Teorisi (H. Bilir & E. Kırmızıaltın, Çev.). Heretik Yayınları.