Öz Yeterlik, Yaşam Anlamı ve Yaşam Bağlılığı Kavramları Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2018, Sayı: 1, 78 - 89, 02.04.2018

Ayça Ferda Kansu Gökben Hızlı Sayar

https://doi.org/10.32739/etkilesim.2018.1.11

Öz

Bu çalışmada öz yeterlik ve yaşam bağlılığı kavramları; bunlarla bağlantılı çeşitli alt kavram ve değişkenler açısından ele alınarak bir gözden geçirme yapılmıştır. Özellikle günümüz depresyon vakalarında; yaşamı anlamlandırma
ile yaşam karşısında yeterlik düzeyleri arasındaki nedensel ilişkileri gözlemleyebilmek adına bu temel kavramların birlikte incelenmesi faydalı olacaktır.
Yine pozitif psikolojiye ait bir başka kavram olan psikolojik iyi oluş düzeyi de
aynı bağlamda ele alınmalıdır. Bu çalışmanın, yukarıda bahsedilen bağıntısal
ilişkileri inceleyecek saha çalışmalarına zemin sağlaması umulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

öz yeterlik, yaşam bağlılığı, psikolojik iyi oluş

Kaynakça

• Adler, A. (2014). Yaşamın Anlamı. Ankara: Tutku Yayınevi.
• Aktaş, H. ve Şimşek, E. (2013). “Pozitif Psikoloji Bağlamında Türk Kültüründe Yaşamın Anlamı ve Yaşam Doyumunun Analizi”. Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi. 207. 389-420.
• Anderson, S. L. ve Betz, N. E. (2001). “Sources of Social Self-Efficacy Expectations: Their Measurement and Relation to Career Development”. Journal of Vocational Behavior. 58(1). 98-117. Arkun, N. (1982). Psikolojide Yeni Çalışmalar (18. Milletlerarası Psikoloji Kongresi Moskova 1966). (2. Baskı). İstanbul: Edebiyat Fakültesi Matbaası.
• Bandura, A. (1982). “Self-Efficacy Mechanism in Human Agency”. American Psychologist. 37. 122-147.
• Bandura, A. ve Cervone, D. (1983). “Self-Evaluative and Self-Efficacy Mechanisms Governing the Motivational Effects of Goal Systems”. Journal of Personality and Social Psychology. 45. 1017-1028.
• Bandura, A. ve Schunk, D. H. (1981). “Cultivating Competence, Self-Efficacy and Intrinsic Interest Through Proximal Self-Motivation”. Journal of Personality and Social Psychology. 41. 586-598.
• Barlow, J., Wright, C., Cullen, L. (2002). “A Job-Seeking Self-Efficacy Scale for People with Physical Disabilities: Preliminary Development and Psychometric Testing”. British Journal of Guidance & Counseling. 30(1). 37-53.
• Bilgin, N. (1995). Sosyal Psikolojiye Giriş. (3. Basım). İzmir: İzmir Kitaplığı Yayınları.
• Burger, J. M. (2006). Kişilik. (İ. D. E., Sarıoğlu çev.). (1. Basım). İstanbul: Kaknüs Psikoloji Yayınları.
• Corey, G. (2008). Psikolojik Danışma, Psikoterapi Kuram ve Uygulamaları. (T. Ergene, çev.). Ankara: Mentis Yayıncılık.
• Çubukçu, Z. ve Girmen, P. (2007). “Öğretmen Adaylarının Sosyal Öz-Yeterlik Algılarının Belirlenmesi”. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 8(1). 58-74. Davison, G. C. ve Neale, J. M. (2011). Anormal Psikolojisi. (İ. Dağ, çev.). (7. Basım). Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
• Frankl, V. E. (2016). İnsanın Anlam Arayışı. (S. Budak, çev.). (28. Basım). İstanbul: Okuyanus Yayınları.
• Kirk, B. A., Schutte, N. S., Hine, D. W. (2008). “Development and Preliminary Validation of an Emotional Self-Efficacy Scale”. Personality and Individual Differences. 45(5). 432-436.
• Mayall, H. J. (2008). “Differences in Gender Based Technology Self-Efficacy Across Academic Levels”. International Journal of Instructional Media. 35(2). 145-156.
• McKnight, P. E. ve Kashdan, T. B. (2009). “Purpose in Life as a System that Creates and Sustains Health and Well-Being: An Integrative, Testable Theory”. George Mason University Review of General Psychology. 13(3). 242-251
• Mengüşoğlu, T. (1992). Felsefeye Giriş. (5. Basım). İstanbul: Remzi Yayınevi.
• Petrides, K. V. ve Furnham, A. (2001). “Trait Emotional Intelligence: Psychometric Investigation with Reference to Established Trait Taxonomies”. European Journal of Personality. 15. 425-448.
• Plotnik, R. (2009). Psikolojiye Giriş. (T. Geniş, çev.). (1. Basım). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Salas, E. ve Cannon-Bowers, J. A. (2001). “The Science of Training: A Decade of Progress”. Annual Review of Psychology. 52. 471-499.
• Scheier, M. F., Wrosch, C., Baum, A., Cohen, S., Martire, L., Matthews, K. A., Schulz, R., Zdaniuk, B. (2006). “The Life Engagement Test: Assessing Purpose in Life”. Journal of Behavioral Medicine. 29(3). 291-298.
• Schultz, D. P. ve Schultz, S. E. (2007). Modern Psikoloji Tarihi. (Y. Aslay, çev.). (1.Basım). İstanbul: Kaknüs Psikoloji Yayınları.
• Schutte, N. S., Malouff, J. M., Thorsteinsson, E. B., Bhullar, N., Rooke, S. (2007). “A Metaanalytic Investigation of The Relationship Between Emotional İntelligence And Health”. Personality and Individual Differences. 42(6), 921–933.
• Senemoğlu, N. (2015). Gelişim, Öğrenme ve Öğretim Kuramdan Uygulamaya. (24. Basım). Ankara: Yargı Yayınları.
• Şahin, İ., Zoraloğlu, Y. R. ve Fırat, N. Ş. (2011). “Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Amaçları, Eğitsel Hedefleri, Üniversite Öğreniminden Beklentileri ve Memnuniyet Durumları”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetim. 17(3). 429-452.
• Totan, T., İkiz, E. ve Rengin, K. (2010). “Duygusal Öz Yeterlik Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanarak Tek ve Dört Faktörlü Yapısının Psikometrik Özelliğinin İncelenmesi”. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi. 28. 71-95.
• Uğur, E. ve Akın, A. (2015). “Yaşam Bağlılığı Ölçeği Türkçe Formu Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 4(2). 424-432.
• Van Rooy, D. L. ve Viswesvaran, C. (2004). “Emotional Intelligence: A Meta-Analytic Investigation of Predictive Validity and Nomological Net”. Journal of Vocational Behavior. 65(1). 71-95.
• Wrosch, C., Scheier, M. F., Miller, G. E., Schulz, R., Carver, C. S. (2003a). “Adaptive Self-Regulation of Unattainable Goals: Goal Disengagement, Goal Re-engagement, and Subjective Well-Being”. Personality and Social Psychology Bulletin. 29.1494-1508.
• Wrosch, C., Scheier, M. F., Carver, C.S., Schulz, R. (2003b). “The Importance of Goal Disengagement in Adaptive Self-Regulation: When Giving Up is Beneficial”. Self Identity. 2. 1-20.
• Yalnız, A. (2014). “Akademik Öz Yeterlik: Olumlu ve Olumsuz Duygulanımın Yordayıcı Rolü”. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi. 3(2). 95-101.