Görsel İletişim Tasarımı Olarak Ekslibris ve Dijital Dönüşümü

Yıl 2019, Sayı: 4, 34 - 42, 07.10.2019

Hasip Pektaş

https://doi.org/10.32739/etkilesim.2019.4.62

Öz

Bu araştırmayla, toplum tarafından çok da bilinmeyen ekslibris konusunda bilgilendirme yapılacaktır. Kitap sahibini tanıtan ve o kitabı ödünç alan kişiye sahibini hatırlatan eklibrisin diğer işlevleri, tasarım süreci, baskı teknikleri, görsel iletişim tasarımındaki yeri ve önemi, bir tasarım disiplini olarak ekslibrisin ülkemizdeki gelişimi açıklanacaktır. 500 yıldır gravür, ağaç baskı, linolyum baskı, litografi gibi geleneksel baskı teknikleriyle çoğaltılmakta olan ekslibrisin son yıllarda serigrafi, ofset, fotograf, bilgisayarla oluşturulan tasarım (CGD) gibi modern teknikler kullanılarak çoğaltılması, yaygınlaşmasını artırmışır. Sürekli kendini yenileyen ve güncelleyen dijital sanat, yeni görsel değerlerin yaratılmasına fırsat vermektedir. Günümüzde kalem, fırça ve kalıp yerine fare, tablet kalemi ve bilgisayar da kullanılabilmekte; elle yapılan taslak veya fotoğraflar üzerine dijital işlemler uygulanarak, değişiklik, küçültme, büyültme, ekleme, çıkarma yapılabilmektedir. Bu makale ile teknolojinin yaratıcılığa engel olmadığı, bilgiye ulaşmada, teknik zenginliğe kavuşmada ve zamanı ekonomik kullanmada geniş fırsatlar verdiği tartışılacaktır. Tasarımcının nasıl yarattığı değil, neyi yarattığı önemlidir. Yaratımının taşıdığı estetik değerler, kazandırdığı duygu yoğunluğu ve heyecanın önemi vurgulanacaktır.

Anahtar Kelimeler

ekslibris, tasarım, dijital dönüşüm, CGD, kitap, sanat

Kaynakça

• Acılıoğlu, İ. (2019). Dijital Dönüşüm için Bilinmesi Gereken 4 Nokta. http://www.inanacilioglu.com/4-bilinmesi-gerekeni-ile-dijital-donusum. 10 Mart 2019.
• Hopf, A. ve Hopf, A. (1980). Die Kunst des Exlibris. Münih: Mahnert-Lueg Verlag.
• Kaynar, A. (2006). Kaynak ve Dayanaklarıyla Exlibris ve Bir Örnek Sanatçı: Hasip Pektaş. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hatay: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Keenan, J. P. (2003). The Art of the Bookplate. New York: Barnes & Noble Books.
• Okur, G. (1998). Exlibris ve İletişim. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Pektaş, H. (2017). Ekslibris. İstanbul: İstanbul Ekslibris Derneği Yayınları.