Orhan Koloğlu’nun Basın Tarihine Katkıları

Yıl 2020, Sayı: 6, 96 - 117, 09.10.2020

Bülent Tellan

https://doi.org/10.32739/etkilesim.2020.6.77

Öz

Gazeteci, araştırmacı, yazar ve akademisyen Orhan Koloğlu, yaşamı boyunca yazdığı 70’e yakın kitap ile Türkiye’de basın tarihi alanında en çok eser veren isimlerden biridir. Bir yandan gazeteler ve gazeteciler hakkında yazdığı monografilerle ele aldığı dönemlerin ruhunu irdeleyen Koloğlu, öte yandan başlangıcından günümüze dek basın tarihinin ana hatlarını sergileyen çalışmalara imza atmıştır. Reklam, karikatür gibi basın tarihinin paralelinde ilerleyen alanlarda da çalışmalar yapan Koloğlu, yayına hazırladığı çevirilerle de Türkiye ile ilgili az bilinen çalışmaların Türk okura ulaşmasını sağlamıştır. Bu çalışmada, daha çok popüler eserleri ile bilinen Koloğlu’nun, Türkiye’de akademik bir ilgi alanı olarak yeteri kadar dikkat çekmeyen basın tarihi alanına katkıları ele alınacak ve Koloğlu’nun farklı eserlerinde dile getirdiği perspektif bütüncül bir bakış açısıyla değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Orhan Koloğlu, basın tarihi, gazetecilik, matbaa, gazete

Orhan Koloğlu’s Contribution to the History of the Press

Öz

Kaynakça

• Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi. (23 Ocak 1950). 30-18-1-2 /121-101-20/23.01.1950.
• Birgit, O. (2005). Evvel zaman içinde. İstanbul: Doğan Kitap.
• ---------- (2012). Kalbur saman içinde olaylar, anılar, portreler. İstanbul: Doğan Kitap.
• Cumhuriyet. (21 Ocak 1975). Bakanla anlaşmazlığa düşen Koloğlu iki ay izin aldı. 5.
• Doster, B. (2009). Orhan Koloğlu: Bilimselden “medyatik”e tarih. İstanbul: Destek Yayınları.
• Günergün, F. (1998). İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Bilim Tarihi Bölümünün ve mensuplarının 1994-97 yılları arasındaki faaliyeti. Osmanlı Bilimi Araştırmaları, 2, 361-380.
• İpekçi, A. (14 Ağustos 1972). Milliyet’ten mektup. Milliyet. 2.
• Jeltyakov, A. D. (1979). Türkiye’nin sosyo-politik ve kültürel hayatında basın (1729- 1908 yılları). Ankara: Basın-Yayın Genel Müdürlüğü Yayınları.
• ---------- (2004). 50 yıllık sürede (1917-1967) Leningrad’da Türkiye’nin tarih, kültür ve ekonomisinin araştırılması (İ. Şahin, çev.). Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(0), 123-134.
• Koloğlu, O. (1981). Takvimi Vekayi: (Türk basınında 150 yıl) 1831-1981. Ankara: Çağdaş Gazeteciler Derneği Yayınları.
• ---------- (1986). Miyop Çörçil olayı (Ceride-i Havadis’in öyküsü). Ankara: Yorum Yayınları.
• ---------- (1987a). Basımevi ve basının gecikme sebepleri ve sonuçları. İstanbul: TGC Yayınları.
• ---------- (1987b). Ne kızıl sultan ne ulu hakan Abdülhamit gerçeği. İstanbul: Gür Yayınları.
• ---------- (1989a). İlk gazete ilk polemik (Vekayi-i Mısriye’nin öyküsü ve Takvimi Vekayi ile tartışması). Ankara: Çağdaş Gazeteciler Derneği Yayınları.
• ---------- (1989b). Avrupa kıskacında Abdülhamit. İstanbul: İletişim Yayınları.
• ---------- (1991). Abdülhamit ve masonlar (1905’e kadar). İstanbul: Gür Yayınları
• ---------- (1992a). Osmanlı’dan günümüze Türkiye’de basın. İstanbul: İletişim Yayınları.
• ---------- (1992b). Basınımızda resim ve fotoğrafın başlaması. İstanbul: Engin Yayınlar.
• ---------- (1993). Türk basını (Kuvayi Milliye’den günümüze). Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları.
• ---------- (1994). Havas-Reuter’den Anadolu Ajansı’na. Ankara: Çağdaş Gazeteciler Derneği Yayınları.
• ---------- (1997). Halka doğru bilim (Türkiye’de bilim gazeteciliği). İstanbul: Türk Bilim Tarihi Kurumu Yayınları.
• ---------- (2001). Arap kaymakam. İstanbul: Aykırı Yayıncılık.
• ---------- (2005a). 1908 basın patlaması. İstanbul: Bas-Haş Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Yayınları.
• ---------- (2005b). Türkiye karikatür tarihi. İstanbul: Bileşim Yayınları.
• ---------- (2006). Osmanlı’dan 21. yüzyıla basın tarihi. İstanbul: Pozitif Yayınları.
• ---------- (2010a). Osmanlı döneminde basın teknikleri ve araçları. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları.
• ---------- (2010b). Osmanlı dönemi basınının içeriği. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları.
• ---------- (2010c). Osmanlı’da kamuoyu. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları.
• ---------- (2019). 90’a girerken 90’ıncı kitap. İstanbul: Tarihçi Kitabevi.
• Koloğlu, O. ve Akbayar, N. (1996). Gazeteci bir aile Us’lar. Ankara: Çağdaş Gazeteciler Derneği Yayınları.
• Milliyet. (22 Ekim 1960). Türk gazeteciliğinin 100. yılı dün kutlandı. 5.
• Polat, H. (26 Ağustos 1949). Bir valimiz Bingazi’de başbakanlığa tayin edildi. Cumhuriyet. 1.
• Yust, K. (1995). Kemalist Anadolu basını (O. Koloğlu, yay. haz.). Ankara: Çağdaş Gazeteciler Cemiyeti.