Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Uluslararası Öğrencilerin Türkçe Akademik Dil Becerilerine Yönelik Algılarının Metaforlar Aracılığıyla Belirlenmesi

Yıl 2025, Cilt: 5 Sayı: 3, 501 - 533, 20.12.2025
https://doi.org/10.5281/zenodo.17850637

Öz

Bu çalışmada, uluslararası öğrencilerin Türkçe akademik dil becerilerine yönelik algılarının metaforlar aracılığıyla belirlenmesi ve metafor kategorilerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda çalışmada nitel araştırma stratejisi içerisinde yer alan olgu bilim (fenomenoloji) deseni temel alınmıştır. Çalışmanın katılımcılarını, C1 düzeyi ve akademik Türkçe eğitimini tamamlamış, ülkemizdeki farklı üniversitelerin çeşitli bölümlerinde öğrenimlerine devam eden 79 uluslararası öğrenci oluşturmuştur. Çalışma grubu belirlenirken amaçlı örnekleme türleri içerisinde yer alan ölçüt örneklemesi kullanılmıştır. Çalışma kapsamında veri toplamak amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanan ve iki bölümden oluşan metafor formu kullanılmıştır. Metafor formunun ilk bölümünde katılımcıların kişisel bilgilerine ilişkin maddeler, ikinci bölümünde ise uluslararası öğrencilerin Türkçe akademik dil becerilerine yönelik görüşlerini belirtmeleri amacıyla “Akademik dinleme … gibidir; çünkü …”, “Akademik konuşma … gibidir; çünkü …”, “Akademik okuma … gibidir; çünkü …”, “Akademik yazma … gibidir; çünkü …” şeklinde eksik bırakılmış dört cümle yer almaktadır. Elde edilen veriler, içerik çözümlemesi türlerinden kategorisel çözümleme tekniği ile çözümlenmiştir. Çalışma sonucunda, uluslararası öğrenciler tarafından üretilen akademik dinleme becerisine yönelik 64 farklı metaforun 7, akademik konuşma becerisine yönelik 62 farklı metaforun 13, akademik okuma becerisine yönelik 56 farklı metaforun 10 ve akademik yazma becerisine yönelik 60 farklı metaforun 11 kategoride toplandığı tespit edilmiştir. Bu kategoriler içinde akademik dinleme becerisi için en fazla metaforun “dikkat ve odaklanma”, akademik okuma becerisi için “keşfetme ve öğrenme aracı”, akademik konuşma ve akademik yazma becerileri için “sistematiklik” kategorisinde yer aldığı belirlenmiştir.

Etik Beyan

İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Sosyal ve Beşerî Bilimler Araştırmaları Etik Kurulu, Tarih: 03.12.2024, Sayı: E-74555795-050.04-1171654

Kaynakça

  • Açık, F. (Mart 27-28 Mart 2008). Türkiye’de yabancılara Türkçe öğretirken karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. Doğu Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümü Uluslararası Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Sempozyumu, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti.
  • Alptekin, M. ve Kaplan, T. (2018). Türkçe öğrenen yabancı öğrencilerin “Türk kültürü”ne ilişkin metaforik algıları. TÜRÜK Uluslararası Dil Edebiyat ve Halk Bilimi Araştırmaları Dergisi, 1(12), 254-262.
  • Alyılmaz, S., Biçer, N. ve Çoban, İ. (2015). Atatürk Üniversitesinde öğrenim gören Kırgız öğrencilerin Türkçe ve Türkiye’ye yönelik görüşleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 4(1), 328-338. https://doi.org/10.7884/teke.439
  • Bayrakdar, E. (2023). Uluslararası öğrencilerin Türkçe akademik yazma becerilerine yönelik ihtiyaç analizine dayalı ölçme aracı geliştirilmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. İstanbul Üniversitesi- Cerrahpaşa.
  • Boylu, E. ve Başar, U. (2016). Türkçe öğretim merkezlerinin güncel durumu ve standartlaştırılması üzerine. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi (Prof. Dr. İbrahim KAVAZ Özel Sayısı), 4(24), 309-324. DOI: 10.16992/ASOS.1042
  • Boylu, E. ve Işık, Ö. F. (2017). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin Türkçeye yönelik algılarının metaforlar aracılığı ile belirlenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(3), 450-471. https://doi.org/10.16916/aded.331251
  • Bozpolat, E. (2015). Türkçe öğretmen adaylarının dört temel dil becerisine ilişkin metaforik algıları. Turkish Studies, 10(11), 313-340. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8552
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2018). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (25. baskı). Pegem Akademi.
  • Christison, M. A., & Krahnken, K. J. (1986). Student perceptions of academic language study. TESOL Quarterly, 20(1), 61-81. https://doi.org/10.2307/3586389
  • Creswell, J. W., & Creswell, J. D. (2021). Araştırma tasarımı: Nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları (E. Karadağ, Çev. Ed.). Nobel Akademik Yayıncılık. (Orijinal çalışma 2018 yılında yayımlandı).
  • Demir, D. (2017). Uluslararası öğrencilerin akademik Türkçe ihtiyaçları [Yayımlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
  • Dereli, B. (2023). Uluslararası öğrencilerin Türkçe genel akademik amaçlı okuma becerilerinin geliştirilmesine yönelik bir eylem araştırması [Yayımlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
  • Dilek, İ. (2016). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen uluslararası öğrencilerde ve eğitim dili Türkçe olan üniversitelere gidenlerde Türkçe algısı. Aydın TÖMER dil dergisi, 1(2), 17-32.
  • Ekmekçi, V. (2017). Yabancılara Türkçe öğretiminde akademik okuryazarlık öğretimine yönelik bir eylem araştırması [Yayımlanmamış doktora tezi]. Erciyes Üniversitesi.
  • Ellialtı, M. (2021). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde akademik dinleme becerisinin geliştirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Uşak Üniversitesi.
  • Emiroğlu, S. ve Pınar, F. N. (2013). Dinleme becerisinin diğer beceri alanları ile ilişkisi. Turkish Studies, 8(4), 769-782. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4965
  • Eroğlu, A. ve Okur, A. (2021). Yabancı dil olarak Türkçeyi uzaktan öğretenlerin uzaktan öğretime ilişkin metaforik algıları. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (Ö10), 325-338. DOI:10.29000/rumelide.1011455.
  • Erol, H. İ. (2023). Özbekistan’da Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen Özbek öğrencilerin Türkçeye yönelik metaforik algıları. International Journal of Language Academy, 11(1), 120-138. http://dx.doi.org/10.29228/ijla.67919
  • Erol, S. ve Kaya, M. (2020). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin Türkçe dil bilgisine yönelik algılarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. International Journal of Language Academy, 8(3), 390-401. http://dx.doi.org/10.29228/ijla.43531.
  • Göçen, G. (2019). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin “Türkçenin dil bilgisi”ne yönelik metaforik algısı. Başkent University Journal of Education, 6(1), 28-45.
  • Gömleksiz, M. N. (2013). Öğretmen adaylarının yabancı dil kavramına ilişkin metaforik algıları. Turkish Studies, 8(8), 649-664. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5217
  • Güneş, C. ve Tezcan, R. (2021). Metafor nedir, ne değildir?. B. Kılcan (Ed.), Metafor ve eğitimde metaforik çalışmaları için bir uygulama rehberi (4. baskı) içinde (s.1-15). Pegem Akademi.
  • Güngör, H. ve Özalan, U. (2021). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen Finlandiyalı öğrencilerin Türkiye ve Türkçe algısı. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (25), 336-346. DOI:10.29000/rumelide.1036554.
  • Hasırcı, S. (2021). Lisansüstü öğrenim gören yabancı öğrencilerin akademik Türkçe özyeterliklerine ilişkin görüşleri. OPUS International Journal of Society Researches, 17(35), 1705-1728. https://doi.org/10.26466/opus.771216
  • Hyland, K. (1997). Is EAP necessary? A survey of Hong Kong undergraduates. Asian Journal of English Language Teaching, 7, 77-99.
  • Kalenderoğlu, İ. ve Armut, M. (2019). Türkiye’de Türkçe öğrenen yabancıların Türkçe öğretmenleri, Türkçe, TÖMER’ler ve Türkiye hakkında geliştirdikleri metaforlar. Uluslararası Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Dergisi, 2(1), 55-72.
  • Karagöl, E. ve Korkmaz, C. B. (2021). Ders kitabı ve bilimsel metin yazarlarının görüşlerine göre uluslararası öğrencilere akademik Türkçe öğretimi. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (25), 208-230. https://doi.org/10.29000/rumelide.1032431
  • Karakuş, N. ve Kozçetin, K. (2016). Türkçe öğretmeni adaylarının okuma kavramına yönelik metaforik algılarının incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(40), 387-404.
  • Karatay, H. ve Kartallığoğlu N. (2019). Moğol öğrencilerin Türkiye ve Türkçe algıları. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 1016-1028. https://dx.doi.org/10.17240/aibuefd.2019.19.49440-554935
  • Kemiksiz, Ö. (2019). Türkçe öğretmeni adaylarının “Hızlı okuma” becerisine yönelik metafor algıları. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 71-84. https://doi.org/10.18506/anemon.410178
  • Kılıçlar, A., Sarı, Y. ve Seçilmiş, C. (2012). Türk dünyasından gelen öğrencilerin yaşadıkları sorunların akademik başarılarına etkisi: Turizm öğrencileri örneği. Bilig, (61), 157-172.
  • Kocaman Gürata, E. (2022). Uluslararası öğrencilere Türkçe akademik yazma öğretiminde kullanılan ders malzemelerinin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
  • Konyar, M. (2019). Uluslararası öğrencilerin akademik Türkçe ihtiyaç analizi ve örnek ders içeriği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi.
  • Köşker, H. (2023). Üniversite eğitimi alan yabancı öğrencilerin Türkiye ve turizm kavramına yönelik metaforik algıları. Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 23(1), 573-588 DOI: 10.11616/asbi.1218988
  • Kuyumcu, F. N. ve Özsarı, İ. (2016). 5. ve 6. sınıf öğrencilerinin öğretmen ve okul kavramlarına ilişkin algılarının değerlendirilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(Özel sayı), 396-407.
  • Lakoff, G., & Johnson, M. (2015). Metaforlar: Hayat, anlam ve dil (G. Y. Demir, Çev.; 2. baskı). İthaki. (Orijinal çalışma 2003 yılında yayımlandı).
  • Maiergeya, A. (2020). Lisans düzeyinde Çince öğrenen öğrencilerin dinleme esnasında karşılaştıkları güçlükler [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
  • Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2td ed.). SAGE Publications.
  • Moralı, G. ve Çimen, L. (2022). “Academic Turkish Is Like…”: International Students’ Perceptions About Academic Turkish Concept. Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 8(1), 88-103. https://doi.org/10.31464/jlere.1027560
  • Nas, F. ve Göçen, G. (2023). Türkçe öğretmeni adaylarının “Dijital yazma”ya yönelik metaforik algıları. Journal of Sustainable Educational Studies (JSES), 4(2), 150-168.
  • Parlak Kalkan, G. ve Kıribiş, A. (2021). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin Türkçe öğretmenlerine yönelik geliştirdiği metaforların dil bilimsel tahlili. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41(3), 2031-2067.
  • Saban, A. (2008). İlköğretim I. kademe öğretmen ve öğrencilerinin bilgi kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. İlköğretim Online, 7(2), 421-455.
  • Sarıdaş, G. (2022). Yabancı ve yerli öğrencilerin birbirleri hakkında görüşlerinin metafor yoluyla incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 51(234), 1491-1506. https://doi.org/10.37669/milliegitim.845758
  • Seyedi, G. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde akademik yazma öğretimi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
  • Tavşancıl, E. ve Aslan, E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. Epsilon Yayınları.
  • Tok, M. ve Yıgın, M. (2013). Yabancı uyruklu öğrencilerin Türkçe öğrenme nedenlerine ilişkin bir durum çalışması. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 2(8), 132-147.
  • Tunçel, H. (2014) Yabancı dil öğretimine yönelik kaygı çalışmalarına genel bir bakış. Route Educational and Social Science Journal, 1(2), 126-151. DOI: 10.17121/ressjournal.67.
  • Yahşi Cevher, Ö. ve Güngör, C. (2015). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde akademik Türkçenin önemine ilişkin uygulamalı bir araştırma: Türk dili öğretimi uygulama ve araştırma merkezi örneği. International Journal of Languages’ Education and Teaching, (UDES-2015 Özel Sayısı), 2267-2274.
  • Yaşar, E., Özden, M. ve Toprak, S. (2017). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde Tömerler ve akademik başarı. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5(3), 213-224. DOI: 10.18298/ijlet.2030
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. baskı). Seçkin Yayıncılık.
  • Yıldız, M., Gürler, H. ve Gürler, S. (2023). Yabancı öğrencilerin “Türkçe” kavramına yönelik metaforik algıları: Kudüs örneği. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26(50), 457-468. https://doi.org/10.31795/baunsobed.1316022
  • Yılmaz, K. (2022). İki dilli Türk öğrenciler için akademik Türkçe dersinin geliştirme ve değerlendirme çalışması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bahçeşehir Üniversitesi.
  • Yiğit, A. (2021). Suriyeli öğrencilerin Türkçe öğretmenlerine ilişkin metaforik algıları. Hacettepe Üniversitesi Yabancı Dil Olarak Türkçe Araştırmaları Dergisi, (6), 77-87.

Determining International Students' Perceptions of Turkish Academic Language Skills Through Metaphors

Yıl 2025, Cilt: 5 Sayı: 3, 501 - 533, 20.12.2025
https://doi.org/10.5281/zenodo.17850637

Öz

In this study, it is aimed to determine international students' perceptions of Turkish academic language skills through metaphors and to examine metaphor categories in relation to various variables. In line with this purpose, the study was based on the phenomenology design within the qualitative research strategy. The participants consisted of 79 international students who had completed C1-level and academic Turkish instruction and were continuing their studies in different departments at various universities in Türkiye. Criterion sampling, which is one of the purposeful sampling types, was used to determine the study group. Data were collected using a metaphor form prepared by the researcher, consisting of two sections. In the first section of the metaphor form, there are items related to the personal information of the participants, and the second section contained four incomplete sentences designed to elicit their views on Turkish academic language skills: “Academic listening is like … because …”, “Academic speaking is like … because …”, “Academic reading is like … because …”, and “Academic writing is like … because …”. The data obtained were analyzed with the categorical analysis technique, one of the types of content analysis. As a result of the study, it was found that 64 different metaphors produced by international students for academic listening skills were grouped into 7 categories; 62 different metaphors for academic speaking skills into 13 categories; 56 different metaphors for academic reading skills into 10 categories; and 60 different metaphors for academic writing skills into 11 categories. Among these categories, it was determined that the category with the highest number of metaphors was “attention and concentration” for academic listening, “a means of discovery and learning” for academic reading and “systematicity” for both academic speaking and academic writing skills.

Etik Beyan

Istanbul University-Cerrahpaşa Social and Human Sciences Research Ethics Committee, Date: 03.12.2024, Number: E-74555795-050.04-1171654

Kaynakça

  • Açık, F. (Mart 27-28 Mart 2008). Türkiye’de yabancılara Türkçe öğretirken karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. Doğu Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümü Uluslararası Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Sempozyumu, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti.
  • Alptekin, M. ve Kaplan, T. (2018). Türkçe öğrenen yabancı öğrencilerin “Türk kültürü”ne ilişkin metaforik algıları. TÜRÜK Uluslararası Dil Edebiyat ve Halk Bilimi Araştırmaları Dergisi, 1(12), 254-262.
  • Alyılmaz, S., Biçer, N. ve Çoban, İ. (2015). Atatürk Üniversitesinde öğrenim gören Kırgız öğrencilerin Türkçe ve Türkiye’ye yönelik görüşleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 4(1), 328-338. https://doi.org/10.7884/teke.439
  • Bayrakdar, E. (2023). Uluslararası öğrencilerin Türkçe akademik yazma becerilerine yönelik ihtiyaç analizine dayalı ölçme aracı geliştirilmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. İstanbul Üniversitesi- Cerrahpaşa.
  • Boylu, E. ve Başar, U. (2016). Türkçe öğretim merkezlerinin güncel durumu ve standartlaştırılması üzerine. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi (Prof. Dr. İbrahim KAVAZ Özel Sayısı), 4(24), 309-324. DOI: 10.16992/ASOS.1042
  • Boylu, E. ve Işık, Ö. F. (2017). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin Türkçeye yönelik algılarının metaforlar aracılığı ile belirlenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(3), 450-471. https://doi.org/10.16916/aded.331251
  • Bozpolat, E. (2015). Türkçe öğretmen adaylarının dört temel dil becerisine ilişkin metaforik algıları. Turkish Studies, 10(11), 313-340. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8552
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2018). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (25. baskı). Pegem Akademi.
  • Christison, M. A., & Krahnken, K. J. (1986). Student perceptions of academic language study. TESOL Quarterly, 20(1), 61-81. https://doi.org/10.2307/3586389
  • Creswell, J. W., & Creswell, J. D. (2021). Araştırma tasarımı: Nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları (E. Karadağ, Çev. Ed.). Nobel Akademik Yayıncılık. (Orijinal çalışma 2018 yılında yayımlandı).
  • Demir, D. (2017). Uluslararası öğrencilerin akademik Türkçe ihtiyaçları [Yayımlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
  • Dereli, B. (2023). Uluslararası öğrencilerin Türkçe genel akademik amaçlı okuma becerilerinin geliştirilmesine yönelik bir eylem araştırması [Yayımlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
  • Dilek, İ. (2016). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen uluslararası öğrencilerde ve eğitim dili Türkçe olan üniversitelere gidenlerde Türkçe algısı. Aydın TÖMER dil dergisi, 1(2), 17-32.
  • Ekmekçi, V. (2017). Yabancılara Türkçe öğretiminde akademik okuryazarlık öğretimine yönelik bir eylem araştırması [Yayımlanmamış doktora tezi]. Erciyes Üniversitesi.
  • Ellialtı, M. (2021). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde akademik dinleme becerisinin geliştirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Uşak Üniversitesi.
  • Emiroğlu, S. ve Pınar, F. N. (2013). Dinleme becerisinin diğer beceri alanları ile ilişkisi. Turkish Studies, 8(4), 769-782. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4965
  • Eroğlu, A. ve Okur, A. (2021). Yabancı dil olarak Türkçeyi uzaktan öğretenlerin uzaktan öğretime ilişkin metaforik algıları. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (Ö10), 325-338. DOI:10.29000/rumelide.1011455.
  • Erol, H. İ. (2023). Özbekistan’da Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen Özbek öğrencilerin Türkçeye yönelik metaforik algıları. International Journal of Language Academy, 11(1), 120-138. http://dx.doi.org/10.29228/ijla.67919
  • Erol, S. ve Kaya, M. (2020). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin Türkçe dil bilgisine yönelik algılarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. International Journal of Language Academy, 8(3), 390-401. http://dx.doi.org/10.29228/ijla.43531.
  • Göçen, G. (2019). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin “Türkçenin dil bilgisi”ne yönelik metaforik algısı. Başkent University Journal of Education, 6(1), 28-45.
  • Gömleksiz, M. N. (2013). Öğretmen adaylarının yabancı dil kavramına ilişkin metaforik algıları. Turkish Studies, 8(8), 649-664. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5217
  • Güneş, C. ve Tezcan, R. (2021). Metafor nedir, ne değildir?. B. Kılcan (Ed.), Metafor ve eğitimde metaforik çalışmaları için bir uygulama rehberi (4. baskı) içinde (s.1-15). Pegem Akademi.
  • Güngör, H. ve Özalan, U. (2021). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen Finlandiyalı öğrencilerin Türkiye ve Türkçe algısı. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (25), 336-346. DOI:10.29000/rumelide.1036554.
  • Hasırcı, S. (2021). Lisansüstü öğrenim gören yabancı öğrencilerin akademik Türkçe özyeterliklerine ilişkin görüşleri. OPUS International Journal of Society Researches, 17(35), 1705-1728. https://doi.org/10.26466/opus.771216
  • Hyland, K. (1997). Is EAP necessary? A survey of Hong Kong undergraduates. Asian Journal of English Language Teaching, 7, 77-99.
  • Kalenderoğlu, İ. ve Armut, M. (2019). Türkiye’de Türkçe öğrenen yabancıların Türkçe öğretmenleri, Türkçe, TÖMER’ler ve Türkiye hakkında geliştirdikleri metaforlar. Uluslararası Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Dergisi, 2(1), 55-72.
  • Karagöl, E. ve Korkmaz, C. B. (2021). Ders kitabı ve bilimsel metin yazarlarının görüşlerine göre uluslararası öğrencilere akademik Türkçe öğretimi. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (25), 208-230. https://doi.org/10.29000/rumelide.1032431
  • Karakuş, N. ve Kozçetin, K. (2016). Türkçe öğretmeni adaylarının okuma kavramına yönelik metaforik algılarının incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(40), 387-404.
  • Karatay, H. ve Kartallığoğlu N. (2019). Moğol öğrencilerin Türkiye ve Türkçe algıları. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 1016-1028. https://dx.doi.org/10.17240/aibuefd.2019.19.49440-554935
  • Kemiksiz, Ö. (2019). Türkçe öğretmeni adaylarının “Hızlı okuma” becerisine yönelik metafor algıları. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 71-84. https://doi.org/10.18506/anemon.410178
  • Kılıçlar, A., Sarı, Y. ve Seçilmiş, C. (2012). Türk dünyasından gelen öğrencilerin yaşadıkları sorunların akademik başarılarına etkisi: Turizm öğrencileri örneği. Bilig, (61), 157-172.
  • Kocaman Gürata, E. (2022). Uluslararası öğrencilere Türkçe akademik yazma öğretiminde kullanılan ders malzemelerinin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
  • Konyar, M. (2019). Uluslararası öğrencilerin akademik Türkçe ihtiyaç analizi ve örnek ders içeriği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi.
  • Köşker, H. (2023). Üniversite eğitimi alan yabancı öğrencilerin Türkiye ve turizm kavramına yönelik metaforik algıları. Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 23(1), 573-588 DOI: 10.11616/asbi.1218988
  • Kuyumcu, F. N. ve Özsarı, İ. (2016). 5. ve 6. sınıf öğrencilerinin öğretmen ve okul kavramlarına ilişkin algılarının değerlendirilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(Özel sayı), 396-407.
  • Lakoff, G., & Johnson, M. (2015). Metaforlar: Hayat, anlam ve dil (G. Y. Demir, Çev.; 2. baskı). İthaki. (Orijinal çalışma 2003 yılında yayımlandı).
  • Maiergeya, A. (2020). Lisans düzeyinde Çince öğrenen öğrencilerin dinleme esnasında karşılaştıkları güçlükler [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
  • Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2td ed.). SAGE Publications.
  • Moralı, G. ve Çimen, L. (2022). “Academic Turkish Is Like…”: International Students’ Perceptions About Academic Turkish Concept. Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 8(1), 88-103. https://doi.org/10.31464/jlere.1027560
  • Nas, F. ve Göçen, G. (2023). Türkçe öğretmeni adaylarının “Dijital yazma”ya yönelik metaforik algıları. Journal of Sustainable Educational Studies (JSES), 4(2), 150-168.
  • Parlak Kalkan, G. ve Kıribiş, A. (2021). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin Türkçe öğretmenlerine yönelik geliştirdiği metaforların dil bilimsel tahlili. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41(3), 2031-2067.
  • Saban, A. (2008). İlköğretim I. kademe öğretmen ve öğrencilerinin bilgi kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. İlköğretim Online, 7(2), 421-455.
  • Sarıdaş, G. (2022). Yabancı ve yerli öğrencilerin birbirleri hakkında görüşlerinin metafor yoluyla incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 51(234), 1491-1506. https://doi.org/10.37669/milliegitim.845758
  • Seyedi, G. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde akademik yazma öğretimi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
  • Tavşancıl, E. ve Aslan, E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. Epsilon Yayınları.
  • Tok, M. ve Yıgın, M. (2013). Yabancı uyruklu öğrencilerin Türkçe öğrenme nedenlerine ilişkin bir durum çalışması. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 2(8), 132-147.
  • Tunçel, H. (2014) Yabancı dil öğretimine yönelik kaygı çalışmalarına genel bir bakış. Route Educational and Social Science Journal, 1(2), 126-151. DOI: 10.17121/ressjournal.67.
  • Yahşi Cevher, Ö. ve Güngör, C. (2015). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde akademik Türkçenin önemine ilişkin uygulamalı bir araştırma: Türk dili öğretimi uygulama ve araştırma merkezi örneği. International Journal of Languages’ Education and Teaching, (UDES-2015 Özel Sayısı), 2267-2274.
  • Yaşar, E., Özden, M. ve Toprak, S. (2017). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde Tömerler ve akademik başarı. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5(3), 213-224. DOI: 10.18298/ijlet.2030
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. baskı). Seçkin Yayıncılık.
  • Yıldız, M., Gürler, H. ve Gürler, S. (2023). Yabancı öğrencilerin “Türkçe” kavramına yönelik metaforik algıları: Kudüs örneği. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26(50), 457-468. https://doi.org/10.31795/baunsobed.1316022
  • Yılmaz, K. (2022). İki dilli Türk öğrenciler için akademik Türkçe dersinin geliştirme ve değerlendirme çalışması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bahçeşehir Üniversitesi.
  • Yiğit, A. (2021). Suriyeli öğrencilerin Türkçe öğretmenlerine ilişkin metaforik algıları. Hacettepe Üniversitesi Yabancı Dil Olarak Türkçe Araştırmaları Dergisi, (6), 77-87.
Toplam 53 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Türkçe Eğitimi
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Emre Bayrakdar 0000-0002-2849-1767

Gönderilme Tarihi 24 Mart 2025
Kabul Tarihi 19 Haziran 2025
Erken Görünüm Tarihi 13 Aralık 2025
Yayımlanma Tarihi 20 Aralık 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 5 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Bayrakdar, E. (2025). Uluslararası Öğrencilerin Türkçe Akademik Dil Becerilerine Yönelik Algılarının Metaforlar Aracılığıyla Belirlenmesi. Uluslararası Türkçe Öğretimi Araştırmaları Dergisi, 5(3), 501-533. https://doi.org/10.5281/zenodo.17850637

Amaç ve Kapsam

Uluslararası Türkçe Öğretimi Araştırmaları Dergisinin (UTÖAD) amacı, son yıllarda müstakil bir disiplin olarak gerek Türkiye gerekse de yurt dışında gittikçe önem kazanan Türkçe öğretimine dair disiplinlerarası bir perspektifle kaleme alınmış akademik çalışmaların ilgililerle buluşabileceği nitelikli bir yayın platformu oluşturarak alana dair evrensel bilgi birikimine katkıda bulunmaktır.

UTÖAD, kapsam bakımından kesin sınırları belirtmemekle birlikte, aşağıdaki konularda yayınlara yer vermektedir:

  • yabancı dil olarak Türkçe öğretimi
  • ikinci dil olarak Türkçe öğretimi
  • iki dillilere Türkçe öğretimi
  • Türk soylulara Türkçe öğretimi
  • özel amaçlı Türkçe öğretimi
  • ana dili olarak Türkçe öğretimi
  • dil öğretiminde yaklaşım, yöntem ve teknikler
  • dil öğretiminde program geliştirme
  • dil öğretiminde ölçme ve değerlendirme
  • bilgisayar destekli dil öğretimi
  • dil öğretimi ve harmanlanmış öğrenme
  • dil öğretimi ve dilbilim
  • dil öğretimi ve edebiyat
  • dil öğretimi ve kültür
  • dil öğretimi ve teknoloji

Başlıklar

Ana başlık (makale başlığı) bütün harfler büyük olacak şekilde, sayfa ortasında 12 punto büyüklüğünde ve bold harflerle yazılmalıdır. Makalenin başlığının içeriği yansıtmasına özen gösterilmelidir. Ayrıca çalışmadaki ikincil (alt) başlıklarda yalnızca kelimenin ilk harfi büyük ve bold olacak şekilde, sola dayalı olarak hazırlanmalıdır. Son olarak makalelerin “Giriş” ve “Sonuç” dışındaki bölümleri numaralandırılarak düzenlenmelidir.

Yazar Ad(lar)ı ve Adres(ler)i


Yazar(lar)ın ad(lar)ı ve soyad(lar)ı yazı başlığının sağ altında olmalı, soyadın tamamı büyük harflerle yazılmalı, yazarın unvanı, çalıştığı kurumu, elektronik posta adresi ve ORCID numarası dipnotta açıkça belirtilmelidir.

Özet

Makalenin girişinde 200-300 kelime arasında Türkçe ve İngilizce özet yer almalıdır. Özette, çalışmanın amacı, yöntemi, bulguları ve sonucundan kısaca bahsedilmelidir. Makale özeti New Times Roman yazı tipinde 10 puntoyla yazılmalıdır. Özetten hemen sonra çalışmanın genelyle uyumlu ve ilişkili beş anahtar sözcük (ibare) yer almalıdır.

Sayfa Düzeni

Kenar boşlukları sağdan, soldan, alttan ve üstten 3 cm olmalıdır. Makale metni New Times Roman yazı tipinde 12 puntoyla yazılmalı, paragraflardan önce ve sonra 0.6 nk boşluk bırakılmalı ve girinti sağdan ve soldan 0 olmalıdır. Paragraf başlarında “Tab Tuşu” paragraf aralarında “Enter Tuşu” kullanılmamalıdır. Satır aralığı 1.15 olmalıdır.

Tablo, Resim ve Şekiller

Tablo, resim ve şekillerin numarası ve başlığı bulunmalıdır. Tablo numarası yukarıda, tam sola dayalı olarak dik ve bold yazılmalıdır. Tablo adı ise her sözcüğün ilk harfi büyük olmak üzere italik yazılmalıdır. Tablolar metin içinde bulunması gereken yerlerde olmalıdır. Şekiller siyah beyaz baskıya uygun hazırlanmalıdır. Şekil numaraları ve adları şeklin üstüne tablolarla aynı şekilde yazılmalıdır. Kaynaklar ise tablo, resim ve şeklin altında verilmelidir.

Örnek

Tablo 1

Katılımcıların Cinsiyet Dağılımları

CinsiyetSayıYüzde
Erkek20%40
Kadın30%60


Şekil 1

İşlevsel Dil Bilgisi Öğretimi

(BU BÖLÜMDE ŞEKİL YER ALACAKTIR.)



Referans Sistemi

  • Makalelerde gerek metin içi göndermelerde gerekse de makale sonundaki kaynakçaların düzenlenmesinde APA 7’ye esas alınması talep edilmektedir. Bu sebeple dipnotların yalnızca gerektiği durumlarda kullanılması beklenmektedir. Ayrıntılı bilgi için bakınız.
Metin içinde (Durmuş, 2013, s. 145)

  • Alıntılar tırnak içinde verilmeli, 40 kelimeden az alıntılar metin içinde, daha uzun alıntılar ise satırın sağından ve solundan 1.5 cm içeride, blok hâlinde ve 1,15 satır aralığıyla 11 punto yazılmalıdır.
  • Aynı alıntıya birden fazla kaynak gösterileceği durumlarda, eserler aynı parantez içinde, en eski tarihli olandan yeni olana doğru, birbirinden noktalı virgülle ayrılarak sıralanır.
Örnek (Durmuş, 2013; Başar, 2017; Çelik, 2019 ve Boylu, 2020)

  • Yazarın aynı yıl yayınlanmış iki eseri varsa hem metinde hem de kaynakçada yayın yılına bir harf eklenmek suretiyle gösterilir.
Örnek (Çangal, 2020a, s. 45) ve (Çangal, 2020b, s. 356)

  • Metin içinde kullanılan kaynak iki yazarlı ise her geçtiği yerde ikisinin de soyadı yazılmalıdır. Türkçe yayınlanmış kaynaklarda yazarların soyadları “ve” bağlacı ile yabancı dilde yazılmış kaynaklarda “and” bağlacı ile bağlanmalıdır. İkiden fazla yazarlı kaynaklarda ise birinci yazarın soyadından sonra “vd.” kısaltması kullanılmalıdır.
Örnek (Durmuş ve Demir, 2015, s. 34), (Boylu vd., 2012, s. 34)

  • Görülmeyen bir kaynak işaret edilirken hem kaynağın kendisi hem de araştırmacının gördüğü kaynak metinde ve kaynakçada verilmelidir.
Örnek (Kalenderoğlu, 2015, s.67’den akt. Eker, 2018, s. 89).

  • Yazarın adı doğrudan metinde cümle içinde geçiyorsa parantez içinde tarih ve sayfanın belirtilmesi yeterlidir.
Örnek: Demir’e (2000, s. 35) göre veya Demir’e göre …………………….. (2000, s. 35).

Kaynakça

Kaynak göstermede APA 7 sisteminden yararlanılmalıdır. Kaynaklar Times New Roman yazı tipinde, 12 punto büyüklüğünde, 1,15 satır aralığında, ilk satır sola dayalı, diğer satırlar 1,25 cm içeriden yazılmalıdır.



1. Kitap

    Tek yazarlı kitap

Boylu, E. (2020). Kuramdan uygulamaya yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde ölçme ve değerlendirme. Pegem Akademi. https://doi.org/10.1000/pm0000000

Not: Kitap, kitap bölümü, makale çalışmalarında varsa DOİ numarası eklenebilir.

    Çok yazarlı kitap

Güzel, A. ve Barın, E. (2013). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi. Akçağ Yayınları.

    Editörlü kitap

Durmuş, M. ve Okur, A. (Ed.). (2018). Yabancılara Türkçe öğretimi el kitabı. Grafiker Yayınları.

    Kitap bölümü

Çelik, M. E. (2019). Dil bilgisi öğretiminde ölçme ve değerlendirme. C. Epçaçan ve E. Akın (Ed.), Dil bilgisi öğretimi içinde (s. 227-251). Anı Yayınları.

Bağcı, H. ve Başar, U. (2018). Yazma eğitimi. M. Durmuş ve A. Okur (Ed.), Yabancılara Türkçe öğretimi el kitabı içinde (2. Baskı, s. 311-334). Grafiker Yayınları.

    Yazarı olmayan kitaplar

The Chicago manual of style. (1993). The University of Chicago Press.

    Sadece Elektronik Basılı Kitap

O’Keefe, E. (n.d.). Egoism & the cnsts in Western values. Erişim Adresi: http://www.onlineoriginals.com/ [Erişim Tarihi: 19.11.2019]

    Ansiklopediler

Balkans: History. (1987). Encyclopaedia Britannica içinde (15. Baskı. Cilt. 14, s. 570- 588). Chicago: En- cyclopaedia Britannica.

Metin İçinde: (Balkans: History, 1987)

    Sözlükler

Gerrymander. (2003). Merriam-Webster’s collegiate dictionary (11. Baskı). Springfield, MA: Merriam-Webster’s.

Metin İçinde: (Gerrymander, 2003)



2. Makale

Başar, U. (2016). Yunus Emre Enstitüsü Yedi İklim Türkçe setinin (Temel seviye: A1, A2) yapılandırmacılık bağlamında değerlendirilmesi. Aydın TÖMER Dil Dergisi, 1(2), 55-77.



3. Lisansüstü Tezler

    Yüksek lisans tezi

İltar, L. (2014). Yabancılara Türkçe öğretiminde Arapça-Türkçe ortak kelimeler yardımıyla etkinlik geliştirme ve uygulama: Mısır örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi.

    Doktora tezi

Korkmaz, C. B. (2018). Yabancılara Türkçe öğretiminde dinleme metinlerinin incelenmesi ve değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi.



4. Bildiriler

    Sunulan bildiriler

Çangal, Ö. ve Yörüsün, S. (19-21 Mayıs 2016). Özel amaçlı Türkçe öğretimi: Bankacılık Türkçesi ve ders kitabı örneği [Konferans/Sempozyum Sunumu]. II. Uluslararası Yabancı Dil Olarak Türkçenin Öğretimi Sempozyumu, Münih, Almanya.

    Kitap bölümü olarak basılan bildiriler

Durmuş, M. ve Çangal, Ö. (2019). Yabancılara Türkçe öğretiminde öğrenicilerin çevrim içi yazışma becerilerine ilişkin yeterlilikleri ve ilgili kazanımların belirlenmesi. S. Şen ve M. Mangır (Ed.), XI. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu Bildiri Kitabı (s. 1629-1649). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yayını.



5. Kurum yayınları

Millî Eğitim Bakanlığı. (2019). 2019-2023 Stratejik planı. Ankara: MEB.



6. Elektronik kaynaklar

Bilgisu, G. (2020). Feynman tekniği ve yabancılara Türkçe öğretimi. Web: https://www.gurkanbilgisu.com/2020/05/feynman-teknigi-ve-yabancilara-turkce-ogretimi.html adresinden 2 Ekim 2020 tarihinde alınmıştır.



7. Yazarı belli olan gazete ve dergi yazıları

Bruni, F. (2003, 26 Aralık). Pope pleads for end to terrorism and war. New York Times, s. 21.



Virgül Kullanımı Hakkında

  • Metin içinde ve veya yahut ya … ya bağlaçlarından önce de sonra da virgül konmaz.
  • Tekrarlı bağlaçlardan önce ve sonra virgül konmaz. hem … hem ... | ya … ya | gerek … gerek … |
  • Cümlede pekiştirme ve bağlama görevinde kullanılan da / de bağlacından sonra virgül konmaz.
  • Şart ekinden sonra virgül konmaz -sa, -se
  • Metin içinde / ve / veya / yahut / gibi / ile /
  • ile birlikte / ancak / fakat / ama / yani / hatta / bağlaçlarından önce ve sonra kullanılmaz.

ETİK İLKELER
        
Yayın Etiği

  • Dergimizde, yazar(lar), hakemler, editör ve yayıncı, başta olmak üzere tüm paydaşların etik ilkeler standartlarına uyması önem arz etmektedir. Dergimizin etik sorumlulukları kapsamında tüm paydaşlarının etik standartlara ve etik ilkelere uyma sorumluluğu vardır. Bu nedenle yazar(lar), hakemler, editör ve yayıncının aşağıdaki etik sorumlulukları taşıması beklenmektedir.
  • Etik görev ve sorumluluklar oluşturulurken açık erişim olarak Yayın Etiği Komitesi (COPE) “https://publicationethics.org/” tarafından yayınlanan politikalar ve rehberler dikkate alınarak hazırlanmıştır.


Yazar(lar)ın Etik Sorumlulukları

Uluslararası Türkçe Öğretimi Araştırmaları Dergisi’ne (UTÖAD) gönderilen çalışmalarda yazar(lar)ın aşağıda belirtilen etik sorumluluklara uyması gerekmektedir:

  • Dergimize gönderilen makaleler orijinal olmalıdır. Dergimize gönderilen makaleler daha önce hiçbir yerde yayınlanmamış olmalıdır. Dergimize gönderilen makale, aynı süreçte başka dergilere incelenmek üzere gönderilmemiş olmalı/başka bir derginin hakem sürecinde olmamalıdır.
  • Daha önce herhangi bir yerde yayınlandığı belirtilmediği ya da belirlenemediği için yayınlanan çalışmalar ile ilgili telif haklarına ilişkin doğabilecek hukuki sonuçlar tamamen yazar(lar)a aittir.
  • Yazar(lar), makalenin değerlendirme sürecinde ve öncesinde, değerlendirme sürecine dâhil olan kişilerle temasa geçmemelidir.
  • Başka kaynaklardan yapılan alıntılar/atıflar doğru ve eksiksiz olarak belirtilmelidir.
  • Yazar(lar), hazırlanan makaleye daha geniş katkı sağlayacak bilimsel yayınlardan alıntı yapmalıdır. Özel olarak elde edilen bilgiler, kaynaktan yazılı izin alınmadan kullanılmamalı veya raporlanmamalıdır.
  • İntihal, bilimsel çalışmalardaki her türlü etik dışı davranışı oluşturur ve kabul edilemez. Dergimize gönderilen makalelerde intihal raporları hazırlanmalı, hazırlanan intihal raporu makaleyi sisteme yüklerken "intihal raporu yükle" bölümünden yüklenmelidir.
  • Makale gönderilmeden önce yazar(lar)ın kesin listesi belirlenmelidir. Değerlendirme sürecine başlanmış olan makalenin yazar(lar)ının değiştirilmesi (Yazar ekleme, yazar çıkartma, yazar sırası değiştirme vb. hususlar) teklif edilemez.
  • Makale herhangi bir kişi, kurum veya kuruluş tarafından desteklenmişse, bu kişi, kurum veya kuruluş çalışmada dipnot olarak belirtilmelidir. Kişi, kurum ve kuruluşlardan alınan izinlerden yazar(lar) sorumludur.
  • Yayınlanmak üzere gönderilen makalenin varsa çıkar çatışması teşkil edebilecek durumları ve ilişkileri açıklanmalıdır.
  • Makalenin değerlendirme sürecinde yazar(lar)dan makaleye ilişkin ham veri talep edilebilir. Bu durumda yazar(lar) istenilen veri ve bilgileri yayın kurulu ve bilim kuruluna en kısa sürede vermelidir.
  • Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen ve etik kurul kararı gerektiren çalışmalar için ayrı ayrı etik kurul onayı alınmış olmalı, bu onay makalede belirtilmeli ve belgelendirilmelidir.
  • Makalelerde, Araştırma ve Yayın Etiğine uyulduğuna dair ifadeye yer verilmelidir.
  • Etik kurul izni gerektiren çalışmalarda, izinle ilgili bilgiler (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde ve ayrıca makale ilk/son sayfasında yer verilmelidir. Olgu sunumlarında, bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgiye makalede yer verilmesi gereklidir. .
  • Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine riayet edilmesi gerekmektedir.
  • Üniversite mensubu olmayan araştırmacılar Etik Kurulu Raporu için bölgelerinde bulunan Etik Kurul’lara başvurabilirler.
  • Makalede kullanılan verilerin kullanım hakları ile ilgili gerekli izinlere sahip olduklarını veya deney yapılan deneklerin rızasının alındığını gösteren belgeye yazar(lar) sahip olmalıdır. İnsan deneklerin gizlilik haklarına uyulmalıdır
  • Yazar(lar) makalesinde önemli bir eksiklik veya hata tespit ettiğinde, dergi editörü/yayıncı ile hemen irtibata geçmeli ve bilgilendirmelidir.
  • Yazar(lar)ın, düzeltme veya geri çekme işlemlerinde editörle iletişime geçmesi gerekmektedir.
  • Yazar(lar), hakemin ve kurulun belirttiği düzeltme önerilerini yerine getirmek zorundadır.
  • Yazar(lar) hakemlerin olumsuz görüşlerine karşı kanıt göstermek koşuluyla itiraz edebilirler. Bu itiraz incelenir ve gerekli görülürse farklı hakem görüşüne başvurulur.
  • Çalışmaların yayınlanabilmesi için yazar(lar), Hakem ve Yayın Kurulu’nun görüş ve önerilerini dikkate almak zorundadırlar.
  • Dergide yayınlanan çalışmaların içeriğinden kaynaklanan yasal sorumluluklar, tamamen yazar(lar)a aittir.


Editörün Etik Sorumlulukları

Dergi editörü Yayın Etiği Komitesi’nin (Committe on Publication Ethics) – COPE (https://publicationethics.org/) yayınlamış olduğu “COPE Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors” (https://publicationethics.org/files/Code_of_conduct_for_journal_editors_Mar11.pdf) yer alan etik görevlere ve sorumluluklara uymalıdır.

Ayrıca “COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors” (https://publicationethics.org/files/u2/Best_Practice.pdf) yer alan etik sorumluluklara uyması gerekmektedir.

Editörün aşağıdaki etik sorumluluklara sahip olması ve uyması gerekmektedir:

  • Editör, dergide yayınlanan her makaleden sorumludur.
  • Editör, dergi sisteminde bulunan tüm kayıtları saklamalıdır.
  • Editör, makale değerlendirme sürecinin adil, şeffaf, objektif ve zamanında olmasını sağlamalıdır.
  • Editör, derginin sürekli gelişimini sağlamalı ve güncel bilimsel gelişmeleri takip etmelidir.
  • Editör, makalenin konusuna uygun olarak alanında uzman olan hakemleri atamalıdır.
  • Editör, körleme hakemlik uygulamasıyla hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutmalıdır.
  • Hakem değerlendirmeleri sonucunda elde edilen imtiyazlı fikir ve bilgiler gizli tutulmalıdır. Bireysel çıkarlar için kullanılmamalıdır.
  • Editör, hakemler ve yazar(lar) arasından çıkar çatışması olup olmadığını gözetmelidir.
  • Editör, yazar(lar) ve hakemler tarafından dergiye gönderilen tüm raporların ve içeriğin gizliliğini korumalıdır.
  • Editör, hakem değerlendirme sürecine göre makalenin onayına, reddine veya düzeltmelerden sonra yayınlanmasına karar verir. Dergiye gönderilen çalışmalarda düzenleme yapma, yayınlama ya da yayınlamama hakkına sahiptir.
  • Editör düşünce özgürlüğünü desteklemelidir. Yazarların ırk, cinsiyet, dini inanç, etnik köken, vatandaşlık veya siyasi düşüncesini göz önünde bulundurmadan makaleleri bilimsel ve entelektüel içerikleri ile tarafsızca değerlendirmelidir.
  • Editör, derginin yayın politikalarında ve süreçte şeffaflığı ve dürüst raporlamayı teşvik etmelidir. Yayıncı ile birlikte editoryal kararlara karşı temyiz için şeffaf bir sistem oluşturmalıdır.
  • Editör, yazarların ve hakemlerin kendilerinden ne beklendiğini net bir şekilde anlamalarını sağlamalıdır.
  • Editör, dergi iletişimleri için derginin standart elektronik gönderim sistemini kullanmalıdır.
  • Editör, kendisinin yazdığı veya ilişkili üyeler veya meslektaşları tarafından yazılan ya da editörün ilgilendiği ürün veya hizmetlerle ilgili makaleler hakkında karar vermemelidir. Herhangi bir olası editoryal çıkar çatışmasına mahal vermemelidir.
  • Editör, intihal gibi suistimallerin tespiti için yayıncının sistemlerinden uygun şekilde yararlanmalıdır.
  • Editör, dergide yayınlanan tüm makalelerin fikri mülkiyet hakkını korumakla sorumludur. Olası ihlallerde derginin ve yazar(lar)ın haklarını savunmakla da yükümlüdür.
  • Editör, yayınlanan makalelerdeki içeriklerin başka yayınların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmemesi için gerekli önlemleri almakla sorumludur.
  • Editör, makale değerlendirmesi sürecinde en az iki dış ve bağımsız hakem atamalıdır. Hakemler gerektiğinde editörden ek görüş almalıdır.
  • Editör, ihtiyaç olması halinde makaleyi 3. veya 4. hakeme de gönderebilir.
  • Editör, makale değerlendirme aşamasında hakemlerin ihtiyaç duymaları durumunda hakemlere gerekli bilgiyi sağlamalı ve rehberlik yapmalıdır.
  • Hakemler seçilirken, alanında uzman kişilerden seçilmelidir. Hileli hakem seçiminden kaçınılmalıdır.
  • Editör, olası çıkar çatışmalarını önlemek için hakemler tarafından yapılan kendine atıf önerilerini gözden geçirmelidir.
  • Editör, yazarların kendi makalelerine veya editörün sahip olduğu ürün ve hizmetlere atıfta bulunmalarını istememelidir.
  • Editör, rapor edilen veya şüphelenilen suistimalli durum olduğunda, yayıncı ile birlikte objektif ve şeffaf olarak raporları inceleyerek değerlendirmeli ve kayda almalıdır.
  • Editör, herhangi bir dergi metriğini yapay olarak artırarak derginin sıralamasını etkilemeye çalışmamalıdır.
  • Editör, gerçek bilimsel nedenler dışında bu derginin (veya başka bir derginin) makalelerine yapılan atıfların dâhil edilmesini talep etmemelidir.
  • Editör, makalelerin tarafsız ve zamanında değerlendirme sürecinin tamamlanmasını sağlamalıdır. Dergi yayın politikalarında yer alan "Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci" politikalarını uygulamalıdır.
  • Editör, yayınlanan her makalenin dergi yayın politikaları ve uluslararası standartlara uygun olarak yayınlanmasından sorumludur.
  • Editör; yazar, hakem ve okuyucuların kişisel verilerini korumakla sorumludur.


Hakemlerin Etik Sorumlulukları

İncelenen makalelerin objektif ve bağımsız olarak incelenmesi için “Kör Hakemlik” ile değerlendirilmesi yayın kalitesini artırır ve güven sağlar. Bu nedenle dergimizde makale değerlendirme sürecinde çift taraflı kör hakemlik ilkesi uygulanmaktadır. Dergimizde, incelenme sürecindeki makalelerde yazar(lar) ile hakemler doğrudan iletişime geçemez. Hakemlerin değerlendirmeleri ve yorumları dergi yönetim sistemi üzerinden yürütülür. Hakemlerin değerlendirme formları ve makale metni üzerindeki görüşleri, editör tarafından yazarlara ulaştırılır. Hakemlerin değerlendirme sürecini objektif, bağımsız ve etik olarak tamamlaması editör tarafından takip edilmelidir.

Dergimiz hakemlerinin aşağıdaki etik sorumluluklara sahip olması gerekmektedir:

  • Hakemler, makale değerlendirme sürecinde etik sorumluluklarını yerine getirmelidir.
  • Hakemler, kendi alanları ile ilgili çalışmaları incelemeyi kabul etmelidir. Alanları dışındaki makaleleri incelememelidir.
  • Hakemler, makale değerlendirme süresine uymalıdır.
  • Hakemler, makale değerlendirme sürecini tarafsızlık ve gizlilik içerisinde tamamlamalıdır.
  • Hakemler, değerlendirme sürecini cinsiyet, din, siyasi, ticari çatışmalar, vatandaşlık vb. kişisel özelliklere bakmadan objektif olarak gerçekleştirmelidir. Bu kişisel özellikler hakemlerin kararlarına etki etmemelidir. Değerlendirme süreci objektif olarak tamamlanmalıdır.
  • Hakemler, makale değerlendirme sürecinde çıkar çatışması ile karşı karşıya olduğunu düşündüklerinde, makaleyi değerlendirmeyi reddederek dergi editörünü bu konuda bilgilendirmelidir.
  • Hakemler, inceledikleri makaleyi değerlendirirken kibar/yapıcı bir dil ve üslup kullanmalıdır. Saldırgan, aşağılayıcı, hakaret, iftira ve düşmanlık içeren yorum ve ifadelerden kaçınmalıdırlar.
  • Hakemler, gizlilik ilkesi gereği inceledikleri çalışmaların içeriğini ancak yayınlandıktan sonra kullanabilirler. Reddedilen çalışmalardan herhangi bir bilgi kullanamazlar.
  • Hakemler, yazar(lar)ın çalışmasına bilimsel olarak katkı sağlayacak atıflar önerebilir. Ancak hakemler kendi atıf sayısını artırmak amacıyla öneride bulunmamalıdır.
  • Hakemler, yazar(lar)ın kimliği hakkındaki bilgilere erişmemelidir. Yazar(lar)ın bilgilerine erişilmesi veya bu bilgilerin alınması durumunda değerlendirme süreci sona erdirilmelidir.
  • Hakemler, hakemlik sürecinde oluşabilecek kişisel yanlılıkların farkında olmalı ve makaleyi incelerken bu durumu dikkate almalıdır.
  • Hakemler, ret verecekleri makaleler için gerekçelerini hakem raporunda açık ve ayrıntılı biçimde yazmalıdır.


Yayıncının Etik Sorumlulukları

Yayıncı aşağıdaki etik sorumluluklara uymak zorundadır:

  • Yayıncı, tarafsız editör kararlarının oluşturulmasını beyan ve taahhüt eder. Editör, dergiye gönderilen çalışmaların tüm sürecinden sorumludur. Bu çerçevede ekonomik ya da politik kazançlar göz önüne alınmaksızın karar verici kişi editördür.
  • Yayıncı, yayınlanan her çalışmanın mülkiyet ve telif hakkını korur.
  • Yayıncı, yayınlanan her çalışmanın bir kopyasının kaydını saklama yükümlülüğünü üstlenir.
  • Yayıncının, bilimsel sömürüyü önlemek, editöre karşı her türlü intihal ve bilimsel suistimal vb. suçları önlemek için tedbir alma sorumluluğu vardır.
  • Yayıncı, bilimsel süreçte besleyici, destekleyici ve yatırımcı rolünü üstlenmelidir.
  • Yayıncı, süreçte en iyi uygulamaların yapılmasını sağlamalıdır.


Yayın Kurulu Etik Sorumlulukları

  • Yayın kurulu, kendi uzmanlık alanlarındaki tecrübe ve deneyimlerini paylaşmalıdır.
  • Yayın kurulu, dergi politikası ve kapsamı hakkında tavsiyelerde bulunmalıdır.
  • Yayın kurulu, derginin gelişimini sağlamak amacıyla editör ile iş birliği halinde olmalıdır.
  • Yayın kurulu, derginin tanıtımını yapmalı, yeni ve köklü yazarları dergiye yönlendirmelidir.
  • Yayın kurulu, çıkar çatışması kurallarına uyulmasını sağlamalıdır.
  • Yayın kurulu, dergiye gönderilen makaleleri gözden geçirmelidir.
  • Yayın kurulu, güncel gelişmeleri ve değişiklikleri takip etmeli, dergi süreçlerinde katkı sağlamalıdır.

YAYIN POLİTİKASI

Uluslararası Türkçe Öğretimi Araştırmaları Dergisi (UTÖAD) ücretsiz, uluslararası hakemli bir akademik dergidir. UTÖAD'a yayın kurallarına uygun olarak gönderilen makaleler, değerlendirilmek üzere alanında uzman iki hakeme gönderilir. UTÖAD, sürecin her aşamasında, hakem ve yazarların isimlerinin saklı tutulduğu çift-kör hakemlik sistemini kullanmaktadır. Hakem raporları beş yıl süreyle saklanır. Makaleyi değerlendiren iki hakemden birisinin olumlu diğerinin olumsuz rapor vermesi durumunda makale üçüncü hakeme gönderilerek üçüncü hakemin olumlu veya olumsuz görüşüne göre nihai karar verilmektedir.

UTÖAD'a gönderilen çalışmalarda yazarlar, hakemlerin ve yayın kurulunun eleştiri ve önerilerini dikkate almak zorundadırlar. Katılmadıkları hususlar varsa gerekçeleriyle birlikte itiraz etme hakkına sahiptirler. Dergideki hakemlik sürecinde, akademik unvana sahip kişilerin yayınları için ancak eşit ya da üst derecede akademik unvana sahip kişiler hakem olabilir.

UTÖAD'ın hakem değerlendirme süreci istenilmeyen nedenlerden dolayı bazen uzun sürebilmektedir. Normal koşullarda editör tarafından ön değerlendirme aşaması 10 gün; hakem değerlendirme süreci de 8 hafta olarak planlanmaktadır. Ancak hakemlerden zamanında dönüş olmaması nedeniyle yeniden hakem atama vb. nedenlerden dolayı hakem değerlendirme süreci uzun sürebilmektedir. Bu konuda yazarların makalelerini süreyi dikkate alarak göndermelerini rica ederiz.

UTÖAD'a makale gönderen yazar/yazarlar, derginin söz konusu hakem değerlendirme koşullarını ve sürecini kabul etmiş sayılırlar. Makaleye katkıda bulunmayan kişiler yazar olarak belirtilmemelidir.

UTÖAD'a gönderilen makalelerin telif hakkı gönderi tarihinden itibaren UTÖAD'a devredilir. Derginin kabul etmediği ya da hakemlik süreci sona eren ve kabul edilmeyen makalelerin telif hakkı yazarına aittir.

UTÖAD'a gönderilen makalelerin daha önce herhangi bir yerde yayımlanmamış olması gerekmektedir. Yayım süreci bitmeden 2. bir dergiye makale göndermek "duplikasyon" olarak nitelendirilmektedir. Bu şekilde makale gönderen yazarlar hukuki olarak suç işlemektedirler. "Duplikasyon" yaptığı tespit edilen yazarlar hakkında dergimiz gerekli gördüğü taktirde yasal işlem başlatabilir.

UTÖAD'la ilgili daha fazla bilgi almak için utoadergisi@gmail.com adresine yazabilirsiniz.

Uluslararası Türkçe Öğretimi Araştırmaları Dergisi (UTÖAD); makalelerin gönderim, değerlendirme ve yayınlanma olmak üzere hiçbir aşamasında ücret talep etmez. Yazarlar dergiye gönderdikleri çalışmalar için makale işlem ücreti ödemezler.

Bilimsel Yayın Koordinatörü

Türkçe Eğitimi

Baş Editör

Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi, Türkçe Eğitimi

Editör

Eğitim, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi, Türkçe Eğitimi

Editör Yardımcısı

Yeni Türk Dili (Eski Anadolu, Osmanlı, Türkiye Türkçesi), Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi, Çağdaş İran tarihi

Yayın Kurulu

Danışma Kurulu

Yabancı Dil Sorumluları

Düzelti Sorumluları

Türkçe Eğitimi
Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi
Türkçe Eğitimi

Genel Yazışmalar

Alan Editörleri