BİR TEKSTİL İŞLETMESİNDE ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE EMİSYON AZALTIM OLANAKLARININ ARAŞTIRILMASI: HAVLU ÜRETİM TESİSİ

Yıl 2022, Cilt: 27 Sayı: 1, 71 - 88, 30.04.2022

Duriye Değirmen Gizem Eker Şanlı

https://doi.org/10.17482/uumfd.1022661

Öz

Tüm dünyada nüfusun hızla artışına paralel olarak enerji arzı da artmaktadır. Enerji kaynaklarının sınırlı olması, enerji maliyetlerinin yüksek olması, enerji üretimi ve tüketimi sırasında ortaya çıkan emisyonların çevresel problemlere neden olması gibi durumlar enerjiyi verimli kullanmayı zorunlu kılmaktadır. Bu çalışmada, Bursa’da tekstil sektöründe faaliyet gösteren bir havlu üretimi tesisinde enerji etütleri yapılmış ve başlıca 7 iyileştirmenin uygulanması önerilmiştir. Bu iyileştirmeler; jet makinelerinin izole edilmesi, buhar kazanı su seviyesinin otomatik kontrolü, kondens dönüşlerinin toplanması, kondenslerde seviye kontrol sistemi uygulaması, kazan besi suyu şartlandırma sisteminin kurulması, kompresör emiş havasının düzenlenmesi ile ring hattı ve tesisat revizyonu şeklindedir. Bahsedilen iyileştirmelerden maddi tasarruf miktarı en az (3.141 TL/yıl) olan uygulama kompresör emiş havasının düzenlenmesi iken maddi tasarruf miktarı en fazla olan uygulama 175.583 TL/yıl ile kondens dönüşlerinin toplanmasıdır. CO2 emisyonundaki azalma oranlarının 2,7 ton/yıl ile 186 ton/ yıl arasında değişim göstereceği hesaplanmış olup önerilen iyileştirmelerin hem maliyet hem de çevresel açısından işletmelere fayda sağlayacağı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tekstil sektörü, Enerji verimliliği uygulamaları, Emisyon azaltımı, Amortisman süreleri

Teşekkür

Bu çalışma Bursa Ticaret Sanayi Odası (BTSO) Enerji Verimliliği Merkezi (EVM) tarafından desteklenmiştir. BTSO EVM’den Canpolat ÇAKAL ve Işıl HASDEMİR’e enerji etütlerindeki özverili çalışmaları için çok teşekkür ederiz. Ayrıca enerji verimliliği çalışmalarıyla ve verdiği eğitimlerle ufkumuzu açan Ziya SÖĞÜT’e teşekkür ederiz.

Investigating Energy Efficiency and Emission Reduction Opportunıties In the Textile Sector: A Towel Production Factory

Öz

In parallel with the rapid increase in population all over the world, energy supply is also increasing. Situations such as limited energy resources, high energy costs, and environmental problems caused by emissions during energy production and consumption make it necessary to use energy efficiently. In this study, energy studies were carried out in a towel production facility in the textile sector in Bursa and 7 improvements were proposed to be implemented. These improvements are; insulation of jet machines, automatic control of steam boiler water level, collection of condensate returns, application of level control system in condensates, establishment of boiler feed water conditioning system, regulation of compressor suction air, ring line and installation revision. The application with the least amount of financial savings (3.141 TL/year) is the regulation of the compressor suction air and the highest application is the collection of the condensate returns with 175.583 TL/year. It was calculated that the reduction rates in CO2 emissions will vary between 2.7 tons/year and 186 tons/year, and it has been concluded that the proposed improvements will benefit businesses in terms of both cost and environment.

Anahtar Kelimeler

Textile sector, Energy efficiency applications, Emission reduction, Depreciation period

Kaynakça

• 1. Alkaya, E. and Demirer, N. G. (2014) Sustainable Textile Production: A Case Study from a Woven Fabric Manufacturing Mill in Turkey, Journal of Cleaner Production 65, 595-603. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.jclepro.2013.07.008
• 2. BTSO, EVM (2020). Bursa Ticaret Sanayi Odası Enerji Verimliliği Merkezi.
• 3. Cabak, B. (2018). Tekstil Fabrikasında Enerji Verimliliği Uygulamaları, Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Edirne.
• 4. Dağkurs, L. ve İşeri, İ. (2018) Jet Boyama Makinesinin Termal Modeli. Journal of New Results in Engineering and Natural Sciences, (8), 16-24.
• 5. Değirmen D. ve Şanlı G. (2021) Bir Tekstil İşletmesinde Enerji Maliyetlerinin ve Karbon Ayak İzinin Azaltılmasına İlişkin Bir Araştırma, 4th International Congress on Agriculture, Environment and Health 499-512.
• 6. Gelir, B. Ç. (2017). Tekstil Sektöründe Kullanılan Ramöz Makinelerinde Isı Geri Kazanımı ile Enerji Tasarrufu, Master's thesis, Namık Kemal Üniversitesi, Tekirdağ.
• 7. Işık, N., & Kılınç, E. C. (2014). Ulaştırma Sektöründe CO2 Emisyonu ve Enerji Ar-Ge Harcamaları İlişkisi. Sosyoekonomi, 22(2). doi:https://doi.org/10.17233/se.51323
• 8. Karyeyen, S., Aksoy, M. H., Özgören, M. ve Koçak, S. (2012) Konya Sanayisinde Enerji Verimliliği, Bölgesel Araştırma Raporları Serisi, 5.
• 9. Kazan Otomasyonu, (2021). Erişim Adresi: https://www.viraisi.com/kazan-otomasyonu-1 (Erişim Tarihi: 24.06.2021)
• 10. Koç, E. ve Şenel, M. C. (2013) Dünyada ve Türkiye’de Enerji Durumu-Genel Değerlendirme, Mühendis ve Makina, 54. 639. 32-44.
• 11. Oransal Kontrol Vanası, (2021). Erişim Adresi: https://www.bafcon.com.tr/oransal-kontrol-vanasi (Erişim Tarihi: 12.04.2021)
• 12. Öztürk, E. (2012). Tekstil Sektöründe Enerji Tasarrufu Olanaklarının Araştırılması ve Uygulanması (Master's Thesis, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü).
• 13. Öztürk, E., Köseoğlu, H., Karaboyacı, M., Yigit, N. O., Yetiş, U. and Kitis, M. (2016) Sustainable textile production: cleaner production assessment/eco-efficiency analysis study in a textile mill. Journal of Cleaner Production, 138. 248-263. doi:http://dx.doi.org/10.1016/j.jclepro.2016.02.071 0959-6526/©
• 14. Pulat, E., Etemoglu, A. B. and Can, M. (2009) Waste-heat recovery potential in Turkish textile industry: Case study for city of Bursa, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 13(3). 663-672. doi:10.1016/j.rser.2007.10.002
• 15. Söğüt, M. Z., Çakal, C., Okur, F. E. (2019). Bir Tekstil İşletmesinin Enerji Tüketimi ve Verimlilik Analizi.14. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi, 17-20 Nisan 2019, İzmir.
• 16. TMMOB MMO, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Makina Mühendisleri Odası (2008) Dünya’da ve Türkiye’de Enerji Verimliliği Oda Raporu, 39.
• 17. Tunç, M., Kaplan, K., Sisbot, S. and Çamdalı, U. (2016) Energy Management and Optimization: Case Study of a Textile Plant in Istanbul, Turkey, World Journal of Engineering, 13(4). 348–355. doi: 10.1108/WJE-08-2016-046
• 18. Uzun, A. ve Değirmen, M. (2018) Endüstriyel İşletmelerde Enerji Verimliliği ve Enerji Yönetimi, Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 4(2). 83-97.
• 19. Yamankaradeniz, N., Coşkun, S., ve Can, M. (2007). Tekstil Sanayiinde Atık Isıdan Yararlanılarak Enerji Tasarrufunda Klasik Sistem ile Isı Pompasının Karşılaştırılması. Uludağ University Journal of The Faculty of Engineering, 12(1).