Araştırma Makaleleri
Derlemeler
Kitap Tanıtımı ve Değerlendirmeler
Sayı Editör Kurulu
Samsun Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü
Sayı Hakemleri
1981 yılında Konya/Ereğli’de dünyaya geldi. İlköğrenimini Öğretmen Abdurrahim İlkokulunda, ortaokul ve lise öğrenimini ise Ereğli Lisesinde tamamladı. Lisans eğitimini Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen- Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı bölümünde 2003 yılında, Tezsiz Yüksek Lisans Eğitimini, 2004 yılında Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsünde bitirdi. Tezli Yüksek Lisansını da yine Afyon Kocatepe Üniversitesi, Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı, Yeni Türk Dili bilim dalında, “Bolvadin, Çay ve Çobanlar Ağzı” adlı tez ile 2007 yılında tamamladı. Doktora eğitimini Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı, Türk Halkbilimi Bilim Dalında 2016 yılında “Özbek Mizahında Nasreddin Hoca Tipi ve Fıkraları” adlı tez ile bitirdi. Eylül 2016’da Uşak Üniversitesi, Fen- Edebiyat Fakültesi, Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümüne atandı. Evli ve bir çocuk babası olan Solmaz, 2021 yılında Türk Halk Bilimi alanında doçent ünvanını almıştır. Solmaz, Türkoloji alanında muhtelif çalışmalar yapmaya devam etmektedir.
Ahıska’dan sürgün edilen bir ailenin çocuğu olarak Kazakistan’da doğdu. İlköğretim ve lise öğrenimini Kazakistan’ın Cambul şehrine bağlı Merke ilçesinde tamamladıktan sonra 1993 yılında girdiği Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünde 1997 yılında mezun oldu.
1999 yılında Yüksek Lisans, 2005 yılında Doktora programını tamamladı. 2000-2004 yılları arasında Edebiyat Öğretmenliği yaptı, 2004 yılında ise Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Öğretmenliği Bölümünde görevine devam etti. 2009 yılında Yardımcı Doçent, 2020 yılında da Doçent unvanını aldı.
Uluslararası hakemli dergilerde editörlük ve hakemlik yapan Doç. Dr. Minara Aliyeva Çınar’ın Türkoloji alanında ulusal ve uluslararası dergilerde yayınlanmış çok sayıda makalesi, uluslararası yurtiçi ve yurtdışı kongre ve bilgi şölenlerinde sunduğu pek çok bildirisi vardır.
Bireysel ve ortak yazarlı 7 kitabı ve editörlüğünü yaparak yayına hazırladığı 2 eseri bulunmaktadır.
Web
Amaç ve Kapsam
Uyguristik, Türkolojinin önemli kollarından biridir. Bugün Uyguristikle ilgili çalışmalar Türkiye, Çin, Rusya, Kazakistan, İsveç, Almanya, ABD ve Japonya başta olmak üzere farklı coğrafyalarda sürdürülmektedir.
Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi, Uyguristikle ilgili çeşitli ülkelerde ve farklı disiplinlerde yapılan bilimsel araştırmaları yayınlamayı, bu çalışmaları uluslararası düzeyde erişilebilir hale getirerek bu konudaki bilgi akışını sağlamayı ve bu suretle Türkolojinin gelişimine katkıda bulunmayı hedeflemektedir. Uygur Özerk Bölgesi, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan gibi farklı coğrafyalarda yaşayan Uygurlar ile ilgili her türlü çalışmanın da yer aldığı bu dergi, Türkoloji alanında bir literatür oluşturmayı amaçlamaktadır.
Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi, kaliteli ve disiplinli yayıncılık anlayışı ile akademik camiada, Uygurlarla ilgili çalışmalar esas olmak üzere Türkoloji ile ilgili her türlü bilimsel çalışmanın yer aldığı önde gelen yayınlardan biri olma amacı taşımaktadır.
Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi, Uygurların yanı sıra diğer Türk boyları (Kazak, Kırgız, Özbek vb.) ile ilgili dil, edebiyat, folklor, tarih, sanat, kültür, ekonomi gibi konularda bilimsel makaleler, derlemeler, kitap tanıtım yazıları ve aktarmalar da yayımlayan hakemli elektronik bir dergidir. Yılda iki sayı olmak üzere 6 ayda biryayımlanan bu dergide Türkoloji’nin genel konularıyla ilgili yazılara da yer verilebilir.
Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi’ne gönderilen yazılar, önce Yayın Kurulunca dergi yazım ilkelerine uygunluk açısından incelenir ve uygun bulunanlar, değerlendirilmek üzere o alanda çalışmaları bulunan en az iki hakeme gönderilir. Hakemlerin isimleri gizli tutulur ve raporlar beş yıl süre ile saklanır. Yayımlanan yazıların dil, bilim ve hukuk açısından bütün sorumluluğu yazarlarına, yayın hakları www.uygurarastirmalari.com’a aittir. Yayın Kurulu dergiye gönderilen yazıları yayımlayıp yayımlamamakta serbesttir. Gönderilen yazılar iade edilmez.
Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi, kaliteli ve disiplinli yayıncılık anlayışı ile akademik camiada, Uygurlarla ilgili çalışmalar esas olmak üzere Türkoloji ile ilgili her türlü bilimsel çalışmanın yer aldığı önde gelen yayınlardan biri olma amacı taşımaktadır.
Yazım Kuralları
Buraya tıklayarak derginin kurallarına göre hazırlanmış taslağı indirip yazınızı aşağıda gösterilen talimatlar doğrultusunda bu taslağa yerleştirebilirsiniz.
YAZIM KURALLARI VE SAYFA DÜZENİ
- Makalenin başında en az 150 en fazla 300 kelimeden oluşan Türkçe ve İngilizce öz, 5 kelimelik Türkçe ve İngilizce anahtar kelimeler; Türkçe ve İngilizce (ikincil dil) başlığa yer verilmelidir. Öz, çalışmanın kapsamı, amacı, yöntemi, etkileri ve sonuçları hakkında fikir verici mahiyette olmalıdır. (Çeviri mahiyetindeki yayınlarda ‘Öz’ kısmı zorunlu olmamakla birlikte orijinal metinde ‘Öz’ olduğu takdirde kelime sınırı aranmamaktadır.)
- Yazı dergiye ilk defa gönderilirken yazının başlığının altında yazar adı, dipnotla unvanı, görev yaptığı kurum ve kendisine ulaşılabilecek e-posta adresi gibi bilgilere yer verilmemelidir. Yazıların hangi akademisyen tarafından sisteme eklendiği ya da dergiye gönderildiği, sistem yöneticisi tarafından zaten görülebildiğinden, bu bilgiler, yazılar hakem sürecinden geçtikten sonra, yazıya editör tarafından eklenecektir. Dolayısıyla yazılar sisteme girilirken, gözden geçirilip yazara ait herhangi bir bilginin yazıda yer almadığından emin olunmalıdır. Bu husus, makaleyi inceleyecek hakemlere daha rahat hareket imkânı tanınması açısından önemlidir.
- Dergimize makale gönderen yazarların orcid.org adresinden ücretsiz üyelik yaparak temin edecekleri ORCID kimlik numaralarını makale metinleri ile birlikte editörlüğe iletmeleri gerekmektedir. ORCID numarasını iletmeyen yazarların çalışmaları yayımlanmayacaktır.
SAYFA DÜZENİ
- Yazılar Microsoft Word programında yazılmalıdır. Dergimizin taslak şablonuna uygun olarak hazırladığınız yazınızı kopyalayarak kolay bir şekilde derginin formatına uygun hâle getirebilirsiniz. Taslağa metninizi yapıştırdıktan sonra “Yalnızca metni koru” seçeneğinin seçilmesi gerekmektedir.
- Yazılar, Microsoft Word programında sayfa yapıları aşağıdaki gibi olacak şekilde düzenlenmelidir:
| Kâğıt Boyutu | Genişlik: 21 cm Yükseklik: 29,7 cm |
| Üst Kenar Boşluk | 3 cm |
| Alt Kenar Boşluk | 3 cm |
| Sol Kenar Boşluk | 3 cm |
| Sağ Kenar Boşluk | 3 cm |
| Gövde Metni | |
| Yazı Tipi | Cambria |
| Yazı Tipi Stili | Normal (İki Yana Yaslı) |
| Boyutu (normal metin) | 11pt (Cambria) |
| Boyutu (dipnot metni) | 9pt (Cambria) |
| Paragraf Aralığı | Önce 0 nk, sonra 6 nk |
| Satır Aralığı | Tek (1) |
| Özet Metni | |
| Yazı Tipi | Cambria |
| Yazı Tipi Stili | İtalik (İki Yana Yaslı) |
| Boyutu | 9 (Cambria) |
| Girinti | Sağ 2 cm, Sol 2 cm |
- Özel bir yazı tipi (font) kullanılmış yazılarda, kullanılan yazı tipi de, yazıyla birlikte gönderilmelidir.
- Yazılarda sayfa numarası, üst bilgi ve alt bilgi gibi ayrıntılara yer verilmemelidir.
- Paragrafların başında girintiye yer verilmemeli, paragraflar arasında satır boşluğu bırakılmamalıdır.
- Makale içerisindeki başlıkların her bir kelimesi koyu (bold) ve sadece ilk harfleri büyük şekilde yazılmalı, başka hiçbir biçimlendirmeye yer verilmemelidir.
- İmlâ ve noktalama açısından, makalenin ya da konunun zorunlu kıldığı özel durumlar dışında, Türk Dil Kurumunun İmlâ Kılavuzu esas alınmalıdır.
- Yazıda yer verilecek tablo, resim ve fotoğraf gibi metin içi ve metin sonu ekleri Word programının formal ekleme usullerine göre yapılmalı; kopyala-yapıştır usulü kullanılmamalıdır. Eklemelerin yazının sayfa biçim özellikleri ile uyumlu olmasına ayrıca dikkat edilmelidir.
KAYNAKLARIN DÜZENLENMESİ
Metin İçinde Kaynak Gösterme
Metin içinde kaynak gösterimi APA Sistemi ile uyumlu şekilde yapılmalıdır.
– Ana metindeki tüm göndermeler metin içi atıf sistemi ile belirtilir.
– Tüm göndermeler APA sistemine uygun olarak parantez içinde gösterilmelidir.
– Metin içindeki açıklamalar için sayfa altı dipnot yöntemi kullanılmalıdır.
– Alıntılanan yazarın adı, metinde geçiyorsa, parantez içinde yazarın adını tekrar etmeye gerek yoktur.
Örnek: Boratav (1984: 25), bu rivayetlerin 34 tane olduğunu belirtir.
– Gönderme yapılan kaynak iki yazarlı ise, her iki yazarın da soyadları kullanılmalıdır.
Örnek: (Günay ve Güngör, 2011: 72)
– Yazarlar ikiden fazla ise ilk yazarın soyadından sonra “vd.” (ve diğerleri) ibaresi kullanılmalıdır.
Örnek: (Oğuz vd., 2010: 57)
– Gönderme yapılan kaynaklar birden fazlaysa, göndermeler noktalı virgülle ayrılmalıdır.
Örnek: (Ekici, 1998: 47; Öger, 2008: 109)
– Metinde arşiv belgelerinden yararlanılmış ise bu belgelere göndermeler Belge-1 veya Arşiv-1 şeklinde sırayla belirtilmeli ve kaynakçada ilgili ibarenin karşısına arşiv belge bilgileri yazılmalıdır.
– Metin içinde sözlü kaynaklardan alınan bilgilere yer verilmiş ise göndermeler Kaynak Kişi anlamına gelecek şekilde KK-1 şeklinde belirtilmeli, çalışmanın kaynaklar kısmında Sözlü Kaynaklar alt başlığı altında her bir kaynak kişinin bilgisi metin içinde yapılan gönderme kodu ile uyumu şekilde belirtilmelidir.
– Metin içinde internet kaynaklarından alınan bilgilere yer verilmiş ise göndermeler (URL-1, URL-2…) şeklinde belirtilmeli, çalışmanın kaynaklar kısmında Elektronik Kaynaklar alt başlığı altında her bir alıntı uzantısı metin içinde yapılan gönderme kodu ile uyumu şekilde belirtilmelidir.
Metinde vurgular tırnak içinde, eser isimleri italik olarak gösterilmelidir. Beş satırdan fazla alıntılar, tırnak işareti kullanılmadan blok şeklinde 1 cm. içeriden başlatılmalıdır.
Not: Fen Bilimleri ve Sağlık Bilimleri alanında genel kullanımlarda değişiklik söz konusudur. Bu alanlarda Dergimize gönderilen makalelerin metin içi atıflarında farklılıklar söz konusu olabilir. (Örn; Öger, 2008).
KAYNAKÇANIN DÜZENLENMESİ
– Kaynakçada sadece yazıda gönderme yapılan kaynaklara yer verilmeli ve yazar soyadına göre alfabetik sıralama izlenmelidir.
– Bir yazarın birden çok çalışması kaynakçada yer alacaksa yayın tarihine göre eskiden yeniye doğru bir sıralama yapılmalıdır.
– Aynı yılda yapılan çalışmalar için “a, b, c…” ibareleri kullanılmalı ve bunlar metin içinde yapılan göndermelerde de aynı olmalıdır.
Örnek: (1980a, 1980b)
Kitap:
Özdemir, Nebi (2008). Medya Kültür ve Edebiyat. Ankara: Geleneksel Yayıncılık.
Çeviri Kitap:
Cocchiara, Giuseppe (2017). Avrupa’da Folklor Tarihi. (çev.: Yerke Özer). Ankara: Geleneksel Yayınları.
İki Yazarlı Kitap:
Ergun, Metin ve Aça, Mehmet (2005). Tıva Kahramanlık Destanları-1. Ankara: Akçağ Yayınları.
Günay, Ünver ve Güngör, Harun (2011). Türklerin Dinî Tarihi. İstanbul: Rağbet Yayınları.
İkiden Fazla Yazarlı Kitap:
Oğuz, M. Öcal vd. (2010).Türk Halk Edebiyatı El Kitabı. Ankara: Grafiker Yayınları.
Kitap Bölümü:
Öger, Adem (2021). "Uygur Bilmeceleri". Türk Dünyası Bilmeceleri. (Ed. Emine Gürsoy Naskali). C. 3, İstanbul: Kitabevi, 1611-1644.
Ansiklopedi Maddesi:
Hitchins, Keith (2002). Kâşgar. TDV İslâm Ansiklopedisi içinde. C. 25, 7-9. Ankara: Diyanet Vakfı Yayınları.
Sözlük ve Yazarsız Kitaplar:
Orta Zaman Türk Dili ve Kültürü Üzerine İncelemeler (2005). İstanbul: Ötüken Yayınevi.
Makale:
Bayram, Bülent (2006). “Oğuz Epik Anlatmaları ve Çuvaş Alp Hikayeleri’nde Kutsal Kurt ve Tepegöz”. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 6(1): 27-35.
Yayımlanmamış Tez:
Uz, Ersan (2021). Uzak Doğu Ülkelerinde Kültürel Miras ve Sürdürülebilir Turizm Yaklaşımları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Nevşehir: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Öger, Adem (2008). Uygur Efsaneleri Üzerine Bir Araştırma (İnceleme-Metinler). Yayımlanmamış Doktora Tezi. İzmir: Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü.
Bildiri:
İnayet, Alimcan (2011). “Köroğlu Destanı’nın Uygur ve Özbek Varyantlarına Göre Göroğlu/Köroğlu’nun Doğumu”. Dede Korkut ve Geçmişten Geleceğe Türk Destanları Uluslararası Sempozyumu Bildirileri. (Lefkoşa, 25-28 Ekim 2010). (Ed. Yılmaz Yeşil). Ankara: TÜRKSOY, 433-440.
Yazarı Bilinen Gazete Yazıları:
Bortaçina, Azer (2000, 3 Temmuz). “Adalı Olmak Özveri İster”. Milliyet Yaşam, 4.
Yazarı Bilinmeyen Gazete Kupür veya Haberleri:
Cumhuriyet (1991, 21 Ekim). “Halkın kararına saygı duyulur”, 1.
Sinema Filmleri:
Bender, L.awrence (Yapımcı) ve Tarantino, Quentin (Yönetmen) (1994). Pulp Fiction [Sinema Filmi]. ABD: Miramax.
Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu (Yapımcı) ve Öztan, Zeki (Yönetmen). (1996). Kurtuluş [Sinema Filmi]. Türkiye: TRT.
İnternet Kaynakları:
URL-1: “Folklore on the Internet”. https://www.units.miamioh.edu/psybersite/cyberspace/folklore/intro.shtml (Erişim: 14.11.2018).
URL-2: https://sozluk.gov.tr/ (Erişim 15.01.2022).
Arşiv Kaynakları:
Belge-1/Arşiv-1: BOA-Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA, DH.EUM.EMN, no: 3, 19.Ş.1330); BCA: Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA, 1927).
Sözlü Kaynaklar:
KK-1: Mustafa Mutlu, 1935 doğumlu, ilkokul mezunu, esnaf, İstanbul. (Görüşme: 12.06.2014).
Etik İlkeler ve Yayın Politikası
EDİTÖRLERİN SORUMLULUKLARI
1.1. Editörlerin Genel Görev ve Sorumlulukları
1. Okurların ve yazarların ihtiyaçlarını karşılama çabası içinde olmalıdır.
2. Dergilerini sürekli geliştirmek için çaba göstermelidir.
3. Yayımladıkları derginin kalitesini güvence altına almak için süreci elverişli yürütmelidir.
4. İfade özgürlüğünü destekler mahiyette olmalıdır.
5. Akademik kaydın (indeksin) dürüstlüğünü korumalıdır.
6. İş gereksinimlerinin entelektüel ve etik standartlar çerçevesinde ödün vermemesi gerekir.
7. Gerektiğinde düzeltmeleri, açıklamaları, makalelerin geri çekilme yazısını ve özürleri yayımlamaya her zaman hazır olmalıdır.
1.2. Okuyucularla İlişkiler
Okuyucular, araştırmaları veya diğer akademik çalışmaları kimin finanse ettiği ve fon verenlerin araştırmada ve yayında herhangi bir rolü olup olmadığı ve eğer öyleyse, bunun ne olduğu konusunda bilgilendirilmelidir.
1.3. Yazarlarla İlişkiler
Editörlerin yayımlanmak üzere bir makale kabul etme veya reddetme yönündeki kararları, makalenin önemine, özgünlüğüne ve açıkça anlaşılır olmasına ve çalışmanın geçerliliği ve derginin çalışma kapsamı ile olan ilişkisine dayanmalıdır.
2. Editörler başvuruyla ilgili ciddi problemler tespit edilmedikçe başvuruların kabul edilmesi ile ilgili verdikleri karardan dönmemelidir.
3. Yeni editörler, ciddi sorunlar tespit edilmedikçe, önceki editör tarafından yapılan gönderileri yayımlama kararlarını bozmamalıdır.
4. Hakem değerlendirme sürecinin bir açıklaması yayımlanmalı ve editörler bu açıklanmış süreçten her sapmayı doğrulamalıdır.
5. Dergiler, yazarların editöre ait kararlara itiraz edebilmeleri için belirlenmiş bir işleyiş sürecine sahip olmalıdır.
6. Editörler, yazarlar için onlardan beklenen her şeyi içeren bir rehber yayımlamalıdır. Bu rehber düzenli olarak güncellenmeli ve rehberdeki kurallarla bağlantılı olmalıdır.
7. Editörler, yazarlık kriterleri ve ilgili alandaki standartları takip ederek makale gönderen kişi olarak listelenmesi gereken kişi hakkında rehberlik sağlamalıdır.
1.4 Editörlerle İlişkiler
1. Editörler, hakemler için onlardan tüm beklenenleri mahremiyet içerisinde ele almalı ve başvurusu yapılmış makalelerin nasıl inceleneceğine yönelik kapsayan bir rehber oluşturmalıdır.
2. Editörler, bir yazıyı gözden geçirmeyi kabul etmeden önce hakemlerin potansiyel rakip çıkarları olup olmadığını göz önünde bulundurmalıdır.
3. Editörler hakem ve yazarlara açık değerlendirme sistemi kullandıklarını beyan etmediği takdirde hakem kurulunun kimliklerinin gizliliğinin sağlandığını garanti eden bir sisteme sahip olmalıdır.
1.5. Yayın Kurulu Üyeleriyle İlişkiler
1. Editörler, yeni yayın kurulu üyelerine, kendilerinden beklenen her şey hakkında kılavuz bilgiler sağlamalı ve mevcut üyeleri yeni politikalar ve gelişmeler hakkında sürekli bilgilendirmelidir.
1.6. Dergi Sahipleri ve Yayıncıları ile İlişkiler
1. Editörlerin yayıncılara ve eser sahiplerine olan ilişkileri genellikle karmaşıktır ancak, kararlı bir şekilde editoryal bağımsızlık ilkesine dayanmalıdır.
2. Editör, dergi sahibi ya da yayıncısının müdahalesi olmadan, makalenin kalitesi ve dergiye uygunluğuna göre hangi makaleyi yayımlaması gerektiğine karar vermelidir.
3. Editörler, derginin sahibi ve / veya yayıncısı ile ilişkilerini belirleyen yazılı bir sözleşmeye sahip olmalıdır.
1.7. Editoryal ve Hakem Değerlendirme Süreci
1. Editörler dergisindeki hakem değerlendirmesinin adil, tarafsız ve zamanında olmasını sağlamak için çaba göstermelidir.
2. Editörler, dergilerine gönderilen materyallerin incelenirken gizli kalmasını sağlayacak sistemlere sahip olmalıdır.
3. Editörler derginin içindeki bölümlerin farklı amaç ve standartlara sahip olduklarının farkında olarak yayımladıkları materyallerin kalitesini sağlamak için mantıklı adımlar atmalıdır.
1.8. Bireysel Verileri Koruma
1. Editörler kendi yetki alanlarında gizlilik yasalarına uymak zorundadır. Bununla birlikte, yerel yasalara bakılmaksızın, araştırma sırasında veya mesleki etkileşimler sırasında (örneğin doktorlar ve hastalar arasında) elde edilen bireysel bilgilerin gizliliğini daima korumalıdırlar. Bu nedenle, kendilerini tanıyabilecek kişilerden veya başkaları tarafından tanınabilecek kişilerden (örneğin vaka raporlarından veya fotoğraflardan tanınabilir) yayımlanmak üzere yazılı olarak bilgilendirilmiş izin almak her zaman gereklidir.
1.9. Etik Araştırmayı Teşvik Etmek (Örneğin İnsanları veya Hayvanları İçeren Araştırmalar)
1. Editörler, yayımladıkları araştırmanın uluslararası kabul görmüş ilgili kılavuzlara (örneğin, klinik araştırmalar için Helsinki8’in Beyanı, AERA ve BERA’nın eğitim araştırmaları için kılavuz ilkelerine) göre yapılmasını sağlamaya çalışmalıdırlar.
2. Editörler, tüm araştırmaların var olan uygun bir kuruluş (örneğin, araştırma etiği komitesi, kurumsal inceleme kurulu) tarafından onaylandığını garanti etmelidir. Ancak, editörler bu onayın araştırmanın etik olduğunu garanti etmediğini kabul etmelidir.
1.10. Muhtemel Uygunsuz Davranışlarla Mücadele
1. Editörler eğer uygunsuz bir davranıştan şüphelenirlerse veya uygunsuz bir davranış olduğu hakkında onlara bir iddiada gelirse, editörlerin harekete geçme görevi vardır. Bu görev hem yayımlanmış hem de yayımlanmamış makaleler için geçerlidir.
2. Editörler olası uygunsuz davranışlar hakkında artan şüpheler yüzünden makaleleri tamamen reddetmemelidir. İddia edilen vakaları takip etmeleri etik olarak zorunludur.
3. Editörler önce şüphelenilen uygunsuz davranışlar hakkında cevap aramalıdırlar. Cevaptan tatmin olmazlarsa konu ile alakalı çalışanlara, enstütülere ya da uygun kuruluşlara başvurmalı; (belki bir düzenleyici kurum ya da ulusal araştırma bütünlüğü kuruluşundan) konunun araştırılmasını istemelidirler.
4. Editörler, iddia edilen uygunsuz davranış ilgili uygun bir soruşturmanın yürütülmesi için gerekli her türlü çabayı göstermelidir; bu olmazsa, editörler soruna çözüm bulmak için bütün gerekli girişimlerde bulunmalıdırlar. Bu zahmetli fakat önemli bir görevdir.
1.11. Akademik Kaydın Dürüstlüğünün Sağlanması
1. Hatalar, yanlış veya yanıltıcı beyanlar önem sırasına göre derhal düzeltilmelidir.
1.12. Fikri Mülkiyet
1. Editörler fikri mülkiyet sorunlarına karşı uyanık olmalı ve fikri mülkiyet yasalarının ve sözleşmelerinin olası ihlallerini ele almak için yayıncılarıyla birlikte çalışmalıdır.
1.13. Tartışmayı Teşvik Etmek
1. Editörler akılcı eleştiri yazılarını dergilerinde yayımlamak konusunda cesaretli ve istekli olmalıdır.
2. Eleştirilen materyallerin yazarlarına cevap verme fırsatı verilmelidir
3. Olumsuz sonuç bildiren çalışmalar çıkarılmamalıdır.
1.14. Ticari Hususlar
Dergilerin ticari kaygıların editoryal kararları etkilememesini sağlayacak politika ve sistemleri olmalıdır (örneğin, reklam departmanları editoryal departmanlardan bağımsız olarak çalışmalıdır).
Tekrar basımlar dergide göründüğü aynı şekilde basılmalıdır. Eğer bir düzeltme gerekirse bu durum açıkça belirtilmelidir.
1.15. Çıkar Çatışmaları
1. Editörler, kendi çıkar çatışmalarını, ayrıca çalışanlarını, yazarlarını, hakemlerini ve editöryal ekiplerini yönetecek sistemlere sahip olmalıdır.
2. Dergilerin editörlerden, çalışanlardan ya da editör kurulu üyelerinden gelen gönderimlerin tarafsız incelemeler olarak ele alındığını garanti eden bir ilan süreci olmalıdır.
Hakem Sorumlulukları
HAKEM SORUMLULUKLARI
Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi’nin hakem sorumlulukları aşağıda belirtilmiştir.
1.1. Çakışan çıkarlar
Hakemler tüm potansiyel rakip veya çelişkili çıkarları beyan etmelidir.
Hakem halen, yazarların herhangi biriyle aynı kurumda çalışıyorsa veya yakın zamanda (örneğin, son 3 yıl içerisinde) yazarların danışmanıysa veya yakın işbirliği içindeyse veya ortak hibe sahibiyse makaleleri incelemeyi kabul etmemelisiniz.
Hakem, başvuru niyetinde olmayan, sadece görüş almak için gönderilen bir makaleyi gözden geçirmeyi kabul etmemelidir. Ayrıca hakem, henüz yazım aşamasında olduğu veya başka bir dergide değerlendirme aşamasında olan çok benzer konudaki makaleleri değerlendirmeyi kabul etmemelidir.
1.2. Zamana Uygunluk
Hakem incelemeyi tamamlayamazsa, makul bir zaman dilimi içinde bunu bildirmelidir. Hakem ona incelemesi için gönderilmiş makaleyi değerlendirmede yetkili hissetmiyorsa, ve önerilen ya da karşılıklı kararlaştırılan zaman dilimi içinde bir incelemeyi bitiremeyeceğini düşünüyorsa incelemeyi kabul etmemelidir.
Hakem, şartlarının değiştiği bir durumda ya da anlaşmaya uymayacağı bir durumda ise, veya başka sebeplerden dolayı değerlendirme için daha fazla zaman istiyorsa derhal dergiye haber vermelidir.
Eğer hakem bir sebepten dolayı inceleme yapamıyorsa, kendi kişisel düşüncelerinin etkisi olmadan ve makalenin belirli bir sonuç alması (olumlu ya da olumsuz) niyetinde olmadan, tamamen uzmanlıklarına dayanarak ve alternatif hakemler için önerilerde bulunması faydalı olacaktır.
1.3. İlk Adımlar
Hakem makaleyi, ek veri dosyaları ve yardımcı materyalleri (örneğin, değerlendirme talimatları, gerekli etik ve politika bildirimleri) ile baştan sona okuduktan sonra, eğer bir şeylerin netliğinden emin değilse ve ihtiyaç duyduğu eksik ögeler varsa bunları talep etmek üzere dergiye başvurmalıdır.
Hakem, derginin izni olmadan yazarlarla doğrudan iletişime geçmemelidir. Hakem incelemeye başlamadan önce yapacağı incelemenin kapsamını anlaması önemlidir.
1.4. Gizlilik
Hakem, değerlendirme sürecinin gizliliğine saygı göstermelidir ve hakem, makaleyi incelemesi sürecinde elde edilen bilgileri kendi veya başkalarının çıkarları için kullanmaktan veya başkalarının dez avantajına ve itibarsızlaşmasına neden olmaktan kaçınmalıdır.
Hakem, başka birini (danışmanlık yaptığı ilk araştırma yıllarındaki biri dahil) makaleyi değerlendirme sürecine dergiyi haberdar etmeden dahil etmemelidir. Makaleyi inceleme sürecinde hakeme yardımcı olan bireylerin adları dergi kayıtlarına geçirilip dergi ile ilişkilendirilmeli ve çabalarından dolayı takdir edilmelilerdir.
1.5. Önyargı ve Rekabetçi İlgi Alanları
Hakem, uyruk, dini veya siyasi inançlar, yazarların cinsiyetleri veya diğer özellikleri ne olursa olsun bir makalenin kökenleri veya ticari düşünceler ile ilgili fikirlere tarafsız kalmalıdır.
Hakem, adil ve tarafsız bir inceleme sunmayı engelleyebilecek rekabet çıkarlarını fark ederse, dergiyi bilgilendirmeli ve tavsiye almalıdır.
Hakem bir cevap beklerken, inceleme isteğinin geri alınması durumunda makaleye ve ilgili materyale bakmaktan kaçınmalıdır. Benzer şekilde, derleme sürecini gereğinden fazla geciktirmemek için bir makalenin konuyla ilgili yönlerini değerlendirmek için gerekli uzmanlığa sahip olmadığını fark ederse, derhal dergiye haber vermelidir.
Çift kör inceleme yapılması durumunda, hakem yazarın kimliğinden şüpheleniyorsanız ve bu bilginin herhangi bir potansiyel rekabet veya çıkar çatışması yaratacağını düşünürse mutlaka dergiye haber vermelidir.
1.6. Etik İhlallerden Şüphe Edilmesi
Hakem, araştırma ve yayın etiğiyle ilgili herhangi bir usulsüzlükle karşılaşırsa dergiye haber vermelidir.
Hakemin, örneğin makalenin hem araştırılması hem de yazılması ve başvurması sırasında uygunsuz davranışın meydana geldiğine dair kaygıları olabilir. Başka bir örnek olarak da makalenin başka bir dergiye eş zamanlı gönderimde olduğunu veya yayımlanmış bir makale ile arasında önemli bir benzerlik olduğunu fark edebilirler.
Hakem, bunlar veya diğer etik kaygılar söz konusu olduğunda, doğrudan editör ile irtibata geçmeli ve kendi başına araştırmaya çalışmamalıdır. Dergi ile güvenli bir iş birliği yapmak ve dergi daha fazla bilgi veya tavsiye istemediği sürece kişisel olarak soruşturmamak uygundur.
1.7. Hakem Değerlendirmesinin Dergiler Arasında Aktarılabilmesi
Yayıncıların, hakem değerlendirmelerini yayıncının portföyündeki diğer dergilere aktarma ile ilgili yayın politikaları olabilir (bazen taşınabilir veya basamaklı hakem değerlendirmesi olarak da adlandırılır).
Hakemlerden, değerlendirmelerinin aktarılması için izin vermeleri istenebilir (eğer dergi politikasına uygunsa).
Eğer bir makale bir dergiden reddedilir ve başka bir dergiye gönderilirse ve hakemden aynı makaleyi değerlendirmesi istenirse, hakem iki başvurunun birbirinden farklı olabileceği ve derginin de değerlendirme kriterlerinin ve kabul şartlarının farklı olabileceğini göz önünde bulundurarak tekrar değerlendirme yapmalıdır.
Hakem, şeffaflık ve verimlilik adına, “makaleyi daha önce incelediğini ve herhangi bir değişiklik yapmadığını” dergiye açıklayarak, yeni dergi için orijinal değerlendirmesini (orijinal dergiden izin ile) kullanması uygun olabilir.
1.8. Rapor Hazırlama
1.8.1 Format
Hakem değerlendirme yazmak ve göndermek için dergilerin talimatlarını takip etmelidir.
Belirli bir format veya puanlama gerekiyorsa, dergi tarafından sağlanan araçları kullanmalıdır.
Hakemlerden yazarın yazılarını geliştirmelerine yardımcı olacak geri bildirimler vererek, değerlendirmelerinde nesnel ve yapıcı olmaları beklenmektedir. Örneğin, hakemler eleştirilerinde özgün olmalıdır ve editörlerin değerlendirmelerine yardımcı olmak ve genel ifadeleri doğrulamak için uygun referansları destekleyici kanıtlar sağlamalıdırlar.
Hakemlerden profesyonel olmaları ve düşmanca, tahrik edici, aşağılayıcı kişisel yorumlardan ve asılsız suçlamalar yapmaktan kaçınmaları beklenmektedir.
1.8.2. Uygun Geri Bildirim
Hakem, makalenin güçlü ve zayıf yönlerinin adil, dürüst ve tarafsız bir şekilde değerlendirilmesinin editörün sağlaması gerektiğini unutmamalıdır.
Dergi hakemin gizli yorumları editöre gönderebilmesine olanak sağlamalıdır. Aynı zamanda bu yorumlar yazarlar tarafından da okunabilen yorumlarda olmalıdır. Dergi ayrıca kabul / gözden geçirme / reddetme önerisini de isteyebilir; herhangi bir öneri, incelemede verilen yorumlar ile uyumlu olmalıdır.
Hakem makalenin tamamını gözden geçirmediyse, makalenin hangi yönlerini değerlendirdiğini belirtmelidir.
Hakem editöre göndereceği yorum ve önerilerinin yazarlara göndereceği raporla tutarlı olduğundan emin olmalıdır; çoğu geri bildirim yazarların göreceği rapora konulmalıdır.
Hakemin editöre yaptığı gizli yorumlar iftira veya sahte suçlama içermemelidir ve yorumlar yazarların yorumları göremeyeceğinin bilgisiyle yapılmalıdır.
1.8.3. Dil ve Stil
Hakem makalenin yazarın kendi makalesi olduğunu unutmamalı ve bu nedenle makaleyi kendi tercih ettiği tarzda yeniden yazmaya çalışmamalıdır. Ancak netliği artıran değişiklik önerilerinde bulunabilirler.
Ayrıca, hakem yazarların ana dili olmayan veya yetkin olmadığı bir dilde yazmasından kaynaklanan dil sorunlarının farkında vardığında geri bildirimleri ile bu durumu uygun ve saygılı bir şekilde ifade etmelidir.
1.8.4. Daha Sonraki Çalışmalar İçin Öneriler
Hakem değerlendirme süreci için dergiden başka birini dahil etme izni almadıysa hakem raporunu kendisi hazırlamalıdır. Hakem makalede yer alan herhangi bir rakip hakkında adil olmayan negatif yorumlar ve haksız kritikler yapmaktan kaçınmalıdır.
Hakem, yazarların atıf sayımını artırmak veya çalışma arkadaşının (ya da bir çalışanının) çalışmasının görünürlüğünü arttırmak için çalışmasına yapılan atıf önerilerini dahil etmekten kaçınmalı; öneriler geçerli akademik veya teknolojik nedenlere dayanmalıdır.
Hakem, değerlendirme sürecini değerlendirme raporunu kasıtlı olarak geciktirerek veya dergi ya da yazardan gereksiz ek bilgi talep ederek uzatmamalıdır.
1.9. Hakem Değerlendirmeleri
Hakemler değerlendirme sürecindeki hakem formunu doldurarak nihai kararlarını bildireceklerdir.
Yazarların Sorumlulukları
• Yazarlar eserleri ve yayınlarının içeriği için toplu sorumluluk almalıdırlar. Araştırmacılar, yöntem ve bulguların doğru bir şekilde rapor edildiğinden emin olmak için yayınlarını her aşamada dikkatlice kontrol etmelidir. Yazarlar, hesaplamaları, veri sunumlarını, yazım kurallarını/sunumlarını ve bulgularını dikkatlice kontrol etmelidir.
• Raporlanan araştırma, etik ve sorumlu bir şekilde yapılmalı ve tüm ilgili mevzuatı takip etmelidir.
Dürüstlük
• Araştırmacılar sonuçlarını dürüstçe ve imalat, sahtecilik veya uygunsuz veri manipülasyonu olmaksızın sunmalıdır. Araştırma görüntüleri yanıltıcı bir şekilde değiştirilmemelidir.
• Yazarlar, gönderilen, kabul edilmiş veya yayınlanmış herhangi bir çalışmada bir hata keşfederse derhal editörü uyarmalıdır. Yazarlar, gerektiğinde düzeltme veya geri çekme işlemleri yapmak için editörlerle işbirliği yapmalıdır.
• Araştırmacılar yöntemlerini tanımlamaya ve bulgularını açıkça ve açık bir şekilde sunmaya çalışmalıdır. Araştırmacılar uygulanabilir raporlama ilkelerine uymalıdır. Yayınlar, deneylerin diğer araştırmacılar tarafından tekrarlanmasına izin vermek için yeterli ayrıntı sağlamalıdır.
• Yazarlar başkalarının eserlerini atıflarda ve alıntılarda doğru bir şekilde temsil etmelidirler.
• Yazarlar, atıf yapılan çalışmayı okumamışlarsa, diğer yayınlardan referansları kopyalamamalıdırlar.
Özgünlük
• Yazarlar, gönderilen eserin orijinal olduğu ve herhangi bir dilde başka yerde yayınlanmamış yayın gereksinimlerine uymalıdır.
• Uygulanabilir telif hakkı yasaları ve sözleşmeleri takip edilmelidir. Telif hakkı malzemesi (ör. Tablolar, şekiller veya kapsamlı teklifler) yalnızca uygun izin ve onay ile çoğaltılmalıdır.
• Gerek önceki araştırmalarda gerekse yazarların kendi çalışmaları ve yayınları doğru bir şekilde kabul edilmeli ve referans alınmalıdır. Temel literatürden mümkün olduğunca faydalanılmalıdır.
• Yazarlar, bulguların daha önce yayınlanıp yayınlanmadığını ve başka bir yerde yayınlanması için gönderilip gönderilmediği konusunda editörlere bilgi vermelidir.
Şeffaflık
• Tüm yazarlar, yayının kabul edilmiş ve yayınlanmış versiyonlarını listelemeyi kabul etmeli ve onaylamalıdır. Yazar listesindeki herhangi bir değişiklik, listeden çıkarılanlar da dahil olmak üzere tüm yazarlar tarafından onaylanmalıdır. İlgili yazar, editör ile diğer yazarlar arasındaki bir irtibat noktası olarak hareket etmeli ve yazarları bilgilendirmeli ve onları yayın hakkında önemli kararlara dahil etmelidir.
Hesap Verebilirlik ve Sorumluluk
• Tüm yazarlar, bildirilen çalışmaları okumalı ve bunlarla aşina olmalı ve yayınların bu kılavuzdaki ilkeleri izlemesini sağlamalıdır. Çoğu durumda, yazarların araştırmanın bütünlüğünden ve raporlamasından ortak sorumluluk alması beklenir. Bununla birlikte, yazarlar yalnızca araştırmanın belirli yönleri ve raporlamaları için sorumluluk alırsa, bu yayında belirtilmelidir.
• Yazarlar yayınlandıktan sonra hatalar veya ihmaller tespit edilirse yazarlar editör veya yayıncı ile çalışmalarını derhal düzeltmek için çalışmalıdır.
Yayın Kurulunun Sorumlulukları
Editörlerin ve Yayın Kurulunun üyelerinin Yayın Kurulu uluslararası standartlarına uyması gerekmektedir. Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi editörünün ve yayın kurulu üyelerinin uluslararası standartlara COPE’nin belirlediği etik ilkelere gönüllü olarak uyması beklenir.
Yayın Kurulu, gönderilen tüm yazılara ilişkin bilgileri gizli tutmalıdır.
Yayın kurulu, gönderilen yazılar için yayın kararları almaktan sorumludur.
Yayın Kurulu, okuyucuların ve yazarların ihtiyaçlarını karşılamak için çaba sarf etmelidir.
Yayın Kurulu, Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi’nin kalitesini yükseltmek için çaba sarf etmelidir.
Yayın Kurulu bilimsel kaliteye ve orijinalliğe en üst düzeyde önem vermelidir.
Yayın Kurulu gerektiğinde düzeltmeler, açıklamalar, geri çekilmeler ve özürler yayınlamaya her zaman hazır olmalıdır.
Hakemler için Uluslararası Standartlar
Hakemlerin hakemlik davetini kabul ettikten sonra Hakemlik uluslararası standartlarına uyması gerekmektedir. Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi’nin hakemlerinin COPE’nin belirlediği etik ilkelere gönüllü olarak uyması beklenir.
Hakemler yazıya ilişkin bilgileri gizli tutmalıdır.
Hakemler, makalenin yayınlanmasını reddetmek için sebep olabilecek tüm bilgileri Editör Kurulu’nun dikkatine sunmalıdır.
Hakemler, makaleleri bilimsellik açısından değerlendirmelidir.
Hakemler, yazıları yalnızca özgünlüklerine, önemlerine ve derginin alanlarına uygunluğuna göre objektif olarak değerlendirmelidirler.
Hakemler, herhangi bir çıkar çatışması hakkında Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi’ne bildirimde bulunmalıdır.
İntihal Politikası
Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi’ne gönderilen tüm çalışmalar ilk taramadan geçmek zorundadır. Çalışmaların tamamı intihal tespit yazılımı turnitin (turnitin.com) tarafından kontrol edilir.
Telif Hakkı
Telif hakkı, makalenin bilimsel bir araştırmayı ayrıntılı olarak tanımlamak için yazılmış olduğu belirli yolları korumayı amaçlar. Yazarın haklarını korumak ve yayınlanan araştırmanın yeniden yazdırılması veya diğer amaçlarla kullanımına ilişkin izinleri düzenlemek için gerekli görülmektedir.Yayına kabul edilmiş çalışmaların ticari olmayan hakları ve sorumluluğu yazara aittir. Ticari kullanımlarda ise Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi hak sahibidir.
Açık Erişim Politikası
Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi açık erişimli bir dergi olup, tüm içeriğin kullanıcıya veya kurumuna ücretsiz olarak serbestçe erişilebileceği anlamına gelir. Yayıncı veya yazarın önceden izni olmadan, kullanıcılar, makalelerin tam metinlerini okuyabilir, indirebilir, kopyalayabilir, yazdırabilir, arama yapabilir, bağlantı kurabilir veya diğer yasal amaçlarla kullanabilir.
