HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN KADINA YÖNELİK ŞİDDETE VE ŞİDDETTE MESLEKİ ROLE İLİŞKİN TUTUMLARI VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Yıl 2020, Cilt: 13 Sayı: 2, 31 - 40, 28.08.2020

Rabiye Erenoğlu , Rana Can

Öz

Amaç: Araştırma hemşirelik bölümü öğrencilerinin kadına yönelik şiddete ve şiddette mesleki role ilişkin tutumlarını ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Araştırma tanımlayıcı tiptedir. Araştırmanın evrenini Akdeniz Bölgesinde bulunan 450 öğrenci oluşturmuştur. Örneklemi ise araştırmaya katılmayı kabul eden 333 öğrenci oluşturmuştur. Veriler, kişisel bilgi formu ve “Şiddete ilişkin tutum ölçeği ” ve Hemşirelerin şiddette mesleki rollerine ilişkin tutum ölçeği” uygulanarak toplanmıştır. Verilerin değerlendirmesinde frekans, yüzde, ortalama, standart sapma, Kruskal Wallis ve Mann-Whitney U test analizleri kullanılmıştır.
Bulgular: Öğrencilerin hem şiddete ilişkin tutum ölçeği genel puan ortalamasına (35.99±10.48) , hem de şiddete uğramış kadına karşı mesleki rollerine ilişkin tutum ölçeği puan ortalamasına (28.95±8.10) göre şiddete karşı geleneksellikten uzak ve çağdaş görüş eğilimine sahip oldukları belirlenmiştir. Araştırmada cinsiyet, anne ve baba eğitim düzeyi ve kadına yönelik şiddet konusunda bilgi sahibi olma ile öğrencilerin kadına yönelik şiddete ve şiddette mesleki role ilişkin tutumları arasındaki ilişkinin istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptanmıştır (p<0.05).
Sonuç: Sonuç olarak, bu araştırmada öğrenci hemşirelerin şiddete ve şiddette mesleki rollerine ilişkin çağdaş bir tutuma sahip oldukları bulunmuştur. Ayrıca cinsiyet, anne ve baba eğitim düzeyi ve kadına yönelik şiddet konusunda bilgi sahibi olma durumu da öğrencilerin kadına yönelik şiddete ve şiddette mesleki role ilişkin tutumlarını etkilemektedir.

Anahtar Kelimeler

Kadına Yönelik Şiddet, Mesleki rol, Hemşirelik öğrencisi

Kaynakça

• 1. Yoyen EG. Şiddet türleri ve kişilik özellikleri. Life Skills Journal of Psychology 2017; 1(1) :35-50.
• 2. Bulut MB. Üniversite öğrencilerinin aile içi şiddete yönelik tutumları. Asos Journal 2015;3(17): 403-15.
• 3. “Violence against women”.https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/violence-against-women. 12.12.2019. 4. Sparrow K, Kwan J, Howard L, Fear N, MacManus D. Systematic review of mental health disorders and intimate partner violence victimisation among military populations Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 2017;52(9): 1059-80.
• 5. Öztürk Ö, Öztürk Ö, Tapan B. Kadına yönelik şiddetin kadın ve toplum sağlığı üzerine etkileri. Health Care Acad J 2016; 3(4): 139-44.
• 6. Akkaş İ, Uyanık Z. Kadına yönelik şiddet. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi 2016; 6(1): 32-42.
• 7. Canlı S, Özyurda F. Ankara İli Gölbaşı ilçesinde doğurgan çağdaki kadınlarda kadına yönelik şiddet ve depresyon ilişkisi. Nobel Med 2018; 14(2): 31-9.
• 8. Gömbül Ö. Hemşirelerin ailede kadına eşi tarafından uygulanan şiddete ve şiddette mesleki role ilişkin tutumları. Hemşirelik Araştırma Dergisi 2000;2(1):19-32.
• 9. Kaplan S, Akalın A, Pınar G, Yılmazer T. Hemşirelik öğrencilerinin kadına yönelik aile içi şiddete ve mesleki rollerine yönelik tutumları. Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik E-Dergisi 2014; 2(1): 26-35.
• 10. Tel H, Kocataş ÖÜS, Güler N, Aydın HT. Gündoğdu ÖÜNA. Evli kadınların aile içi şiddete maruz kalma durumu ve etkileyen faktörler. IBAD 2019; (Özel Sayı): 256-64.
• 11. Çelik AS, Türkoğlu N, Apay SE, Aydın A, Pasinlioğlu T. Ebe ve hemşirelere verilen eğitimin kadına yönelik aile içi şiddete ilişkin tutumlarına etkisi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi 2015; 2(2):138-48.
• 12. Dikmen HA, Marakoğlu, K. Hemşirelik öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rolleri ile kadına yönelik şiddete ilişkin tutumlarının incelenmesi. Genel Tıp Derg 2019;29(2):73-9.
• 13. Hacettepe University, Institute of Population Studies. Türkiye’de Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Araştırması, 2014. http://www.hips.hacettepe.edu.tr/KKSA-TRAna-RaporKitap26Mart.pdf. 12.12.2019.
• 14. Kanbay Y, Işık E, Yavuzaslan M, Keleş S. Hemşirelik öğrencilerinin kadına yönelik aile içi şiddetle ilgili görüş ve tutumlarının belirlenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2012; 1(2):107-19.
• 15. Bozkurt ÖD, Daşıkan Z, Kavlak O, Şirin A. Ebelik Öğrencilerinin gebelikte şiddet konusundaki bilgi, görüş ve mesleki tutumlarının belirlenmesi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi 2013;2(2):99-107.
• 16. Agrawal S, Banerjee A. Perception of violence against women among future health professionals in an Industrial Township. Ind Psychiatry J 2010;19(2):90-3.
• 17. Aksan HA, Ergin I, Hassoy H, Durusoy R, Çiçeklioğlu M. Müfredata eklenen bir dersin ikinci sınıf tıp öğrencilerinin kadına yönelik şiddetle ilgili bilgi ve tutumlarına etkilerinin değerlendirilmesi. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi 2011; 9(3):144-56.
• 18. Tunçel EK, Dündar C, Peşken Y. Ebelik ve hemşirelik öğrencilerinin aile içi şiddet konusunda bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi. Genel Tıp Derg 2007; 17(2):105-10. 19. Karabulutlu Ö. Hemşirelik öğrencilerinin şiddet konusundaki görüş ve deneyimleri Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2015;2(1):26-36.
• 20. Elmalı F, Kaya Erten Z, Zincir H, Özen B, Balcı E. Hemşire ve ebelerin aile içi fiziksel şiddete bakış açıları maruziyetleri. Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2011; 20(1):39-47.
• 21. Bessette HD, Peterson SS. Attitudes of adult nurse practitioner students toward women experiencing domestic violence. J Nurs Educ2002; 41(5):27–30.
• 22. Yazıcı S, Mamuk R. Sağlık çalışanlarının kadına yönelik şiddete yaklaşımları. Bakırköy Tıp Dergisi 2010; 6(2):73-7.
• 23. Majumdar B. Medical and nursing students’ knowledge and attitudes toward violence against women in India. Educ Health (Abingdon) 2004; 17(3):354-64.
• 24. Tambağ H, Turan Z. Ability of Nursing students to recognize signs of violence against women. Int J Nurs Knowl 2015; 26(3):107-12.
• 25. Vefikuluçay D, Zeyneloğlu S, Eroğlu K, Taşkın L. Kafkas Üniversitesi son sınıf öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin bakış açıları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2007;14(2):26–38.
• 26. Gharaibeh MK, Abu-Baker NN, Aji S. Attitudes toward and justification for wife abuse among Syrian medical and nursing students. J Transcult Nurs 2012; 23(3): 297-305.
• 27. Yıldız T, Önler E, Malak A, Avcıbaş IM, Baç A, Alp R. Nursing students exposed to domestic violence and their perspectives on violence. Int J Basic Clin Med 2014;2(1):1-7
• 28. Tosunöz İK, Öztunç G, Eskimez Z, Demirci PY. Hemşirelik öğrencilerinin şiddet eğilimlerinin belirlenmesi. Cukurova Med J 2019;44(2): 471-78.
• 29. Flood M, Pease B. Factors influencing attitudes to violence against women. Trauma, Violence, and Abuse 2009; 10(2):125-42.
• 30. Darj E, Wijewardena K, Lindmark G, Axemo P. Even though a man takes the major role, he has no right to abuse’: future male leaders’ views on gender-based violence in Sri Lanka. Global Health Action 2017; 10 (1): 1-9.
• 31. Jennings WG, Okeem C, Piquero AR, Sellers CS, Theobald D, Farrington DP. Dating and intimate partner violence among young persons ages 15–30: Evidence from a systematic review. Aggress Violent Behav 2017; 33(2017): 107-25.
• 32. Uçar T, Derya YA, Karaaslan T, Tunç A. Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları ve şiddet davranışları. STED 2017; 26(3): 96-103