Etik İlkeler ve Yayın Politikası

ETİK İLKELER

ARAŞTIRMA VE YAYIN ETİĞİ

Makalelerde “Araştırma ve Yayın Etiğine” uyulduğuna dair ifadeye yer verilmelidir. dergimizde yapılan bütün işlemler, YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI BİLİMSEL ARAŞTIRMA VE YAYIN ETİĞİ YÖNERGESİ kapsamına uygundur.

ARAŞTIRMA ETİĞİ

Doğrudan ve dolaylı olarak insan ve hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda; ilgili etik kurullarından onay alındığına dair ifade KAYNAKLAR bölümünden önce ETİK ONAY (ETHICAL APPROVEMENT) başlığında belirtilmeli ve başvuru sırasında belgelendirilmeli ve eklenmelidir. Etik kurul izni gerektiren çalışmalarda, onay ile ilgili bilgilere (kurul adı, tarih ve sayı no) yer verilmelidir.

Olgu sunumları, olgu serileri vb çalışmalarda bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgi makalede bulunmalıdır ve bu evraklar başvuruda sunulmalıdır.

ULAKBİM TR Dizin tarafından hazırlanan etik İlkeler konusundaki akış şemasından, etik kurul başvuruları ile ilgili gerekli bilgilere ulaşılabilir.

Girişimsel klinik araştırma çalışmaları için www.clinicaltrials.gov adresinden (registration ID) numarası alınarak, çalışmada yer verilmelidir.

YAYIN ETİĞİ
Genel olarak:

Van Sağlık Bilimleri Dergisi, ICMJE (International Committee of Medical Journal Editors)'nin önerilerine ve COPE (Committee on Publication Ethics)'nin yayınladığı kılavuzlar ve politikalar doğrultusundaki akış şemalarına kesinlikle uymaktadır.

Dergimiz, editörler kurulu ve/veya hakemler tarafından verilen yapılan değerlendirmelere göre yazarlardan analiz sonuçlarına ilişkin çıktı dosyalarını isteme hakkına sahip olup, çalışmalarda kullanılan verilerin çarpıtılması, manipüle edilmesi ya da uydurma verilerin kullanılması gibi durumların tespiti halinde, makale yazarının çalıştığı kuruma bu durum resmi yollardan bildirilmesi ve makalenin red edilmesi işlemleri gerçekleştirilecektir.
Dergiye gönderilecek olan makalelerin intihal (benzerlik) raporu alınmalı ve başvuruya eklenmelidir. Benzerlik oranı %20'den fazla olmamalıdır. Aynı kaynaktan %5'ten fazla benzerlik olmamalıdır.

İntihal ve Etik Dışı Davranışlar

Üniversitelerarası Kurul Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi’ne göre bilimsel araştırma ve yayın etiğine aykırı eylemler şunlardır:
a) İntihal: Başkalarının özgün fikirlerini, metotlarını, verilerini veya eserlerini bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseri gibi göstermek,

b) Sahtecilik: Bilimsel araştırmalarda gerçekte var olmayan veya tahrif edilmiş verileri kullanmak,

c) Çarpıtma: Araştırma kayıtları veya elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan cihaz veya materyalleri kullanılmış gibi göstermek, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmek,

d) Tekrar yayım: Mükerrer yayınlarını akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,

e) Dilimleme: Bir araştırmanın sonuçlarını, araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde ve uygun olmayan biçimde parçalara ayırıp birden fazla sayıda yayımlayarak bu yayınları akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,

f) Haksız yazarlık: Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dâhil etmek veya olan kişileri dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların isimlerini sonraki baskılarda eserden çıkartmak, aktif katkısı olmadığı hâlde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek,

g) Destek alınarak yürütülen araştırmalar sonucu yapılan yayınlarda destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile bunların katkılarını belirtmemek,

h) Henüz sunulmamış veya savunularak kabul edilmemiş tez veya çalışmaları, sahibinin izni olmadan kaynak olarak kullanmak,

i) Yayınlarında hasta haklarına riayet etmemek,

j) İnsanlarla ilgili biyomedikal araştırmalarda veya diğer klinik araştırmalarda ilgili mevzuat hükümlerine aykırı davranmak,

k) İncelemek üzere görevlendirildiği bir eserde yer alan bilgileri eser sahibinin açık izni olmaksızın yayımlanmadan önce başkalarıyla paylaşmak,

l) Bilimsel araştırma için sağlanan veya ayrılan kaynakları, mekânları, imkânları ve cihazları amaç dışı kullanmak,

m) Bilimsel bir çalışma kapsamında yapılan anket ve tutum araştırmalarında katılımcıların açık rızasını almadan ya da araştırma bir kurumda yapılacaksa ayrıca kurumun iznini almadan elde edilen verileri yayımlamak,

n) Araştırma ve deneylerde; hayvanlara ve ekolojik dengeye zarar vermek, çalışmalara başlamadan önce alınması gereken izinleri yetkili birimlerden yazılı olarak almamak, mevzuatın veya Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerin ilgili araştırma ve deneylere dair hükümlerine aykırı çalışmalarda bulunmak,

o) Araştırmacılar veya yetkililerce, yapılan bilimsel araştırma ile ilgili olarak muhtemel zararlı uygulamalar konusunda ilgilileri bilgilendirme ve uyarma yükümlülüğüne uymamak,

p) Bilimsel çalışmalarda, diğer kişi ve kurumlardan temin edilen veri ve bilgileri, izin verildiği ölçüde ve şekilde kullanmamak, bu bilgilerin gizliliğine riayet etmemek ve korunmasını sağlamamak

Yayıncının Sorumlukları

Van Sağlık Bilimleri Dergisi’nin Editörleri ve Yayın Kurulu etik sorumlulukların bilincindedir.

Van Sağlık Bilimleri Dergisi editörleri, dergiye gönderilen çalışmaların tüm süreçlerinden sorumlu, ekonomik ve politik kazançlar göz önüne alınmaksızın karar verici kişilerdir. Bağımsız editör kararı oluşturulmasını taahhüt ederler.

Van Sağlık Bilimleri Dergisi’nde yayınlanmış her makalenin mülkiyet ve telif hakkını koruyarak yayınlanmış her kopyanın kaydını saklama yükümlüğünü üstlenirler.

Editörlere ilişkin her türlü bilimsel suistimal, atıf çeteciliği ve intihalle ilgili önlemleri alma sorumluluğuna sahiptir.

Editörün Sorumlulukları

Editör, gönderilen makalelerin içeriğini ilgili yazar, hakemler ve yayıncı dışındaki kişilere karşı gizli tutmalıdır.

Editör, hakemlerin izni olmadan, hakemlerin hiçbir bilgisini üçüncü bir şahsa ifşa etmemelidir.

Editör, makalenin önemi, özgünlüğü, netliği ve derginin kapsamı ile ilgili olarak, makaleyi kabul edip etmeme konusunda nihai kararı verme hakkına sahiptir.

Editör, gönderdiği ve henüz yayınlanmamış makalelerde bildirilen herhangi bir veri veya çalışmanın herhangi bir bölümünü, kendi araştırmaları için kullanmamalıdır.

Yayın, kör hakemlik, değerlendirme süreci, etik ilkeler gibi dergi politikalarının belirlenmesi ve uygulanmasını sağlamak.

Dergi hakkında verilen kararlarda yalnızca kamu yararını düşünerek; bağımsız olarak karar vermek.

Hakemlerin Sorumlulukları

Hakem, makalenin kendi uzmanlık alanı içinde olmadığını düşünüyorsa, bu durumu editöre bildirmelidir.

Değerlendirme sürecini, editörün istediği tarihe kadar tamamlamayacağını düşünüyorsa, bu durumu editöre bildirmelidir.

Çıkar çatışması söz konusu olduğunu düşünüyorsa, bu durumu editöre bildirmelidir.

Hakem, editörün yetkilendirmesi dışında, makale hakkında başkalarına bilgi vermemelidir.

Hakem, makaleyi bilimsel ve profesyonel bir şekilde değerlendirmeli ve yazarları rencide edici eleştirilerden kaçınmalıdır.

Değerlendirmeyi yansızlık ve gizlilik içerisinde yapmalıdır.

İnceledikleri çalışmaların nihai versiyonlarını ancak yayınlandıktan sonra kullanabilmekte olduğundan gizlilik ilkesi gereği inceledikleri çalışmaları değerlendirme sürecinden sonra imha etmelidir.

Yazarın Sorumlulukları

Tüm yazarların gönderilen makalede bilimsel olarak doğrudan katkısı olmalıdır. Yazar olarak belirlenen isimler ICMJE Rehberi’nde tanımlanan yazarların rol ve sorumlulukların tamamına sahip olmalıdır.

Yazar, makalenin orijinalliğini garanti etmelidir.

Makalelerde Araştırma ve Yayın Etiğine uyulduğuna dair ifadeye yer vermelidir.

Yazar (lar) kullanılan verilerin kullanım haklarına, araştırma/analizlerle ilgili gerekli izinlere sahip olduklarını veya deney yapılan deneklerin rızasının alındığını gösteren belgeye sahip olmalıdır.

Yazar(lar) başka çalışmalardan yararlanmaları veya başka çalışmaları kullanmaları durumunda eksiksiz ve doğru bir biçimde atıfta bulunmalıdır.

Yazar makaleyi aynı anda birden fazla dergiye göndermemelidir.

Yazar, araştırmayı destekleyen tüm kaynakları açıkça belirtmeli ve ayrıca herhangi bir çıkar çatışması/çakışması varsa beyan etmelidir.

Yazar, araştırmaya katkıda bulunanlara uygun bir şekilde teşekkür etmelidir.

Yayıncılar, editörler, hakemler ve okurlar; yazardan, editör incelemesi ve halkın erişimi için ham verileri isteme hakkına sahiptir. Böyle bir durumda; yazarlar beklenen veri ve bilgileri yayın kurulu ve bilim kuruluna sunmaya hazır olmalıdır.

Çalışmanın oluşturulmasında içeriğe entelektüel açıdan katkı sağlamayan kişiler, yazar olarak belirtilmemelidir.

YAYIN POLİTİKASI

1. Van Sağlık Bilimleri Dergisi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü’nün hakemli bilimsel ve açık erişimli dergisidir. Derginin kısaltılmış ismi “Van Sağ Bil Derg” dir.

2. Dergimize diş hekimliği, eczacılık, tıp, veteriner ve diğer sağlık bilimleri alanlarında, orijinal araştırma makalesi, derleme, olgu sunumu ve editöre mektuplar türünden yayınlar kabul edilmektedir.

3. Derginin yazı dili Türkçe ve İngilizcedir. Yılda 3 sayı (Nisan, Ağustos, Aralık) olarak yayınlanmaktadır. Gerekli durumlarda özel ya da ek sayılar da yayınlanabilmektedir.

4. Makalelerin; değerlendirme öncesi ve sonrasında ve yayın aşamasında herhangi bir ücret talep edilmemektedir. Ayrıca makalelerin yazarlarına telif ücreti ödenmemekte ve ayrı bir basım (reprint) kopyası verilmemektedir.

5. Makaleler birbirinden bağımsız, konusunda uzman, en az 2 hakem tarafından değerlendirilmektedir.

6. Makale değerlendirme süresi; hakem sürecine bağlı olarak 1-3 ay arasındadır.

7. Gönderilen her makale, intihal açısından profesyonel bir intihal programı (Ithenticate, Turnitin, vb.) ile taranmış olmalıdır ve raporu eklenmelidir. Benzerlik oranı % 20'den fazla olmamalıdır. Aynı kaynaktan % 5'ten fazla benzerlik olmamalıdır.

6. Dergiye gönderilen bütün makaleler için, yazarlar herhangi bir kişi veya kuruluş ile çıkar çatışması olmadığını beyan etmelidir.

7. Yazarlar makale başlık sayfasında, yazarlara ait ORCID numaralarına, yazar katkıları ve etik kurul bilgilerine yer vermek zorundadırlar.

8. Dergimize gönderilen yazıların daha önce başka bir yerde yayınlanmamış ya da eş zamanlı olarak yayınlanmak üzere başka bir dergiye gönderilmemiş olması veya başka bir dergide inceleme aşamasında olmaması gerekir.

9. Dergimize gönderilen makalelerin yazarları "Telif Hakkı Devri Sözleşmesi" belgesini doldurmalı, ıslak imza ile imzalamalı ve sisteme yüklemelidirler. Bununla birlikte çalışma künyesini belirtmek koşuluyla, çalışmalarının tüm sürümlerini kişisel web sitelerinde veya üniversitesinin açık arşivinde (Üniversite avesis sistemlerinde vb.) bulundurma hakkına sahiptir.

10. Van Sağlık Bilimleri Dergisi; yayınladığı makalelerde, konu ile ilgili en yüksek etik ve bilimsel standartlarda olması şartını hedeflemektedir. Yazıların bilimsel ve hukuki sorumluluğu yazar ve/veya yazarlara aittir. Dolayısıyla gönderilen makalelerde bulunan tüm veri ve sonuçların doğruluğu ve doğacak her türlü sorumluluktan yazarlar sorumludur. Editör kurulu bilimsel ve etik ihlallerden sorumlu tutulamaz.

11. Van Sağlık Bilimleri Dergisi yönetim sistemine girilen isim ve elektronik posta adresleri gibi kişisel bilgiler, yalnızca bu derginin bilimsel amaçları doğrultusunda kullanılacaktır. Bu bilgiler başka bir amaç için kullanılmayacak ve üçüncü taraflarla paylaşılmayacaktır.

Makale Değerlendirme Süreçleri

• Makaleler intihal taramasından sonra, editör tarafından değerlendirilir.

• Derginin yayın ilkelerine uygun görürse ilgili alan editörünü atar,

• Editör ve/veya alan editörü tarafından uygun görülürse makale, alanında uzman ve farklı üniversitelerde çalışan en az 2 hakeme gönderilir.

• Değerlendirme yapmaları için hakemlere 15 gün süre tanınır ve bu süre editör ve/veya alan editörleri tarafından uzatılabilir.

• Sürecin uzaması durumunda editör ve/veya alan editörleri yeni hakem atayabilir.

• Hakem değerlendirmeleri olumlu olursa, editör hakem görüşlerini dikkate alarak kabul etme veya reddetme (dergi kalitesi, yayın politikası vs) yetkisine sahiptirler.

• Hakem değerlendirmesi sonunda düzeltmelerle kabul edilmesi önerilmişse, makale hakem görüşleri doğrultusunda gerekli düzeltmelerinin yapılması amacıyla yazar(lar)a gönderilir. Gerekli düzeltmelerin yapıldığına hakem ve editör tarafından onay verilmesi durumunda yayına kabul edilir. Gerekli düzeltmelerin yapıldığına dair kanaat oluşmaz ise makale reddedilebilir.

• Hakem değerlendirmeleri olumsuz olursa, makalenin reddine karar verilir.

• Yazar(lar) hakemlerin olumsuz görüşlerine karşı kanıt göstermek koşuluyla itiraz edebilirler. Bu itiraz Yayın Kurulu’nda incelenir ve gerekli görülürse farklı hakem görüşüne başvurulabilir.

Makalelerin Geri Çekilmesi

• Değerlendirme aşamasındaki çalışmasını geri çekme talebinde bulunmak isteyen yazar(lar); her bir yazarın ıslak imzası ile imzalanmış olan makale geri çekme talebini içeren dilekçelerini, sagbil.dergi@yyu.edu.tr adresi üzerinden e-posta aracılığıyla editörlüğümüze iletmelidir.

• Editörlük geri çekme talebini inceleyerek, en geç bir hafta içerisinde yazar(lar)a dönüş sağlar.

• Editörlük tarafından, gönderim aşamasında telif hakları Van Sağlık Bilimleri Dergisi’ne devredilmiş olan çalışmaların geri çekme isteği onaylanmadıkça, yazarlar çalışmasını geri çekemez veya başka bir dergiye değerlendirmek için gönderemezler.

•Yazar(lar)ın yayınlanmış, erken görünüm veya değerlendirme aşamasındaki çalışmasıyla ilgili bir yanlış ya da hatayı fark etmesi durumunda, geri çekme işlemlerinde dergi editörlüğü ile işbirliği yapmalıdır.