Karaman İl Merkezindeki Kasapların Kist Hidatik Hakkındaki Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2015, Cilt: 26 Sayı: 3, 147 - 150, 01.12.2015

Mehmet Fatih Aydın Süleyman Gökmen Şerife Koç Emre Adıgüzel Hikmet Kocaman Mehtap Çöplü Fatma Ayhan Ali Şahin

Öz

Kist hidatik dünya çapında önemli bir halk sağlığı sorunu ve ekonomik öneme sahip olmasıyla karşımıza çıkan
zoonoz bir hastalıktır. Bu çalışma Karaman il merkezindeki kasapların kist hidatik hakkındaki bilgi düzeylerinin
belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yürütülmüştür. Bu amaçla il merkezindeki 49 kasaba Temmuz 2014 –
Mayıs 2015 tarihleri arasında hastalıkla ilgili temel ve halk sağlığı boyutunu ilgilendiren konuları içeren on soruluk
bir anket yüz yüze görüşme yöntemiyle uygulanmıştır. Katılımcıların %89.8’i hastalığı bildiğini ve daha önce kesim
sırasında enfekte organ gördüğünü belirtmiştir. Kasapların %40.8’i hastalık tespit edilen iç organları toprağa
gömdüğünü, %51’i çöpe attığını ve %8.2’si köpeklere verdiğini ifade etmiştir. Hayvanların iç organlarındaki kistlerin
insanda da kist oluşturabileceği katılımcıların %65.3’ünce; hastalığının bulaşmasında sebzelerin çiğ tüketilirken
yıkanmamasının rol oynayabileceği %49’unca; köpeklerin kist hidatiğin insanlara bulaştırılmasında rol aldığı
%71.4’ünce; köpeklerin insanlar ve hayvanlara bazı hastalıkları bulaştırabileceği %87.8’ince doğru olarak
bilinmiştir. Ayrıca kasapların %36.7’si kesim sonrası iç organların veteriner hekim tarafından dikkatlice muayene
edilmediğini düşündüğünü; %83.7’si köpek beslemediğini ve %91.8’i kist hidatik ile ilgili herhangi bir yerden eğitim
veya bilgilendirme almadığını ifade etmiştir. Kasapların sorulara verdiği cevapların yaş ve eğitim seviyesi gibi
değişkenlerle ilişkisi incelenmiş ancak istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır (p>0.05). Sonuç olarak
önemli bir halk sağlığı problemi olan kist hidatik hakkında kasapların yeterince bilgi sahibi olmadıkları tespit
edilmiş olup, il merkezinde ve ülke çapında kist hidatik ve diğer zoonoz hastalıklar ile ilgili bilgilendirme
çalışmalarının yapılması gerektiği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kist hidatik, Kasap, Bilgi, Karaman

Evaluation the Knowledge Levels Regarding Hydatid Cyst among Butchers in Karaman Province of Turkey

Öz

Hydatid cyst is a globally zoonotic disease which is an important public health problem and has economical impact. This descriptive research aims to determine the knowledge levels of butchers regarding hydatid cyst in Karaman province of Turkey. Between July 2014 and May 2015 a questionnaire consisting of 10 questions was prepared for butchers. Questionnaire form including basic information and public health subjects for hydatid cyst applied to 49 butchers with face to face meeting. 89.8% of butchers stated that they have some information about hydatid cyst and it was emphasized that they encountered the disease while slaughtering. 40.8% of butchers stated that they put in the ground the infected organ while 51% cast away and 8.2% give to dog. The information of the animal’s cysts can be infective for humans, dogs are responsible for transmitting the disease, not washing the vegetables that raw consumed play role in transmission of the disease and dogs are reservoir for some other disease was known correctly with the percentages of 65.3%, 71.4%, 49% and 87.8% respectively. However 36.7% of butchers point out that they think “veterinarians don’t examine internal organs carefully while slaughtering”. 83.7% of participants say that they don’t keep a dog and 91.8% of them reported they didn’t participate any informative course about hydatid cyst. It was investigated that the relationship between the answers given to questions of butchers and variables such as age and level of education but there was no statistically significant difference (p> 0.05). It was detected that the butchers have insufficient information for the disease and it is recommended that information studies about hydatid cyst and other zoonotic diseases should be performed for butchers across the Karaman province and in Turkey urgently

Anahtar Kelimeler

Hydatid cyst, Butcher, Knowledge, Karaman

Kaynakça

• Aldemir OS, Baykan M, Gökçen A (1999). Konya SSK hastanesi’nde kistik ekinokokkozis olguları. Genel Tıp Derg, 10 (3), 129-132.
• Ataş AD, Alim A, Ataş M, Artan MO (2008). Yozgat il merkezinde farklı sosyo-ekonomik bölgelerdeki iki ilköğretim okulunda bağırsak parazitlerinin araştırılması. Turkiye Parazitol Derg, 32 (3), 261-265.
• Besbes M, Sellami H, Cheikhrouhou F, Makni F, Ayadi A (2003). Clandestine slaughtering in Tunisia: investigation on the knowledge and practices of butchers concerning hydatidosis. Bull Soc Pathol Exot, 96 (4), 320-322.
• Dawit TG, Aklilu HF, Gebregergs GT, Hasen YA, Ykealo BT (2013). Knowledge, attitude and practices of pastoral communities from Ayssaita, North-Eastern Ethiopia in relation to cystic echinococcosis and public health risks. Sci Parasitol, 14 (3), 121-128.
• Demir P, Taşcı GT, Mor N, Ayvazoğlu C, Tazegül R (2014). Süt sığırcılık işletme sahiplerinin kistik ekinokokkozis’e ilişkin bilgi düzeyleri: Kars ili örneği. FÜ Sağlık Bil Vet Derg, 28 (2), 61-64.
• Dik B, Cantoray R, Handemir E (1992). Konya Et ve Balık Kurumu Kombinası’nda kesilen küçük ve büyük baş hayvanlarda hidatidozun yayılışı ve ekonomik önemi. Turkiye Parazitol Derg, 16, 91-99.
• Doğan N, Akdaş İ, Gitmez F, Ünsal A (2012). Sağlık yüksekokulu yaz okulu öğrencilerinde paraziter hastalıklar bilgi düzeyi. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 18 (Suppl-A), A71-A75.
• Durmaz B, Durmaz R (1991). Otçul hayvanlarla ilişkisi olan ve olmayan kişilerde kist hidatik görülme sıklığı. Turkiye Parazitol Derg, 15 (1), 5155.
• Ertabaklar H, Dayanır Y, Ertuğ S (2012). Aydın ilinin farklı bölgelerinde ultrason ve serolojik yöntemlerle kistik ekinokokkoz araştırılması ve eğitim çalışmaları. Turkiye Parazitol Derg, 36 (3), 142-146.
• Fikire Z, Tolosa T, Nigussie Z, Macias C, Kebede N (2012). Prevalence and characterization of hydatidosis in animals slaughtered at Addis Ababa abattoir, Ethiopia. J Parasitol Vector Biol, 4 (1), 1-6.
• Karaman U, Aycan MO, Atambay M, Mıman O, Daldal N (2005). Malatya temizlik işçilerinde anti-ekinokok antikorlarının araştırılması. Turkiye Parazitol Derg, 29 (4), 244-246.
• Köroğlu E, Şimşek S (2004). Hidatidosisin Neden Olduğu Ekonomik Kayıplar In: Echinococcosis, Altıntas N, Tınar R, Cöker A (Eds), 333354, META, Bornova, İzmir.
• McManus Dp, Zhang W, Li J, Bartley PB (2003). Echinococcosis. The Lancet, 362 (9392), 1295–1304.
• Nyakarahuka L, Oryema-Lalobo M, Kankya C, Siefert L, Ocaido M, Ejobi F (2012). Knowledge, attitudes and practices towards cystic echinococcosis in Pastoral communites in Kasese District, Uganda. Adv Trop Med Pub Health Int, 2 (1), 32-39.
• Özçelik S, Kengeç L, Celiksöz A, Değerli S, Ataş AD, Poyraz Ö (2007). Kistik ekinokokkoz : Bir toplum bilgilendirme ve farkındalık yaratma çalışması. Turkiye Parazitol Derg, 31 (4), 313-317.
• Özçelik S, Poyraz Ö, Saygı G (1991). Sivas’ta ve balık kurumu kombinası ve mezbaha işçilerinde kist hidatik ve bruselloz araştırması. Turkiye Parazitol Derg, 15 (2), 41-47.
• Senlik B (2012). Echinococcosis. Turkiye Klinikleri J Vet Sci, 3 (2), 88-96.
• Sharma A (2008). Prevalence of cystic echinococcosis in buffaloes slaughtered in Kirtipur Municipality and its impact on public health. Tribhuvan University, Institute of Agriculture and Animal Sciences BSc dissertation, Rampur.
• Tavlı L, Yol S, Günel E, Tavlı Ş (1995). Konya yöresinde ekinokokkozis sorunu (885 olgu). Tr Ekopatol Derg, 1 (3-4), 94-97.
• Unat EK, Yücel A, Atlaş K, Samastı M (1995). Unat’ın Tıp Parazitolojisi. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Vakfı Yayını, İstanbul.
• Who (2011). Report of the World Health Organization Informal Working Group on Cystic and Alveolar Echinococcosis Surveillance, Prevention and Control, June 2011, http://whqlibdoc.who.int/publications/ 2011/9789241502924_eng.pdf Erişim Tarihi: 12 Şubat 2015.
• Yaman M (2011). Kistik ekinokokkozis ve kontrol çalışmaları. YYU Vet Fak Derg, 22 (2), 121-125.
• Yazar S, Akman MAA, Yay M, Hamamcı B, Yalçın Ş (2003). Ayakkabı tamircilerinde anti-echinococ antikorlarının araştırılması. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 10 (1), 21-23.
• Yazar S, Ozkan AT, Hökelek M, et al. (2008). Türkiye’de 2001-2005 yılları arasında kistik ekinokokkozis. Turkiye Parazitol Derg, 32 (3), 208-220.
• Yılmaz M, Ay S, Serhatoğlu S, Kılıç SS, Türkoğlu A, Koçak F (1989). EBK işçilerinde İHA yöntemiyle kist hidatik ve amöbiyaz araştırması. Turkiye Parazitol Derg, 13, 45-49.
• Yousefi H, Mahmoudi T, Zebardast N, Ganji F (2007). Survey of the risk factors of hydatid cyst infection in Lordegan area of Chaharmahal and Bakhtiari province of Iran, 2004. J Shahrekord Univ Med Sci, 8 (4), 6367.