SÜRDÜRÜLEBİLİR YEREL KALKINMA VE “YAVAŞ ŞEHİRLER”

Yıl 2015, Sayı: 4, 77 - 112, 25.11.2015

Ferda Hekimci

Öz

Dünya nüfusunun her geçen gün daha da kentleşmesi ile şehirlerdeki yaşam kalitesi küreselleşmenin güncel sorunu haline gelmiştir. İnsanlar artık yaşadıkları kentlerde daha insancıl ve daha sürdürülebilir bir yaşam ortamının arayışında bulunmaktadırlar. Gelinen noktada, bir yanda ilerleme ve rekabetçiliği, diğer yanda sürdürülebilirliği kapsayan bir kentleşme anlayışını öngören arayışlar öne çıkmaktadır. 
İşte bu endişe, beklenti ve arayışlar; “bugünün ve geleceğin sağladığı olanaklar sayesinde geçmişin mirası ile bilgi birikiminden ve çevre dostu son teknolojilerden yararlanarak, yaşam kalitesini ve performansı artırıcı kentsel ortamlar” yaratmayı amaçlayan Yavaş (Sakin) Şehirler (Cittaslow) Hareketi’ni gündeme getirmektedir. 
Kent yaşamında Sürdürülebilir Kalkınma arayışlarına koşut bir Sürdürülebilir Tüketim ve Üretim anlayışını içerdiği düşünülen Yavaş Şehir Hareketi; “havası, suyu, toprağı temiz, yiyecekleri organik, bilinçli, etik ve sürdürülebilir bir tüketicilik ile sürdürülebilir bir yerel üretimi öngören, karakteristik mimarisi, doğası ve kültürel değerleri korunmuş, herkesin birbiriyle dost olduğu insanca bir yaşam ortamına ulaşmak” amacıyla başlatılmıştır.
Bu yazıda; İtalya’da ortaya çıkan Yavaş Yiyecek hareketinden başlayarak Yavaş Şehir Hareketi’nin ortaya çıkışı ve nedenleri, Yavaş Felsefesi, Yavaş Şehir Ölçüt ve Standartları, Kent Ergonomisi, Kentsel Yaşam Kalitesi, Verimlilik ilişkileri, Sürdürülebilir Tüketim ve Üretim, Sürdürülebilir Kalkınma ve Seferihisar uygulama örnekleri ele alınmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Kentsel Yaşam Kalitesi, Sürdürülebilir Tüketicilik, Sürdürülebilir Tüketim ve Üretim, Ekoturizm, Yavaş Şehirler

SUSTAINABLE LOCAL DEVELOPMENT AND SLOW CITIES

Öz

Because the urbanization of the world's population has been accelerated every day, life quality in the city has become a contemporary problem of globalization. People now in their cities are in search of more humanistic and sustainable living environment. At this point, quest for progress and competitiveness on the one hand and sustainable urbanization on the other hand stands out. These concerns, expectations and search in urbanization has brought up Slow City Movement (Cittaslow) into question, which aims to create urban environment increasing life quality and performance by means of opportunities of today and future, past inheritance, accumulation of knowledge and environment-friendly technologies. In this article; the reasons for the emergence of Slow City movement starting from the slow food movement in Italy and Slow Philosophy, Slow Cities Criteria and Standards, Urban Ergonomics, City Life Quality Productivity Relations, Sustainable Consumption and Production, Sustainable Development and Seferihisar Case are taken into consideration.

Anahtar Kelimeler

Quality of Life, Sustainable Consumerism, Sustainable Consumption and Production, Ecotourism, Slow Cities

Kaynakça

• • ACE, (2004), “Mimarlık ve Yaşam Kalitesi”, Politika Kitabı.
• • AKPINAR, E. ve Y. BULUT, (2010), “Ülkemizde Alternatif Turizm Bir Dalı Olan Ekoturizm Çeşitlerinin Bölgelere Göre Dağılımı ve Uygulama Alanları” ,III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi Bildiri Kitabı, Cilt 4, s. 1575-1594.
• • BABAOĞUL, M., HEKİMCİ, F., (2011), “Daha İnsanca ve Sürdürülebilir Bir Gelecek İçin; Etik Tüketicilik ve Yavaş Şehirler” 16. Dünya Verimlilik Kongresi ve Avrupa Verimlilik Konferansı Bildirileri, Mayıs 2011, Ankara Cilt 2. S.1060-1079.
• • ÇOLAKOĞLU, E., (2010), “Ergonomiye Uyumlu Kentler: Kent Ergonomisi ve Çevre”, Çalışma Ortamı, 108, s.20-21, Ankara.
• • DEMİR, K. ÇABUK, S., (2010), “Türkiye’de Metropolitan Kentlerin Nüfus Gelişimi”, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 2010/1, S. 193-215, Kayseri.
• • DEMİRER G. N., (2001), “Temiz Üretim/ Kirlilik Önleme Kavramı ve Çevre Mühendisliği Eğitimi”, 4. Ulusal Çevre Mühendisliği Kongresi, TMMOB Çevre Müh. Odası, S. 212-221, 7-10 Kasım 2001, İçel.
• • DEMİRER G. N., (2003), “Kirlilik Önleme Yaklaşımlarının Temel Prensipleri”, Çevre ve Mühendis- TMMOB, 25, S.13-20.
• • DEMİRER G. N., (2006), AB Katılım Sürecinde Türkiye için Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim Yaklaşımları, REC, UNEP, CSCP, SEDEFED, 2006.
• • EROĞLU, E., (2006), Yeni Ekonomi, http://dream.gen.tr/ekonomi/yeni, Erişim Tarihi: 2.11.2012.
• • ESKİCİOĞLU, H., (2009), “Modern Yaşam İle Geleneksel Yaşam Arasında Kaliteli Bir Yaşam Biçimi – Yavaş Şehirler”, http://www.izmirdesanat.org/yavas-sehirler#more-2225, Erş.Tr.:15.01.2010.
• • EMREALP, S., (2005), Türkiye Yerel Gündem 21 Programı, Yerel Gündem 21 Uygulamalarına Yönelik Kolaylaştırıcı Bilgiler Elkitabı, 2. Basım, İstanbul.
• • GÜLER, Ç., (1997), Ergonomiye Giriş, Aydoğdu Ofset, s. 5-6, Ankara.
• • GÜNEY, Z., (2008), “Hızla Yayılan Yavaş Şehirler”, http://www.arkitera.com/index.php. Erişim Tarihi: 3.2.2010.
• • HEIDEGGER, M., (1971), On the Way to Language, Harper & Row, New York.
• • HEKİMCİ, F., (2007), “Etik Tüketicilik ve Etik Ticaret I”, MPM Anahtar Dergisi, Sayı: 226, s.14-15, Ankara.
• • HEKİMCİ, F., (2010 a), “Daha İnsanca ve Sürdürülebilir Bir Yaşam İçin Yavaş Şehirler”, MPM Anahtar Dergisi Sayı: 256, s. 34-39, Ankara.
• • HEKİMCİ, F., (2010 b), “Yeni ekonominin Yükselen Değerleri: Etik Tüketicilik ve Etik Ticaret”, Türk-İş Dergisi, Sayı: 397, s.106-109, Ankara.
• • HEKİMCİ, F., (2012), “Sürdürülebilir Yarınlar İçin; Sürdürülebilir Tüketim ve Enerji Verimliliği”, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Anahtar Dergisi, Sayı:226, s. 10-15, Ankara.
• • HEKİMCİ, F., (2013), “Sürdürülebilir Bir Kentsel Yaşam Örneği: Yavaş Şehirler”, IV. Verimlilik Kongresi, Bilkent Otel, Ankara http//www.verimlilikkongresi.gov.tr/?p=Kongre_Sunumlari.
• • HERTWICH, E., (2002), “Life-Cycle Approaches to Sustainable Consumption”, Workshop Proceedings Interim Report, International Institute for Applied Systems Analysis, Laxenburg, Austria.
• • HONROE, C., (2008), Hız Çılgınlığına Başkaldıran Yavaşlık Hareketi Yavaş! (In Praise of Slow, Çev. Gür, Esen), Alfa Kitap, İstanbul.
• • İZKA, (2012), Seferihisar Ekoturizm ve Markalaşma Sektör Analizi, s. 9, İzmir.
• • KUNDERA, M., (2010), Yavaşlık, (çev.) Ö. İnce, Can Yayınları, İstanbul.
• • MAYER, H., KNOX, P., (2006), “Slow Cities: Sustainable Places in a Fast World”, Journal of Urban Affairs, sayı:28 (4), ss.321-334.
• • LAW, CHRISTOPHER M., (2002), Urban Tourism: Attracting Visitors to Large Cities, International Thomson Bussiness Pres, Masel Pulishing Ltd., London.
• • MIELE, M., (2008) “CittaSlow: Producing Slowness Against the Fast Life”, Space and Polity, Vol. 12, No. 1, ss.135–156.
• • MPM, (2011), 100 Soruda Verimlilik Genel, Yayına Hazırlanmış Kitapçık.
• • MPM, (2006), MPM Amaç Alanları, Stratejik Amaçlar, Amaçlar ve Hedeflerin Oluşturulması Altyapı Çalışmaları Raporu, Ankara.
• • PETIRNI, C. PADOVANI, G., (2011), Slow Food Devrimi (Slow Food Revolution, Çev. Ekiz, Ç.), Sinek Sekiz Yayınevi, İstanbul.
• • PROKOPENKO, J., (2006), Verimliliği Teşvik Kuruluşları: Evrim ve Deneyim, MPM Yayınları, MPM Yayın No: 675, Ankara.
• • SELİMOĞLU, Ö., (2004), Dünyada ve Türkiye’de Ekoturizm, İstanbul Ticaret Odası Etüt ve Araştırma Şubesi Raporu.
• • SEYFANG, G., (2005), “Shopping for Sustainability: Can Sustainable Consumption Promote Ecological Citizenship?”, Environmental Politics, Vol.14, No.2.
• • SEZGİN, M., ÜNİVAR, Ş., (2011), Sürdürülebilirlik ve Şehir Pazarlaması Ekseninde Yavaş Şehir, Konya.
• • SUNGUR, Z., (2013), Women Entrepreneurship in Slow Cities of Turkey from a Sociological , International Conference on Eurasian Economies, St. Petersburg, http://www.eecon.info/?p=13paperdetail&id=786. Erişim Tarihi: 3.3.2015.
• • TTGV, (2011), Sanayide Eko Verimlilik (Temiz Üretim) Kılavuzu: Yöntem ve Uygulamalar, Ankara.
• • TÜRKEŞ, (2012), IO+20 (Sürdürülebilir Kalkınma) Konferansı’nın Bireşimi ve Başlıca Sonuçları, http://blog.naturelifemagazine.com/?p=3735.
• • TÜSİAD, KALDER 1999, “Yaşam Kalitesi”, Kalite Kongresi, http://www.ozetkitap.com/yasam_kalitesi.pdf, Erişim Tarihi: 12.01.2010.
• • U. N., (1992), United Nations Conference on Environment & Development Rio de Janerio, Brazil, 3 to 14 June 1992 AGENDA 21, http://www.un.org/esa/sustdev/documents/agenda21/english/Agenda21.pdf, Erişim Tarihi: 9.1.2012.
• • U. N., (2003), United Nations World Urbanitions Prospect: The 2003 Revision, New York.
• • UNEP, (1996), Cleaner Production: A Training Resource Package, Paris: United Nations Publications.
• • UNEP, (2002), International Year of Ecotourism (İYE) 2002, http://www.unep.fr/scp/tounsm/events/iye/pdf/iye_ leaflet_text.pdf. Erişim Tarihi: 10.3.2011.
• • UNEP, (2005), Making the Marrakech Process Work, Discussion Paper, 2nd Expert Meeting on The 10-Year Framework of Programmes on Sustainable Consumption and Production, San José, Costa Rica, 5-8 September, 2005.
• • VGM, (2013: a), T. C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Balıkesir İl Müdürlüğü Verimlilik ve Temiz Üretim Eğitimi, Balıkesir.
• • VGM, (2013: b). Verimlilik Stratejisi ve Eylem Planı (2014-2017) Durum Analizi IV - Temiz Üretim, VSEP Rapor 8, s. 14, Ankara.
• • YILDIRIM, A., (2013), “Yavaş Şehir Hareketinin Kent İmajına Katkısı: Ordu- Perşembe Örneğinin Yerel Basın Üzerinden Analizi ”, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, s.11-20, Cilt 5, No 1, 2013 ISSN: 1309-8012 (Online).
• • YILMAZ, V. ARSLAN, T., (2011), “Üniversite Öğrencilerinin Çevre Koruma Vaatleri ve Çevre Dostu Tüketim Davranışlarının İncelenmesi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi ,Cilt: 11 - Sayı: 3 : s. 1–10 .
• • http://www.yenikalite.com/index.php?topic=3898.0;prev_next=next#.UPeyhqwXqlR; Erişim Tarihi: 24.2.2013.
• • http://www.philological.bham.ac.uk/speude/, Latin; Erişim Tarihi: 9.9.2013.
• • nedir.antoloji.com/festina-lente; Erişim Tarihi: 7.9.2013.
• • http://sozluk.sourtimes.org/show.asp?t=festina%20lente; Erişim Tarihi: 14.8.2013.
• • http://seferihisar.bel.tr; Erişim Tarihi: 11.1.2013.
• • www.seferihisar.bel.tr/index.php?...id...tohumunu...seferihisar; Erişim Tarihi: 3.6.2104.
• • http://tr.wikipedia.org/wiki/Yava%C5%9F_Hareketi; Erişim Tarihi: 12.08.2013.
• • http://kaizen.nedir.com/#ixzz2I9RfRyhk; Erişim Tarihi: 2.6.2013.
• • http://www.cittaslow.net/; Erişim Tarihi: 27.2.2013.
• • http://www.cittaslow.org; Erişim Tarihi: 28 .10. 2013.
• • http://www.cittaslowturkiye.org/cittaslow-turkiye.html; Erişim Tarihi: 30.4.2013.
• • www.cittaslowturkiye.org/index.php?option=com_content...id..; Erişim Tarihi: 24.5.2013.
• • http://www.cittaslowturkiye.org/cittaslow-turkiye.html; Erişim Tarihi: 30. 12. 2013.
• • http://www.cittaslowturkiye.org/index.php?option=com_content&view=article&id=100&Itemid=468, Erişim Tarihi: 1.11.2013.
• • http://www.cittaslow.org/download/DocumentiUfficiali/CITTASLOW_LIST_november_2013.pdf, Erişim Tarihi: 3.12.2013.
• • http://www.italyaonline.net/Italya/hakkinda/makaleler/Sakin%20Sehirler.htm, Erişim Tarihi: 11.05.2012.
• • http://www.endseurope.com/docs/90506a.pdf, Erişim Tarihi: 18.12.2013.
• • www.dunya.com/dunya-nufusunun-yarisi-sehirlerde-106266h.htm; Erişim Tarihi: 1.5.2013.
• • http://www.ergonomi.itu.edu.tr/ergonomi.html; Erişim Tarihi: 3.5.2011.
• • http://www.ergonomi.itu.edu.tr/ergonomi.html; Erişim Tarihi: 17.2.2015.
• • teknis.gazi.edu.tr/posts/download?id=95073; Erişim Tarihi: 21.12.2013.
• • http://www.rec.org.tr/sayfa.asp?id=l; Erişim Tarihi: 1.4.2103.
• • http://www.mimarlikdergisi.com/index.cfm?sayfa=mimarlik&DergiSayi=53&RecID=1325; Erişim Tarihi: 27.11.2011.
• • http://www.haberler.com/mandalina-ureticileri-birligi-kanada-da-4959285-haberi; Erişim Tarihi: 29.12.2013.
• • www.bugday.org/portal/haber_detay.php?hid=6353‎; Erişim Tarihi: 17.1.2014.
• • http://www.gazete5.com/haber/seferihisar-da-turizm-hareketlendi-337375; Erişim Tarihi: 17.1.2014.
• • gundem.milliyet.com.tr/ege-de-koylu-isyani/gundem/.../default.htm‎; Erişim Tarihi: 7.2.2014.
• • http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8f/Greve_piazza.JPG, Erişim Tarihi: 3.3.2014.
• • http://www.vize.bel.tr/anasayfa_slayt/001; Erişim Tarihi: 12.4.2014.
• • http://www.seferipazar.com; Erişim Tarihi: 11.5.2014.