KÜTÜPHANELERDE HALKLA İLİŞKİLER ÇALIŞMALARI VE TÜRKİYE’DE DURUM

Yıl 2006, Sayı: 1, 0 - 0, 28.02.2006

Erol Yılmaz

Öz

Kütüphaneler hizmet verdikleri kullanıcılarla var olan ve
onlara verdikleri “kaliteli” hizmetlerle varlıkları anlam kazanan eğitim ve
kültür kurumlarıdır. Bu nedenle hizmet kalitesini artırarak kullanıcılarını
memnun edebilmek için, öncelikle hedef kitlelerini en doğru ve geniş bilgilerle
tanımak durumundadırlar.

Tanıma
faaliyetinin başarıyla gerçekleştirilmesi yolunda halkla ilişkiler
uygulamaları, diğer kurumlarda olduğu gibi, kütüphanelerin de en büyük
yardımcısı olan yöntem ve teknikleri içermektedir. Bununla birlikte, ülkemiz
kütüphanelerinin halkla ilişkiler uygulamalarından yeterince yararlanmadıkları
görülmektedir.

Bu
çalışmada, halkla ilişkiler ve kütüphanecilikte halkla ilişkiler konusunda
genel bilgiler verilecek, daha sonra, kütüphanecilikte halkla ilişkiler
konusunda ülkemizde hazırlanmış olan lisansüstü çalışmalarda elde edilen
veriler bağlamında Türk Kütüphaneciliği’nde halkla ilişkiler konusu
değerlendirilecektir.  

Anahtar Kelimeler

.

Kaynakça

• Abadan, Nermin, (1964), Modern Toplumlarda Halkla Münasebetler, Ankara: TODAİE.
• Aksakal, Ali, (1993), “Halk Kütüphaneciliğinde Halkla İlişkilerin Önemi”, I. Halk Kütüphaneciliği Sempozyumu (29 Kasım-1 Aralık 1993): Bildiriler, Ankara: Kültür Bakanlığı Kütüphaneler Genel Müdürlüğü, s. 108-110.
• “Ankara Radyosu Sabahtan Sabaha Programında Kütüphane Haftası”, (1975), Türk Kütüphaneciler Derneği Bülteni, 24 (2): 127-128.
• Asna, M. Alaeddin, (1969), Halkla İlişkiler, Ankara: TODAİE.
• Asna, M. Alaeddin, (1988), “Halkla İlişkilerin Türkiye’de Benimsenmesi”, Halkla İlişkiler Sempozyumu-87, Ankara.
• A.Ü.SBF Basın-Yayın Yüksekokulu-TODAİE, s. 27-30.
• Asna, M. Alaeddin, (1997), Halkla İlişkiler=Public Relations/ PR: Dünden Bugüne Bir Sanat-Meslek Öyküsü, İstanbul: Sabah.
• Balta Peltekoğlu, Filiz, Halkla İlişkiler: Giriş, İstanbul: Marmara Üniversitesi, 1993.
• Barber, Peggy, (1980), “Public Relations”, ALA World Encyclopedia of Library and Information Sciences, Chicago: ALA, s. 459-463.
• Barry, Amanda, (2003), Halkla İlişkilerin Gücü, (Çev. Aysın Önen Steidle), Ankara: Kesit Tanıtım.
• Bernays, Edward L., (1963), Public Relations, New York: University of Oklohama Press.
• Black, Sam, (1978), Practical Public Relations, 4th ed., London: Pitman.
• Burnak, Nimetullah ve Cafer Çelik, (1992), “Potansiyel Verimlilik Artırma Aracı Olarak Kalite Geliştirme” Verimlilik, 1992, (4): 51-64.
• Canfield, Bertrand R., (1964), Public Relations: Principles, Cases and Problems, 4th ed., Illinois: Richard D. Irwin, Inc..
• Cutlip, S.M. and A.H. Center, (1964), Effective Public Relations, New Jersey: Prentice-Hall.
• Çakın, İrfan, (1986), “Kütüphanenin Toplumsal Konumu ve İşlevleri”, Türk Kütüphaneciler Derneği Bülteni, 35 (1): 12-14.
• Çakın, İrfan, (1991), “Araştırma Faaliyetleri ve Kütüphaneler”. Türk Kütüphaneciliği, 5 (4): 153-160.
• Çamdereli, Mete, (2004), Ana Çizgileriyle Halkla İlişkiler, İstanbul: Salyangoz.
• Çetin, Muharrem, (2000), Örgüt Verimliliği Açısından Halkla İlişkiler ve Örgütsel Kültür (Tarım Kredi Kooperatifleri’nde ve Pankobirlik’te Bir Araştırma), Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• Ertekin, Yücel, (1995), Halkla İlişkiler, Geliştirilmiş 3. Bs., Ankara: TODAİE.
• Fındık, Esra, (1985), Türkiye’deki Halk Kütüphanelerinde Halkla İlişkiler, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• Fındık, Esra, (1988a), “Kütüphanecilikte Halkla İlişkiler”, Türk Kütüphaneciliği, 2 (2): 69-73.
• Fındık, Esra, (1988b), “Halk Kütüphaneleri ve Halkla İlişkiler”, Türk Kütüphaneciliği, 2 (3): 99-102.
• Fındık, Esra, (1993), “Kütüphane Sorunlarına Çağdaş Bir Yaklaşım: Halkla İlişkiler”, Yayımlanmamış Konferans Metni, Ankara, 4 Mayıs 1993.
• Gökkurt, Özlem, (1993), “Bilgi Merkezlerinde Pazarlama ve Halkla İlişkiler”, Düşünceler, (9): 2-5.
• “Haberler”, (1976), Türk Kütüphaneciler Derneği Bülteni, 25 (2):151-158.
• “Haberler”, (1982), Türk Kütüphaneciler Derneği Bülteni, 31 (2): 97.
• “Haberler”, (1989), Türk Kütüphaneciliği, 3 (1): 56.
• “Haberler”, (1991), Türk Kütüphaneciliği, 5 (2): 84.
• “Haberler”, (2001), Türk Kütüphaneciliği, 15 (2): 238-239.
• “Haberler”, (2002), Türk Kütüphaneciliği, 16 (2): 199-201.
• Kadıbeşegil, Salim, (2004), Halkla İlişkilere Nereden Başlamalı, Güncellenmiş 6. Bs., İstanbul: MediaCat.
• Kaptan, Saim, (1989), Bilimsel Araştırma ve Gözlem Teknikleri, Ankara.
• Kayan, Yusuf, (1996), Üniversite Kütüphanelerinde Halkla İlişkiler ve Türkiye’de Durum, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Kazancı, Metin, (1982), Halkla İlişkiler: Kuramsal ve Uygulamaya İlişkin Sorunlar, Ankara: Savaş.
• Kies, Cossette, (1987), Marketing and Public Relations for Libraries, Metuchen: The Scarecrow Press.
• Lesly, Philip, (1991), “Relations with Publicity Media”. Lesly’s Handbook of Public Relations and Communications, 4th ed., (Ed. by Philip Lesly), Chicago: Probus Publishing, s. 346-366.
• Matsumura, T., (1982), “The Integrated Approach: Library and Information Studies”, Library Education Programmes in Developing Countries with Special Reference to Asia: Proceedings of the UNESCO Pre-IFLA Conference Seminar on Library Education Programmes in Developing Countries with Special Reference to Asia Held at the Asian Institude of Tourism in the University of Philippines, Quezon City, Manila, The Philippines, from 15 to 9 August 1980, (Ed. by) Russell Bowdon, The Library Association, London, s. 121-129.
• Mıhçıoğlu, Cemal, (1970), “Halkla İlişkiler Nedir?”, Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3 (1/4): 96-98.
• Newsom, D., A. Scott, J. T. Vanslyke, (1989), This is PR: The Realities of Public Relations, California: Wodsworth Publishing Company.
• Norton, Alice, (1984), “Library Public Relations: New Opportunities in a Growing Field”, Library Trends, 32 (3): 291-302.
• Prokopenko, Joseph, (1998), Verimlilik Yönetimi: Uygulamalı Elkitabı, (Çev. O. Baykal, N. Atalay ve E. Fidan), 3. Bs., Ankara: Milli Prodüktivite Merkezi.
• Sabuncuoğlu, Zeyyat, (2004), İşletmelerde Halkla İlişkiler, 7. Bs., İstanbul: Alfa Akademi.
• Sağlamtunç, Tülin, (1987a), “Halk Kütüphaneciliğinde Gelişmeler ve Türkiye”. Türk Kütüphaneciliği, 1 (3): 110-124.
• Sağlamtunç, Tülin, (1987b), “Halk Kütüphanelerinde Gelişmeler ve Yeni Eğilimler”. Kütüphaneciliğimiz Üzerine Görüşler: 1987, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, s. 23-35.
• Sağlamtunç, Tülin, (1994), Çağdaş Kütüphanecilik ve Düşünce Özgürlüğü Üzerine..., İstanbul: Yapı Tasarım-Üretim.
• Salgır, Abdülkadir, (1973), “IX. Kütüphane Haftası Radyo Konuşması (31 Mart 1973)”. Türk Kütüphaneciler Derneği Bülteni, 22 (1-2): 21-25.
• Sefercioğlu, Necmeddin, (1987), “Halk Kütüphanelerinden Yararlanma ve Kütüphanelerarası İşbirliği”, Kütüphaneciliğimiz Üzerine Görüşler: 1987, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, s. 13-14.
• Shera, Jessie, H, (1972), The Foundations of Education for Librarianship, New York: Becker and Hayes, Inc..
• Sönmez, Pınar, (2000), Üniversite Kütüphanelerinde Halkla İlişkiler ve Bilkent Üniversitesi Kütüphanesi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Şenalp, Leman, (1990), “Halk Kütüphanelerinin Yaygın Eğitimdeki Yeri”, Prof. Dr. Osman Ersoy’a Armağan, Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği, s. 132-134.
• Tortop Nuri, (1993), Halkla İlişkiler, Ankara: Yargı.
• Usherwood, Bob, (1989), “Kütüphanenin Halkla İlişkileri: Bir Giriş”, (Çev. Ayşe Işın), Kütüphanecilikle İlgili Seçme Metinler, İstanbul: TKD İstanbul Şubesi, s. 45-66.
• Uysal, Birkân, (1998), Siyaset, Yönetim, Halkla İlişkiler, Ankara: Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü. Webster’s Third New International Dictionary, (1981), (Ed. by P. B. Gove), Massachusetts: Merriam-Webster Inc.. Yalçındağ, Selçuk, (1986), “Kamu Yönetiminde Halkla İlişkiler”, Amme İdaresi Dergisi, 19 (1): 133-156.
• Yenikurtuluş, Hatice, (2003), “Üniversite Kütüphanelerinde Halkla İlişkiler Uygulaması ve Bir Örnek: İstanbul Bilgi Üniversitesi Kütüphanesi”, ÜNAK’ 03 “Bilgiye Erişimde Değişen Yollar” ve II. Tıbbi Bilgi Yönetimi ve Teknolojileri Sempozyumu, (25-27 Eylül 2002, Ankara), Başkent Üniversitesi - Üniversite ve Araştırma Kütüphanecileri Derneği, Ankara.
• Yılmaz, Erol, (1996a), Kütüphanecilikte Halkla İlişkiler ve Kitle İletişim Araçları, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Yılmaz, Erol, (1996b), “Internet: Yeni Bir Kitle İletişim ve Halkla İlişkiler Aracı”, Türk Kütüphaneciliği, 10 (3/ Internet Özel Sayısı): 277-283.
• Yılmaz, Erol, (1997), “Kütüphanecilikte Halkla İlişkiler ve Kitle İletişim Araçları”, Türk Kütüphaneciliği, 11 (1): 29-41.
• Yılmaz, Erol, (1998), “Kütüphane ve Toplum Birlikteliğinin Sağlanmasında Televizyonun Rolü”, XVIII. Genel Kurul ve III. Kütüphanecilik Konferansı (10-12 Eylül 1998, Ankara), Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği.
• Yılmaz, Erol, (1999), “Kütüphanecilik Alanında Halkla İlişkiler Çalışmaları ve Televizyon”, Türk Kütüphaneciliği, 13 (4): 397-418.
• Yılmaz, Erol, (2002), “Kütüphanelerimiz ve Halkla İlişkiler”, I. ÜNAK Genel Konferansı, (10-12 Ekim 2002, Samsun), Ondokuz Mayıs Üniversitesi - Üniversite ve Araştırma Kütüphanecileri Derneği, Samsun.
• Yorulmaz, Ayşe, (2001), Kurum İçi İletişimin Verimlilik ve İmaj Üzerine Etkisi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• “Yuvarlak Masa: 1923’den 1973’e Kütüphaneciliğimizdeki Gelişmeler ve Kütüphanelerimizin Eğitime Olan Katkıları”, (1973), Türk Kütüphaneciler Derneği Bülteni, 22 (1-2): 6-20.