Etik İlkeler ve Yayın Politikası

Yayın Etiği


Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Bülteni'nin yayın süreçleri, bilginin bilimsel yöntemle yansız biçimde üretilmesi, geliştirilmesi ve paylaşılmasına dayanır.
Hakemli makaleler, bilimsel yöntemin uygulanmasını, yansızlığı sağlayan çalışmalardır. Bilimsel üretimin gerçekleştirilmesinde yayın sürecinin tüm bileşenlerinin; yayıncı, editörler, yazarlar, hakemler ve okuyucuların etik ilkelere uymaları gerekir. Bu kapsamda Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Bülteni’nin yayın etiği ile açık erişim politikası da, Yayın Etiği Komitesi’nin (Committee on Publication Ethics, COPE) açık erişimde yayınladığı kılavuzlar ve politikalar doğrultusunda (Örneğin “Yayın Etiği Komitesi (COPE) Davranış Kuralları ve Dergi Editörleri İçin En İyi Uygulama Kılavuzları; “Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors” ve “COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors”) yayın sürecinin tüm bileşenlerinin etik ilkelere uymasını gerektirmektedir.


Makalelerde kullanılan verilerin manipüle edilmesi, çarpıtılması ve uydurma verilerin kullanılması gibi durumlar tespit edilirse, makale yazarının çalıştığı kuruma bu durum resmi yollardan bildirilecek ve makale red edilecektir.

Yayıncının Etik Sorumlukları
Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Bülteni’nin yayıncısı olan Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği, kamu yararını gözeten ve kâr amacı gütmeyen bir sivil toplum kuruluşudur.
Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Bülteni, 2010-2019 yılları arasında Derneğimiz faaliyetleri, üniversitelerimizin Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı tanıtımları ve derleme niteliğinde makaleler yayımlanmıştır. 2019 yılından bu yana, yayın kurulu ya da editörler kurulu yönetiminde Veteriner Hekimlik ve doğrudan Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji ile ilgili olan ulusal-uluslararası literatüre katkıda bulunacak derleme türünde çalışmaları yayımlamaktadır.
Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Bülteni Editörler Kurulu’nu, Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Yönetim Kurulu oluşturur. Editörler Kurulu üyeleri, Derneğimiz yönetimi kurulu seçimleri gözetilerek her üye üç yıl için görevlendirilir. Editörler Kurulu başkanı olarak bir editör ve birden fazla editör yardımcısı ile Danışma Kurulu belirlenir. Ayrılan üyenin yerine yeni üye görevlendirilir. Süresi dolan üyenin süresi uzatılabilir. Editör, makalenin konusuna göre, gerekli olduğunda Editörler Kurulu üyesi olmayan öğretim üyelerine alan editörü olarak incelemesi için makale gönderebilir.


Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Bülteni Editörler Kurulu’nun Sorumlulukları
Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Bülteni'ne başvurusu yapılan her makaleden, hatta yayımlanmasından sonraki tüm süreçlerinden Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Bülteni Editörler Kurulu sorumludur ve Editörler Kurulu bu sorumluluğunu bilir. Bu sorumluluk, bültenle ilgili konularda verilen kararlarda yalnızca kamu yararını düşünerek; kişisel kazancı düşünmeden, bağımsız olarak karar vermeyi gerektirir. Yayıncı ve Editörler Kurulu arasındaki ilişki bağımsızlık ilkesine dayanır, editörlerin alacağı tüm kararlar yayıncıdan ve diğer kişi ve kuruluşlardan bağımsızdır. Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Bülteni Editörler Kurulu, Bülteni sürekli geliştirmeye, yayın niteliğini yükseltmeye çaba gösterir. Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Bülteni Editörler Kurulu, yayın, kör hakemlik, değerlendirme süreci, etik ilkeler gibi bülten politikalarının belirlenmesi ve uygulanmasını sağlar. Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Bülteni Editörler Kurulu, Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Bülteni'nde yayınlanmış makale yazarlarının telif hakkını korur. Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Bülteni Editörler Kurulu, makale ve bülten yayım sürecinde fikri mülkiyet hakları, bilimsel-etik olmayan davranışlarla, intihalle, atıf çeteciliğiyle ilgili önlemleri almada sorumludur. Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Bülteni Editörler Kurulu, yazar(lar)ın bilgi gereksinimlerini içeren bir “Yazar Kılavuzu”, hakemlerin değerlendirme aşamasında gerek duyacakları bilgileri içeren “Hakem Kılavuzu” hazırlar, gerektiğinde günceller. Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Bülteni Editörler Kurulu, hakemleri, yazar(lar)ı güdüleyici politikalar belirler. Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Bülteni Editörler Kurulu, her makalenin kayıtlarını, bültenle ilgili yazışmaları elektronik olarak saklar.


Editör, Editör Yardımcıları ve Alan Editörlerinin Etik Sorumlulukları
Editörler, hakemlerin, yazar(lar)ın, araştırmacı, uygulayıcı ve okuyucuların bilgi gereksinimlerini karşılamaya gerektiğinde dönüt vermeye, yayın sürecinde düzeltme, açıklama gerektiren konularda açıklık ilkelerine göre davranmaya çaba gösterirler.

Editörler, makalelerin yayımlanmasına karar verirken, makalelerin özgün olmasına, okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcılara katkı sağlamasına özen gösterirler.

Editörler, makalelerle ilgili olumlu ya da olumsuz karar verirken, makalelerin özgün değeri, alana katkısı, anlatımın açıklığı ile bülteninin amaç ve kapsamını göz önünde tutarlar.

Editörler, başvurusu yapılan makalelerin önemli sorunu olmadığı sürece ön değerlendirme aşamasına alır, olumlu hakem önerilerini göz önünde bulundurur, ciddi sorun olmadıkça önceki editör(ler)ce verilen kararları değiştirmezler.

Editörler, bültenin yayın politikaları arasında bulunan çift kör hakemlik ve değerlendirme süreci politikalarını uygular, hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutar, her makalenin yansız ve süresi içinde değerlendirilmesini sağlarlar.

Editörler, makaleleri alan editörleri ve hakemlerin uzmanlık alanlarını dikkate alarak gönderir, değerlendirmelerin yansız ve bağımsız yapılmasını desteklerler.

Editörler, makalenin yansız değerlendirilmesi için editörler, hakemler ve yazar(lar) arasındaki çıkar çatışması-çıkar birliği olup olmamasını göz önüne alırlar.

Editörler, hakem havuzunun geniş bir yelpazeden oluşması ve sürekli güncellenmesi için arayış içinde olurlar.

Editörler, akademik görgü kurallarına uymayan ve bilimsel olmayan değerlendirmeleri engellerler.

Editörler, bülten yayın süreçlerini yayın politikaları ve kılavuzlara uygun işletilmesini sağlar, süreçte görev alanları yayın politikaları konusundaki gelişmelerden bilgilendirir, gerektiğinde eğitim programı hazırlarlar.

Editörler, yayın sürecinde görev alanlar herkesle etkili bir iletişim içinde olur, belirli aralıklarla toplantılar düzenlerler.

Editörler, değerlendirilen makalelerdeki kişisel verilerin korunmasını sağlarlar; yazar, hakem ve okuyucuların bireysel verilerini korurlar.

Editörler; görevi kötüye kullanmaya karşı önlem alırlar. Görevi kötüye kullanmaya yönelik yakınmalar olduğunda, nesnel bir soruşturma yaparak, konuyla ilgili bulguları paylaşır.

Editörler, makalelerdeki hata, tutarsızlık ya da yanlış yönlendirmelerin düzeltilmesini sağlarlar.

Editörler, yayınlanan makalelerin fikri mülkiyet hakkını korur, ihlal olması durumunda bültenin ve yazar(lar)ın haklarını savunurlar. Ayrıca yayımlanan makalelerin içeriğinin başka yayınların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmemesi konusunda gerekli önlemleri alırlar; özgünlük-benzerlik denetimini yaparlar.

Editörler, Bültende yayımlanan makalelere yönelik tutarlı eleştirileri dikkate alırlar, eleştirilen makalelerin yazar(lar)ına yanıt hakkı tanırlar.

Editörler, Bültene iletilen yakınmaları inceler ve gerekli açıklamaları yaparlar.

Hakemlerin Etik Sorumlulukları
Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Bülteni makale değerlendirme sürecinde yazar(lar)ın hakemleri, hakemlerin yazarları tanımadıkları çift kör hakemlik ilkesi uygulanır, hakemler yazarlar ile doğrudan iletişim kuramaz; makale değerlendirme formları ve metin üzerinde belirtilen notlar ile düzeltme istemleri dergi yönetim sistemi üzerinden editörlerce yazar(lar)a iletilir. Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Bülteni’ne başvurusu yapılan makaleleri değerlendirecek hakemler şu etik sorumlulukları taşımalıdır:

Hakemler yalnız uzmanlık alanı ile ilgili makaleleri değerlendirmeyi kabul etmelidir.

Hakemler, değerlendirmeyi yansızlık ve gizlilik içinde yapmalıdır. Bu ilke gereğince inceledikleri makaleleri değerlendirme sürecinden sonra yok etmeli, ancak yayınlandıktan sonra kullanmalıdırlar. Uyruk, cinsiyet, dinsel inanç, siyasal inanç ve ticari kaygılar, değerlendirmenin yansızlığını bozmamalıdır.

Hakemler, çıkar çatışması-çıkar birliği olduğunu anladıklarında, makaleyi değerlendirmeyi reddederek, editörlere bilgi vermelidir.

Hakemler, değerlendirmeyi akademik görgü kurallarına uygun biçimde, yapıcı bir dille yapmalı; hakaret ve düşmanlık içeren kişisel yorumlardan kaçınmalıdır.

Hakemler değerlendirmesini kabul ettikleri makaleyi süresi içinde değerlendirmelidirler.

Yazarların Etik Sorumlulukları
Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Bülteni'ne makale başvurusu yapan yazar(lar)ın etik sorumlulukları:

Yazar(lar), başka yerde yayımladıkları ya da yayımlanmak üzere gönderdikleri bir makalesini, aynı anda birden fazla makalesini Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Bülteni'ne göndermemelidir.

Yazar(lar), Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Bülteni'ne derleme niteliğinde makale göndermelidir.

Yazar(lar), makale yazımı sırasında yararlandıkları kaynaklara etik ilkeler doğrultusunda doğru biçimde atıf yapmalıdır.

Makaleye katkı sağlamayan kişilerin adı, yazar olarak yazılmamalı, yayımlanmak üzere başvurusu yapılan bir makalenin yazar sırasını değiştirme, yazar çıkartma, yazar ekleme önerilmemelidir.

Yayınlanma başvurusu yapılan makaleyle ilgili çıkar çatışması-çıkar birliği olan kişileri editörlere bildirmelidir.

Yazar(lar), makalelerinde kullandıkları verilerin kullanım haklarına, araştırma-çözümlemelerle ilgili izinlerin ya da üzerinde araştırma yaptıkları katılımcıların onayının alındığını belgelemelidirler.

Yazar(lar), değerlendirme ve erken görünüm aşamasındaki ya da elektronik ortamda yayımlanmış makalesiyle ilgili hatayı fark ettiklerinde bilgi vermek, düzeltmek ya da geri çekmek için editörle iletişime geçmesi gerekir.

Yazar(lar)dan derleme makaleler için etik kurul onayı istenmez.

Etik İlkelere Uymayan Durumun Editöre Bildirilmesi
Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji Derneği Bülteni'nde editörler, hakemler, yazarlar ile ilgili etik ilkelere uymayan bir davranış ya da değerlendirme sürecindeki, erken görünümdeki ya da yayımlanmış bir makale ilgili etik olmayan bir durumla karşılaşılması durumunda vftdbulten@vetfarmatoks.org.tr adresine ileti yoluyla bildirilmesi gerekir.