ETKİLEŞİMCİ LİDERLİĞİN ÖRGÜTSEL VATANDAŞLIK DAVRANIŞINA ETKİSİ: Adana İl’indeki A Grubu Seyahat Acenteleri Örneği

Yıl 2013, Cilt: 4 Sayı: 9, 70 - 80, 05.08.2016

Sine Erdoğan Morçin İlhami Morçin

Öz

Bu çalışmada, A Grubu seyahat acentelerinde etkileşimci (işlevsel) liderlik stilinin örgütsel vatandaşlık davranışına etkisi araştırılmıştır. Bu amaçla, Doğu Akdeniz bölgesinde faaliyet gösteren A grubu seyahat acenteleri araştırılmış ve bu bölgede en çok acentenin bulunduğu il olan Adana uygulama yeri olarak belirlenmiştir. Adana ilinde aktif olarak faaliyet gösteren 86 adet A grubu seyahat acentesi tespit edilmiş ve veri toplama aracı bu acentelerde görev yapan işgörenlere uygulanmıştır. Sonuç olarak, etkileşimci liderlik ile örgütsel vatandaşlık davranışını arasında anlamlı bir ilişki olduğu ortaya çıkmıştır. T-testi ve varyans analizi sonuçlarına göre ise etkileşimci liderlik ve örgütsel vatandaşlık davranışı tutumlarının demografik özelliklere göre farklılaşmadıkları ortaya çıkmıştır

Anahtar Kelimeler

Etkileşimci Liderlik, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı, Seyahat Acenteleri

THE EFFECT OF TRANSACTIONAL LEADERSHIP UPON ORGANIZATIONAL CITIZENSHIP BEHAVIOUR: A Case Of Travel Agencies In Adana

Öz

In this study, the effect of transactional (operational) leadership style upon organizational citizenship behavior investigated in Group A travel agencies. To this end, in the district of Cilicia researched and most travel agencies in the city with a lot of practice is determined as the provincial agency. 86 A group travel agencies are actively operating in the province of Adana have been identified and employees who are serving at those agencies applied for data collection. As a result, a significant relationship between transactional leadership and organizational citizenship behavior turned out to be. According to the results of t-test and analysis of variance, there is no significant differences for transactional leadership and organizational citizenship behaviors among the attitudes according to demographic characteristics emerged

Anahtar Kelimeler

Transactional Leadership, Organizational Citizenship Behaviour, Travel Agencie

Kaynakça

• Aktaş,Ahmet ve Gök, Burcu, Örgütsel Bağlılığın İşgören Başarımı Üzerindeki Etkisi: Antalya’daki A Grubu Seyahat Acentesi Çalışanları Üzerine Bir Araştırma, 11.Ulusal Turizm Kongresi Bildiri Kitabı (Ed: Osman E. Çolakoğlu), Detay Yayıncılık, Ankara: 2010
• Alkın, M.Cengiz Liderlik Özellik ve Davranışlarının Belirlenmesi Ve Konuyla İlgili Olarak Yapılan Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Edirne, 2006
• Ahipaşaoğlu, Suavi ve Arıkan, İrfan, Seyahat Endüstrisi İşletmeleri, Gazi Kitabevi, Ankara, 2005
• Çelik, Mazlum “Örgüt Kültürü ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı –Bir Uygulama-Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, yayınlanmış doktora tezi, Erzurum, 2007
• Çolakoğlu, Osman Eralp ve Çolakoğlu, Ülker Seyahat Acenteleri Yönetimi, Detay Yayıncılık, Ankara, 2007
• Dilek, Hakan (2005). Liderlik Tarzlarının ve Adalet Algısının; Örgütsel Bağlılık, İş Tatmini Ve Örgütsel Vatandaşlık Davranış Üzerine Etkilerine Yönelik Bir Araştırma. yayınlanmış doktora tezi, Gebze.
• Erdoğan Morçin, Sine ve Morçin, İlhami (2013), “Etkileşimci Liderliğin Örgütsel Özdeşleşmeye Etkisi: Adana’daki Seyahat Acenteleri Örneği”, İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(4), 71-86.
• Eren, Erol, Yönetim Ve Organizasyon: Çağdaş ve Küresel Yaklaşımlar, Beta Basım, İstanbul, 2009
• Grundsteın, R. Amado, "Bilateral Transformational Leadership An Approach for Fostering Ethical Conduct in Public Service Organizations". Administration&Society, 31(2), 247-260, 1999
• Gürbüz, Sait, “Yöneticilerin Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarının İş Tatmini ve Algıladıkları Örgütsel Adalet İle İlişkisi”, İstanbul Üiversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, yayınlanmış doktora tezi, İstanbul, 2007
• İçöz, Orhan , Seyahat Acentaları ve Tur Operatörlüğü Yönetimi, Turhan Kitabevi, Ankara: 2000
• İslamoğlu, Hamdi, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Beta Yayıncılık, 2.Basım, İstanbul: 2011
• Karaman, Abdullah ve Aylan, Serkan, Örgütsel Vatandaşlık, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2/1, 35-47
• Keleş, Yasin ve Pelit, Elbeyi, Otel İşletmesi İşgörenlerinin Örgütsel Vatandaşlık Davranışları: İstanbul’daki Beş Yıldızlı Otel işletmelerinde Bir Araştırma, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5/2, 24-45, 2009
• Köse, Sevinç, Kartal, Burak ve Kayalı, Nilgün, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Tutuma İlişkin Faktörlerle İlişkisi Üzerine Bir Araştırma, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı:20, 1-19, 2003
• Mısırlı, İrfan Seyahat Acentacılığı ve Tur Operatörlüğü, Detay Yayıncılık, Ankara: 2006
• Özen İ., Janset “Çalışanların Yöneticilerine Duydukları Güvenin Ve Örgütsel Adalete İlişkin Algılamalarının Örgütsel Vatandaşlık Davranışının Oluşumundaki Rolü: Bir Turizm Örgütünde Uygulama”, Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, yayınlanmış yüksek lisans tezi, Antalya, 2000
• Özsöylemez, Orhan Algılanan Liderlik Tarzlarının İş Tatmini Ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisinde Örgütle Özdeşleşmenin Rolü. Yayınlanmış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul, 2009
• Podsakoff. Philip M., MacKenzie, Scott B., Paine, Julie B. Ve Bachrach, Daniel G., Organizational Citizenship Behaviours: A Critical Review Of The Theoretical And Amprical Literature and Suggestions For Future Research, JJournal Of Management, 26(3), 2000,513-563
• Sezgin, Ferudun, Örgütsel Vatandaşlık Davranışları: Kavramsal Bir Çözümleme Ve Okul Açısından Bazı Çıkarımlar, Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 317-339, 2005
• Ural, Ayhan ve Kılıç, İbrahim, Bilimsel Araştırma Süreci Ve SPSS İle Veri Analizi. Detay Yayıncılık, Ankara: 2005
• Uygur, Tanju ve Turgut, Hakan, Son Değişikliklerle Turizm Mevzuatı, Siyasal Kitabevi, Ankara, 2012