THE EVALUATION OF RATIONAL DRUG USE AND PHARMACEUTICALIZATION LEVELS OF THE SOCIETY

Yıl 2018, Cilt: 9 Sayı: 21, 114 - 128, 29.07.2018

Naziye Sülük , Ramazan Erdem

https://doi.org/10.21076/vizyoner.425908

Cited By: 1

Öz

In the study, it is tried to be determined that to
what level of drugs the society is used to use. For this purpose, a mixed
method is used in the research in which quantitative and qualitative research
designs are used together. Literature survey is conducted and discussion are
made with the lecturers and graduate students working/studying in the field of
health management and 18 questionnaire questions and 4 basic interview
questions are prepared for qualitative interviews. Survey questionnaires are
applied to 300 people selected between the ages of 18-80 in the province of Isparta
and interviews are made with 12 people selected by objective sampling method. In
the evaluation of the data obtained from the questionnaires in addition to
frequency, percent, mean, standard deviation statistics, Kruskall Wallis test
and Mann Whitney U test analysis are used. In the evaluation of the data obtained from the
interviews, the thematic analysis method is applied. According to the results of the research,
although the survey participants state that they do not use premedication
medication and not just apply medication to print the medication, according to
the results obtained from the interview, the community like to use medication,
there are a lot of applications for medication, and the premedication
medication is also used. The problems that both questionnaire and interview data
combine at the same point are that drugs are a threat to the future of the
society and society is beginning to become intimate with medicines.

Anahtar Kelimeler

Pharmaceuticalization, Medicalization, Consumerism, Capitalism, Pharmaceutical Industry

TOPLUMUN RASYONEL İLAÇ KULLANIMLARI İLE FARMASÖTİKALİZASYON DÜZEYLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Bu çalışmada, toplumun ne düzeyde ilaçlarla içli dışlı
olduğu tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu amaca yönelik olarak araştırmada nicel
ve nitel araştırma desenlerinin birlikte kullanıldığı karma yöntem
kullanılmıştır. Literatür taraması yapılarak ve sağlık yönetimi alanında
çalışan öğretim üyeleri ve lisansüstü öğrencilerle tartışılarak 18 anket sorusu
ve nitel görüşmeler için 4 temel görüşme sorusu oluşturulmuştur. Anket soruları
Isparta ilinde 18-80 yaş arasında seçilen 300 kişiye uygulanmış, görüşme soruları
da yine Isparta merkezinde amaçlı örnekleme yöntemiyle seçilen 12 kişiyle
gerçekleştirilmiştir. Anketlerden elde
edilen verilerin değerlendirilmesinde, frekans, yüzde, ortalama, standart sapma
istatistiklerinin yanında Kruskall Wallis testi ve Mann Whitney U testi
analizleri kullanılmıştır. Görüşmelerden elde edilen verilerin
değerlendirilmesinde ise tematik analiz yöntemi uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, her ne kadar ankete katılan
katılımcılar önlem (hastalıklardan önce) amaçlı ilaç kullanmadıklarını ve sırf
ilaç yazdırmak için hekime başvurmadıklarını belirtseler de, görüşmeden elde
edilen sonuçlara göre toplumun ilaç kullanmayı sevdiği, ilaç yazdırmak için
hekime olan başvuruların çok olduğu ve önlem amaçlı da ilacın kullanıldığı
sonucuna ulaşılmıştır. Hem anket hem de görüşme verilerinin aynı noktada
birleştiği sorunlar ise; ilaçların toplumun geleceği açısından tehdit
oluşturduğu ve toplumun ilaçlarla içli dışlı hale gelmeye başladığıdır. 

Anahtar Kelimeler

Farmasötikalizasyon, Medikalizasyon, Tüketimcilik, Kapitalizm, İlaç Endüstrisi

Kaynakça

• Abraham, J. (2010). “Pharmaceuticalization of Society in Context: Theoretical, Empirical and Health Dimensions”, Sociology, 44(4), 603-622.
• Applbaum, K. (2011). “Sağlıkta Küresel Pazarlama: İlaç Entrikaları”, L. Panitch and C. Leys (Ed.), Kapitalizmde Sağlık / Sağlıksızlık Semptomları, içinde (99-119), İstanbul: Yordam Kitap.
• Bell, S.E. and Figert, A.E. (2012). “Medicalization and Pharmaceuticalization at the Intersections: Looking Backward, Sideways and Forward”, Social Science & Medicine, 75: 775-783.
• Bozbek, H. G. (2014). Tüketim Kültürünün İnşa Ettiği Bedenler: Tüketim-Sağlık-Medikalizasyon İlişkisi, Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Cirhinlioğlu, Z. (2003). “Post-Modern Çözülüş ve Sağlık”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 131-148.
• Clarke, A.E., Shim, J.K., Mamo, L., Fosket, J.R. and Fishman, J.R. (2003). “Biomedicalization: Technoscientific Transformations of Health, Illness, and U.S. Biomedicine”, American Sociological Review, 68(2), 161-194.
• Conrad, P., Mackie, T. and Mehrotra, A. (2010). “Estimating the Costs of Medicalization”, Social Science & Medicine, 70: 1943-1947.
• Dolev, E. (2002). “Bioterrorism and How to Cope with It”, Clinics in Dermatology, 20: 343-345.
• Fisher, J.A., Cottingham, M.D. and Kalbaugh, C.A. (2015). “Peering Into the Pharmaceutical “Pipeline”: Investigational Drugs, Clinical Trials, and Industry Priorities”, Social Science & Medicine, 131: 322-330.
• Gabe, J., Williams, S., Martin, P. and Coveney, C. (2015). “Pharmaceuticals and Society: Power, Promises and Prospect”, Social Science & Medicine, 131: 193-198.
• Gür, E.G. (2010). “Dezenformasyona Uğratılan Bir Sosyal Hak Olarak Sağlık”, II. Sosyal Haklar Ulusal Sempozyumu, Denizli, TÜRKİYE, 04-06 Kasım 2010, 299-315
• Heper, G. (2013). “Kalp Damar Hastalıkları Gerçeği”, İ. Arslanoğlu (Ed.), Tıp Bu Değil, içinde (99-125), İstanbul: İthaki Yayınları.
• Illich, I. (2011). Sağlığın Gaspı, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Kara, B. (2013). “Tıptaki Değişimin İnsani Boyutu”, İ. Arslanoğlu (Ed.), Tıp Bu Değil, içinde (95-99), İstanbul: İthaki Yayınları.
• Karasar, N. (1998). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kılıç, S. (2006). “Biyolojik Silahlar ve Biyoterörizm”, Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi, 63(1,2,3), 1-20.
• Kinch, M.S. (2015). “Post-Approval Fate of Pharmaceutical Companies”, Drug Discovery Today, 20(2), 170-174.
• Kleinman, A. (2012). “Medical Anthropology and Mental Health: Five Questions for the Next Fifty Years”, M.C. Inhorn and E.A. Wentzell (Ed.), Medical Anthropology at the Intersections, içinde (178-196), Usa: Duke University Press.
• Leys, C. (2011). “Sağlık ve Kapitalizm”, L. Panitch and C. Leys (Ed.), Kapitalizmde Sağlık / Sağlıksızlık Semptomları, içinde (15-43), İstanbul: Yordam Kitap.
• Moynihan, R. and Cassels, A. (2012). Satılık Hastalıklar, İstanbul: Hayykitap.
• Nettleton, S. (2006). The Sociology of Health and Illness, Cambridge: Polity Press. (Google Kitaplar, Erişim: 02.01.2016).
• Pınar, N. (2012). “Ülkemizde İlaç Harcamaları”, İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 19(1),59-65.
• Sezgin, D. (2011). Tıbbileştirilen Yaşam Bireyselleştirilen Sağlık, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Tokalak, İ. (2010). Dünyada Gıda ve İlaç Terörü, İstanbul: Gülerboy Yayınları.
• Üresin, Y. ve Terlemez, B. (2014). Faz 0 ,I, II, III ,IV İlaç Araştırmaları ve Biyobelirteçler, Çalışma Metni, İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ekim 2014. (http://istanbultip.istanbul.edu.tr/wp-content/uploads/2015/02/2.Faz0IIIIII-ilac%CC%A7-aras%CC%A7t%C4%B1rmalar%C4%B1-ve-biyobelirtec%CC%A7ler.pdf)
• Williams, S.J., Martin, P. and Gabe, J. (2011). “The Pharmaceuticalisation of Society: A Framework for Analysis”, Sociology of Healty&Illness, 33(5), 710-725.
• Zola, I. (1972). ”Medicine As an Institution of Social Control”, Sociological Review, 20: 487-504.
• http://www.tdk.gov.tr , Erişim Tarihi: 05.10.2016.
• http://www.phrma.org/sites/default/files/pdf/PhRMA%20Profile%202013.pdf , Erişim Tarihi: 06.10.2016.