EXAMINATION OF BODY PERCEPTION AND EATING ATTITUDES OF HIGH SCHOOL STUDENTS AND EVALUATION OF THEIR RELATIONSHIP WITH BMI (BODY MASS INDEX)

Yıl 2020, Cilt: 11 Sayı: 26, 107 - 117, 28.02.2020

Müge Arslan

https://doi.org/10.21076/vizyoner.651699

Cited By: 2

Öz

The aim of the study is investigate the body perception and eating attitudes of high school students and to evaluate their relationship with BMI. The study is a descriptive study. The study group consists of 721 high school students from Fenerbahçe Anatolian High School at Kadıköy, Istanbul. A survey is applied to the participants and it contains questions on their demographic characteristics and nutritional status, eating attitude scale and body perception scale. A significant difference among BMI values of the participants and their eating attitudes is determined and those participants having the highest impaired eating attitudes are obese with 70.0% (21 people). The difference between the body perception and eating attitude of the participants is significant and participants who have low body perceptions have the highest impaired eating attitudes. There is a significant difference between the class distributions and eating attitudes of the participants and the grades with the highest impaired eating attitudes are the 11th and 12th grades with ratios of 66.9% (85 people) and 65.6% (84 people), respectively. Nearly half the participants have low body perception and 12th grade has the highest impaired body perception by 78.9% (101 people). The lowest body perception BMI group is the obese group with a ratio of 66.7% (20 people). In this regard, generally high school students' body perception is low and eating attitudes are impaired. Obese students have the highest impaired eating attitude. Those who have low body perception, have impaired eating attitude and their BMI is high.

Anahtar Kelimeler

Body Perception, BMI, Eating Attitude, High School Students, Nutrition

LİSE ÖĞRENCİLERİNİN BEDEN ALGISI VE YEME TUTUMUNUN İNCELENMESİ VE BUNLARIN BKİ (BEDEN KİTLE İNDEKSİ) İLE İLİŞKİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Bu çalışma lise öğrencilerinin beden algısı ve yeme tutumunun incelenmesi ve bunların BKİ ile ilişkisinin değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı tipte bir çalışmadır. Araştırmanın çalışma grubu; İstanbul Kadıköy Fenerbahçe Anadolu Lisesinde okuyan 721 lise öğrencisinden oluşmaktadır. Araştırmada katılımcılara, katılımcıların demografik özelliklerini, beslenme durumlarını sorgulayan sorular, beden algısı ölçeği ve yeme tutumu ölçeğinden oluşan anket uygulanmıştır. Katılımcıların BKİ değerleri ile yeme tutumları arasında anlamlı fark saptanmış olup yeme tutumu en bozuk olan grup %70.0 ile (21 kişi) obezlerdir. Katılımcıların beden algısı ve yeme tutumları arasında anlamlı fark olup, beden algısı düşük olanların, yeme tutumu bozulmuştur. Katılımcıların sınıf dağılımları ile yeme tutumları arasında anlamlı fark olup yeme tutumu en bozulmuş olan sınıflar %66.9 ile (85kişi) 11. sınıf ve %65.6 ile (84 kişi) 12. sınıflardır. Katılımcıların nerdeyse yarısının beden algısı düşüktür ve beden algısı en düşük sınıf %78.9 ile (101 kişi) 12. sınıftır. Beden algısı en düşük olan BKİ grubu ise %66.7 ile (20 kişi) obezlerdir. Bu bulgular ışığında varılan sonuç lise öğrencilerinin genelinin beden algısı düşüktür ve yeme tutumları bozulmuştur. Obezler en fazla yeme tutumu bozulmuş olan gruptur. Beden algısı düşük olanların yeme tutumları bozulmuş ve BKİ’leri yüksektir.

Anahtar Kelimeler

Beden Algısı, BKİ, Yeme Tutumu, Lise Öğrencisi, Beslenme

Kaynakça

• Adami, F., Fernandes, T. C., Frainer, D. E. ve Oliveira, F. R. (2005). Aspectos da construção e desenvolvimento da imagem corporal e implicações na educação física (The construction and development aspects of the body image and implications in the physical education). Lecturas, Educación Física y Deportes, 83(10).
• Alagül, Ö. (2004). Farklı spor branşlarındaki sporcuların atılganlık ile beden algısı ilişkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Alpar, F. (2011). Vücut geliştirme sporcularında beslenme, fiziksel aktivite ve besin takviyesi kullanım durumlarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• American Heart Association. (2013). Annual report. Erişim adresi: https://www.heart.org/idc/groups/heartpublic/@wcm/@cmc/documents/downloadable/ucm_460995.pdf, (27 Kasım 2019).
• Arkonaç, S. A. (2008). Sosyal psikolojide insanları anlamak: Deneysel ve eleştirel yaklaşımlar. İstanbul: Nobel Yayın Dağıtım.
• Aslan, D. (2004). Beden algısı ile ilgili sorunların yaratabileceği beslenme sorunları. STED, 13(9), 326-329.
• Baş, M. (2007). Yeme bozukluklarına diyetsel yaklaşım ve ağırlık denetimi, yetişkinlerde ağırlık denetimi sertifika programı katılımcı el kitabı. Bolu.
• Bibiloni, M. D. M., Pich J., Pons A. ve Tur J. A. (2013). Body image and eating patterns among adolescents. BMC Public Health, 13 (1104), 1-10. doi:10.1186/1471-2458-13-1104.
• Biro, F. M. ve Wien, M. (2010). Childhood obesity and adult morbidities. The American Journal of Clinical Nutrition, 91(5), 1499-505. doi:10.3945/ajcn.2010.28701B.
• Canpolat, B. İ., Örsel, S., Akdemir, A. ve Özbay, M. H. (2003). Ergenlerin kendilik algısında beden imajının ve beden kitle indeksinin rolü. Psikiyatri, Psikoloji, Psikofarmakoloji (3P) Dergisi, 11(2), 143-154.
• Cash, T. F. (2004). Body image: Past, resent, and future. Body Image, 1, 1–5.
• Cole, T., Flegal, K., Nicholls, D. ve Jackson, A. (2007). Body mass index cut offs to define thinness of children and adolescents: International survey. British Medical Journal, 335, 166–7. doi:10.1136/bmj.39281.439178.80.
• Cruz-Sáez, S., Pascual, A., Salaberria, K., Etxebarria, I. ve Echeburúa, E. (2015). Risky eating behaviors and beliefs among adolescent girls. Journal of Health Psychology, 20, 154–163.
• Das, J. K, Salam, R. A., Thornburg, K. L, Prentice, A. M, Campisi, S., Lassi, Z. S., Koletzko, B. ve Bhutta, Z. A. (2017). Nutrition in adolescents: Physiology, metabolism, and nutritional needs. New York Academy of Sciences, 1393, 21–33.
• De Cássia Ribeiro-Silva, R., Fiaccone, R. L., Da Conceição-Machado, M. E., Ruiz, A. S., Barreto, M. L. ve Santana, M. L. (2018). Body image dissatisfaction and dietary patterns according to nutritional status in adolescents. Journal of Pediatrics, 94, 155–161.
• De Zwaan, M. (2001). Binge eating disorder and obesity. International Journal of Obesity Related Metabolic Disorders, 25(Suppl 1), 51-5.
• Demir, B. D. (2006). Liseye devam eden kız öğrencilerin beslenme alışkanlıkları ve beden algısını etkileyen etmenler. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Erol, A., Toprak, G. ve Yazıcı, F. (2002). Üniversite öğrencisi kadınlarda yeme bozukluğu ve genel psikolojik belirtileri yordayan etkenler. Türk Psikiyatri Dergisi, 13 (1), 48-57.
• Erten, M. (2006). Adıyaman ilinde eğitim gören üniversite öğrencilerinin beslenme bilgilerinin ve alışkanlıklarının araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Farahani, S. J, Chin, Y. S., Nasir, M. T. M. ve Amiri, P. (2014). Disordered eating and its association with overweight and health-related quality of life among adolescents in selected high schools of Tehran. Child Psychiatry Hum Dev, 1, 1-8.
• Fidan, F. (2016). Üniversite hastanesinde çalışan hekimlerin yeme tutum davranışı ve beden algısının değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Okan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Garibagaoglu, M., Budak, N., Öner, N., Saglam, Ö. ve Nisli K. (2006). Üç farklı üniversitede eğitim gören kız ögrencilerin beslenme durumları ve vücut ağırlıklarının değerlendirilmesi. Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(3), 47-180.
• Gouveia, M. J., Frontini, R., Canavarro, M. C. ve Moreira, H. (2014). Quality of life and psychological functioning in pediatric obesity: The role of body ımage dissatisfaction between girls and boys of different ages. Quality of Life Research, 23, 2629–2638.
• Grogan, S. (2010). Promoting positive body image in males and females: Contemporary issues and future directions. Sex Roles, 63, 757–765.
• Güzey, M. (2014). Kadınlarda ağırlık yönetiminin yeme tutum davranışı üzerine etkisinin değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Hovardaoğlu, S. (1993). Vücut algısı ölçeği. Psikiyatri Psikoloji ve Psikofarmakoloji 3P Dergisi, 1, 26.
• Imperatori, C., Fabbricatore, M., Vumbaca, V., Innamorati, M., Contardi, A. ve Farina, B. (2016). Food addiction: definition, measurement and prevalence in healthy subjects and in patients with eating disorders. Rivista di Psichiatria, 51, 60-5.
• Klein, S., Allison, D., Heymsfield, S., Kelley, D. E., Leibel, R. L., Nonas, C. ve Kahn, R. (2007). Waist circumference and cardiometabolic risk: A consensus statement from shaping America’s health. American Journal of Clinical Nutrition, 85, 1197–1202.
• Küçük, N. (2007). Talasemi majörlü adölesanlarda beden imajının benlik saygısına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Loth, K., Berg Van Den, P., Eisenberg, M. E. ve Neumark-Sztainer, D. (2008). Stressful life events and disordered eating behaviors: findings from project EAT. Journal of Adolescent Health, 12(43), 514-516.
• Ojala, K., Tynjälä, J., Välimaa, R., Villberg, J. ve Kannas, L. (2012). Overweight adolescents’ self-perceived weight and weight control behaviour: HBSC study in Finland 1994–2010. Journal of Obesity, 180176, 1-9. http://dx.doi.org/10.1155/2012/180176.
• Öksüz, Y. (2012). Üniversite öğrencilerinin özerklik düzeyleri ile vücut algıları arasındaki ilişki. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 69-77.
• Power, Y., Power, L. ve Canadas, M. (2008). Low socioeconomic status predicts abnormal eating attitudes in Latin American female adolescents. Eating Disorders, 16(2), 136-145.
• Sevinçer, G. ve Konuk, N. (2013). Emosyonel Yeme. Journal of Mood Disorders, 3(4), 171-178.
• Soygül, G. (2003). Yeme Bozukluklarının bilişsel-davranışçı terapi yaklaşımı. I Savaşır, G. Soygül, ve E. Kabakçı (Ed.), Bilişsel davranışçı terapiler içinde (48-57), 3. Basım, Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları, No:7.
• Striegel‐Moore, R. H., Franko, D. L., Thompson, D., Barton, B., Schreiber, G. B. ve Daniels, S. R. (2004). Changes in weight and body image over time in women with eating disorders. International Journal of Eating Disorders, 36(3), 315-27.
• Sztainer, N. D., Paxton, S. J. ve Hannan, P. J. (2006). Does body satisfaction matter? Five-year longitudinal associations between body satisfaction and health behaviors in adolescent females and males. Journal of Adolescent Health, 39, 244–251.
• Tam, C., Cherry, F. N. ve Chak, M. Y. (2007). Disordered eating attitudes and behaviours among adolescent in Hong ong: Prevalence and correlates. Journal of Pediatrics Child Health, 47, 811-817.
• Tatlıses, M. (2016). Spor salonunda düzenli spor yapan kişilerin ortoreksiya nervoza belirtileri ile beden algısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Texeira, M. D., Pereira, A. T., Marques, M. V., Saraiva, J. M. ve De Macedo, A. F. (2016). Eating behaviors, body image, perfectionism, and self-esteem in a sample of Portuguese girls. Brazilian Journal of Psychiatry, 38, 135-140.
• Thompson, J. K., Coovert, M. D., Richards, J. K., Jhonson, S. ve Cattarin, J. (2006). Development of body image, eating disturbance and general psychological functioning in female adolescents: Covarianca structure modeling and longitudinal investigations. International Journal of Eating Disorders, 18(3), 221–236.
• Ulaş, B., Uncu, F. ve Üner, S. (2013). Sağlık yüksekokul öğrencilerinde olası yeme bozukluğu sıklığı ve etkileyen faktörler. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2, 15-22.
• Uskun, E. ve Şaraplı, A. (2013). Lise öğrencilerinin beden algıları ile yeme tutumları arasındaki ilişki. TAF Preventive Medicine Bulletin, 12(5), 519-528.
• Vançelik, S., Önal, S., Güraksın, A. ve Beyhu, E. (2007). Üniversite öğrencilerinin beslenme, bilgi ve alışkanlıkları ile iliskili faktörler. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(4), 242-248.
• Weinberger, N. A., Kersting, A., Riedel-Heller, S. G. ve Luck-Sikorski, C. (2016). Body dissatisfaction in individuals with obesity compared to normal-weight individuals: A systematic review and meta-analysis. Obesity Facts, 9, 424-441. doi:10. 1159/000454837.
• WHO (World Health Organization). (2006). Multicentre growth reference study group. WHO child growth standards: Body mass index-for-age: Methods and development. Erişim adresi: http://www.who.int/childgrowth/publications/technical_report_pub/en/index.html, (20 Kasım 2019).
• WHO. (World Health Organization). (2007). Growth reference data for 5-19 years. Erişim adresi: http://www.who.int/growthref/en/, (20 Kasım 2019).
• WHO (World Health Organization). (2016). Cartographer obesity and overweight. Erişim adresi: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs311/en/, (17 Ocak 2020).
• Yavuzer, H. (2014). Çocuk Psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitapevi.