APPEARANCES OF META-BRAND DEPENDENCE IN THE CONSUMPTION SOCIETY

Yıl 2020, Cilt: 11 Sayı: 27, 596 - 613, 10.06.2020

Metin Özkul , Emine Yılmaz Uçak

https://doi.org/10.21076/vizyoner.663860

Cited By: 2

Öz

The study, by discussing the meta within the context of consumption society and by approaching meta with its meaning, tries to clarify its relationship with brand addiction and discusses how brand dependence is reflected in daily life practices. The conceptualization of consumer society has emerged as the subject of a Marxist critique in one aspect and has used many arguments of Marxist social critique in the other. The study discusses the functions of brand consumption in social relations in today's society within the framework of the findings and thoughts reflected in the literature. This study, consumption tendencies that are increasing day by day, try to draw the presentation of individuals to the social sphere, the reactions they get, and the semantic framework of the relationships formed within these boundaries. In terms of the results attained; in the consumer society, the use values of the products differ and the new use values that emerge, reveal another dimension of each product. The brands that are the identity of the product assign the mission to gain or lose social reputation by idolizing the consumption object.

Anahtar Kelimeler

Brand, Brand Addiction, Meta, Consumption Society

TÜKETİM TOPLUMUNDA META-MARKA BAĞIMLILIĞININ GÖRÜNÜMLERİ

Öz

Bu çalışma, tüketim toplumu bağlamında metayı, yüklendiği anlamlarıyla ele alarak, marka bağımlılığı ile olan ilişkisine açıklık getirmeye çalışmakta ve marka bağımlılığının gündelik yaşam pratiklerine nasıl yansıdığını tartışmaktadır. Tüketim toplumu kavramlaştırması, bir yönüyle Marxist bir eleştirinin konusu olarak ortaya çıkmış, diğer yönüyle ise Marxist toplum eleştirisinin de birçok argümanlarını kullanmıştır. Bu çalışma literatüre yansıyan bulgular ve düşünceler çerçevesinde günümüz toplumunda marka tüketiminin toplumsal ilişkilerdeki işlevlerini tartışmaktadır. Çalışma, her geçen gün daha fazla yükseliş gösteren tüketim eğilimleri, bireylerin kendilerini toplumsal alana sunmaları, aldıkları tepkileri ve bu sınırlar içinde oluşan ilişkilerin anlamsal çerçevesini çizmeye çalışmaktadır. Ulaşılan sonuçlar açısından; tüketim toplumunda, ürünlerin kullanım değerleri farklılaşmakta ve ortaya çıkan yeni kullanım değerleri, her ürünün başka bir boyutunu ortaya koymaktadır. Ürünün kimliği olan markalar, tüketim nesnesini putlaştırarak; nesneye toplumsal itibar kazanma ya da kaybetme misyonu yüklemektedir. 

Anahtar Kelimeler

Marka, Marka Bağımlılığı, Meta, Tüketim Toplumu

Kaynakça

• Akkaya, E. (1999). Marka imajı bileşenleri: Otomobil sektöründe bir uygulama. 4.Ulusal Pazarlama Kongresi, 18-20 Kasım, Hatay.
• Baudrillard, J. (2003). Simülakrlar ve simülasyon. O. Adanır (Çev.), Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Baudrillard, J. (2008). Tüketim toplumu. H .Deliceçaylı ve F. Keskin (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Baudrillard, J. (2009). Gösterge ekonomi politiği hakkında bir eleştiri. O. Adanır (Çev.), İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
• Bauman, Z. (1999). Çalışma, tüketicilik ve yeni yoksullar. Ü. Öktem (Çev.), İstanbul: Sarmal Yayınevi.
• Bauman, Z. (2006). Sosyolojik düşünmek. A. Yılmaz (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bauman, Z. (2007). Consuming life. Cambridge: PolityPress.
• Bauman, Z. (2012). Küreselleşme: Toplumsal sonuçları. A. Yılmaz (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bedbury, S. ve Fenichell, S. (2002). A new brand world: 8 principles for achieving brand leadership in the 21st century. New York: Viking Penguin Putnam.
• Bocock, R. (2009). Tüketim, İ. Kutluk (Çev.), Ankara: Dost Kitabevi.
• Campbell, C. (1987). The romantic ethic and the spirit of modern consumerism. Oxford: Basil Blackwell.
• Cangızbay, K. (1998). Sosyolojik praksis. Ankara: Öteki Yayınevi.
• Cop, R. ve Bekmezci, M. (2005). Marka ve bilinirliği yüksek markalı çamaşır deterjanı üzerine bir uygulama. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, (1), 66-69.
• Dobb, M. (2001). Kapitalizmin dünü ve bugünü. F.Kantur (Çev.), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Douglas, M. ve Isherwood, B. (1999). Tüketimin antropolojisi. E. A. Aytekin (Çev.), Ankara: Dost Kitabevi.
• Engels, F. (1999). Sosyalizmin ütopyadan bilime gelişmesi, İ. Yarkın ve M. A. İnci (Çev.), İstanbul: İnter Yayınları.
• Eröz, M. (2014). İktisat sosyolojisine başlangıç. İstanbul: Ötüken Yayınları.
• Evrensel, Ö. (2017). Metalaşma: Meta biçiminin gelişimi. Eğitim Bilim Toplum Dergisi, 15(58), 60-115.
• Frager, R. (1996). Yabancılaşma ve anomi, anlam ve cemaate karşı zihinsel sıkıntı ve potansiyel çözümlerdeki bazı temel sosyal unsurlara bakış. Habitat-II Kent Zirvesi, İ.B.B. Yayınları, 2, 47-56.
• Fromm, E. ( 1991). Kendini savunan insan. N. Arat (Çev.), İstanbul: Say Yayınları.
• Fustier, M. (1974). Tüketim psikolojisi. S. Gürbaşkan (Çev.), İstanbul: İstanbul Reklam Yayınları.
• Giddens, A. (2009). Kapitalizm ve modern sosyal teori. Ü. Tatlıcan (Çev.), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Güneri, B. (1998). Reklam aracılığıyla tüketici zihnine girilmesi. Pazarlama Dünyası Dergisi, 12(69), 43-46.
• Gürbüz, A. (2014). Üretim sistemleri ve meta fetişizm. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Hirschman, E. C. ve Holbrook, M. B. (1982). Hedonic consumption; Emerging concepts, methods and propositions. Journal of Marketing, 46(3), 92-101.
• Holbrook, M. B. (1996). Romanticism, introspection and the roots of experiential consumption: Morris the epicurean. R. W. Belk, N. Dholakia ve A. Venkadesh (Der.), Consumption and marketing, Macro Dimensions Cincinnati: South-Western College Pub.
• Illich, I. (1990). Tüketim köleliği. M. Karaşahan (Çev), İstanbul: Pınar Yayınları.
• Keller, K. L. (1993). Conceptualizing, measuring and managing customer-based brand equity. Journal of Marketing, 57(1), 1-22.
• Kıray, M. B. (2005). Tüketim normları üzerine karşılaştırmalı bir araştırma. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Kırdar, Y. (2012). Postmodern pazarlama ve tüketim kültürü. İstanbul: Moss Yayınları.
• Knox, S. ve Walker, D. (2001). Managing and measuring brand loyalty. Journal of Strategic Marketing, 9, 111-128.
• Kornberger, M. (2010). Brand society: How brands transform management and lifestyles. New York: Cambridge University Press.
• Kotler, P. (2000). Marketing management. Prentice Hall: Millenium Edition.
• Kotler, P. ve Armstrong, G. (2004). Principles of marketing. New Jersey: Prentice Hall International Inc.
• Mandel, E. ve Novack, G. (1975). Marksist yabancılaşma kuramı. O. Göçmen (Çev.), İstanbul: Yücel Yayınları.
• Marcuse, H. (1975). Tek boyutlu insan. A. Timuçin ve T. Tunçdoğan (Çev.), İstanbul: May Yayınları.
• Marka Antropolojisi. (2015). Bana markanı söyle sana kim olduğunu/olmak istediğini söyleyeyim. Erişim adresi: http://markaantropolojisi.blogspot.com/, (14 Şubat 2019).
• Marshall, G. (1996). Sosyoloji sözlüğü. O. Akınbay ve D. Kömürcü (Çev.), Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Marx, K. (2004). Kapital: Kapitalist üretimin eleştirel bir tahlili. A. Bilgi (Çev.), İstanbul: Sol Yayınları.
• Marx, K. (2008). Grundrisse: Ekonomi politiğin eleştirisi için ön çalışma. S. Nişanyan (Çev.), Birikim Yayınları.
• Marx, K. (2011). 1844 el yazmaları: ekonomik ve politik el yazmaları. K. Somer (Çev.), Ankara: Sol Yayınları.
• Maslow, A. H. (1943). A theory of human motivation. Psychological Review, 50(4), 370-396.
• Odabaşı, Y. (1999). Tüketim kültürü: Yetinen toplumun tüketen topluma dönüşümü, İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Palumba, F. ve Herbig, P. (2000). The multicultural context of brand loyalty. European Journal of Innovation Management, 3(3), 116-125.
• Pira, A., Kocabaş, F., ve Yeniçeri, M. (2005). Küresel pazarda marka yönetimi ve halkla ilişkiler, İstanbul: Dönence Basım ve Yayın.
• Prıde, W. ve Ferrell, O. C. (1997). Marketing consepts and strategies. Richard D. Irwin Inc.
• Ritzer, G. (2000). Büyüsü bozulmuş dünyayı büyülemek tüketim araçlarının devrimcileştirilmesi. Ş. S. Kaya (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Ritzer, G. (2011). Toplumun McDonaldlaştırılması: Çağdaş toplum yaşamının değişen karakteri üzerine bir inceleme. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Ritzer, G. ve Stepnisky, J. (2014). Sosyoloji kuramları, H. Hülür (Çev.), İstanbul: Deki Yayınları.
• Sayar, A. (1976). Veblen ve göstermelik tüketim. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Sennet, R. (2010). Kamusal insanın çöküşü. S. Durak ve A. Yılmaz (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Simmel, G. (2003). Modern kültürde çatışma. N. Kalaycı (Çev.), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Simmel, G. (2009). Bireysellik ve kültür. T. Birkan (Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
• Simmel, G. (2014). Paranın felsefesi, Y. Alogan ve Ö. D.Aydın (Çev.), İstanbul: İthaki Yayınları.
• TDK. (2019). Erişim adresi: http://tdk.gov.tr/İndex.Php?Option=Com_Gts&Arama=Gts&Guid=Tdk.Gts.5c73ffcdc9 e3b7.31031332, (8 Şubat 2019).
• Uztuğ, F. (2008). Markan kadar konuş (marka iletişimi stratejileri). İstanbul: Kapital Medya Hizmetleri.
• Ünal, M. (2007). Marka tescilinden doğan haklarla ilgili hukuki işlemler. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Veblen, T. (2005). Aylak sınıfın teorisi. Z. Gültekin ve C. Atay (Çev.), İstanbul: Babil Yayınları,
• Vikisözlük. (2019). Erişim adresi: https://tr.wiktionary.org/wiki/hazcılık, (22 Şubat 2019).
• Vraneševic, T. ve Stancec, R. (2003). The effect of the brand on perceived qality of food products. British Food Journal, 105(11), 811-825.
• Weber, M. (1905). 2010. The Protestant ethic and the spirit of capitalism.
• Yanıklar, C. (2006). Tüketimin sosyolojisi, İstanbul: Birey Yayıncılık.
• Zorlu, A. (2006). Üretim ve tüketim teorileri, Ankara: Global Yayınları.