Hamilelik Yöntemleri İçin Bir Bilgi Kaynağı: DISCERN ile Youtube Analizi

Yıl 2024, Cilt: 15 Sayı: 42, 502 - 514, 29.05.2024

Merve Kişi Selin Kalender Aslı Metin

https://doi.org/10.21076/vizyoner.1269818

Öz

YouTube dünya genelinde en yaygın kullanılan video platformudur. Bu platform, anne olmak isteyen kadınların hamile kalma yöntemleri ile ilgili bilgi arayışında da kolay erişilen bir kaynaktır. Bununla birlikte bu platformda yer alan videolardaki bilgilerin güvenilirliği toplum sağlığı açısından önemli bir konu olarak görülmektedir. Bu çalışmanın amacı YouTube’ta hamile kalma yöntemlerine dair bilgi arayışında olan bireylerin karşılaştıkları videoların kalitesini, popülerliğini ve güvenirliği ölçmektir. Çalışma kapsamında “hamilelik için” anahtar kelimesi ile YouTube’da arama yapılmıştır. Çeşitli filtreleme yöntemleri ile 44 video çalışmaya dâhil edilmiştir. Videoların kalitesi ve güvenilirliği DISCERN ölçeği ile değerlendirilmiştir. Videoların popülerliğinin değerlendirilmesi için ise VPI değeri hesaplanmıştır. Çalışma sonucunda video yükleyicilerinin büyük bir kısmının (%66) uzman olmayan kişiler olduğu belirlenmiştir. Uzmanlar tarafından yüklenen videoların güvenilirliğinin daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte çoğunlukla uzman olmayan kişilerin yüklediği videoların popülerliğinin daha yüksek olduğu saptanmıştır. Sonuç olarak bireyler için videoları yükleyen kişilerin niteliğinin önemsiz olduğu görülmüştür. Ancak hamilelik gibi özel konularda doğru ve güvenilir bilgiye erişim önemlidir. Bu kapsamda bu platformlara video yükleyenlerin uzmanlıklarının incelenmesi ve bilgi güvenilirliği düşük videoların denetlenmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

DISCERN, Hamilelik Yöntemleri, YouTube, VPI

An Information Source for Pregnancy Methods: Youtube Analysis with DISCERN

Öz

YouTube is the most widely used video platform worldwide. The platform is also an easy-to-access resource for women in search of information on methods of getting pregnant. The reliability of the videos on YouTube is an important issue in terms of public health. The study aims to measure the quality, popularity, and reliability of the videos encountered by individuals seeking information about the methods of pregnant on the YouTube. A search is made on YouTube with the keyword "for pregnancy". 44 videos by various filtering methods are included in the study. The quality and reliability of the videos are evaluated with the DISCERN scale. The VPI value is calculated to determine popularity of the videos. As a result of the study, it is determined that most of the video-uploaders (66%) are non-experts. The reliability of the videos uploaded by experts is higher. But the popularity of videos uploaded mostly by non-experts is higher. Consequently, the qualification of people that upload the videos is unimportant for individuals. Access to accurate and reliable information on special issues such as pregnancy is important. It is recommended to examine the expertise of those people who upload videos to these platforms, and to audit videos with low information reliability.

Anahtar Kelimeler

DISCERN, Pregnancy Methods, YouTube, VPI

Kaynakça

• Arklan, Ü., & Kartal, N. Z. (2018). Y kuşağının içeri̇k tüketi̇ci̇si̇ olarak YouTube kullanımı: Kullanım amaçları, kullanım düzeyleri̇ ve taki̇p edi̇len içeri̇kler üzeri̇ne bi̇r araştırma. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(2), 929-965.
• Aydın, A. F. (2020). Post-truth dönemde sosyal medyada dezenformasyon: Covid-19 (yeni koronavirüs) pandemi süreci. Asya Studies, 4(12), 76-90.
• Baran, S. J., & Davis, D. K. (2012). Mass communication theory foundations, ferment, and future (6th Ed.). Cengage Learning.
• Bert, F., Gualano, M. R., Brusaferro, S., De Vito, E., De Waure, C., La Torre, G., Manzoli, L. Messina, G., Todros, T., Torregrossa M. V., & Siliquini, R. (2013). Pregnancy e-health: a multicenter Italian cross-sectional study on Internet use and decision-making among pregnant women. Journal of Epidemiol Community Health, 67(12), 1013-1018.
• Bilişli, Y. (2019). Medya ve sağlık arasındaki sınırları keşfetmek: eleştirel medya sağlığı okuryazarlığı bağlamında sağlık haberleri. Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 5(2), 197–219.
• Burgess, J., & Green, J. (2009). The entrepreneurial vlogger: participatory culture beyond the professional-amateur divide, In P. Snickars & P. Vonderau (Ed.), The YouTube reader (p. 89–108). National Library of Sweden.
• Campbell, L., Y. Evans, M. Pumper, & Moreno, M. A. (2016). Social media use by physicians: a qualitative study of the new frontier of medicine. Medical Informatics and Decision Making, 16(91), 1–11.
• Ceci, L. (2023). YouTube app daily active users (DAU) worldwide 2018-2021. Retrieved December 30, 2022 from https://www.statista.com/statistics/1252638/YouTube-app-dau-worldwide/
• Charnock, D., Shepperd, S., Needham, G., & Gann, R. (1999). DISCERN: an instrument for judging the quality of written consumer health information on treatment choices. Journal of Epidemiology & Community Health, 53(2), 105-111.
• Cheng, X., Liu, J., & Dale, C. (2008). “Statistics and social network of YouTube videos”, 16th International Workshop on Quality of Service, (p. 229-238). IEEE Xplore. Enschede, Netherlands.
• Delli, K., Livas, C., Vissink, A., & Spijkervet, F. K. (2016). Is YouTube useful as a source of information for Sjögren's syndrome? Oral Diseases, 22(3), 196-201.
• Demirel, M., Tekin, A., Özbek, S., & Kaya, E. (2008). E-Sağlık kapsamında internet kullanıcılarının sağlık web sitelerini kullanma durumu üzerine bir araştırma. (Project No: 0016-NAP-07). Mehmet Akif Ersoy University Scientific Research Projects Commission.
• Desai, T., Shariff, A., Dhingra, V., Minhas, D., Eure, M., & Kats, M. (2013). Is content really king? An objective analysis of the public's response to medical videos on YouTube. PLOS one, 8(12), e82469.
• Elmacı, N. (1999). Aile Planlamasını engelleyen toplumsal ve kültürel faktörler: Diyarbakır gecekondu örnekleri. Kadın Araştırmaları Dergisi, 5, 55-62.
• Ferhatoglu, M. F., Kartal, A., Ekici, U., & Gurkan, A. (2019). Evaluation of the reliability, utility, and quality of the information in sleeve gastrectomy videos shared on open access video sharing platform YouTube. Obesity Surgery, 29(5), 1477-1484.
• Global Digital Report. (2022). Digital 2022: October Global Statshot Report. Retrieved December 22, 2022 from https://datareportal.com/reports/digital-2022-october-global-statshot
• Gokcen, H. B., & Gumussuyu, G. (2019). A quality analysis of disc herniation videos on YouTube. World Neurosurgery, 124, e799-e804.
• Google Trends. (2022). Hamilelik için. Retrieved December 22, 2022 from https://trends.google.com/trends/explore?date=today%205-y&geo=TR&q=hamilelik%20i%C3%A7in
• Greene, D. L., Appel, A. J., Reinert, S. E., & Palumbo, M. A. (2005). Lumbar disc herniation: evaluation of information on the internet. Spine, 30(7), 826-829
• Güllüdağ, V. (2013). Postmodern İdeoloji Çerçevesinde Kültürel İnşa Dinamikleri; YouTube Örneği [Unpublished Master’s Thesis]. Ege University.
• Hadımlı, A. P., Akyüz, M. D., & Nazan, T. (2018). Gebelerin interneti kullanma sıklıkları ve nedenleri. Life Sciences, 13(3), 32-43.
• Huberty J, Dinkel D, Beets, M.W., & Coleman, J. (2013). Describing the use of the internet for health, physical activity, and nutrition information in pregnant women. Maternal and Child Health Journal, 17(8), 1363–1372.
• İç, C. (2017). Video içerik üretimi sağlayan sosyal ağ sitelerinde video üretimi: YouTube Türkiye'de video üretimi içerik analizi [Master’s Thesis]. Kocaeli University.
• Kim, T. H., Lee, H. H., & Chung, S. H. (2014). The attitude of South Korean people regarding usage of the internet perinatal consultation. International Journal of Fertility and Sterility, 8(3), 299–302.
• Lagan, B. M., Sinclair, M., & Kernohan, W. G. (2011). What is the impact of the internet on decision‐making in pregnancy? A global study. Birth, 38(4), 336-345.
• Langford, A. & Loeb, S. (2019). Perceived patient-provider communication quality and sociodemographic factors associated with watching health-related videos on YouTube: a crosssectional analysis. Journal of Medical Internet Research, 21(5), e13512.
• Miller, E. A., & Pole, A. (2010). Diagnosis blog: checking up on health blogs in the blogosphere. American Journal of Public Health, 100(8), 1514-1519.
• Navaro, M., Vezzosi, L., Santagati, G., & Angelillo, I. F. (2018). Knowledge, attitudes, and practice regarding medication use in pregnant women in Southern Italy. PLoS One, 13(6), 1-14.
• Olkun, H. K., & Demirkaya, A. A. (2018). Evaluation of internet information about lingual orthodontics using DISCERN and JAMA tools. Turkish Journal of Orthodontics, 31(2), 50-54.
• Öztürk, G., Ünlü, N., Uzunkaya, E., & Karaçam, Z. (2020). Gebelerin bilgi kaynağı olarak internet ve sosyal medya kullanım durumları. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 4(3), 210-220.
• Pamukçu, M., & Duran, T. İ. (2021). Gut hastalığı hakkında bilgi kaynağı olarak YouTube: Kesitsel değerlendirme. Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri Dergisi, 41(4), 461-469.
• Szwajcer, E. M., Hiddink, G. J., Koelen, M. A., & Van Woerkum, C. M. J. (2005). Nutrition-related information-seeking behaviours before and throughout the course of pregnancy: consequences for nutrition communication. European Journal of Clinical Nutrition, 59(1), 57-65.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (7th Ed.). Pearson Education.
• Ten Have, P. (1991). Talk and Institution: A Reconsideration of the "Asymmetry" of Doctor-Patient Interaction. In D. Boden & Zimmerman. D. H. (Ed.), Talk and social structure (p.138-164). University of California Press.
• Timurturkan, M. (2013). Tıbbi söylem ve iktidar: medyada ‘diyet-zayıflık-sağlık’ ilişkisi etrafında bedenin denetimi. Mediterranean Journal of Humanities, 3(1), 237–52.
• Tosun, H., & Tosun, A. (2022). Kan Basıncı Ölçümü İçin Bir Bilgi Kaynağı: YouTube Analizi. Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi, 13(30), 28-35.
• Turner, B. S. (2011). Tıbbi güç ve toplumsal bilgi (2nd Ed.). (Ü. Tatlıcan Trans.), Sentez Yayıncılık.
• Üstgörül, S. (2022). İlk cinsel ilişki korkusu ve bekaret ile ilgili YouTube videolarının Discern aracıyla değerlendirilmesi. Sosyal Çalışma Dergisi, 6(1), 73-81.
• Weil, A. G., Bojanowski, M. W., Jamart, J., Gustin, T., & Lévêque, M. (2014). Evaluation of the quality of information on the Internet available to patients undergoing cervical spine surgery. World Neurosurgery, 82(1-2), e31-e39.
• WHO. (2023). Health for all: 75 years of improving public health. Retrieved January 10, 2023 from https://www.YouTube.com/@who
• Yaşar, Ö. C., Birol, N. Y., & Erensoy, İ. (2021). Kekemelik hakkında bilgi kaynağı olarak YouTube. Hacettepe University Faculty of Health Sciences Journal, 8(3), 637-654.
• Zincir, Ö. Ö., Bozkurt, A. P., & Gas, S. (2019). Potential patient education of YouTube videos related to wisdom tooth surgical removal. Journal of Craniofacial Surgery, 30(5), e481-e484.