A1 LEVEL COMMUNICATIVE MATERIAL DESIGN FOR ARABIC DIALECTS SPOKEN IN HATAY

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 1, 90 - 118, 30.06.2024

Mustafa Ağbaht , Mehmet Hakkı Suçin

Öz

Individual who want to use mother tongue more competently and to transfer this language to others in a systematic way, which has a unique importance in the transfer of culture and social memort, need materials in this language. In this study, it is aimed to meet the need for materials for the teaching of the sedentary Arabic dialects of Hatay, which have been transmitted only by oral culture and whose intergenerational transmission is extremely weakened today, but does not have a written language and material. While the material was being developed, the communicative method was preferred, which sees learners as "social actors", aims to make them active participants in socio-cultural sense and to use that language as a communication tool by producing it. The themes, content, etc. contained in the material are based on the Common European Framework of Reference for Languages (CEFR) and the principles of designing and preparing teaching materials are taken into account. In terms of being scientific studies and texts about the related dialect, document review was preferred among the research methods. It is thought that this study, which is a first prepared in recent years on the teaching of Arabic dialects, will contribute to those who want to learn this language to get to know various cultures in this geography, to transfer their own cultures, and will set an example for such studies.

Anahtar Kelimeler

The sedentary Arabic dialects of Hatay, Material design, the Common European Framework of Reference for Languages (CEFR), Language maintenance

HATAY’DA KONUŞULAN ARAP DİYALEKTLERİ İÇİN A1 DÜZEYİNDE İLETİŞİMSEL MATERYAL TASARIMI

Öz

Sosyokültürel mirasın aktarımında eşsiz önemi olan anadilini daha yetkin kullanmak ve bu dili başkalarına sistematik bir şekilde aktarmak isteyen birey, bu dilde materyallere ihtiyaç duyar. Bu çalışmada, sadece sözlü kültürle aktarılan ve nesiller arası aktarımı günümüzde son derece zayıflayan; ancak yazılı bir dili ve materyali bulunmayan Hatay yerleşik Arap diyalektlerinin (HAYAD) öğretimine yönelik materyal ihtiyacının giderilmesi amaçlanmıştır. Materyal geliştirilirken öğrenenleri birer “sosyal aktör” olarak gören, onların sosyokültürel anlamda aktif katılımcı olmalarını ve o dili üreterek bu anlamda iletişim aracı olarak kullanmalarını hedefleyen iletişimsel yöntem tercih edilmiştir. Bu bağlamda materyalde yer alan temaların, içeriklerin vb. seçiminde Avrupa Konseyi tarafından hazırlanan Diller için Avrupa Ortak Başvuru Metni (D-AOBM) esas alınmış ve öğretim materyali tasarlama ve hazırlama ilkeleri dikkate alınmıştır. İlgili diyalekte ilişkin bilimsel çalışmalar ve metinler olması yönüyle araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi tercih edilmiştir. Arap diyalektlerinin öğretimine ilişkin son yıllarda hazırlanmış bir ilk niteliğindeki bu çalışma, bu dili öğrenmek isteyenlerin bu coğrafyadaki çeşitli kültürleri tanımalarına, kendi kültürlerini aktarmalarına katkı sunacağı ve bu tarz çalışmalara örnek teşkil edeceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Hatay yerleşik Arap diyalekti, Materyal tasarımı, Diller için Avrupa Ortak Başvuru Metni (D-AOBM), Dil sürdürümü

Kaynakça

• Ağbaht, Ma. (2014). Hatay yerleşik Arap diyalektleri: Wals'e göre dil özellikleri. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Ağbaht, Ma. (2018). A Genre of Oral Poetry, the Fann, in the Alawi Community in the Hatay (Antioch) Province of Turkey. Özdemir, U., Hamelink, W., Greve, M. (Ed.), Diversity and contact among singer-poet traditions in Eastern Anatolia içinde s. 183-207. Baden: Ergon-Verlag.
• Ağbaht, Mus. (2022). Hatay yerleşik Arap diyalektlerinin öğretimine yönelik a1 düzeyi iletişimsel materyal tasarımı Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Aksan, D. (1975). Anadili. Türk Dili Dergisi. (31/285, s. 423-434).
• Alkan, C. (1992). Eğitim ortamlarının düzenlenmesi. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
• Arnold, W. (1998). Die Arabischen dialekte Antiochiens. Wiesbaden: Harrassowitz Verlag.
• Avrupa Konseyi. (2009). Diller için Avrupa ortak başvuru metni öğrenme-öğretme-değerlendirme. (MEB, Çev.) Ankara: MEB. http://www.dilbilimi.net/ab_diller_icin_ortak_avrupa_basvuru_metni_meb_tarafindan.pdf adresinden erişilmiştir. (Erişim tarihi: 24.06.2022).
• Avrupa Konseyi. (2021). Diller için Avrupa ortak başvuru metni öğrenme-öğretme-değerlendirme-tamamlayıcı cilt. (MEB, Çev.) Ankara: MEB. http://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2022_01/04144518_CEFR_TR.pdf adresinden erişilmiştir. (Erişim tarihi: 24.06.2022).
• Cengiz, A. K. (2006). Dil-Kültür açısından Hatay’da ikidillilik. Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
• Corbin, J. & Strauss, A. (2008). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory. Thousand Oaks: Sage.
• Council of Europe. (2001). Common european framework of reference for languages: learnıng, teachıng, assessment: COE (CEFR). Council of Europe. https://rm.coe.int/16802fc1bf adresinden erişilmiştir. (Erişim tarihi: 24.06.2022).
• Council of Europe. (2020). Common european framework of reference for languages: learnıng, teachıng, assessment - companion volume COE (CEFR). Council of Europe. https://rm.coe.int/common-european-framework-of-reference-for-languages-learning-teaching/16809ea0d4 adresinden erişilmiştir. (Erişim tarihi: 24.06.2022). Çıkar, M. ve Timurtaş, A. (2012). Mardin Yöresi Arapçasının temel özellikleri. Nüsha. 0(34), 103 - 118.
• Demirel, Ö. (2005). Avrupa Konseyi dil projesi ve Türkiye uygulaması. Millî Eğitim Üç Aylık Eğitim ve Sosyal Bilimler Dergisi. (33/167).
• Howard, J. ve Major, J. (2004). Guidelines for designing effective English language teaching materials. The TESOLANZ Journal. (12, s. 50–58).
• Jastrow, O. (2006). Arabic dialects in Turkey - towards a comparative typology, Türk Dilleri Araştırmaları, 16, 153-164.
• Kavcar, C. (1999). Edebiyat ve eğitim. Ankara: Engin Yayınevi.
• Kıran, Z. ve (Eziler) Kıran, A. (2013) Dilbilime giriş. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Millî Eğitim Bakanlığı, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. (t.y.). Geçmişten günümüze kurul kararları ve fihristleri. https://ttkb.meb.gov.tr/www/gecmisten-gunumuze-kurul-kararlari/icerik/152 adresinden erişilmiştir. (Erişim tarihi: 24.06.2022).
• Onay, Ö. (1998). Yabancı dil öğretiminde ders kitabı değerlendirmesi: Headway. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Özcan, M. (2012). Gazi Eğitim Fakültesi Arap Dili Eğitimi Anabilim Dalı hazırlık sınıfı için Avrupa ortak başvuru metnine uygun ve moodle eğitim yönetim sistemi destekli müfredat önerisi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Porzig, W. (1995). Dil denen mucize. Ankara: TDK Yayınları.
• Procházka, S. (2002). Die Arabischen dialekte der Çukurova (südtürkei). Wiesbaden: Harrassowitz Verlag.
• Saban, A. (2004). Öğrenme öğretme süreci. Ankara: Nobel Kitabevi.
• Smith-Kocamahhul, J. (2003). Language choice, code-switching and language shift in Antakya, Turkey. (Doctoral dissertation) University of Canterbury, New Zeland.
• Sönmez, V. (2007). Program geliştirmede öğretmen el kitabı. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Stowasser, K., Ani, M. ve Bergman, E. M. (2004). A Dictionary of Syrian Arabic: English-Arabic. Washington DC: Georgetown University Press.
• Suçin, M. H. (2015). Avrupa dilleri ortak çerçeve programı’na (CEFR) göre yabancılara yönelik A1-A2 düzeyinde Arapça müfredatı (Orijinal Adı: منهج اللغة العربية للناطقين بغيرها حسب الإطار المرجعي الأوروبي المشترك للغات على المستويين A1-A2). Âlam Al-Fikr Dergisi. (44/2, s. 223-256).
• Talay, S. vd. (2017). Šlomo surayt Süryanice tanıtım kursu (Turoyo). (E. Doğan ve S. Ö. Barhoma, Çev.). Berlin: Bar Habraeus Verlag.
• Turgut, M. F. (1977). Eğitimde ölçme ve değerlendirme metodları. Ankara: Nüve Matbaası.
• UNESCO, (2003). Language vitality and endangerment. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000183699 adresinden erişilmiştir. (Erişim tarihi: 24.06.2022).
• Wach, E. (2013). Learning about qualitative document analysis. Institute of Development Studies, IDS PRACTICE PAPER IN BRIEF. (13, s. 1-10). Brighton: IDS. https://opendocs.ids.ac.uk/opendocs/bitstream/handle/20.500.12413/2989/PP%20InBrief%2013%20QDA%20FINAL2.pdf?sequence=4 adresinden erişilmiştir. (Erişim tarihi: 24.06.2022).
• Yücel, H. Â. (1994). Türkiye’de orta öğretim. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.