Comparative Examination of Religious Education Course in Schools in Türkiye and Malaysia

Yıl 2024, , 322 - 348, 30.06.2024

Büşra Taşkan

https://doi.org/10.32955/neu.istem.2024.10.1.13

Öz

Education systems are structures that influence each other, and the education system of the Republic of Turkey has benefited from the educational experiences of different countries since its establishment. The interaction and comparison between countries' education systems have continued to accelerate with modernity and globalization. It is believed that analyzing the religious education experience of Malaysia, which has a multicultural/multireligious society structure due to its internal and external dynamics, will lay the groundwork for thinking about formal religious education in multiple dimensions. In order to analyze the dispositions concerning the teaching of religious education courses in schools of the two countries, it is necessary to examine the historical developments in the field of religious education of the countries. Considering the historical and cultural perspective is seen as an important point as it is impossible to think of the countries' perceptions of religion and religious education independently from the experiences they bring from the past and their cultural fabric. In this context, the education systems, religious education policies, and practices of the two countries have been scrutinized, taking into account the unique features of both countries' historical, cultural, and societal structures. From the early years of the Republic, Turkey has been influenced by the West in its modernization process and has adopted a secular educational philosophy. Religious education is included within compulsory courses and provides a broad perspective on world religions, including Islam. These courses are designed to promote inter-religious respect and tolerance among students. The Turkish education system has adopted an approach that supports pluralism, and in this context, religious education is designed to help students understand different cultural and religious structures. In Malaysia, however, since Islam is recognized as the official religion, religious education policies and practices focus on teaching Islamic values. The education system is organized to teach the basic principles and practices of Islam. Religious classes in Malaysia reflect the country's multicultural structure, and although they touch on religions other than Islam, they primarily focus on Islamic teachings. Furthermore, religious education in Malaysia is offered both as Islamic lessons and as optional moral education courses, teaching students religious values as well as universal moral principles. In Turkey, religious education is offered as a compulsory course, while in Malaysia, both Islamic lessons and moral education are optional. The article used qualitative data collection techniques. Official documents, academic articles, and textbooks have been reviewed in our study. The development and current situation of Religious Education courses in schools in Turkey and Malaysia have been briefly addressed, and the analysis has focused on the state of religious education. From this framework, based on the relevant literature, the structure, purpose, legal basis, types of schools (primary-secondary), curricula, and educational philosophy of religious education and teaching have been centered and a comparative analysis has been attempted. Based on the practice of the two countries, the direction of the relationship between religion and the state has been described from a historical perspective, aiming to reveal the situation of the countries' religious classes. Religious education programs, educational philosophy, educational laws, and formal education institutions in Malaysia and Turkey have been examined to create a general picture. The historical journey of the states plays a primary role in shaping their educational philosophies and systems. The theoretical and practical aspects of religious education classes in schools of the two countries are presented comparatively as a whole. Such international comparative educational studies provide important information about international education policies and religious education.

Anahtar Kelimeler

Turkey, Malaysia, Religious Education, Comparative Religious Education., Türkiye, Religious Education Course

Türkiye ve Malezya’daki Okullarda Din Eğitimi Dersinin Karşılaştırılmalı Olarak İncelenmesi

Öz

Eğitim sistemlerinin birbirini etkileyen yapılar olmasından hareketle Türkiye Cumhuriyeti eğitim sistemi de kuruluşundan bugüne farklı ülkelerin eğitim tecrübelerinden yararlanmıştır. Ülkelerin eğitim sistemleri arasındaki etkileşim ve karşılaştırma modernlik ve küreselleşme ile ivmesini arttırarak devam etmiştir. Kendi iç ve dış dinamikleri ile çok kültürlü/dinli bir toplum yapısına sahip olan Malezya’nın özellikle din eğitimi tecrübesinin analiz edilmesi örgün din eğitimi tartışmalarının çok yönlü düşünülmesine zemin hazırlayacağı düşünülmektedir. İki ülkenin eğitim sistemini ve okullardaki din eğitimi dersinin işlenişi konusundaki tasarruflarını analiz edebilmek için ülkelerin din eğitimi alanında tarihsel gelişimlerinin irdelenmesi gerekmektedir. Ülkelerin din ve din eğitimi algılarını, geçmişten getirdikleri tecrübelerden ve kültürel dokudan bağımsız bir yapıda düşünmenin mümkün olmamasından hareketle tarihsel, kültürel perspektif göz önünde bulundurulması gereken önemli nokta olarak görülmektedir. Bu bağlamda iki ülkenin eğitim sistemleri, din eğitimi politikaları ve bu alandaki uygulamaları mercek altına alırken, her iki ülkenin de tarihî, kültürel ve toplumsal yapılarındaki benzersiz özellikleri göz önünde bulundurulmuştur. Türkiye, Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren modernleşme sürecinde Batı’dan etkilenmiş, laik bir eğitim anlayışını benimsemiştir. Din eğitimi, zorunlu dersler kapsamında işlenmekte olup, İslam başta olmak üzere dünya dinleri hakkında geniş bir perspektiften bilgi sağlar. Bu dersler, öğrencilere dinler arası saygı ve hoşgörüyü teşvik edecek şekilde tasarlanmıştır. Türkiye'deki eğitim sistemi, çoğulculuğu destekleyen bir yaklaşımı benimsemiş ve bu çerçevede, din eğitimi öğrencilerin farklı kültürel ve dini yapıları anlamalarına yardımcı olacak şekilde kurgulanmıştır. Din eğitimi, geniş bir perspektifle ele alınarak İslam başta olmak üzere dünya dinleri hakkında bilgiler verilmektedir. Malezya’da ise, İslam resmi din olarak kabul edildiğinden, din eğitimi politikaları ve uygulamaları İslami değerlerin öğretilmesi üzerine yoğunlaşmıştır. Eğitim sistemi, İslam'ın temel prensiplerini ve uygulamalarını öğretmeye yönelik olarak düzenlenmiştir. Din dersleri, Malezya'nın çok kültürlü yapısını yansıtarak, İslam dışındaki dinlere de değinse de, esas olarak İslami öğretiler üzerinde durulmaktadır. Ayrıca, din eğitimi Malezya'da hem İslam dersleri hem de ahlak eğitimi olarak seçmeli dersler kapsamında sunulmakta, öğrencilere dini değerlerin yanı sıra evrensel ahlaki prensipler de öğretilmektedir. Türkiye'de din eğitimi, öğrencilere farklı dinler arası saygı ve anlayışı teşvik eden mezhepler üstü bir yaklaşımla sunulurken, Malezya'da ise daha çok İslam'ın öğretileri üzerinde durulmaktadır. Türkiye, din eğitimini zorunlu ders olarak sunarken, Malezya'da ise hem İslam dersleri hem de ahlak eğitimi seçmeli olarak yer almaktadır. Makalede nitel veri toplama tekniği kullanılmıştır. Çalışmamızda resmi belgeler, akademik makaleler ve ders kitapları incelenmiştir. Türkiye ve Malezya’daki okullardaki Din Eğitimi dersinin gelişimi ve mevcut durumu öz bir biçimde ele alınmış ve din eğitimi durumlarının analiz edilmesine odaklanılmıştır. Bu çerçevede ilgili literatürden hareketle din eğitimi ve öğretiminin yapısı, amacı, yasal dayanakları, okul türleri(ilköğretim-ortaöğretim), öğretim programları ve eğitim felsefesi merkeze alınarak genel hatlarıyla karşılaştırılmalı bir analiz sunulmaya çalışılmıştır. İki ülke pratiğinden hareketle din devlet ilişkilerinin yönünü tarihsel bir bakış açısıyla betimleyerek ülkelerin din dersi durumlarını ortaya koymak amaçlanmıştır. Malezya ve Türkiye’deki din eğitimi programları, eğitimi felsefesi, eğitim yasaları, örgün eğitim kurumları incelenerek genel bir tablo oluşturulmuştur. Devletlerin kendi tarihsel serüveni, eğitim felsefelerinin ve sistemlerinin şekillenmesinde öncelikli rol oynamaktadır. İki ülkenin okullarda din eğitimi derslerinin değişim ve dönüşümleri bağlamında teorik ve pratik yönleri bir bütün halinde karşılaştırmalı olarak sunulmaktadır. Bu tür ülkelerarası karşılaştırmalı eğitim çalışmaları, uluslararası eğitim politikaları ve din eğitimi hakkında önemli bilgiler sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Malezya, Din Eğitimi, Karşılaştırmalı Din Eğitimi, Din Eğitimi Dersi

Kaynakça

• Aşlamacı, İbrahim. Din Eğitimi Politika ve Uygulamalarında Ak Parti’nin 15 Yılı. ed. İsmail Çağlar ve Ali Aslan. İstanbul: SETA Yayınları, 2017.
• Ayhan, Halis. Türkiye’de Din Eğitimi. İstanbul: Dem yayınları, 2004.
• Bahçekapılı, Mehmet. Yeni Eğitim Sisteminde Seçmeli Din Dersleri İmkânlar, Fırsatlar, Aktörler, Sorunlar ve Çözüm Önerileri. İstanbul: İlim Kültür Eğitim Derneği, 2013.
• Bahçekapılı, Mehmet. Yeni Eğitim Sisteminde Seçmeli Din Dersleri. İstanbul: YEKDER, 2013.
• Balakrishnan, Vishalache. ‘‘Malezya'da Eğitimde Dönüşüm: Ahlak Eğitimi Müfredatına Bir Bakış’’. Okul Eğitim Teknolojileri Dergisi 6/2 (2010), 14-19.
• Brown, Graham. “Making Ethnic Citizens: The Politics and Practice of Education in Malaysia”. International Journal of Educational Development 27/3 (2007), 318-330.
• Çapçıoğlu, Fatma. Din Öğretiminde Yeni Yaklaşımlar Çerçevesinde İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programlarının İncelenmesi. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2016, 40-60.
• Doğan, Recai. “1980’e Kadar Türkiye’de Din Öğretimi Program Anlayışları (1924-1980)”. Din Öğretiminde Yeni Yöntem Arayışları: Uluslararası Sempozyum Bildiri ve Tartışmalar. 619-620. Ankara: MEB, 2003.
• Gill, Saran Kaur. “Shift in Language Policy in Malaysia: Unravelling Reasons for Change, Conflict and Compromise in Mother-tongue Education”. AILA İncelemesi 20/1 (Aralık, 2007), 106-122.
• Hashim, Rosnani. Educational Dualism in Malaysia: Implications for Theory and Practice. Petaling Jaya: The Other Press, 2011.
• Hendek, Abdurrahman, et al. “Malezya ve Türkiye’de Devlet Üniversitelerinde Yüksek Din Öğretimi: Karşılaştırmalı Bir Çalışma”. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi 26/3 (December 2022), 987-1002.
• Hendek, Abdurrahman. ‘‘Anayasa Mahkemesi’nin Hüseyin El ve Nazlı Şirin El Kararı Üzerine Bir İnceleme’’. Talim 6/2 (Kasım 2022), 91-96.
• Isyraqi Bin Jamil, Asyraf. ‘‘Country Report: Religious Education in Malaysia’’. British Journal of Religious Education 44/2 (Ocak 2022), 201-202.
• Kayadibi, Saim. ‘’Dini ve Kültürel Çoğulculukta Varoluş Mücadelesine Bir Bakış: Malezya Tecrübesi’’. Malezya Tecrübesi Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi 5/3 (Eylül 206), 122.
• Keskiner, Emine. “Bir İnsan Hakları Meselesi Olarak Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersleri”. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 38 (Mart 2014): 22-24.
• Koç, Ahmet. ‘’Proje Kapsamında Olan ve Olmayan AİHL’lerin Etkili Okul Özelliklerinin Karşılaştırmalı İncelenmesi’’. EKEV Akademi Dergisi 80 (2019), 1-20.
• Korkut, Mine. Post Kolonyal Toplumlarda Birlikte Yaşama Kültürü: Malezya’da Farklılıkların Varoluş Tecrübesi. Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyoloji Anabilim Dali, Doktora Tezi, 2020.
• Max, Montesino. ‘’Multi-ethnicity in the Malaysian Workplace: The Net Balance of 35 Years of Affirmative Policies as Observed by a Foreign Visitor’’. Work Paper Non-Journal 2/1 (Şubat, 2007), 1-15.
• Muhamad Ramli, Yusri- Tengku Ghani Tengku Jusoh. “Najib Razak’s 1Malaysia and Charter of Medina’s One Ummah: Comparative Perspective”. International Journal of Business and Social Science 3/2 (Special Issue – January 2012), 90-95.
• Nurzuliana Rashed, Zetty. – Tamuri, Ab.Halim. – Pisol, Mohd Izzudin. – Ilias, Mohd Faeez. – Ihwani, Siti Suhaila. “Peranan Al-Quran Sebagaı Sumber Ilmu Pengetahuan Dan Hubungannya Dengan Saıns”. O-JIE: Online Journal of Islamic Education 6/2 (2018), 27–41.
• Okumuş, Ejder. Klasik Dönem Osmanlı Devleti’nde Din-Devlet İlişkisi. Ankara: Lotus Yayınevi, 2005.
• Öcal, Mustafa. Osmanlı’dan Günümüze Türkiye’de Din Eğitimi. İstanbul: Düşünce Kitabevi Yayınları, 2011.
• Özay, Mehmet. “Malezya’da Din-Devlet İlişkisine Kısa Bir Bakış: Dr. Mahathir Mohamad Dönemi İslamlaştırma Politikaları ve Yansımaları”. Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi 2/1 (March 2013), 115.
• Polatcan, Mahmut.- Polatcan, Ahmet. “Malezya Eğitim Sistemi: Amaç Yapı ve Süreç Açısından Türkiye ile Karşılaştırılması”. Route Educational and Social Science Journal 2/2(2015), 725-738.
• Rudner, Martin. “Education, Development and Change in Malaysia”. South East Asian Studies 15/1 (1977), 23-62.
• Sharifah Zaleha, Syed Hassan. - Sven Cederroth. Managing Marital Disputes in Malaysia: Islamic Mediators and Conflict Resolution in the Syariah Courts. Surrey: Routledge Curzon, 1997.
• Tetik, Hayati. ‘’İlköğretim Din Kültürü Ve Ahlak Bilgisi Dersi 2010-2018 Öğretim Programı Ünite Ve Kazanımları Üzerine Bir Değerlendirme’’. Universal Journal of Theology, 3(1) (Mart, 2018), 83-85.
• Thoma, Tommy. “Freedom of Religion and Registration of Religious Groups”. The Journal of the Malaysian Bar 3/2 (2004), 15.
• Uygun, Oktay. Türkiye’de Demokrasi ve İnsan Hakları. Ankara: TODAİE Yayıncılık, 1996.
• Zengin, Mahmut. “Türkiye'de Cumhuriyet Dönemi Eğitim Politikalarının Din Dersi Öğretim Programlarına Etkileri”. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 19/36 (Aralık 2017), 131-133.