Genelde Eğitim Özelde Din Eğitimi Verilirken Gelişim Dönemi Özelliklerinin Önemi

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 1, 65 - 80, 01.06.2018

Zenal Sözgün

Öz

Gelişim, bireyin fiziksel, duyuşsal, zihinsel, sosyal, sanatsal ve ruhsal yönden

öğrenme, yaşantı ve olgunlaşma sonucunda bireylerde görülen düzenli

ve sürekli değişiklikler olarak tanımlanabilir. Çocuğun gelişim özelliklerinin

bilinmesi önemlidir ve bunu birçok açıdan incelemek gerekir. Sıralanan

tüm gelişim ve değişimler bir bütünlük içinde birbirlerini etkilemektedir.

Her gelişim döneminin kendine özgü bir niteliği vardır. Okullarda çocuklara

etkili öğrenme ortamları yaratmak onların gelişim düzeylerine ve

niteliklerine uygun teknik ve metodlarla mümkün olur. Gelişim, öğrenme

ve öğretme birbiriyle iç içe ve birbirini tamamlayan süreçlerdir. Bu nedenle,

başta aileler ve eğitmenler, davranışlarını ve kişiliklerini geliştirmeye,

değiştirme çalıştıkları çocukların gelişim dönemlerinin çok iyi tanımaları

gerekmektedir. Buradan hareketle çocukların, genelde eğitimine özelde

ise din eğitimine özen gösterilirken, eğitimle ilgili bütün ilim dallarının

takip edilerek eğitim yapmak son derece önemlidir. Çünkü onların sahip

oldukları gelişim özelliklerini bilmek, vermek istediğimiz eğitimin amacına

ulaşmasına yardımcı olacaktır. Çocuğun gelişim özelliklerini bilinmeden

verilecek eğitim çoğu zaman “akan suya boşa kürek çekmek gibidir. Nasıl

ki bir hekim ilk önce hastalığı teşhis edip sonra tedavi yoluna gidiyorsa bir

eğitimci de ayni şekilde, eğitimde istenilen hedefe doğru adımlar atabilmesi

için çocuğun gelişim özelliklerini dikkate alıp ona göre eğitim vermesi

gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Gelişim Dönemleri, Eğitmen, Aile, Din eğitimi, Kritik evre

THE IMPORTANCE OF THE PERIOD OF DEVELOPMENT FOR GENERAL AND RELIGIOUS EDUCATION

Öz

It can be defined as regular and continuous changes seen in individuals as

a result of learning, life and maturation of physical, affective, mental, social,

artistic and spiritual direction of the individual. It is important to know

the developmental characteristics of the child and we need to examine it

in many ways. All the developments and changes are influenced by one another.

Each developmental period has its own character. Creating effective

learning environments for children in schools is made possible by their

application in accordance with their development levels and qualifications.

Development, learning and teaching are interrelated and complementary

processes. For this reason, those who engage in educational work need to

recognize the students they are trying to change their behavior and improve

their personality. Development, learning and teaching are interrelated

and complementary processes. For this reason, those who engage in

educational work need to recognize the students they are trying to change

their behavior and improve their personality. This is possible by knowing

the development periods. From here it is very important to educate children

by following all the branches of education related to education, while

paying special attention to religious education. Because knowing their developmental

characteristics will help to achieve the aim of the education

we want to give. The training to be given without knowing the developmental

characteristics of the child is often like “paddling a running water”.

Just as a physician first diagnoses the disease and then goes on to the treatment

path, an educator needs to take into account the child’s developmental

characteristics and train accordingly so that he can take steps towards

the desired goal in education.

Anahtar Kelimeler

Developmental stages, Instructor, Family, Religious education, Critical stage

Kaynakça

• AY, Mehmet Emin. Çocuklarımıza Allah’ı Nasıl Anlatalım, Timaş Yayınları, İ􀇚stanbul- 1993.
• AKYÜZ, Hüseyin. Eğitim Sosyolojisinin Temel Kavram ve Alanları Üzerine Bir Araştırma. Ankara: MEB. Yayınları,1991.
• AKERS, R. L., Kron, M. D., Laza, L. ve Radosevich, M. “Social Learning and Deviant Behavior: A Specific Test of a General Theory”. American Sociological Review, Vol. 44,1979.
• ALDER, H. Beyin Eğitimi. Çev. Yasemin Tokatlı. İ􀇚stanbul, Varlık Yayınları,2005. ATLI, Abdullah . ‘’Gelişim Psikolojisi’’, DMY Felsefe, Kaynak:http://www.dmy. info/gelisim- psikolojisi.
• AYDIN, M.Z. Ailede Din Eğitimi. Din Eğitimi, Ed. Recai Doğan ve Remziye Ege. Ankara: Grafiker Yayınları, 2012.
• BUDAK, Selçuk. Psikoloji Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları,2009.
• BAYMUR, Feriha. Genel Psikoloji, İ􀇚nkılâp Kitabevi, İstanbul-1990.
• BACANLI, Hasan. Gelişim ve Öğrenme, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.9. Baskı, 2004.
• BAHADIR, Abdülkerim. Ergenlik Döneminde Dini Şüphe ve Tereddütler U.Ü.S. B.E., Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi, Bursa-1994.
• BAHADIR, Abdülkerim. Ergenlik Döneminde Dini Şüphe ve Tereddütler, (Der. Hayati Hökelekli), Ankara Okulu Yayınları, Ankara-2002.
• BİLGİN, Beyza. Okul Öncesi Çağ Çocuğunda Din Duygusu, Okul Ö􀇆 ncesi Eğitimi Dergisi, Ankara, 1985.
• CİHANDİDE, Z. Nezahat. Okul Öncesi Din ve Ahlâk Eğitimi, 2. Baskı, İ􀇚stanbul: Dem Yayınları,2014.
• CLARK, E.H. Ergenlik ve Gençlik Çağında Din, Eğitim Hareketleri Dergisi, Cilt: 22,1976.
• CÜ􀇆CELOĞLU, Doğan. İnsan ve Davranışı, Remzi Kitabevi, İstanbul-2004.
• DAM, Hasan. Çocukluk Dönemi Din Eğitimi, Gelişimsel Basamaklara Göre Din Eğitimi, 6. Baskı, Ankara: Nobel Yayıncılık, 2015.
• ERDEN, Münire; AKMAN, Yasemin. Eğitim Psikolojisi, Gelişim-Öğrenme Öğretme Ankara: Arkadaş Yayınevi, 7.Baskı, 1998.
• ERDEN, Akman. Gelişim ve Öğrenme, Ankara: Arkadaş Yayınevi. 20. Baskı, 2012.
• GRUBER, A. Ergenlik Çağı Gençlerinde Dinî Gelişme, Çev. H. Hökelekli, Hareket Dergisi, Ankara-1979.
• GÜNDÜZ, Turgay. Etkili Din Öğretiminde Geliştirilmiş 3. Baskı İstanbul,2010.
• HERR, Vincent V., 14-18 Yaş Döneminde Dini Çatışma”, (çev. M. Doğan Karacoşkun), Dîni ve Sosyal Psikoloji Yazıları, Din ve Bilim Yay., Samsun-2006.
• HÖKELEKLİ, Hayati. Ergenlik Döneminde Dinî Şüpheler”, M.E.B. Din Öğretimi Dergisi,Ankara-1988.
• HÖKELEKLİ, Hayati. Din Psikolojisi, T.D.V. Yay., Ankara,2001.
• İBN, Haldun. Mukaddime. Beyrut: Daru’l-Erkam,2001.
• KULAKSIZOĞLU, Adnan. Ergenlik Psikolojisi, Remzi Kitabevi, 6. Baskı, İ􀇚stanbul- 2004.
• KULA, Naci. Kimlik ve Din; Ergenler Üzerine Bir Araştırma, Ayışığı Kitapları, İstanbul-2001.
• KANAD, Fikret. Pedagoji Tarihi-I, MEB, İstanbul-1963.
• KUŞAT, Ali. The Concept of God among Adolescents in Relation to Self Esteem, Family Background, School Differences and Social Environment. University of Birmingham-1995.
• KONUK, Yurdagül. Okul Öncesi Çocuklarda Dinî Duygunun Gelişimi ve Eğitimi. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları,1994.
• KAYA, Zeynep. Türk Toplumunda İnanç Gelişimi ve Din Eğitimi, Dem Yayınları İstanbul-2015
• MEHMEDOĞLU, Yurdagül. Bir Eğitim Sorunu Olarak Dini Duygu ve Düşüncenin Gelişimi. Ensar Neşriyat, İ􀇚stanbul-1998.
• OĞUZKAN, Şükran, Ö􀇆 zgür Demiral, Gülseren Tür. Okulöncesinde Yaraha Çocuk Etkinlikleri, Yapa Yayıncılık, İ􀇚stanbul-1999.
• ÖCAL, Mustafa. Din Eğitimi ve Öğretiminde Metodlar, T.D.V. Yayınları, Ankara- 2007.
• ÖCAL, Mustafa. Okul öncesi ve İ􀇚lköğretim Çağı Çocuklarının Allah Tasavvurları Üzerine Bir Araştırma, T.C. Uludağ Ü􀇆 niversitesi İ􀇚lâhiyat Fakültesi, Cilt: 13, Sayı: 2, 2004.
• ÖNDER, Mustafa.“Sevgi, Din Dili ve Hikâyelerin Çocukların Din Eğitimindeki Yeri ve Önemi”, The Journal of Academic Social Science Studies, s. 6/3, s.1285-1298,2013.
• ÖZBAYDAR, Belma. Din Ve Tanrı İnancının Gelişmesi Üzerine Bir Araştırma, İstanbul, Baha Matbaası, 1970.
• ÖZTÜRK, Mualla. Din Eğitimi ve Çocuk Ruh Sağlığı”, Türkiye I. Din Eğitimi Semineri, Gelişim Matbaası, Ankara-1981.
• PEKER, Hüseyin. Din Psikolojisi, Çamlıca Yayınları, İstanbul, 2008.
• PIGHIN, Gerda. Çocuklara Değer Aktarımı. Çev. Ali Y.Gök. İzmir: İlya Yayınları, 2005.
• SELÇUK, Mualla. Çocuğun Eğitiminde Dinî Motifler, 5.Baskı Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları,2012.
• SELÇUK, Mualla. Çocuk Eğitiminde Dini Motifler (Okul Öncesi Çağ)”, M.E.B. Din Öğretimi Dergisi, Ankara.1991.
• ŞİMŞEK, Eyüp. Çocukluk Dönemi Dini Gelişim Özellikleri ve Din Eğitimi, Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi IV, 2004.
• SPRANGER, Eduard. Psychologie des Jugendalters, 26. Auflage, Heidelberg, 1960.
• SUSMAN EJ, Rogol A. Puberty and Psychological Development. In: “Handbook of Adolescent Psychology”. (eds) Lerner RM, Steinberg L. 2th ed. Hoboken, New Jersey. John Wiley&Sons, Inc.15-44,2004.