Karadeniz’i Diğer Denizlere Bağlayan İçsuyollarında Seyir ve Azak Denizi'ne Erişimin Engellenmesi

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 2, 149 - 188, 31.08.2022

Ali Başaran

Öz

Karadeniz yarı kapalı bir deniz olarak kabul edilir. Karadeniz’in kapalılık halini içsuyollarından diğer denizlere erişim bir nebze olsun azaltmaktadır. İçsuyollarından Hazar Denizi’ne, Beyaz Deniz’e, Baltık Denizi’ne, Kuzey Denizi’ne erişmek mümkündür. Rusya Federasyonu Kırım’ı işgal ve ilhak ettikten sonra Kerç Boğazı, Azak Denizi, Don-Volga Kanalı güzergahını büyük ölçüde kapatmıştır. Araştırmanın amacı içsuyollarının Karadeniz bölgesinin barış, güvelik ve refahına etkisini belirlemektir. Tuna-Main-Ren ve Don-Volga Kanalı önemli içsuyollarındandır. İki içsuyolu boyunca barış ve refah farkının nedenini belirlemek önemlidir. Araştırmanın verileri haritalardan, andlaşmalardan, fotoğraflardan, videolardan, istatistiklerden, haberlerden ve dava dosyalarından toplanmıştır. Erişilen tüm verilerin geçerliği ve güvenirliği tarafsız değerlendirilmiştir, iki uzman araştırmacının tavsiye ve eleştirileri dikkate alınmıştır. Yakın tarihli bazı istatistikler yayınlanmadığından araştırmaya dahil edilememiştir. Çalışma 2021 yılı sonunda tamamlandığından Rusya Federasyonu’nun Ukrayna’yı işgalinin içsuyollarına erişime tesiri araştırmanın kapsamı dışındadır. İçsuyolları nakliyesi, karayolları nakliyesi, demiryolları nakliyesi, denizyolları nakliyesi arasında etkileşim olduğu görülmüştür. Nakliye yollarının açıklığı ya da kapalılığı barışın ve refahın ya da savaşın ve sefaletin önemli bir göstergesidir. Rusya Federasyonu Kırım’ı işgal ve ilhak ettikten sonra Azak Denizi ve Don-Volga Kanalı’nı Ukrayna ve Hazar Denizi ülkelerine kapatmıştır. İşgal ve ilhak Azak Denizi ve Don-Volga Kanalı’nda nakliyeyi aksatmıştır. Nakliyenin aksaması Don-Volga Kanalı boyunca ve Karadeniz’de barış ve refahı ciddi olarak etkilemiştir.

Anahtar Kelimeler

İçsuyolları, Karadeniz, Azak Denizi, Don-Volga Kanalı, Tuna-MainRen Kanalı

Navigation in Inland Waterways that Connect Black Sea to the Other Seas, and Obstruction of Access to the Azov Sea

Öz

The Black Sea is considered a semi-closed sea. Access to other seas from inland waterways reduces the closure of the Black Sea somewhat. It is possible to access the Caspian Sea, the White Sea, the Baltic Sea and the North Sea from inland waterways. After invading and annexing the Russian Federation Crimea, the Kerch Strait, Azov Sea, Don-Volga Channel largely closed the route. The purpose of the research is to determine the influence of inland waterways on the peace, security, and welfare of the Black Sea region. The Tuna-Main-Ren Canal and the Don-Volga Canal are important inland waterways. It is important to identify the causes of the discrepancy in achieving peace and prosperity along the two inland waterways. Data of the research has been collected from maps, agreements, photos, video records, statistics, news, cases. Validity and reliability of all reached data has been neutrally evaluated, the criticism and recommendations of two expert researchers has been taken into consideration. Since some recent statistics were not published, they could not be included in the research. Since the study was completed at the end of 2021, the influence of the Russian Federation’s invasion of Ukraine on access to the inland waterways is beyond the scope of the research. It has been observed that there is an interaction between the inland waterways transport, the highways transport, railways transport and sea transport. The openness or closure of transport routes is an important indicator for peace and welfare or war and poverty. Russian Federation has invaded and annexed Crimea and subsequently it partly has blocked Azov Sea and the Don-Volga Canal to Ukraine and Caspian Sea countries. The invasion and the annexation disrupted transportations in Azov Sea and Don-Volga Canal. As a result, these events seriously affected peace and welfare along Don-Volga Canal and in the Black Sea region.

Anahtar Kelimeler

Inland waterways, Black Sea, Azov Sea, Don-Volga Canal, Tuna-Main-Ren Canal, Tuna-Main-Ren Canal

Kaynakça

• Arat, Ender, “Tuna Nehri’nde Seyrüsefer ve Türkiye”, Uluslararası Ekonomik Sorunlar Dergisi, S: 6, 2002.
• Atay, Niyazi G, “Azak-Kerç Su Alanı’nın Ekonomik Değeri”, Ekoavrasya, S: 19, 2012, s. 26–28.
• Barthold, V. V, Orta Asya Türk Tarihi Hakkında Dersler, ed. Kâzım Yaşar Kopraman ve İsmail Aka, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 2019.
• Başar, Ersan-Sercan Erol-Hatice Yılmaz, “Karadeniz Limanlarında Ro-Ro Taşımacılığı ve Gelişimi” Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, C: 5, S: 12, 2015, s. 71–82.
• Başaran, Ali, “Annexation of Crimea by Russian Federation, United States and European Union’s Economic Sanctions Against Russian Federation, 2014-2018,” Asya Studies, C: 4, S: 11, 2020, s. 91–106.
• ———, “Dış Siyasi, İktisadi İlişkiler Etkileşimi Çerçevesinde Yeltsin Dönemi Rusya-Türkiye İlişkileri.” Ankara: Ankara Üniversitesi SBE Yayınlanmamış Doktora Tezi, 2013.
• ———, “Türkiye-Rusya Federasyonu İlişkilerinde Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı, Karadeniz ve Karadeniz Ülkeleri.” 100. Yılında Türkiye Rusya İlişkileri ve Karadeniz (Moskova Antlaşması’ndan Günümüze), Ed. Mehmet Okur-Yüksel Küçüker-Ahmet Nazif Ünalmış, 197–236. Akçağ Yayınları, Ankara, 2021.
• Çamyamaç, Anıl, “Uluslararası Hukukta Köprüler: Sınırlar ve Diğer Hususlar”, Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, C: 7, S. 1, 2017, s. 233–310.
• Dalyan, Dolunay Özbek, “Birleşmiş Milletler Uluslararası Su Yollarının Ulaşım Dışı Kullanımı Hukukuna İlişkin Sözleşme”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C: 55, S. 4, 2011, s. 363–80.
• Demirci, Mehmet Cem, “Rusya’nın Kerç Boğazı ve Azak Denizi’nden Sonra Hedefi Karadeniz -Görüş.” https://tr.euronews.com/2018/12/01/rusya-ukrayna-gerginliginde-yeni-cephe-kerc-bogaz-ve-azak-denizi. Erişim: 2 Kasım 2021.
• Gorbun, Olesıa, “The Status of The Kerch Strait”, Mykolas Romeis University, Tez, 2018.
• İnaç, Hüsamettin-Betül Yazıcı, “Uluslararası Hukuk Açısından Korfu Boğazı Davası ve Sonuçları”, Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, S. 70, 2019, s. 148–65.
• İnalcık, Halil, “Osmanlı-Rus Rekabetinin Menşei ve Don-Volga Kanalı Teşebbüsü (1569)”, Belleten, C: 12, S: 46, 1948, s. 349–402.
• Keleş, Erdoğan, “Sultan Abdülmecid Döneminde (1839-1861) Tuna-Karadeniz Arasında Kanal Açma Teşebbüsü”, Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, C: 16, S: 25, 2018, s. 167–207.
• Komisyon, “Dokuzuncu Kalkınma Planı Denizyolu Ulaşımı Özel İhtisas Komisyonu Raporu.” Ankara, 2007.
• Kuyucuklu, Nazif, “Tuna Suyolu ve ‘Tuna Komisyonu’”, İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, S. 8, 1994, s. 51–60.
• Özdal, Habibe, “Rus Dış Politikasında Ukrayna (1991-2014).” Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı, 2015.
• Öztürk, İzzet, Ebru Dülekgürgen, Mustafa Evren Erşahin, Marmara Denizi’nin Ekolojisi: Deniz Salyası Oluşumu, Etkileşimleri ve Çözüm Önerileri, Ed. İzzet Öztürk ve Muzaffer Şeker, Türkiye Bilimler Akademisi, Ankara, 2021, s. 11–47.
• Pazarcı, Hüseyin, Uluslararası Hukuk, Turhan Kitabevi, Ankara, 2003.
• Pulkowski, Dirk, PCA Case No. 2017-06 Permanent Court of Arbitration Peace Palace, The Hague The Netherlands Between Ukraine and The Russian Federation (2017).
• Rieu-Clarke, Alistair- Ruby Moynihan-Bjorn-Oliver Magsig, UN Watercourses Convention User’s Guide, IHP-HELP Centre for Water Law, Policy and Science | Dundee, UK, 2012.
• Sağlam, Mühdan, “Kırım: Yeni Restleşme ve Çevrelemenin Merkezi.” 30 Haziran 2021, https://www.gazeteduvar.com.tr/kirim-yeni-restlesme-ve-cevrelemenin-merkezi-makale-1527030, Erişim: 12 Nisan 2022.
• Selçuk, Çolakoğlu. “Uluslararası Hukukta Hazar’ın Statüsü Sorunu.” Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, C: 53, S: 1, 1998, s. 107–22.
• Skarıdov, Alexander, “International Legal Aspects of Navigation in Kerchensky Strait.” In The Proceedings of the Symposium on the Straits Used for International Navigation, 16-17 Nov. 2002, ed. Bayram Öztürk ve Reşat Özkan, 42–52. İstanbul, 2002.
• Sokolova, Olena, “Legal Status of The Sea of Azov: Recent Developments.” Mykolas Romeris University Faculty of Law Institute of International and European Union Law, 2019.
• Tolz, Vera, “European, National, and (Anti-) Imperial: The Formation of Academic Oriental Studies in Late Tsarist and Early Soviet Russia,” Kritika, V: 9, N: 1, 2008, s. 53-81.
• Uygun, Yılmaz, and Jahanzeb Ahsan, “Analyzing the Railway Network of the Belt and Road Initiative.” Cogent Business and Management, V: 8, N: 1, 2021, s. 1-34.
• Zerkal, Olena. Opening Statement of H.E. Ms. Olena Zerkal, Agent for Ukraine. Hollanda: Permanent Court of Arbitration, 2019. https://files.pca-cpa.org/pcadocs/ua-ru/05. Preliminary Objections Hearing/PCA Case No. 2017-06 - Preliminary Objections Hearing - Day2.mp4.
• Залепухин, В.В. “Экономические Аспекты Создания Цимлянского Водохранилища И Волго-Донского Судоходного Канала.” In Современное Экологическое Состояние Природной Среды И Научно-Практические Аспекты Рационального Природопользования II Международная Научно-Практическая Интернет-Конференция, 1842–49, 2017.
• Коллегии, С. М. Окладников, И. В. Акимова, Н.Г. Багдасарянц, eds. Транспорт в России 2020.Москва: Федеральная служба государственной статистики (РОССТАТ), 2020.