Labor Relations at Call Centers in Turkey: Yalova, Elazığ and Şanlıurfa of Example
Yıl 2017,
Cilt: 7 Sayı: 14, 23 - 50, 10.11.2017
Bahar Menteşe
Muharrem Es
Öz
In the present century in which we are living, the developments in the field of
information and technology showed their effects also on labor relations as well as in
every field; and as a result of this, new professions, new sectors and new working
forms have emerged. One of the newly-emerging sectors that has emerged parallel to
the developments in the information technologies field is the Calls Centers. Call
Centers first emerged in 1970s, and became a fast-growing and important sector that
ensured the employment of millions of people in a short period. However, the call
center sector draws attention to many disciplines due to both the existing "working
conditions" and the "work done" in these centers.
In this study, the aim is to examine the labor relations system of the Call Centers that
have come to the agenda especially with their working styles. For this purpose, in
order to obtain information about the working conditions of employees, questionnaire
studies were conducted with call center employees in Şanlıurfa, Elazığ and Yalova
provinces.
In the first part of the study, call centers were examined in a conceptual framework. In
the second part, information about the working relationships of the call centers is
given in Turkey in general. In the third part of the study, which is also the applicable
part, the data that were obtained with questionnaires were analyzed.
In this study, which was conducted by applying questionnaires to 295 Call Centers
employees in Yalova, Elâzığ and Şanlıurfa, it was determined that 51% of the
employees were satisfied with their jobs, and 49% of them were dissatisfied with the
sector. The primary and common problems of the employees were determined as the
low-level wages, and the surplus working days and hours.
Kaynakça
-
Abraham, M. (2008). “Globalization And The Call Center İndustry”. International Sociology, 23(2),
197-210.
-
Akkaya, M., Yeşil, M. A. (2015). “Serhat Bölgesinin Kalkınmasında Çağrı Merkezi Fırsatı”. T.C
Serhat Kalkınma Ajansı.
-
Alpsoy, F., Taçgın, E., Yaşar, A. (2016). “Çağrı Merkezlerinin İş Sağlığı Ve Güvenliği Açısından
Değerlendirilmesi”. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2016, 7(1).
-
Askun, D. (2007). “The Effects Of Qualıty Of Work Lıfe In Call Centers On The Perceptıons And
Turnover Intentıons Of Employees”. Marmara Üniversitesi Doktora Tezi
-
Ayar, S. (2011). “Çağrı Merkezlerindeki Çalışma Koşullarının Örgüte Yabancılaşma,Devamsızlık Ve
İşten Ayrılma Eğilimi Üzerine Etkileri: Bir Araştırma”. Beykent Üniversitesi Yüksek
Lisans Tezi.
-
Candaner, P., Kohen, A. (2011). Bu Yerin Kulağı Var. 3.Baskı, İstanbul.
Çağrı Merkezleri Derneği, (2012). “Türkiye Çağrı Merkezleri Sektör
Araştırması”.http://www.sgk.com.tr/Storage/CagriMerkezleriRiskDegerlendirmesiRehber
i.pdf, 21.12.2016.
-
Çağrı Merkezleri Derneği, (2013). “Çağrı Merkezi
Sektörü”.https://www.tbmm.gov.tr/arastirma_komisyonlari/bilisim_internet/docs/sunumla
r/06_06%20-%20Cagri%20Merkezleri%20Dernegi.pdf, 21.12.2016.
-
Çağrı Merkezleri Derneği, (2013). “ÇMD Başkan’ın Mesajı”.
http://cagrimerkezleridernegi.com/Public/Upload/Catalog/S6HTABA5F1IIBMP.pdf,
21.12.2016.
-
Çağrı Merkezleri Derneği, (2016). “Türkiye Çağrı Merkezi Pazarı 2016 Verileri”.
-
Çetin, İ. (2014). “Teknolojinin İstihdama ve İş Hukukuna Etkisi”. Sayıştay Dergisi (95), 49-75.
-
ÇSGB, (2013). Çağrı Merkezlerinde Çalışma Koşullarının İyileştirilmesine ve Sosyal Tarafların
Bilinçdirilmesine Yönelik Programlı Teftiş Sonuç Raporu. T.C. Çalışma Ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı,Yayın No:58, Ankara.
-
ÇSGB, (2016). “2016 Ocak İşkolu İstatistiklerinin Konfederasyon ve Bağımsız Sendikalara Göre
Dağılımı”. https://www.csgb.gov.tr/media/3095/2016_02.pdf, 01.01.2017
-
Erinç, Ç. D. (2007). “Çağrı Merkezlerinde Çalışma Yaşamı”. Sakarya Üniversitesi Yüksek Lisans
Bitirme Tezi.
-
Gans, N., Koole, G., & Mandelbaum, A. (2003). Telephone call centers: Tutorial, review, and
research prospects. Manufacturing & Service Operations Management, 5(2), 79-141.
-
GÜMÜŞ, M. (2002). “Günümüzün Gelişen Sektörü Çagrı Merkezleri”. Sakarya Üniversitesi Fen
Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(2), 134-141.
-
http://engelliler.gen.tr/f101/cagri-merkezi-iscisinin-calisma-ve-yasam-kosullari-22918/, 21.12.2016.
-
http://www.cagrimerkezleridernegi.org/haber-detay/2587, 21.12.2016
-
http://www.hurriyet.com.tr/cagri-merkezleri-sektoru-sikayetci-25139558, 21.12.2016.
-
http://www.karel.com.tr/sites/default/files/belge/doc/cagri-merkezi nedir.pdf, 21.12.2016.
-
http://www.sgk.com.tr/Storage/CagriMerkezleriRiskDegerlendirmesiRehberi.pdf, 21.12.2016.
-
http://www.yordamkitap.com/comment.php?commentId=263, 21.12.2016.
-
Keser, A. (2006). “Çağrı Merkezi Çalışanlarında İş Yükü Düzeyi İle İş Doyumu İlişkisinin
Araştırılması”. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (11)1.
-
Kohen, A. (2015). “Türkiye’de Çağrı Merkezi Sektörünün 4 Evresi”. http://www.uniqtr.com/turkiyede-cagri-merkezi-sektorunun-4-evresi/, 21.12.2016.
-
Korkmaz Haber, (2016). “Çağrı Merkezi Maaşları, Çağrı Merkezinde Nasıl Çalışılır ve
Eğitimleri”.http://korkmazhaber.com/cagri-merkezi-maaslari-cagri-merkezinde-nasilcalisilir-egitimleri-7969.htm, 21.12.2016.
-
Kurtpınar, Z. (2012). “Çağrı Merkezleri Dosyası”.
http://www.telepati.com.tr/ekim12/konu6.htm#yukari, 21.12.2016.
-
Man, F., & Öz, C. S. (2009). “Göründüğü Gibi Olamamak Ya Da Olduğu Gibi Görünememek: Çağrı
Merkezlerinde Duygusal Emek”. Çalışma ve Toplum, 20(1), 75-94.
-
Parlak, Z., & Çetin, B. I. (2007). “Bilgi Toplumu ve Bilgi İşçisi Bağlamında Çağrı Merkezleri: Emek
Süreci, İş ve İstihdam”. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, (52).
-
Resmi Gazete, (2003). İş Kanunu. Kanun Numarası: 4857 Kabul Tarihi: 22/5/2003 Sayı: 25134
Yayımlandığı Düstur: Tertip: 5 Cilt: 42
-
Sarıyer, N. (2007). “Çağrı Merkezi Tüketici Profili: Banka Çağrı Merkezleri’nde Bir
Uygulama”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2).
-
Seçkin, E., Ökten, A. N. (2009). “Az Gelişmiş Bölgelerin Gelişmesinde Bir Fırsat Olarak Çağrı
Merkezleri”. Megaron, 4(3), 191-202.
-
SERKA, (2011). “TRA2 Bölgesinin Kalkınmasında Çağrı Merkezi Fırsatı”. T.C Serhat Kalkınma
Ajansı.
-
TİSK, (2009). 4857 Sayılı İş Kanunu Ve Gerekçesi. 4. Baskı, Ankara.
-
Törün, A. (2006). Müşteri İlişkileri Yönetiminin Araçlarından Biri Olarak Çağrı Merkezleri, Çağrı
Merkezi Bölümü Çalışanları Ve Memnuniyeti: Bir Araştırma / Call Centers. İstanbul
Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi.
-
Yüksek, E. (2013). “Çağrı Merkezi Tanımı”. Çağrı Merkezi Yönetimi-I, Editör: Kamil ÇEKEROL, 1.
Baskı, Eskişehir.
-
Workplace And Employee Survey, (2006). “Business And Labour Market Analysis Division And
Labour Statistics Division”, Canada
Türkiye’de Çağrı Merkezlerinde Çalışma İlişkileri: Yalova, Elazığ ve Şanlıurfa Örneği
Yıl 2017,
Cilt: 7 Sayı: 14, 23 - 50, 10.11.2017
Bahar Menteşe
Muharrem Es
Öz
İçinde bulunduğumuz yüzyılda bilgi ve teknoloji alanında yaşanan gelişmeler, her
alanda olduğu gibi çalışma ilişkileri sistemi üzerinde de etkisini göstermiş ve bu etki
sonucunda çalışma hayatında; yeni meslekler, yeni sektörler ve yeni çalışma şekilleri
oluşmuştur. Bilgi ve teknoloji alanında yaşanan gelişmelere paralel olarak oluşan
sektörlerden biride çağrı merkezleridir. İlk kez 1970 yıllarında ortaya çıkan çağrı
merkezleri günümüzde hızla büyüyen ve milyonlarca kişinin istihdam edilmesini
sağlayan önemli bir sektör haline gelmiştir. Ancak; çağrı merkezi sektörü, hem
mevcut “çalışma koşulları” hem de bu merkezlerde “yapılan iş” nedeniyle birçok
disiplinin dikkatini çekmektedir.
Bu çalışmada, özellikle çalısma şekli ile gündeme gelen çağrı merkezlerinin çalışma
ilişkileri sistemi incelenmek istenmiştir. Bu doğrultuda çalışanların çalışma koşulları
hakkında bilgi edinmek amacıyla Şanlıurfa, Elazığ ve de Yalova illerindeki çağrı
merkezi çalışanları ile anket çalışması yapılmıştır.
Araştırmanın birinci bölümünde çağrı merkezleri kavramsal çerçevede incelenmiştir.
İkinci bölümde ise Türkiye'de genel olarak çağrı merkezlerinin çalışma ilişkileri
hakkında bilgi verilmiştir. Araştırmanın üçüncü bölümü olan uygulamalı kısmında
anket yoluyla elde edilen veriler analiz edilmiştir.
Yalova, Elâzığ ve Şanlıurfa’da toplamda 295 çağrı merkezi çalışanına uygulanarak
yapılan bu araştırmada; %51 oranındaki çalışanın bu sektörde çalışmaktan memnun
oldukları bunun yanı sıra %49 oranında çalışanın ise memnun olmadığı sonucuna
ulaşılmıştır. Çalışanların öncelikli ortak sorunları ise ücretlerin azlığı, çalışma gün ve
saatlerinin fazlalağı olduğu görülmektedir.
Kaynakça
-
Abraham, M. (2008). “Globalization And The Call Center İndustry”. International Sociology, 23(2),
197-210.
-
Akkaya, M., Yeşil, M. A. (2015). “Serhat Bölgesinin Kalkınmasında Çağrı Merkezi Fırsatı”. T.C
Serhat Kalkınma Ajansı.
-
Alpsoy, F., Taçgın, E., Yaşar, A. (2016). “Çağrı Merkezlerinin İş Sağlığı Ve Güvenliği Açısından
Değerlendirilmesi”. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2016, 7(1).
-
Askun, D. (2007). “The Effects Of Qualıty Of Work Lıfe In Call Centers On The Perceptıons And
Turnover Intentıons Of Employees”. Marmara Üniversitesi Doktora Tezi
-
Ayar, S. (2011). “Çağrı Merkezlerindeki Çalışma Koşullarının Örgüte Yabancılaşma,Devamsızlık Ve
İşten Ayrılma Eğilimi Üzerine Etkileri: Bir Araştırma”. Beykent Üniversitesi Yüksek
Lisans Tezi.
-
Candaner, P., Kohen, A. (2011). Bu Yerin Kulağı Var. 3.Baskı, İstanbul.
Çağrı Merkezleri Derneği, (2012). “Türkiye Çağrı Merkezleri Sektör
Araştırması”.http://www.sgk.com.tr/Storage/CagriMerkezleriRiskDegerlendirmesiRehber
i.pdf, 21.12.2016.
-
Çağrı Merkezleri Derneği, (2013). “Çağrı Merkezi
Sektörü”.https://www.tbmm.gov.tr/arastirma_komisyonlari/bilisim_internet/docs/sunumla
r/06_06%20-%20Cagri%20Merkezleri%20Dernegi.pdf, 21.12.2016.
-
Çağrı Merkezleri Derneği, (2013). “ÇMD Başkan’ın Mesajı”.
http://cagrimerkezleridernegi.com/Public/Upload/Catalog/S6HTABA5F1IIBMP.pdf,
21.12.2016.
-
Çağrı Merkezleri Derneği, (2016). “Türkiye Çağrı Merkezi Pazarı 2016 Verileri”.
-
Çetin, İ. (2014). “Teknolojinin İstihdama ve İş Hukukuna Etkisi”. Sayıştay Dergisi (95), 49-75.
-
ÇSGB, (2013). Çağrı Merkezlerinde Çalışma Koşullarının İyileştirilmesine ve Sosyal Tarafların
Bilinçdirilmesine Yönelik Programlı Teftiş Sonuç Raporu. T.C. Çalışma Ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı,Yayın No:58, Ankara.
-
ÇSGB, (2016). “2016 Ocak İşkolu İstatistiklerinin Konfederasyon ve Bağımsız Sendikalara Göre
Dağılımı”. https://www.csgb.gov.tr/media/3095/2016_02.pdf, 01.01.2017
-
Erinç, Ç. D. (2007). “Çağrı Merkezlerinde Çalışma Yaşamı”. Sakarya Üniversitesi Yüksek Lisans
Bitirme Tezi.
-
Gans, N., Koole, G., & Mandelbaum, A. (2003). Telephone call centers: Tutorial, review, and
research prospects. Manufacturing & Service Operations Management, 5(2), 79-141.
-
GÜMÜŞ, M. (2002). “Günümüzün Gelişen Sektörü Çagrı Merkezleri”. Sakarya Üniversitesi Fen
Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(2), 134-141.
-
http://engelliler.gen.tr/f101/cagri-merkezi-iscisinin-calisma-ve-yasam-kosullari-22918/, 21.12.2016.
-
http://www.cagrimerkezleridernegi.org/haber-detay/2587, 21.12.2016
-
http://www.hurriyet.com.tr/cagri-merkezleri-sektoru-sikayetci-25139558, 21.12.2016.
-
http://www.karel.com.tr/sites/default/files/belge/doc/cagri-merkezi nedir.pdf, 21.12.2016.
-
http://www.sgk.com.tr/Storage/CagriMerkezleriRiskDegerlendirmesiRehberi.pdf, 21.12.2016.
-
http://www.yordamkitap.com/comment.php?commentId=263, 21.12.2016.
-
Keser, A. (2006). “Çağrı Merkezi Çalışanlarında İş Yükü Düzeyi İle İş Doyumu İlişkisinin
Araştırılması”. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (11)1.
-
Kohen, A. (2015). “Türkiye’de Çağrı Merkezi Sektörünün 4 Evresi”. http://www.uniqtr.com/turkiyede-cagri-merkezi-sektorunun-4-evresi/, 21.12.2016.
-
Korkmaz Haber, (2016). “Çağrı Merkezi Maaşları, Çağrı Merkezinde Nasıl Çalışılır ve
Eğitimleri”.http://korkmazhaber.com/cagri-merkezi-maaslari-cagri-merkezinde-nasilcalisilir-egitimleri-7969.htm, 21.12.2016.
-
Kurtpınar, Z. (2012). “Çağrı Merkezleri Dosyası”.
http://www.telepati.com.tr/ekim12/konu6.htm#yukari, 21.12.2016.
-
Man, F., & Öz, C. S. (2009). “Göründüğü Gibi Olamamak Ya Da Olduğu Gibi Görünememek: Çağrı
Merkezlerinde Duygusal Emek”. Çalışma ve Toplum, 20(1), 75-94.
-
Parlak, Z., & Çetin, B. I. (2007). “Bilgi Toplumu ve Bilgi İşçisi Bağlamında Çağrı Merkezleri: Emek
Süreci, İş ve İstihdam”. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, (52).
-
Resmi Gazete, (2003). İş Kanunu. Kanun Numarası: 4857 Kabul Tarihi: 22/5/2003 Sayı: 25134
Yayımlandığı Düstur: Tertip: 5 Cilt: 42
-
Sarıyer, N. (2007). “Çağrı Merkezi Tüketici Profili: Banka Çağrı Merkezleri’nde Bir
Uygulama”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2).
-
Seçkin, E., Ökten, A. N. (2009). “Az Gelişmiş Bölgelerin Gelişmesinde Bir Fırsat Olarak Çağrı
Merkezleri”. Megaron, 4(3), 191-202.
-
SERKA, (2011). “TRA2 Bölgesinin Kalkınmasında Çağrı Merkezi Fırsatı”. T.C Serhat Kalkınma
Ajansı.
-
TİSK, (2009). 4857 Sayılı İş Kanunu Ve Gerekçesi. 4. Baskı, Ankara.
-
Törün, A. (2006). Müşteri İlişkileri Yönetiminin Araçlarından Biri Olarak Çağrı Merkezleri, Çağrı
Merkezi Bölümü Çalışanları Ve Memnuniyeti: Bir Araştırma / Call Centers. İstanbul
Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi.
-
Yüksek, E. (2013). “Çağrı Merkezi Tanımı”. Çağrı Merkezi Yönetimi-I, Editör: Kamil ÇEKEROL, 1.
Baskı, Eskişehir.
-
Workplace And Employee Survey, (2006). “Business And Labour Market Analysis Division And
Labour Statistics Division”, Canada