Genel Çeviri Kuramlarının Sözlü Çevriye Etkisi ve Sözlü Çeviriyi Yazılı Çeviriden Ayıran Özellikler

Yıl 2013, Cilt: 3 Sayı: 5, - , 30.12.2013

Muharrem Tosun Sevinç Kubukcik

Öz

Çeviribilim alanında yaşanan sorunların başında yazılı ve sözlü çeviri arasındaki benzerlikve farkların henüz tam tanımlanamamış olması yer alır. Bu durum, hem çevirmen yetiştirmede,hem de çeviri dünyasının çevirmen algılamasında sorunlara yol açmaktadır.Yazılı çeviri eğitimi almış ve sözlü çevirmen özelliği olmayan çevirmenlerden profesyonelsözlü çeviri yapmalarının beklenmesi, ya da tersine, sözlü çeviri eğitimi almış veyazılı çevirmen niteliklerine sahip olmayan çevirmenlerden yazılı çevirilerin beklenmesiönemli bir paradoks olmaya devam etmektedir. Oysa yazılı ve sözlü çevirmenler aynıçeviri işini yapsalar da, çok farklı özellikler ve bilgi donanımlarına sahip olmalıdırlar. Budurum çevirmen eğitiminde belli bir noktadan itibaren bir ayrışmanın gerektiğini ortayakoymaktadır. Fakat bu ayrışmanın ve iki çevirmen türü arasındaki kuramsal ve yöntemselfarkın ne olduğu konusu iyice anlaşılmadan böyle bir ayırımın yapılması çevirmen profilininsağlıklı yetişmesini olumsuz etkileyebilmektedir. Bu makale, çeviri alanında yukarıdasözünü ettiğimiz ikilemi gidermek ve çevirinin ilgili alanları için sağlıklı bir çevirmenprofili yetişmesine katkı sağlama amacını taşımaktadır.

Kaynakça

• KALİNA, S.; (1998a), Strategische Prozesse beim Dolmetschen-Theoretische Grundlagen, empirische Fallstudien, didaktische Konsequenzen. Tübingen: Narr.
• KAUTZ, U.; (2002), Handbuch Didaktik des Übersetzens und Dolmetschens, München: Goethe Institut. 2. Baskı.
• KURZ, I.; (1996), Simultandolmetschen als Gegenstand der interdisziplinärenForschung. Wien: WUV-Üniversitesi-Verl.
• PÖCHHACKER, F.; (2000), Dolmetschen-Konzeptuelle Grundlagen und deskriptive
• Untersuchungen. Stauffenburg Verlag. REİSS, K. ve Vermeer, H.J.; (1984), Grundlegung einer allgemeinen Translationstheorie, Tübingen: Max Niemeyer Verlag.
• SNELL-HORNBY, M., Hönig, H. G., Kussmaul, P., Schmitt, P. (Hg.); (1998), Handbuch
• Translation, Tübingen Stauffenburg Handbücher. TOSUN, M.; (2002), Dil Edincini Aşan Bir Edim Olarak Çeviri Eylemi-Çeviri Kuramlarının Gelişiminde Paradigma Değişimi, Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
• TOSUN, M.; (2006), “Kavram, Süreç ve Yöntem Açısından Çeviri Türlerini Sınıflayarak Karşılaştırma Arayışı”. Sakarya Üniversitesi Fen Edebiyat Dergisi, Cilt: 8, Sayı 2, s.183-192.
• VERMEER, H. J.; (1986), Voraussetzungen für eine Translationstheorie, Einige Kapitel – und
• Sprachtheorie. Heidelberg.
• KALİNA, S.; (1998a), Strategische Prozesse beim Dolmetschen-Theoretische Grundlagen, empirische Fallstudien, didaktische Konsequenzen. Tübingen: Narr.
• KAUTZ, U.; (2002), Handbuch Didaktik des Übersetzens und Dolmetschens, München: Goethe Institut. 2. Baskı.
• KURZ, I.; (1996), Simultandolmetschen als Gegenstand der interdisziplinärenForschung. Wien: WUV-Üniversitesi-Verl.
• PÖCHHACKER, F.; (2000), Dolmetschen-Konzeptuelle Grundlagen und deskriptive
• Untersuchungen. Stauffenburg Verlag. REİSS, K. ve Vermeer, H.J.; (1984), Grundlegung einer allgemeinen Translationstheorie, Tübingen: Max Niemeyer Verlag.
• SNELL-HORNBY, M., Hönig, H. G., Kussmaul, P., Schmitt, P. (Hg.); (1998), Handbuch
• Translation, Tübingen Stauffenburg Handbücher. TOSUN, M.; (2002), Dil Edincini Aşan Bir Edim Olarak Çeviri Eylemi-Çeviri Kuramlarının Gelişiminde Paradigma Değişimi, Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
• TOSUN, M.; (2006), “Kavram, Süreç ve Yöntem Açısından Çeviri Türlerini Sınıflayarak Karşılaştırma Arayışı”. Sakarya Üniversitesi Fen Edebiyat Dergisi, Cilt: 8, Sayı 2, s.183-192.
• VERMEER, H. J.; (1986), Voraussetzungen für eine Translationstheorie, Einige Kapitel – und
• Sprachtheorie. Heidelberg.