YAŞLI BAKIM PROGRAMI ÖĞRENCİLERİNİN YAŞLI AYRIMCILIĞINA İLİŞKİN TUTUMLARI

Yıl 2015, Cilt: 8 Sayı: 2, - , 20.12.2015

Sercan Özbek Yazıcı , Isil Kalaycı , Esin Kaya , Ayse Tekin

Öz

Bu çalışmada, yaşlı bakım programı öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına yönelik tutumları ve bu tutumların çeşitli değişkenlerle ilişkisini belirlenmesi amaçlanmıştır.Tanımlayıcı ve kesitsel tipteki bu çalışma, Yaşlı Bakım Programında öğrenim gören 50 öğrenci ile yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Yaşlı Ayrımcılığı Tutum Ölçeği (YATÖ) ve Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği (RBSÖ) kullanılmıştır. Çalışmaya katılan öğrencilerin yaş ortalamaları 20,8±4,71’dir. Öğrencilerin %76’sı kız, %46’sının birinci sınıf ve %58’i sının sağlık meslek lisesinden mezun olduğu bulunmuştur. Öğrencilerin YATÖ toplam puan ortalaması 83.86±8.01 olup, öğrencilerin yaşlı ayrımcılığına yönelik tutumlarının olumlu olduğu saptanmıştır. Öğrencilerinin RBSÖ puan ortalaması 2,12±4,23’dir ve benlik saygısı puanları ile YATÖ toplam puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki belirlenmiştir. Çalışmada öğrencilerin yaşlıya yönelik olumlu tutuma sahip olduğu bulunmakla birlikte bakım kalitesini artırmak için bu tutumların geliştirilmesi gerekmektedir. Negatif tutumları değiştirmenin en etkili yollarından biri de eğitimdir. Bu yüzden günümüzün ihtiyaçlarına paralel şekilde sağlıkla ilişki bölümlerde eğitim müfredatlarının yeniden gözden geçirilmesi ve düzenlenmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Altay, B. ve Aydın, T. (2015). Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 12(1): 11-18.
• Atagün, M.İ., Balaban, Ö.D., Atagün, Z., Elagöz, M. ve Özpolat, A.Y. (2011). Kronik hastalıklarda bakım veren yükü. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 3(3): 513-552.
• Ayoğlu, F.N., Kulakçı, H., Ayyıldız, T.K., Aslan, G.K. ve Veren, F. (2013). Attitudes of Turkish nursing and medical students toward elderly people. Journal of Transcultural Nursing, 25(3): 241-248.
• Bleijenberg, N., Jansen M.J.M. and Schuurmans, M.J. (2012). Dutch nursing students’ knowledge and attitudes towards older people-a longitudinal cohort study. Journal of Nursing Education and Practice, 2(2): 1-8.
• Chung, J.Y.M., Chan, J.T.S., Yeung, R.S.D., Wan, R.C.H. and Ho, S.T. (2003). Nurses’ attitude toward alcoholic patients in accident and emergency department in Hong Kong. Hong Kong College of Emergency Medicine, 10(2): 104-112.
• Coopersmith S. (1967). The Antecedents of Self-Esteem. CA: W.H. Freeman and Company, San Francisco.
• Çilingiroğlu, N. ve Demirel, S. (2004). Yaşlılık ve yaşlı ayrımcılığı. Turkish Journal of Geriatrics, 7(4): 225-30.
• Çuhadaroğlu, F. (1986). Adölesanlarda Benlik Saygısı. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Psikiyatri ABD, Uzmanlık Tezi, Ankara.
• Erşan, E. E., Doğan, O., & Doğan, S. (2009).
• Beden Eğitimi ve Antrenörlük Bölümü öğrencilerinde benlik saygısı düzeyi ve bazı sosyodemografik özelliklerle ilişkisi. Klinik Psikiyatri, 12(1): 35-42.
• Findler, L., Vilchinsky, N., and Werner, S. (2007). The multidimensional attitudes scale toward persons with disabilities (MAS): Construction and validation. Rehabilitation Counseling Bulletin, 50: 166-176.
• Goodson, P., Buhi, E.R. and Dunsmore, S.C. (2006). Self-esteem and adolescent sexual behaviors, attitudes, and intentions: A systematic review. Journal of Adolescent Health, 38: 310-319.
• -
• Güven, Ş.F., Ucakan Muz, G. ve Efe Ertürk, N. (2012). Üniversite öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları ve bu tutumların bazı değişkenlerle ilişkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15(2): 99-105.
• Hamoud, S.A., El Dayem, S.A. and Ossman, L.H. (2011). The effect of an assertiveness training program on assertiveness skills and self-esteem of faculty nursing students. Journal of American Science, 7(12): 1085-1096.
• Hweidi, I.M. and Al-Obeisat, S.M. (2006). Jordanian nursing students’ attitudes toward the elderly. Nurse Education Today, 26(1): 23-30.
• İnceoğlu, M. (2010). Tutum Algı İletişim. 5. Baskı, Beykent Üniversitesi Yayınları, No. 69, İstanbul.
• Kearney, N., Miller, M., Paul, J. and Smith, K. (2000). Oncology healthcare professionals' attitudes toward elderly people. Annals of Oncology, 11: 599-601.
• Köse, G., Ayhan, H., Taştan, S., İyigün, E., Hatipoğlu, S. ve Açıkel, C.H. (2015). Sağlık alanında farklı bölümlerde öğrenim gören öğrencilerin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Gulhane Medical Journal, 57: 145-151.
• Leung, S., LoGiudice, D., Schwarz, J. and Brand, C. (2011). Hospital doctors' attitudes towards older people. Internal Medicine Journal, 41: 308-314.
• Ögenler, O., Yapıcı, G., Taşıdelen, B. ve Akça, T. (2012). Mersin ilinde bir grup hekimin yaşlı ayrımcılığı hakkındaki görüşleri. Turkish Journal of Geriatrics, 15(4): 409-415.
• Moyle W. (2003). Nursing students perceptions of older people continuing society’s myths. Australas J Adv Nurs, 20: 15-21.
• -
• Saruhan, G., Evci Kiraz, E.D., Ergin, F., Beşer, E. and Başaloğlu, H. (2013). Adnan Menderes University Elder Care Technician Program: Students' expectations for trade branch. Journal of Adnan Menderes University Medical Faculty, 14(2): 19-23.
• Soderhamn, O., Lindencrona, C. and Gustavsson, S.M. (2001). Attitudes toward older people among nursing students and registered nurses in Sweden. Nurse Education Today, 21: 225-229.
• Soyuer, F., Unalan, D., Guleser, N. and Elmali, F. (2010). The attitudes health vocational school students towards ageism and the relation of these attitudes with some demographical variables. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilim Dergisi, 3: 20-25.
• TUIK, 2014. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=16057 (Erişim Tarihi: 05.05. 2015).
• Ucun, Y., Mersin S. ve Öksüz E. (2015). Gençlerin yaşlı bireye kaşı tutumları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(37): 1143-49.
• Ünalan, D., Soyuer, F. ve Elmalı, F. (2012). Geriatri Merkezi çalışanlarında yaşlı tutumunun değerlendirilmesi. Kafkas Tıp Bilimleri Dergisi, 2(3): 115-120.
• Vefikuluçay Yılmaz, D. and Terzioğlu F. (2011). Development and psychometric evaluation of ageism attitude scale among the university students. Turkish Journal of Geriatrics, 14(3): 259-268.
• Yen, C.H., Liao, W.C., Chen, Y.R., Kao, M.C., Lee, M.C. and Wang, C.C. (2009). A Chinese version of Kogan's attitude toward older people scale: Reliability and validity assessment. International Journal of Nursing Studies, 46(1): 38-44.
• Yıldırım-Usta, Y., Demir, Y., Yönder, M. and Yıldız, A. (2012). Nursing students’ attitudes toward ageism in Turkey. Archives of Gerontology and Geriatrics, 54(1): 90-93.
• Yılmaz, M., Altıok, M., Polat, B., Darıcı, M. ve Sungur, M.A. (2012). Attitudes of young adults towards ageism. Turkish Journal of Geriatrics, 15(4): 416-423.
• Yılmaz, E. ve Özkan, S. (2010). Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanat Dergisi, 3(2): 35-53.