Gençlerin Yaşlılığa İlişkin Algıları, Tutumları ve Bakış Açılarının İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 12 Sayı: 1, 32 - 41, 03.07.2019

Gülcan Karaağaç Ayla Bayık Temel Jülide Gülizar Yıldırım

Öz

Amaç: Gençlerin yaşlanma süreci,
yaşlılar hakkındaki bilgi ve düşüncelerini araştırmak ve gereksinimleri
belirlemektir.

 Materyal
ve yöntem: Tanımlayıcı çalışma, dört farklı fakülteden olasılıksız
örnekleme yöntemi ile seçilen 120 öğrenci ile gerçekleştirildi.

Bulgular: Gençlerin %25'inin ailesinde ve
%76,7'sinin yakın çevresinde yaşlı bulunmaktadır. Gençlerin %48'inin yaşlıyla
yaşamak istediği, nedenininse deneyimlerden faydalanması (%50) ve sevmesi (%25)
olduğu, buna karşın gençlerin %60'ının yaşlıları huysuz, sıkıcı bulduğu için
yaşlılarla yaşamak istemediği bildirilmiştir. %58,4'ü yaşlıyla orta düzeyde
anlaşabilmekte ve %35.8’i yaşlıların bakım yükünü orta düzeyde bulmaktadır. %74,2’si
kuşak çatışması yaşadığını düşünmekte ve %63,3’ü ana-babasıyla yaşamayı
istemektedir. %39,2’si yaşlılık dönemini yaşlının çocukları yanında, %34,2’ünün
ise çocuklarına yakın fakat kendi evinde geçirmesi gerektiğini düşünmektedirler.
Cinsiyetin ve gençlerin okuduğu okulun türünün doğru ve yanlış mitleri
etkilediği saptandı (p<0,05). Gençlerin okuduğu okulun türüyle ana-babasıyla
yaşamayı istemeleri arasında anlamlı ilişki vardır (p=0,05).  

Sonuç: Yaşlı nüfusun ihtiyaçlarına cevap
verebilecek yeni hizmet modellerinin geliştirilmesi, aile yanında bakım verilen
yaşlıya profesyonel hizmet desteği sunulması, danışmanlık ve destek hizmetleri
artırılması ve gerekli düzenlemelerin yapılmasına ihtiyaç vardır. 

Anahtar Kelimeler

Yaşlı, Tutum, Gençlik

Investigate Young Peoples’ Perception, Attitudes and Perspectives on Aging

Öz

Objective: Aim is to investigate the young
people's knowledge and thoughts about the elderly with aging process and to
determine the requirements.

Material
and Method: The
descriptive study was implemented with 120 students who were selected by random
sampling method in four different faculties.

Findings: 25% of young people are in the
family and 76,7% are in the immediate vicinity of the elderly.  It was reported that 48% of the young people
wanted to live with age, because of the experience (50%) and liking (25%);
whereas 60% of the young people do not want to live with the elderly. 58,4% of
them are negotiate moderately and 35,8% of them have found burden moderate
level of care of the elderly. 74,2% thought that they have a generational
conflict and 63,3% want to live with their parents. 39,2% think that the old
age period should be close to the children of the elderly and 34,2% should be
close to their children but at home. It was found that the gender of the youth
and the school type were related to the true and false myths (p<0,05). There
is a meaningful relationship between young people's school type and wishes to
live with their parents' (p=0,05).

Conclusion: There is a need to develop new
care models, to provide elderly professional service support with family care,
to increase counseling and support services, and to make necessary
arrangements. 

Anahtar Kelimeler

Elderly, Attitude, Youth

Kaynakça

• 1. Adıbelli, D., Türkoğlu, N., & Kılıç, D. (2013). Öğrenci hemşirelerin yaşlılığa ilişkin görüşleri ve yaşlılara karşı tutumları. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 6 (1), 2-8.
• 2. Altay, B., & Avci, İ. A. (2009). Samsun Alanlı köyünde yaşayan yaşlılarda aileden algılanan sosyal destek ile depresif belirti yaşama sıklığı arasındaki ilişki, TAF Preventive Medicine Bulletin, 8 (2): 139-146.
• 3. Asley M. P. P., & Ball, P. (1999). Attitudes of college students toward elderly persons and their perceptions of themselves at age 75, Educational Gerontology, 25: 89–102.
• 4. Bayık, A., Erefe, İ., Özgür, G., Özsoy, S., Uysal, A., Özer, M. & Ergül, Ş. (2003). Sağlıklı yaşlanma. Bayık A. (Ed.). Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Yayınları. No: 10, İzmir, 1 -5.
• 5. Bayık, A., Özsoy A. S., Uysal, A., Ergül, Ş., Vural, B., & Yıldırım, B. (2004). Yaşlılarda sağlık algısının değerlendirilmesi. IX. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Bildiri Özet Kitabı. Ankara, BG-8: 166.
• 6. Bilir, N. (2004). Yaşlılık ve halk sağlığı, yaşlılık gerçeği. Hacettepe Üniversitesi Geriatrik bilimler Araştırma ve Uygulama Merkezi. Ankara, 11-27.
• 7. Buz, S. (2015). Yaşlı bireylere yönelik yaş ayrımcılığı. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(53), 268-278.
• 8. Emel, H. F., & Erdem, M. (2003). Yaşlıların çocukları ile aynı evi paylaşması, II. Ulusal Geriatri Kongresi. 20 - 24 Ekim. Antalya, P23, 152.
• 9. Ergan, N. (2008). Yaşlılıkta sosyal uyum, Türk Geriatri Dergisi, 11 (3):143-150.
• 10. Eylem Planı (2007). Türkiye’de yaşlıların durumu ve yaşlanma ulusal eylem planı, 2007. DPT Sosyal Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü. Yayın no: DPT 2741 http://ekutup.dpt.gov.tr/nufus/yaslilik/eylempla.pdf Erişim tarihi: 27.01.2013.
• 11. Eylem Planı (2015). Türkiye sağlıklı yaşlanma eylem planı ve uygulama programı. 2015-2020. https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/Sa%C4%9Fl%C4%B1kl%C4%B1%20Ya%C5%9F.%202015-2020%20Pdf.pdf Erişim tarihi: 12.05.2018
• 12. Fitzgerald, J. T., Wray, L. A., Halter, J. B., Williams, B. C., & Supiano, M. A. (2003). Relating medical students’ knowledge, attitudes and experience to an interest in geriatric medicine. Gerontologist, 43(6):849-55.
• 13. Gitmez, K. Ş. (2000). Yaşlıların farklı kentsel koşullarda yaşam uyumları, eğilimleri, tutum ve davranışları. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi, Ankara.
• 14. Güven, Ş. D., Ucakan, M. G., & Efe Ertürk, N. (2012). Üniversite öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları ve bu tutumların bazı değişkenlerle ilişkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15: 2, 99-105.
• 15. HASUDER (2012). Halk sağlığı uzmanları derneği Türkiye halk sağlığı raporu. 474-525.
• 16. Haught, P. A., Walls, T. R., Laney, J. D., Leavel, A., & Stuzen, S. (1999). Child and adoslescent knowledge and attitudes about older adults across time and states, Educational Gerontology, 25: 501–517.
• 17. Karahan A. & Güven S. (2002) Yaşlılıkta evde bakım. Türk Geriatri Dergisi, 5 (4): 155–159.
• 18. Kulakçı, H. (2010). Hemşirelik lisans programı birinci ve dördüncü sınıf öğrencilerinin yaşlılık ve yaşlanmaya ilişkin düşüncelerinin ve görüşlerinin değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 3(1), 15-22.
• 19. Kurt, G., Beyaztaş, F. Y., & Erkol, Z. (2010). Yaşlıların sorunları ve yaşam memnuniyeti. Adli Tıp Dergisi, 24(2): 32-39.
• 20. McConatha, J. T., Hayta, V., Rieser-Danner, L., Mc Conatha, D., & Polat, T. (2004). Turkish and U.S. attitudes toward aging. Educational Gerontology, 30(3):169-183.
• 21. McConatha, J. T., Schnell, F., Volkwein, K., Riley, L., & Leach, E. (2003). Attitudes towards aging: a comparative analysis of young adults from the United States And Germany. International Journal of Aging and Human Development, 51(3): 206-17.
• 22. McKinlay, A., & Cowan, S. (2003). Student nurses’ attitudes towards working with older patients. Journal of Advanced Nursing, 43(3):298-309.
• 23. Olak, A., & Tümer, A. (2017). Hemşirelik 1. ve 4. sınıf öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi. 2017, 8:14.53-67.
• 24. Özcan, A., Nural, N., & Karataş, B. (1992). Geniş ailede yaşlıların yeri ve algılanışı, Sağlıklı Yaşlanma Ulusal Hemşireler Birliği 1992 teması Sempozyum Kitabı. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu. Ankara, 184-188 .
• 25. Öztop H., & Telsiz, M. (2001). Yaşlı ana babaların yetişkin çocuklarıyla ilişkileri ve bu konudaki beklentiler: Kuşaklararası bir değerlendirme. I. Ulusal Yaşlılık Kongresi Kitabı. Kalınkara V. (Ed.). Ankara. 285-299.
• 26. Ryan, A., Melby, V., & Mitchell, L. (2007). An evaluation of the effectiveness of an educational and experimential intervention on nursing students’ attitudes towards older people. International Journal of Older People Nursing, 2(2):93-101.
• 27. Şanlı, N., & Tokyürek, Ş. (2001). Yaşlıların gençlerden beklentileri. I. Ulusal Yaşlılık Kongresi Kitabı, Kalınkara, V. Editör, Ankara, s.310-317.
• 28. Şenol-Çelik, S., Kapucu, S., Tuna, Z., & Akkuş, Y. (2010). Views and attitudes of nursing students toward ageing and older patients. Australian Journal of Advanced Nursing, 27(4), 24-30.
• 29. TNSA (2018). Nüfus projeksiyonları, 2018-2080. Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni, Sayı: 30567. 21.02.2018. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30567 Erişim Tarihi: 12.05.2018
• 30. Toprak, İ., Soydal, T., Bal, E., İnan, F., Aksakal, N., & Altınyollar, H. (2002). Yaşlı sağlığı. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. 12.
• 31. Toseland, R.W., Smith, G., & Mccallion, P. (2001). Family caregivers of the frail elderly, handbook of social work practice with vulnerable and resilient populations. Gitterman, A. (Ed.). Columbia University Press. USA.
• 32. Tufan, İ. (2006). Yaşlılıkta bakıma muhtaçlık ve yeni bir bakım kültürü. Antalya: GeroYay.
• 33. Tufan, İ. (2007). Birinci Türkiye yaşlılık raporu. Antalya: Gero Yayıncılık. http://www.itgevakif.com/pdfs/I.T%C3%BCrkiyeYa%C5%9Fl%C4%B1l%C4%B1kRaporu_itufan_sicher.pdf Erişim tarihi: 05.04.2018.
• 34. TÜİK (2014). İstatistiklerle yaşlılar 2014, Türkiye İstatistik Kurumu matbaası, Ankara, 2015, http://www.tuik.gov.tr/Kitap.do?metod=KitapDetay&KT_ID=11&KITAP_ID=265 Erişim tarihi: 05.04.2018.
• 35. TÜİK (2017). Aile yapısı araştırması, 2016. Sayı: 21869. 18.01.2017. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21869 Erişim Tarihi: 12.05.2018 36. TÜİK (2018). İstatistiklerle yaşlılar, 2017. Sayı: 27595. 15.03.2018. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27595 Erişim tarihi: 05.05.2018.
• 37. Voogt, B. A., Mickus, M., Santiago, O., & Herman, S. E. (2008). Attitudes, experiences, and interest in geriatrics of first-year allopathic and osteopathic medical students. Journal of the American Geriatrics Society, 56(2):339-44.
• 38. Yildirim Usta, Y., Demir, Y., Yönder, M., & Yildiz, A. (2012). Nursing students’ attitudes toward ageism in Turkey. Archives of Gerontology and Geriatric, 54: 90–93.