Yapı Bilgi Modeli ile Yürütülen Projelerde Değişikliklerin Yönetimi için Bir Model Önerisi

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 1, 35 - 50, 30.03.2021

Tanem Köteşli Aydın İlkay Koman

Öz

Her sektörde olduğu gibi, inşaat sektöründe de elde edilmiş bilginin doğru aktarımı, yönetimi ve sürdürülebilirlik açısından depolanması önemlidir. Günümüz koşullarında artan teknolojik olanaklar ile var olan bilginin kişiler, gruplar ve disiplinler arası etkin yönetimi, doğrudan proje süreçlerindeki iş birliği ve koordinasyonu etkilemektedir.

Bu doğrultuda dünyada ve ülkemizde farklı yapı bilgi modeli sistemleri geliştirilmekte ve yazılımlar çeşitlendirilmektedir. Sayısal ortamda yapıyı inşa eden bu yazılımlar ile gelişebilecek koordinasyon problemlerinin önceden belirlenebilmesi, çözümler üretilebilmesi ve sonrasında yapının fiziki olarak inşa edilmesi sağlanmaktadır. Tasarım aşamasından yapım ve kullanım aşamalarına kadarki süreçte elde edilen ve kullanılan bilgilerin kayıt altına alınmasını da sağlayan bu sistemler sektör açısından oldukça verimli araçlar olarak değerlendirilmektedir. Bu doğrultuda yapı bilgi modeli sistemlerine geçişte, kullanıcılara ve tüm süreçte yer alan katılımcılara yol gösterici nitelikte uygulama planları ve kılavuzlar hazırlanmaktadır.

Bilgi yönetimi açısından çok önemli olan uygulama planlarının kapsamları incelendiğinde ise, proje değişiklik talepleri ve sonrasındaki süreçleri tanımlayan bir kılavuzun eksiliği göze çarpmaktadır. Proje değişiklik taleplerine ilişkin bilginin, yapı bilgi modelleme süreçlerinde nasıl yönetileceği çalışmanın problem alanını oluşturmuştur. Bu kapsamda proje değişiklik süreçlerinin yönetimi için bir akış şeması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Bilgi, Bilgi Yönetimi, Yapı Bilgi Modeli, yapı bilgi yönetimi, değişiklik yönetimi

Kaynakça

• Akkaya, D., 2012. İnşaat Sektöründe Yapı Bilgi Modellemesi Hakkında İnceleme, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim dalı, İstanbul.
• Aktan, C. C. ve Vural, İ. Y., 2005. Bilgi Çağında Bilginin Yönetimi, Bilgi Çağı Bilgi Yönetimi ve Bilgi Sistemleri, Çizgi Kitabevi, Konya.
• Atabay, Ş., Öztürk, M.B., 2019. Yapı Bilgi Modellemesi Uygulama Planı Üzerine İnceleme, Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi 7(2), 418 – 430, 2019 e-ISSN: 1308-6693.
• Autodesk. 2014. BIM Uygulama Planı: BIM’in Uygulanması İçin Pratik Bir Sistem http://www.sayisalgrafik.com.tr/images/yapibilgisistemi/BIM_Uygulama_Plani.doc. (E. Tarihi: 28.11.2019)
• Bilgin, G., 1997. İnşaat Sektöründe Proje Değişiklik Yönetimi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim dalı, İstanbul.
• Dortek, 2018. The Top 10 Benefits of Using YBM. http://www.dortek.com. (E. Tarihi: 17.04.2019)
• Creswell, J.W., 2014. Research Design Qualitative, Quantitative, and Mixed Methods Approaches, 4 edition, Canadian Center of Science and Education, vol.12, ISSN1916-4742.
• Ökten, B., 2017. Türk İnşaat Sektöründe Küçük ve Orta Ölçekli Firmalarda Bilgi Yönetimi, Doktora Tezi, TC. MSGSU, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yapı Mühendisliği Ana Bilim Dalı, İstanbul.
• Kale, S. ve Karaman, E.A., 2011. Evaluating the Knowledge Management Practices of Construction Firms by Using Importance–Comparative Performance Analysis Maps, Journal of Construction Engineering and Management, 137 (12), 1142–1152.
• Kuntay, G., 2017. Yapı Projelerinde Uluslararası Ortaklık Oluşturmak için Nedenler ve Proje yönetimi Sürecini Etkileyen Problemler Üzerine Bir İnceleme: Ulaşım Projeleri Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• MCCUEN, L., T., 2008. Building Information Modeling and the Interactive Capability Maturity Model. Retrieved from
• NBIMS,2012. National BIM Standard – United States® Version 3, Capability Maturity Model (CMM), National Institute of Building Sciences buildingSMART alliance.
• Nonaka, I., Toyama, R., ve Konno, N., 2000. SECI, Ba and Leadership: a Unified Model of Dynamic Knowledge Creation, Research Gate, Doi: 10.1016/S0024-6301(99)00115-6
• Ofuoğlu, S. 2014. Yapı Bilgi Modelleme: Gereksinim ve Birlikte Çalışabilirlik. Mimarist, Erişim Yeri: http://sayisalmimar.com/2013/12/ybm-gereksinim-ve-birlikte- calisabilirlik/ (Erişim Tarihi 14 Ocak 2017)
• Senaratne, S. ve Sexton, M., 2008. Managing construction project change: a knowledge management perspective, Construction Management and Economics, 26 (12), 1303–1311.
• Sıvakçı, U., 2016. Bilgi Yönetim Süreci ve Etik Örgüt Kültürünün Şirket İnovasyonu Üzerine Etkileri: Amprik bir Çalışma, Doktora Tezi, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Ana Bilim Dalı, İstanbul.