Investigation of Transfered Psychological Trauma, Psychological Resilience, Anxiety and Obsessive Compulsive Disorder in Second and Third-Generation Turkish Cypriots

Yıl 2024, , 51 - 66, 30.06.2024

Bekir Erbekir , Cemaliye Direktör

https://doi.org/10.31461/ybpd.1425314

Öz

The aim of the research is to examine the psychological trauma, anxiety and obsessive-compulsive disorders related to these struggles in the second and third parts, based on the reality of the parents of the survivors of the 1974 Cyprus War, that is, the parents of today's young parents, generation Turkish Cypriots. Data observed with the Transferred Psychological Trauma Scale, Beck Anxiety Scale, DSM-5 Repetitive Thoughts and Behaviors Scale, Brief Psychological Resilience Scale and Demographic Information Form were analyzed with t-test and ANOVA tests performed independently on SPSS 27. The research model was conducted with a total of 305 people, 195 women and 110 men, from the second and third generation individuals who experienced the war in the 1974 war. Psychological trauma and its sub-dimensions transferred according to the relationships obtained do not differ according to gender. Additionally, the psychological trauma transferred to women whose mothers migrated from the village during the war differs from women whose mothers were psychologically resilient and migrated from other sources of support. However, those whose mothers migrated from a Turkish village differ significantly from others in terms of family recovery and anxiety. However, in the mother's migration variable, while the patient's level of psychological resilience and the sub-dimensions of the psychological trauma, emotional-behavioral change and family dissolution, show a significant difference, the father's degree of psychological resilience does not differ. On the other hand, while there is no difference in the psychological traumas experienced by mothers during the separation process, there is a significant difference in the active participation of separated fathers in the conflict. A similar transfer of this handling of care into the future allows for the inclusion of hoarding performance in addition to the variables of psychological trauma and anxiety conveyed.

Anahtar Kelimeler

Resilience, Obsession, Transferred Psychological Trauma, Anxiety, Migration

İkinci ve Üçüncü Kuşak Kıbrıslı Türklerde Aktarılan Psikolojik Travma, Psikolojik Sağlamlık, Kaygı ve Obsesif Kompulsif Bozukluğun İncelenmesi

Öz

Bu çalışmanın amacı, 1974 Kıbrıs Savaşı'ndan sağ kurtulanların, günümüzdeki genç yetişkinlerin ebeveynleri olduğu gerçeğine dayanarak bu çalışmada savaşla ilgili ikinci ve üçüncü kuşak Kıbrıslı Türklerde aktarılan psikolojik travma, kaygı ve obsesif-kompulsif bozukluğun incelenmesidir. Aktarılan Psikolojik Travma Ölçeği, Beck Anksiyete Ölçeği, DSM-5 Yineleyici Düşünce ve Davranışlar Ölçeği ve Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği ve Demografik Bilgi Formu ile toplanan veriler SPSS 27. Aracılığıyla Bağımsız Örneklemler t-test ve ANOVA testleri ile analiz edilmiştir. Betimsel araştırma modelinin kullanıldığı bu araştırma 1974 savaşında savaş deneyimi yaşayan bireylerden sonraki ikinci ve üçüncü kuşak bireylerden 195 kadın ve 110 erkek olarak toplam 305 kişi ile yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre katılımcıların aktarılan psikolojik travma ve alt boyutları cinsiyete göre farklılaşmamaktadır. Ayrıca anneleri savaş sürecinde karma köyden göç eden katılımcıların aktarılan psikolojik travma, psikolojik sağlamlık düzeyleri anneleri diğer bölgelerden göç eden katılımcılara göre farklılaşmaktadır. Ancak, anneleri Türk köyünden göç edenlerin aile işlevselliği ve kaygı düzeyleri diğerlerine göre anlamlı düzeyde farklılık göstermektedir. Ancak katılımcıların psikolojik sağlamlık düzeyleri ile aktarılan psikolojik travmanın alt boyutu olan duygu-davranış düzenleme ve aile işlevselliği annenin göç değişkeninde anlamlı bir farklılık gösterirken, babanın psikolojik sağlamlık düzeyleri ise göç değişkeninde farklılaşmamaktadır. Diğer taraftan aktarılan psikolojik travmada katılımcıların annelerinin savaşta sürecinde aktif olarak yer alması farklılık göstermezken, katılımcıların babalarının aktif çatışmada yer alması anlamlı düzeyde bir farklılık göstermektedir. Bu çalışmanın bulguları ele alındığında gelecek çalışmalarda benzer bir örneklem ile aktarılan psikolojik travma ve kaygı değişkenlerine ek olarak biriktiricilik davranışının eklenmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Psikolojik Sağlamlık, Obsesyon, Aktarılan Psikolojik Travma, Kaygı, Göç

Etik Beyan

Araştırma, araştırmacının psikoloji yüksek lisans tezi bağlamında yapılmış olup Lefke Avrupa Üniversitesi Etik Kurul Onayı (BAYEK015.05) ile yürütülmüştür. Katılımcılara bilgilendirilmiş onam formu verilip katılıma gönüllü olup olmadıkları da sorulmuştur.

Kaynakça

• Amerikan Psikiyatri Birliği (2014). Ruhsal bozuklukların tanısal ve sayımsal el kitabı, (DSM-V), tanı ölçütleri başvuru elkitabı, (çev. Köroğlu E). Ankara: Hekimler Yayın Birliği.
• Aşçıbaşı, K., Öztekin, S., & Aydemir, Ö. (2017). DSM-5 Yineleyici Düşünceler ve Davranışlar Ölçeği Türkçe formunun geçerliliği ve güvenilirliği. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 18, 18-23.
• Baranowsky, A.B., Young, M., Johnson-Douglas, S., Williams-Keeler, L. ve McCarrey, M. (1998). PTSD Transmission: A review of secondary traumatization in Holocaust survivor families. Canadian Psychology, 39(4), 247-256.
• Baron, N., Jensen, S.B., & De Jong, J.T.V.M. (2003). Refugees and internally displaced people. In B.L. Green (Ed.), Trauma interventions in war and peace: Prevention, practice and policy. New York: Kluwer Academic/Plenum Publishers. (pp.243-270). Berkalp, A. (2015). Mücadelemizde Kıbrıs Türk kadınının yeri. Uluslararası Kıbrıs Türk Mücadele Tarihi ve TMT Sempozyumu, Lefkoşa, KKTC, s.9-12.
• Bohleber, W. (2000). Die Entwicklung der Traumatheorie in der Psychoanalyse. Psychoanalytic perspectives on trauma, (pp.207-234).
• Çelen, H.N. (2018). Aile ve psikolojik yansımaları. N. Oktik ve H. Ünal Reşitoğlu (Ed.), Aileyi anlamak içinde (ss.31-43). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Biernacki, P., & Waldorf, D. (1981). Snowball sampling: Problems and techniques of chain referral sampling. Sociological Methods & Research, 10(2), 141-163.
• Çiydem, E., Bilgin, H. ve Öztürk, E. (2023). Investigation of the effect of childhood traumas onmental health and family functionality in context of intergeneration line. Child and Adolescent Social Work Journal, 40(5), 1-18.
• Ciydem, E., Öztürk, E., Usta, O. ve Derin, G. (2023). The mediating role of resilience and perceived stress in the relationship between childhood traumas and depression in young adults. Medicine Science, 12(3), 730-736.
• Dalgaard, N.T., & Montgomery, E. (2017). The transgenerational transmission of refugee trauma: Family functioning and children’s psychosocial adjustment. International Journal of Migration, Health and Social Care, 13(3), 289-301.
• Dalenberg, C.J., Straus, E., & Carlson, E.B. (2017). Defining trauma. In S.N. Gold (Ed.), APA handbook of trauma psychology: Foundations in knowledge (pp.15-33). American Psychological Association.
• Doğan, T. (2015). Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği’nin Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Happiness & WellBeing, 3(1), 93-102.
• Fazel, M., Wheeler, J., Danesh, J. (2005). Prevalence of serious mental disorder in 7000 refugees resettled in western countries: A systematic review. Lancet, 365, 1309-1314.
• Foster, P.R. (2001). When immigration is trauma: Guidelines for the individual and family clinician. American Journal of Orthopsychiatry, 71(2), 153-170.
• Hocaoğlu, A. (2014). Son dönem Bulgaristan göçünü yaşayan yetişkinlerde travmanın etkilerinin kuşaklararası aktarımı: Duygu düzenleme güçlüğü, aile işlevselliği ve temel varsayımların rolü. Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Karaoğulları, D., & Eş, A.Ç. (2021). Erişkin bireylerde travma sonrası stres bozukluğu ve akültürasyon ilişkisinin incelenmesi: Lefkoşa örneklemi. Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi, 3(1), 3-12.
• Karatay, G. (2020). Tarihsel/toplumsal travmalar ve kuşaklararası aktarımı biçimleri üzerine. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 29(5), 373-379.
• Keser, U. (2007). Kıbrıs’ta göç hareketleri ve 1974 sonrasında yaşananlar. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, 5(12), 103-127.
• Keser, U., & Özdemir, M. (2016). Kıbrıs’ ta birlikte yaşama sanatı: Gürpınar Köyü örneği. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 35(2), 231-256.
• KKTC Millî Eğitim Bakanlığı, (2014). Kıbrıs Türk Tarihi Ortaokullar için Tarih Kitabı (6. Baskı). KKTC MEB yayını. talimterbiye.mebnet.net/Kitaplar/ 2015YeniKitaplar/Orta-Lise/Tarih8Tumu-k.pdf.
• Mum, N. (2011). Çocuk ve genç tutuklularda psikolojik travma deneyimlerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü.
• Öztürk, E. (2018). Psikotarih psikolojik travma ve dissosiyasyon, O. Celbiş, (Ed.). Turaz Akademi içinde (1.Baskı) (92-106). Ankara: Akademisyen Kitabevi.
• Öztürk, E. (2020). Psikotarih, travma ve dissosiyasyon: Çocukluk çağı travmaları, savaşlar ve dissosiyasyonun anamnezi. E, Öztürk E, (Ed.). Psikotarih içinde. 1. Baskı. (1-21). Ankara: Türkiye Klinikleri.
• Öztürk, E. (2022). Dissoanaliz ve psikotoplumsal bilinç alyansı kuramı ı̇nkar travması ve dissosiyatif yansıtımlı kimlik geçisi. E. Öztürk (Ed.). (s.1-40). Türkiye Klinikleri.
• Öztürk, E. (2023). Shared dissociative identity disorder and defector alter personality: Controlled human syndrome and the objectification trap phenomenon as a gaslighting form based on dissociative narcissism from the perspective of dissoanalysis theory and dissoanalytic psychohistory. Medicine Science, 12(2), 495-521.
• Polizzi, C., Lynn, S.J., & Perry, A. (2020). Stress and coping ın the time of COVID-19: Pathways to resilience and recovery. Clinical Neuropsychiatry, 17(2), 59-62.
• Rachman, S. (2002). A cognitive theory of compulsive checking. Behaviour Research and Therapy, 40(6), 625-639.
• Rosenheck, R., & Nathan, P. (1985). Secondary traumatization in children of Vietnam veterans. Psychiatric Services, 36(5), 538-539.
• Salberg, J. (2015). The texture of traumatic attachment: Presence and ghostly absence in transgenerational transmission. The Psychoanalytic Quarterly, 84(1), 21-46.
• Uluocak, G. (2009). İç göç yaşamış ve yaşamamış çocukların okulda uyumu. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 35-44.
• Ulusoy, M., Sahin, N.H., & Erkmen, H. (1998). Turkish version of the Beck Anxiety Inventory: Psychometric properties. Journal of Cognitive Psychotherapy, 12(2), 163-172.
• Uslu, B. (2021). Aktarılan psikolojik travmaya dair ölçek geliştirme çalışması. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Aydın Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Üngüren, E., & Ercan, A. (2015). Sessizleşen örgütlerde öz yeterlilik algısının rolü: Alanya’daki konaklama işletmeleri üzerinde bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 7(2), 115-156.
• Volkan, V.D. (2008). Kıbrıs: Savaş ve uyum: Çatışan iki etnik grubun psikanalitik tarihi. Everest Yayınları. İstanbul.
• Wangh, M. (1968). A psychogenetic factor in the recurrence of war. The International Journal of Psychoanalysis, 49(2-3), 319-323.