Öğretmene Yönelik Şiddet

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 11, 77 - 92, 30.06.2022

Sefa Bulut , Emre Gürkan

https://doi.org/10.31461/ybpd.1113484

Öz

Şiddet dediğimiz kavram, özellikle günümüzde kişisel, sosyal ve eğitsel alanlarda ciddi bir problem hâlini almış bulunmaktadır. Şiddetin kişilere ve kurumlara zarar verdiği açık bir olgudur. Bu noktadan bakıldığından, özellikle eğitim camiasına etkileri ve yankıları hatırı sayılır derecede büyük olmaktadır. Şiddet, yazılı, sözlü ve görsel basında özellikle adından sıkça söz ettirerek, ülke çapında üzücü olaylara sebep olan karanlık bir olgudur. Bu olguyu değerlendirirken eğitim alanına özellikle vurgu yapmakta fayda bulunmaktadır. Nitekim eğitim sistemi içerisinde ve özellikle okullarda şiddet olayları sıklıkla yaşanmakta ve hem bireylerin hem de kurumların işleyişinde ciddi aksaklıklara sebep olabilmektedir. Okullarda yaşanan şiddet olayları denildiğinde genellikle idareci ya da eğitimci tarafında öğrenciye yönelik ya da öğrencilerin arasında cereyan eden şiddet anlaşılmakta ve tek taraflı bir değerlendirme göze çarpmaktadır. Alanyazında da öğrenciye yönelik şiddet konusunda yapılan çalışmalar yoğunluk kazanırken, idarecilere ve öğretmenlere yönelik gerçekleştirilen şiddet eylemleri kendine hak ettiğinden daha az yer bulmaktadır. Eğitim sisteminin taşıyıcısı olan öğretmenler, gerek öğrenciler, gerek veliler ve gerekse meslektaşları tarafından şiddete maruz kalabilmektedir. Maruz kaldıkları bu şiddetin, hem bireysel hem de toplumsal bazda iş ve meslek hayatlarına hem de kişisel yaşantılarına bir takım etkileri olmaktadır. Bu nedenle bu çalışmanın amacı, öğretmenlere yönelik gerçekleştirilen şiddet davranışları, şiddete sebep olabilen risk faktörleri, şiddetin öğretmenler üzerindeki etkileri ile ilgili yapılan çalışmalardan elde edilen nitel ve nicel verilerden hareketle öğretmene şiddeti tüm yönleriyle tartışmak ve bu tartışmalar ışığında şiddete çözüm önerileri sunmaktır.

Anahtar Kelimeler

öğretmene ve şiddet, şiddetin öğretmenler üzerindeki etkileri, öğretmene yönelik şiddet, öğretmene yönelik psikolojik şiddet

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Teşekkür

yok

Violence Against Teachers

Öz

The concept of violence has become a serious problem in personal, social, and educational fields, especially today. It is a clear fact that violence harms individuals and institutions. From this point of view, its effects and repercussions, especially on the education community, are considerable. Violence is a dark phenomenon frequently mentioned in the media and causes sad events throughout the country. While evaluating this phenomenon, it is helpful to emphasize the field of education. As a matter of fact, violence is frequently experienced in the education system and especially in schools and can cause serious disruptions in the functioning of both individuals and institutions. When violence in schools is mentioned, violence that occurs among and towards students and is applied by educators is generally understood, and a one-sided evaluation draws the attention. While studies on violence against students have gained intensity in the literature, acts of violence against administrators and teachers are less common than they deserve. Teachers, who are the carriers of the education system, may be exposed to violence by students, parents, and colleagues. This violence they are exposed to affects their work, professional and personal lives, both individually and socially. For this reason, the aim of this study is to discuss violence against teachers in all its aspects, based on the qualitative and quantitative data obtained from studies on violence against teachers, risk factors that can cause violence, and the effects of violence on teachers, and to offer solutions to violence in the light of these discussions.

Anahtar Kelimeler

teacher and violence, effects of violence on teahcers, violence against teachers, psychological violance to teachers, mobbing towards teachers

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• Altınok, V. (2014). Eğitim kurumlarında yöneticilerin psikolojik şiddet anlayışı. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 32, 213-224.
• Astor, R.A., Meyer, H.A., Benbenishty, R., Marachi, R., & Rosemond, M. (2005). School safety interventions: Best practices and programs. Children & Schools, 24(1), 17-32.
• Atmaca, T., & Öntaş, T. (2014). Velilerin öğretmenlere uyguladığı şiddete yönelik nitel bir araştırma. Anatolian Journal of Educational Leadership and Instruction, 2(1), 47-62.
• Bronfenbrenner, U. (1979). Contexts of child rearing: Problems and prospects. American Psychologist, 34, 844-850.
• Bulut, S. (2006). Okullarda görülen şiddetin arşiv araştırması yöntemiyle incelenmesi. XV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Muğla.
• Cemaloğlu, N. (2007). The exposure of primary school teachers to bullying: An analysis of various variables. Social Behaviour and Personality, 35(6), 789-802.
• Chappell, D. ve Di Martino, V. (2006). Violence at work. Geneva: International Labour Organisation.
• Chen, L.H. (1999). Guo zhong xiao yuan bao xing jiao shi bei hai zhi yan jiu [Teacher victimization in Taiwanese junior high schools]. Proceedings of Taiwanese Symposium on Social Problems, Taiwan National Science Council, 1, 493-526.
• Çelebi, N., & Taşçı Kaya, G. (2014). Öğretmenlerin maruz kaldığı mobbing (Yıldırma): Nitel bir araştırma. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 5(9), 43-66.
• Davenport, N., Distler, R., & Elliot, G. (2003). Mobbing: işyerinde duygusal taciz. Önertoy, O. (Çev.), İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Demir, S. (1997). Aile içi şiddetin çocuk açısından değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Di Martino, V., Hoel, H., ve Cooper,C.C. (2003), Preventing violence and harassment in the workplace. European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions, Eurofound. Dublin.
• Dinkes, R., Cataldi, E.F., Kena, G., & Baum, K. (2006). Indicators of school crime and safety: 2006 (NCES 2007–003/NCJ 214262). U.S. Departments of Education and Justice. Washington, DC: U.S. Government Printing Office.
• Dinkes, R., Kemp, J., & Baum, K. (2009). Indicators of school crime and safety: 2008 (NCES 2009-022 NCJ 226343). Washington, DC: National Center for Education Statistics. Retrieved from http://nces.ed.gov/ pubs2009/2009022.pdf.
• Dzuka, J., Dalbert, C. (2007). Student violence against teachers. European Psychologist, 12(4), 253-260.
• Eğitim-Sen, (2020). Eğitim ve bilim alanında kadına yönelik şiddet araştırması sonuçları, (15.05.2022 tarihinde erişilmiştir). egitimsen.org.tr/egitim-ve-bilim-alaninda-kadina-yonelik-siddet-arastirmasi-sonuclari.
• Erdemli, Ö. (2018). Öğretmene yönelik şiddet medyaya yansıyan olayların incelenmesi. Prof. Dr. Emine Akyüz’e Armağan Akademisyenlikte 50 Yıl (Eds. Karaman Kepenekçi,Y., Taşkın, P.) Ankara: Pegem Akademi.
• Espelage, D., Anderman, E.M., Brown, V.E., Jones, A., Lane, K.L., McMahon, S.D., ... & Reynolds, C.R. (2013). Understanding and preventing violence directed against teachers: Recommendations for a national research, practice, and policy agenda. American Psychologist, 68(2), 75-87.
• Feda, D.M., Gerberich, S.G., Ryan, A.D., Nachreiner, N.M., & McGovern, P.M. (2020). Assault deterrents and educators’ risk of physical assault: A case-control study. The Journal of School Nursing, 1059840520976396.
• Finne, L.B., Knardahl, S., & Lau, B. (2011). Workplace bullying and mental distress-A prospective study of Norwegian employees. Scandinavian Journal of Work, Environment & Health, 37, 276-287.
• Foege, W. H., Rosenberg, M. L., & Mercy, J. A. (1995). Public health and violence prevention. Current Issues in Public Health, 1, 2-9.
• Fox, S., & Stallworth, L.E. (2010). The battered apple: An application of stressor-emotion-control/support theory to teachers’ experience of violence and bullying. Human Relations, 63, 927-954.
• Gerberich, S.G., Nachreiner, N.M., Ryan, A.D., Church, T.R., McGovern, P.M., Geisser, M.S., ... & Pinder, E.D. (2011).
• Violence against educators: A population-based study. Journal of Occupational and Environmental Medicine, 53(3), 294-302.
• Gill, M., Fisher, B.S., & Bowie, V. (2013). Violence at work. Willan.
• Gorman-Smith, D. (2012). Violence prevention and students with disabilities: Perspectives from the field of youth violence prevention. Behavioral Disorders, 37(3), 210-214.
• Goldstein, A.P & Conoley, J.C.(Eds.). (1997). School violence intervention: A practical handbook. The Guilford Press: New York, NY.
• Grossman, D.C., Neckerman, H.J., Koepsell, T.D., Liu, P.Y., Asher, K.N., Beland, K., ... & Rivara, F.P. (1997). Effectiveness of a violence prevention curriculum among children in elementary school: A randomized controlled trial. Jama, 277(20), 1605-1611.
• Karakuş, M. ve Çankaya, İ. H. (2012). Öğretmenlerin maruz kaldıkları psikolojik şiddete ilişkin bir modelin sınanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 225-237.
• Krug, E.G., Mercy, J.A., Dahlberg, L.L., & Zwi, A.B. (2002). The world report on violence and health. 360(9339), 1083-1088. Geneva. World Health Organization. Erişim Tarihi: 30.04.2022 apps.who.int/iris/bitstream/10665/42495/1 /9241545615_eng.pdf.
• Lamya, A.E. (2016). Violence against teachers in Morocco: Elementary and secondary schools. A Research Project. Moulay Ismail University.
• Lane, K.L., Oakes, W.P., & Menzies, H.M. (2010). Systematic screenings to prevent the development of learning and behavior problems: Considerations for practitioners, researchers, and policymakers. Journal of Disabilities Policy Studies, 21, 160-172.
• Lane, K.L., Menzies, H.M., Oakes, W.P., & Kalberg, J.R. (2012). Systematic screenings of behavior to support instruction: From preschool to high school. New York, NY: Guilford.
• Linsley, P. (2006). Violence and aggression in the workplace. Oxford: Radcliffe Publishing.
• MEB. (2006). Eğitim ortamlarında şiddetin önlenmesi ve azaltılması strateji ve eylem planı (2006-2011+), MEB Yayınları. Ankara.
• McMahon, S.D., Martinez, A., Espelage, D., Reddy, L.A., Rose, C., Lane, K.,... Brown, V. (2012). Violence directed against teachers: Results from a national survey. Manuscript submitted for publication.
• McMahon, S. D., Martinez, A., Espelage, D., Rose, C., Reddy, L. A., Lane, K., Anderman, E., Reynolds, C., Jones, R., & Brown, V. (2014). Violence directed against teachers: Results from a national survey. Psychology in the Schools, 51(7), 753-766.
• Moon, B., & McCluskey, J. (2016). School-based victimization of teachers in Korea: Focusing on individual and school characteristics. Journal of Interpersonal Violence, 31, 1340-1361.
• Nesello, F., Sant’Anna, F.L., Santos, H.G., Andrade, S.M., Mesas, A.E., & González, A.D. (2014). Characteristics of school violence in Brazil: A systematic review of quantitative studies. Revista Brasileira de Saúde Materno Infantil, 14, 119-136.
• Nielsen, M.B., & Einarsen, S. (2012). Outcomes of exposure to workplace bullying: A meta-analytic review. Work & Stress, 26, 309-332.
• OSHA (2002). Work place violence. An OSHA fact sheet. 07.08.2021 tarihinde www.osha.gov adresinden alınmıştır.
• Ozdemir, S. M. (2012). An investigation of violence against teachers in Turkey. Journal of Instructional Psychology, 39(1), 51-62.
• Pai, H.C., & Lee, S. (2011). Risk factors for workplace violence in clinical registered nurses in Taiwan. Journal of Clinical Nursing, 20(9‐10), 1405-1412.
• Rogers K.A. & Chappell D. (2003). Preventing and responding to violence at work. Geneva: International Labour Office, (p.1-118).
• Rosenberg, M.L., Mercy, J.A., & Annest, J.L. (1998). The problem of violence in the United States and globally. Public Health and Preventive Medicine, 14, 1223-1226.
• Steffgen, G. ve Ewen, N. (2007). Teachers as victims of school violence: The influence of strain and school culture. International Journal on Violence and Schools, 3, 81-93.
• Tiesman, H., Konda, S., Hendricks, S., Mercer, D., & Amandus, H. (2013). Workplace violence among Pennsylvania education workers: Differences among occupations. Journal of Safety Research, 44, 65-71.
• Türküm, A.S. (2011). Social supports preferred by the teachers when facing school violence. Children and Youth Services Review, 33(5), 644-650.
• U.S. Department of Health and Human Services & National Institute for Occupational Safety and Health (1996). Violence in the workplace: Risk factors and prevention strategies. (Current Intelligence Bulletin 57). DHHS NIOSH Publication, No. 96-100, Washington, D.C.: Governmental Printing Office.
• Uysal M. (2003). Eğitimde Demokratikleşme. Eğitim Yönetimi ve Üniversitelerde Demokratik Yapılanma, Sempozyum.
• Uysal, H.T., & Yavuz, K. (2013). The unseen face of mobbing in organizations: reverse mobbing. Turkish Studies: International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(8), 2167-2183.
• Ünsal, A. (1996). Genişletişmiş bir şiddet tipolojisi. Cogito, 6-7, 29-36.
• Wei, C., Gerberich, S.G., Alexander, B.H., Ryan, A.D., Nachreiner, N.M., & Mongin, S.J. (2013). Work-related violence against educators in Minnesota: Rates and risks based on hours exposed. Journal of Safety Research, 44, 73-85.
• Wilson, C.M., Douglas, K.S., & Lyon, D.R. (2011). Violence against teachers: Prevalence and consequences. Journal of Interpersonal Violence, 26(12), 2353-2371.
• Yaman, E. (2007). Üniversitelerde bir eğitim yönetimi sorunu olarak öğretim elemanlarının maruz kaldığı informal cezalar: Nitel bir araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Yaman, E., Vidinlioğlu, Ö., & Çitemel, N. (2010). İşyerinde psikoşiddet, motivasyon ve huzur: Öğretmenler çok şey mi bekliyor? Psikoşiddet mağduru öğretmenler üzerine. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 1136-1151.
• Yardımcıoğlu, D. (2018). Türk iş hukukunda işyerinde şiddet ve uygulanacak hukuki yaptırımlar. International Journal of Social and Humanities Sciences, 2(2), 144-160.
• Yeşildal, N. (2005). Sağlık hizmetlerinde iş kazaları ve şiddetin değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 4(5), 280-302.
• Yıldız, A.N., Kaya M., Bilir, N., (2011). İşyerinde şiddet. Ankara: Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu Yayını.
• Zapf, D., Einarsen, S. (2003), Individual antecedants of bullying: Victim and perpetrator in the workplace. International Perspectives in Research and Practice, (Eds.) S. Einarsen, H. Hoel, D. Zapf, and C.L. Cooper. London / New York: Taylor and Francis, pp.165-184.