Biopsychosocial Examination of Claudius, The Fourth Emperor of Rome

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 15, 1 - 23, 30.06.2024

Ebru Durmaz Akyüz , Hüseyin Üreten

https://doi.org/10.31461/ybpd.1445569

Öz

The fourth emperor of Rome, Tiberius Claudius Caesar Augustus Germanicus, known in history as Claudius, lost his father when he was only one year old and was raised by his grandmother Livia and his mother Antonia. As a child, Claudius was ridiculed by the court jesters and his sister, and was described by his mother, Antonia, as a "Freak" was defined as "a human being that nature started but could not complete". His education was left to the care of a semi-literate teacher who had once been a mule shepherd. The disorders that Claudius experienced since his birth have been examined in modern sources and include polio (poliomyelitis), spinal cord inflammation (transverse myelitis), eating disorder (bulimia nervosa), cerebral palsy (congenital cerebral palsy), sudden physical and vocal tics (gilles de la tourette syndrome). Diseases such as mitochondrial diseases (mitochondrial cytopathies) and contraction disorders (dystonias) have been suggested. These possible illnesses and the physical and psychological reflection of the events he experienced on Claudius' psychology have been tried to be discussed in detail in this study. As a result of scientific research, these people who lived in a certain period of history are considered as a human being, apart from their history, and the conditions, events and underlying reasons they lived in at that time; history, psychology and related medical sciences, … etc. It indicates the importance of conducting an interdisciplinary study jointly by many branches of science, such as, in terms of evaluating the study from different perspectives and making correct analysis.

Anahtar Kelimeler

Claudius, Claudius, Psychohistory, Biography

Roma'nın Dördüncü İmparatoru Claudius'un Biyopsikososyal Açıdan İncelenmesi

Öz

Roma’nın dördüncü imparatoru Tiberius Claudius Caesar Augustus Germanicus, tarihte bilinen adı ile Claudius henüz bir yaşında iken babasını kaybetmiş ve büyükannesi Livia ile annesi Antonia tarafından büyütülmüştür. Claudius doğumundan itibaren sürekli birtakım hastalıklar yaşamış olmanın yanı sıra, çocukken saray soytarıları ve kız kardeşi tarafından alay konusu olmuş, annesi Antonia tarafından da “hilkat garibesi-ucube”, “doğanın başlayıp da tamamlayamadığı insan” olarak tanımlanmıştır. Eğitimi ise yarı okur-yazar, bir zamanlar katır çobanlığı yapmış bir öğretmenin bakımına bırakılmıştır. Antik kaynaklarda ise “aptal” olarak anlatılıyordu. Hiçbir göreve uygun görülmemiş olduğu için o da eğitimine odaklanmış ve tarih kitapları yazmıştır. İmparator Caligula’nın İS 24 Ocak 41 yılında suikasta uğramasından sonra, saray praetor muhafızları tarafından imparator olarak selamlanmıştı. Kimsenin imparatorluğa uygun görmediği Claudius imparatorluğunda birçok önemli işler yapmış hatta Caligula ve Augustus’u bile geride bırakmıştı. Claudius’un doğumundan itibaren yaşadığı rahatsızlıklar modern kaynaklarda incelenmiş ve çocuk felci (poliomyelit), omurilik inflamasyonu (transvers miyelit), yeme bozukluğu (bulimia nervoza), beyin felci (doğuştan serebral palsi), ani bedensel ve ses tikleri (gilles de la tourette sendromu), mitokondriyal hastalıklar (mitokondriyal sitopati) ve kasılma bozuklukları (distoniler) gibi hastalıklar öne sürülmüştür. Olası bu hastalıkları, yaşadığı olayların bedensel ve ruhsal açıdan Claudius’un psikolojisine yansıması, bu çalışmada ayrıntılı olarak ele alınmaya çalışılmıştır. Nitekim tarihin belli bir döneminde yaşamış bu insanların, yaşanan tarihlerinden ayrı, bir insan olarak ele alınarak, o dönemde yaşadıkları şartlar, olaylar ve altında yatan nedenler bilimsel araştırmalar sonucunda; tarih, psikoloji ve ilgili tıp bilimleri, … vd. gibi birçok bilim dalının ortak olarak disiplinlerarası bir çalışma ile yürütülmesi, çalışmanın farklı bakış açıları ile değerlendirilmesi ve doğru analizinin yapılabilmesi açısından önemini belirtir.

Anahtar Kelimeler

Claudius, Claudius’un Hastalıkları, Psikotarih, Biografi

Kaynakça

• Aksaray, G. (Ed.) (2017). Aile psikolojisi ve eğitimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını.
• Alova, E. (2013). Latince Türkçe Sözlük. (Beşinci Baskı) İstanbul: Sosyal Yayınları.
• American Psyshological Association, APA Dictionary of Psychology, dictionary.apa.org/athletic-type, Erişim Tarihi: 22.03.2023.
• Anderson, J.W. (1981). The methodology of psychological biography. The Journal of Interdisciplinary History, 11(3), 455-475.
• Aytaç, H.M. & Hocaoğlu, Ç. (2016). Bulimiya Nervoza ile birlikte yaşamak: Bir vaka sunumu. Journal of Mood Disorders, 6(3), 158-63.
• Barak A. & Hocaoğlu Ç. (2019). Erişkinde ‘Tourette Bozukluğu’, bir olgu sunumu, Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 16(3), 573-576.
• Barrett, A.A. (2002). Livia first lady of Imperial Rome. New Haven & London: Yale University Press.
• Barrett, A.A. (2005). Agrippina: Sister of Caligula, Wife of Claudius, Mother of Nero, London: BT Batsford Ltd.
• Barrett A.A. & Fantham, E. & Yardley, J. C. (Ed.) (2016). The Emperor Nero; A Guide to The Ancient Sources.
• Princeton and Oxford: Princeton University Press.
• Bauman, R.A. (1994). Women and politics in ancient Rome. New York: Routledge.
• Bauer, S.W. (2007). The history of the ancient world: From the Earliest Accounts to the Fall of Rome. New York, London: W.W. Norton & Company.
• Beard, M. (2015). S.P.Q.R: A history of ancient Rome. London: Profile Books.
• Birt, T. (1932). Frauen der Antike. Leipzig: Quelle & Meyer.
• Bowman, A.K. & Champlin E. & Lintott A. (Ed.). (2008). The cambridge ancient history X, The Augustan Empire, 43 B.C-A.D. 69. (Second Edition). United Kingdom: Cambridge University Press.
• Brittain, A. (2010). Roman Women, Woman: In All Ages and in All Countries. Philadelphia George Barrie & Sons, Publishers, 2(10), 60-68.
• Bulduk, B.K. (2018). Mitokondriyal sitopati öntanılı hastalarda Mt-Tl1 gen mutasyonlarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Capes, W.W. (1914). Roman history the early empire from the assassination of Iulius Caesar to that of domitian, fourteenth impression, New York: Longmans, Green and Co.
• Cavanna, A.E., & Rickards, H. (2013). The psychopathological spectrum of Gilles de la Tourette syndrome. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 37(6), 1008-1015.
• Ceylan, H. (2021). Serebral Palsili çocuklarda beslenme durumunun değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi, Denizli: Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi.
• CIL: Corpus Inscriptionum Latinarum.
• Cizek, E. (2002). Istoria Romei, Bucureşti, Romania: Editura Paideia.
• Colby, H.F. (1918). Under Cesars' Shadow. New York: The Neale Publishing Company.
• Crichton, P. (1996). Were the Roman Emperors Claudius and Vitellius Bulimic?. International Journal of Eating Disorders, 19(2), 203-207.
• Çelgin, G. (2018). Eski Yunanca Türkçe Sözlük. İstanbul: Alfa Yayınları.
• Çelikkol, A. (2002). Tarih psikiyatri divanında. İstanbul: Stüdyo İmge Yayınları.
• Derin, G. (2018). Kuşaklararası eksende psikotarih temelli çocuk yetiştirme stillerinin travma, bağlanma ve dissosiyasyon açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü.
• Dio Cass. (=Cassius Dio, Rhomaika Historia). Cassius Dio Cocceianus (1914). Dio’s Roman History (Ῥωμαϊκὴ Ἱστορία), Greek Text and Facing English (Trans. Cary, E., Foster, H. B., Heinemann, W.) London, New York: Loeb Classical Library, Harvard University Press.
• Durmaz Akyüz E., (2023). Bedensel ve ruhsal bozukluklarıyla sıra dışı bir imparator: Tiberius Claudius Caesar Augustus Germanicus (Claudius). Yüksek Lisans Tezi, Aydın: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Durmaz Akyüz E. & Üreten H. (2022). Caligula ve dönemine farklı bir bakış açısı. History Studies, 14(2), 375-396.
• Eraslan, L. (Ed.). (2020). Aile sosyolojisi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
• Ercan, A.Ö. (2020). Sağlık deyimleri. İstanbul: Doğu Kitabevi.
• Ergene, A. (1998). Antik Roma’da Kadın. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Eryılmaz, A. (2017). Psikoloji. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını.
• Esser, A. (1958). Cäsar Und Die Julisch-Claudischen Kaiser Im BiologischÄrztlichen Blickfeld. Leiden: EJ Brill.
• Eutrop. Brev. (=Eutropius, Breviarium). Eutropius (2017). Kısa Roma tarihi. (Çev. Menzilcioğlu, Ç.) (İkinci Baskı). İstanbul: Alfa Yayınları.
• Gaius Suetonius Tranquillus (2017). On iki Caesar’ın Yaşamöyküsü. (Çev. Varınlıoğlu, G.), İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
• Gaius Suetonius Tranquillus (2019). On iki Caesar’ın yaşamı. (Çev. Özaktürk, G., Telatar, Ü. F.). Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Ferrero, G. (1911). The women of the Caesars, New York: The Century Co.
• Gönenç, F.İ. (2010). Roma hukukunda kadın. İstanbul: On İki Levha Yayınları.
• Grant, M. (2007). Gli imperatori romani: Storia e segreti, Italia: Newton & Compton editori.
• Graves, R. (2018a). Ben Claudius. (Çev. Körpe, D.). (Üçüncü baskı). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Graves, R. (2018b). Tanrı Claudius. (Çev. Betil, D.). (İkinci baskı). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. (Eserin orijinali 1936’da yayımlandı).
• Greenberg, M.S. (2013). Nöroşirürji el kitabı. (Çev. Oruçkaptan, H.H.). (Altıncı baskı). Ankara: Güneş Tıp Kitapevleri.
• Güngör Ergan, N. & Kütük B.Ş. (Ed.) (2017). Aile sosyolojisi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını.
• Günveren, G.B. (2022). Roma hukukunda çocuk. İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Hakman, M. (2015). Roma imparatoru Claudius ve oğlu Britannicus’ un ölümünün arkasındaki kadın: Locusta. Seleucia, 5, 111-140.
• Hayden, H.M. (2019). The power and influence of Julio-Claudians’ Roman Imperial women. B.A. Texas State University History Maior Master Thesis.
• Hazar, Ç.M. (2006). Kişilik ve iletişim tipleri. Selçuk İletişim, 4(2), 125-140.
• Henderson, B.W. (1905). The life and principate of the Emperor Nero. London: Methuen and Co.
• Holland, T. (2015). Dynasty: The rise and fall of the house of Caesar. Doubleday: First United States Edition.
• Horan, J.L. (1997). Tuvaletin sosyal tarihi. İstanbul: AD yayıncılık A.Ş.
• Howatson, M.C. (Ed.). (2013). Oxford antikçağ sözlüğü. (Çev. Ersöz, F.). İstanbul: Kitap Yayınevi (Eserin orijinali 1989’da yayımlandı).
• Hudson, J.M. (2013). On the way: A poetics of Roman transportation. A dissertation of The for The Degree of Doctor of Philosophy Classics University of California, Berkeley.
• Izenberg, G. (1975). Psychohistory and intellectual history. History and Theory, 14(2), 139-155.
• İnan, Ö.Y. (2017). Gut hastalarının klinik ve labaratuvar olarak değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi, İstanbul: Sağlık Bilimleri Üniversitesi Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi.
• İplikçioğlu, B. (1997). Eskibatı tarihi I: Giriş, kaynaklar, bibliyografya. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• Karaoğlu Gündoğdu, D. & Köktekir, E. (2021). Distonide DBS; uygun hasta seçimi ve cerrahi sonuçları. Türk Nöroşirürji Dergisi, 31(3), 301-306.
• Kaufman, D.B. (1932). Poisons and poisoning among The Romans. Classical Philology, 27(2), 156-167.
• Kershaw, S.F. (2013). A brief history of The Roman Empire rise and fall. London: Constable & Robinson.
• Kırıcı, İ. (2021). Tourette Sendromlu bireylerin eğitim sorunları. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7(2), 642-655.
• Kiefer, O. (1934). Sexual life in ancient Rome. London: George Routledge & Sons Ltd. Broadway House.
• Koç, F. & Sarıca, Y. (2003). Mitokondrial hastalıklar; klinik özellikleri hastaya yaklaşım, Arşiv, 12 (Ek Sayı), 14, 14-31.
• Kohut, T.A. (1986). Psychohistory as history. The American Historical Review, 91(2), 336-354.
• Köroğlu, E. (2021). Kolay DSM-V. (İkinci baskı). Ankara: Esenkal Yayıncılık.
• Latinlibrary Digital Library. thelatinlibrary.com, Erişim tarihi: Çalışma boyunca sıklıkla kullanılmıştır.
• Matsumoto, D. (Ed.). (2009). The cambridge dictionary of psychology. UK: Cambridge University Press.
• Matyszak, P. (2006). The sons of Caesar; Imperial Rome’s first dynasty. London: Thames & Hudson.
• Meijer, F. (2006). İmparatorlar yataklarında ölmez. (Çev. Ergin, G.). İstanbul: Homer Kitabevi (Eserin orijinali 2001’de yayımlandı).
• Murad, A. (2010). A neurological mystery from history: The case of Claudius Caesar. Journal of the History of the Neurosciences, 19(3), 221-227.
• Mutlu, A. (2018). Salgın haberleri, 2018 aşı türevi poliovirüs salgınları, ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi, 3(3), 85-95.
• Mutluay, N. (2007). Yunan ve Roma uygarlığında çocuk. Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Olivares-Romero, J. (2009). Elucidation on a distonic emperor. Neurologí, 24(7), 488-496.
• Öge A.E. & Baykan B. (Ed.), (2015). Nöroloji. (İkinci baskı) İstanbul: Nobel Tıp Kitapevleri.
• Parlak, Ş. & Çoban Çiftçi, G. (2021). Serebral Palside Radyoloji, Serebral Palsi, (Birinci baskı) Ankara: Türkiye Klinikleri.
• Penelope Digital Library. penelope.uchicago.edu, Erişim tarihi: Çalışma boyunca sıklıkla kullanılmıştır.
• Perseus Digital Library. perseus.tufts.edu, Erişim tarihi: Çalışma boyunca sıklıkla kullanılmıştır.
• PIR: Prosopographia Imperii Romani.
• Plut. Ant. (=Plutarchos, Antonius). Kullanılan metin ve çeviri: Plutarkhos (1992). Marcus Antonius. (Çev. Özaktürk, M.). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• Powell, L. (2016). Germanicus; The Magnifi cent Life and Mysterious Death of Rome’s Most Popular General. England: Pen and Sword Military.
• Robertson, M.M., & Stern, J.S. (1997). The Gilles de la Tourette syndrome. Critical Reviews in Neurobiology, 11(1), 1-19.
• Ruth, T. D. (1916). The problem of Claudius some aspects of a character study. The Johns Hopkins University The Degree of Doctor of Philosophy A Dissertation Submitted, USA.
• Ryan, F.X. (1993). Some observations on the censorship of Claudius and Vitellius. A.D. 47-48. The American Journal of Philology, 114(4), 611-618.
• Sen. Apoc. (=Seneca, Apocolocyntosis). Kullanılan metin: Seneca (1920). Apocolocyntosis. (Trans. W.H.D. Rouse, M.A. Litt. D.). Ted Garvin Ben Courtney and PG Distributed Proofreaders.
• Sendroy, F.E. (1935). The character and accomplishments of the emperor Claudius a study based on the literary sources and ınscriptions. Fordham University Dissertation for The Degree of Master of Arts, New York.
• Smith, W.A. (1867). Dictionary of Greek and Roman biography and mythology I. II. III. Boston: Little, Brown, and Company.
• Șteflea, C.R. (2014). Moartea Unui Impărat Roman: Despre Cazul Lui Claudius/ The Death Of A Roman Emperor: The Case Of Claudius. Hiperboreea Journal, Journal of History, Année, 1(1), 28-46.
• Suet. (=Gaius Suetonius Tranquillus, De Vitis Duodecim Caesarum).
• Tac. Ann. (=Tacitus, Annales). Tacitus (1876). Annals. Trans. Alfred John Church & William Jackson Brodribb en.wikisource.org/wiki/The_Annals_(Tacitus), Erişim tarihi: Çalışma boyunca sıklıkla kullanılmıştır.
• Tacitus (2008). The annals: The reigns of Tiberius, Claudius, and Nero. (Trans. Yardley, J.C.). New York: Oxford University Press Inc.
• TDK (2011). Yabancı sözlere karşılıklar kılavuzu, (11. Baskı), sozluk.gov.tr, Erişim tarihi: 10.03.2023.
• Topostext Digital Library. topostext.org, Erişim tarihi: Çalışma boyunca sıklıkla kullanılmıştır.
• Türkoğlu, G.H. (2009). Roma cumhuriyet ve ilk imparatorluk dönemlerinin idari yapısı. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 11(2), 251-289.
• Valente, W.A. & Talbert, R.J.A. & Hallett, J.P. & Mackowiak, P.A. (2002). Caveat Cenans! Special Article, The American Journal of Medicine, 112(5), 392-398.
• Yılmaz Odabaşı, H. (2020) Psikotarihin tarihi: Yaklaşımlar ve tartışmalar. Universal Journal of History and Culture, 2(2), 131-152.
• Whitacre, A. (2018). Disability and ability in the accounts of the emperor Claudius, A thesis submitted, to Kent State University Degree of Master of Arts, US.
• White, J.T. (Ed.) (1850). The history of the Roman emperors, from Augustus to the death of Marcus Antonius, Vol. 1. London: Simpkin, Marshall & Co.
• Wiedemeister, F. (1875). Der Câsarenwahnsinn Der Julisch-Claudischen Imperatorenfamilie Geschildert As Den Kaisern Tiber (Tiberis)ius, Caligula, Claudius, Nero. Hannover: Carl. RümpIer.