THE COMPARISON BETWEEN AFRICAN CHARTER ON HUMAN AND PEOPLES' RIGHTS AND EUROPEAN CONVENTION OF HUMAN RIGHTS

Yıl 2017, YBHD 2017/2, 43 - 62, 31.07.2017

Neslihan Özeler

Öz

The concept of human rights, which has great importance in legal and political area, needs regional recognition and protection despite the claim of universal character. African Charter on Human and Peoples' Rights (Banjul Charter), which is a regional protection mechanism, has been examined in this study. In addition to introducing the general characteristics of the Charter, it is mainly aimed to display its similarities and differences with the European Convention on Human Rights (ECHR). In this respect, first of all the general information about the African human rights system and the rights in the charter will be introduced. After that, the comparison of the charter and convention shall be made in two parts in relation to the form and the content. In addition to formal and contextual comparisons, comparisons of sanctions mechanisms will be mentioned in order to ensure the integrity of the study. In this way the determination of the place and value of the Banjul Charter in relation to  the ECHR will be ensured.

Anahtar Kelimeler

Human rights, regional protection, African Charter on Human and Peoples' Rights

AFRİKA İNSAN VE HALKLARIN HAKLARI SÖZLEŞMESİ İLE AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ'NİN KARŞILAŞTIRILMASI

Öz

Hukuki ve siyasi alanda çok büyük bir öneme sahip olan insan hakları kavramı evrensel nitelik taşıma iddiasına rağmen bölgesel olarak tanınmaya ve korunmaya ihtiyaç duymaktadır. Bu çalışmada bölgesel nitelikli olan Afrika İnsan ve Halkların Hakları (AİHHS) Sözleşmesi incelenmeye alınmıştır. Sözleşmenin genel özelliklerinin tanıtılmasının yanında esas olarak, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) ile olan benzerlikleri ve farklılıklarının gösterilmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda öncelikle Afrika insan hakları sistemiyle ilgili genel bilgilere ve sözleşme maddelerinde yer alan haklara değinilecektir. Sonrasında iki sözleşmenin karşılaştırılması, şekle ve esasa ilişkin olarak iki başlık altında yapılacaktır. Şekli ve içeriksel karşılaştırmanın yanında, konu bütünlüğünün sağlanması amacıyla sözleşmelerin yaptırım mekanizmalarının karşılaştırılmasına yer verilecek, bu şekilde AİHHS'nin, AİHS karşısında yeri ve değerinin tespiti sağlanacaktır.

Anahtar Kelimeler

İnsan hakları, bölgesel koruma, Afrika İnsan ve Halkların Hakları Sözleşmesi

Kaynakça

• Afrika İnsan ve Halkların Hakları Sözleşmesi'nin Türkçe metni <www.ihop.org.tr/dosya/sozlesme/afrikainsanhaklarisarti.doc> s.e.t. 24.05.2016.
• Afrika İnsan ve Halkların Hakları Sözleşmesi'nin İngilizce metni <http://www.achpr.org/files/instruments/achpr/banjul_charter.pdf> s.e.t. 24.04.2016.
• Afrika İnsan ve Halkların Hakları Mahkemesi'nin Kurulmasına İlişkin Protokol'ün İngilizce metni <http://www.achpr.org/files/instruments/court-establishment/achpr_instr_proto_court_eng.pdf> s.e.t. 28.06.2017.
• African Court on Human and Peoples' Rights <http://en.african-court.org/index.php/12-homepage1/1-welcome-to-the-african-court> s.e.t. 30.05.2016.
• American Declaration of the Rights and Duties of Man <http://www1.umn.edu/humanrts/oasinstr/zoas2dec.htm> s.e.t. 27.05.2016.
• Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin tüm protokollerine ilişkin ayrıntılı bilgi için bkz. Council of Europe <http://www.coe.int/en/web/conventions/search-on-treaties/-/conventions/treaty/results/subject/3> s.e.t. 27.05.2016.
• Asare, Bossman E (2016) "An Appraisal of Institutions of Global Governance: The Case of the African Human Rights System", Africology: The Journal of Pan African Studies, S: 9, No: 1, s. 221-240.
• Aybay, Rona (2015) İnsan Hakları Hukuku, 1. Baskı, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. Badawi El-Shikh, Ibrahim (1989) "The African Commission on Human and Peoples' Rights: Prospects and Problems", Netherlands Quarterly of Human Rights, S: 7, No: 3, s. 272- 283.
• Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun 1514(XV) sayılı 14 Aralık 1960 tarihli kararı, Türkçe metin için bkz. <http://www.unicankara.org.tr/doc_pdf/SOMURGE.pdf> s.e.t. 24.05.2016.
• Communications 236/00: Curtis Francis Doebbler / Sudan <http://www.achpr.org/files/sessions/33rd/comunications/236.00/achpr33_236_00_eng.pdf> s.e.t. 26.05.2016.
• Communications 228/99: Law Offices of Ghazi Suleiman / Sudan, <http://www.achpr.org/files/sessions/33rd/comunications/228.99/achpr33_228_99_eng.pdf> s.e.t. 26.05.2016.
• Doğan, İlyas (Editör) (2015) İnsan Hakları Hukuku, 2. Baskı, Ankara, Astana.
• European Court of Human Rights Annual Report (2014) <http://www.echr.coe.int/Documents/Annual_Report_2014_ENG.pdf> s.e.t. 30.05.2016.
• Evans, Malcom/Murray, Rachel (Editör) (2008) The African Charter on Human and People's Rights The System in Practice 1986-2006, 2. Baskı, Cambridge, Cambridge University Press.
• Gemalmaz, Mehmet Semih (2005) Ulusalüstü İnsan Hakları Hukukunun Genel Teorisine Giriş, İstanbul, Legal. Gözlügöl, Said Vakkas/Poyraz, Yasin (2015) "Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Uygulamasında 15 ve 16 Nolu Ek Protokollerle Öngörülen Reform", Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, S: 20, s.59-86.
• Kalabalık, Halil (2009) İnsan Hakları Hukuku, 2. Baskı, Ankara, Seçkin.
• Mıchelot Yogogombaye v. The Republic of Senegal, Başvuru No: 1/2008, <https://www1.umn.edu/humanrts/africa/comcases/1-2008.pdf> s.e.t. 30.05.2016.
• Mireille, Affa'a-Mindzie, Leaders Agree on Immunity for Themselves During Expansion of African Court <https://theglobalobservatory.org/2014/07/leaders-agree-immunity-expansion-african-court/> s.e.t. 30.05.2016.
• Özbudun, Ergun (2011) Türk Anayasa Hukuku, 12. Baskı, Ankara, Yetkin. Romano, Cesare P.R, The International Judiciary in Context <http://www.pict-pcti.org/publications/synoptic_chart/synop_c4.pdf> s.e.t. 23.05.2016.
• Sarkin, Jeremy (2008) "The Role of Regional Systems in Enforcing State Human Rights Compliance", Inter-American and European Human Rights Journal, S:1, No: 2, s. 199-242.
• Yerima, Timothy Fwa (2011) "Comparative Evaluation of the Challenges of African Regional Human Rights Courts", Journal of Politics and Law, S: 4, No: 2, s. 120-127.