TÜRK HUKUKUNDA “HAYATA KAST” SEBEBİ İLE BOŞANMA VE DOĞURDUĞU HUKUKİ SONUÇLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ (TMK M. 162)

Yıl 2020, Sayı: 2, 633 - 676, 29.07.2020

Ahmet Fevzi Kibar

https://doi.org/10.33432/ybuhukuk.707638

Öz

Türk Hukukunda boşanma, Türk Medeni Kanunu (TMK) m. 161-166 arasında öngörülen genel ve özel sebeplerin gerçekleşmesine bağlı bir hukukî sonuçtur. Kanunda öngörülen özel sebeplerden biri de “hayata kast” fiilidir. TMK m. 162’de öngörülen sebebe dayanarak bir boşanmanın gerçekleşmesi için hayata kast olgusunun varlığı şarttır. Hayata kast fiili, maddi ve manevi iki unsurdan oluşmaktadır. Maddi unsur, hayata kast fiilinin meydana gelmesidir. Manevi unsur ise fiilin kast iradesiyle ortaya çıkmasıdır. Hayata kast sebebiyle boşanmanın diğer boşanma sebepleriyle benzeyen sonuçları olduğu gibi bu sebeplerden ayrılan özel sonuçları da vardır. Hayata kast sebebiyle boşanma sonucunda ortaya çıkan sonuçların, eşler ve çocuklar açısından ayrı değerlendirilmesinde fayda vardır. Eşler açısından ortaya çıkan sonuçlar; kişisel ve malî sonuçlar olarak ikiye ayrılır. Mali sonuçlardan bazıları kusur oranına bağlı olarak değişmektedir. Bu sonuçlar için hayata kast fiili önemli bir ölçüt olmaktadır. Çalışmamızda belirttiğimiz sonuçlardan bir kısmı ise özel sonuçlardır. Bu özel sonuçlardan bazıları, TMK m. 181/2 ve 236/2’de öngörülen sonuçlardır.

Anahtar Kelimeler

Boşanma, Hayata Kast, Nafaka, Maddi ve Manevi Tazminat

DIVORCE BY REASON OF "ATTEMPT AGAINST LIFE" AND EVALUATON OF ITS LEGAL RESULTS IN TURKISH LAW (TMK M. 162)

Öz

In Turkish Law divorce is a legal consequence related to the realization of general and special reasons envisaged in article (art.) 161-166 of the Turkish Civil Code (TCC). One of the special reasons foreseen in the law is the "attempt against life" fact. For the realization of a divorce based on the reason provided in TCC (art. 162), the existence of an attempt against life act is essential. The act of attempt against life consists of two material and immaterial elements.
The material element is the act of “attempt against life”. The immaterial element ise that the verb appears with the will of intent. It is useful to evaluate the consequences of divorce due to “attempt against life” separately for spouses and children. Consequences in terms of spouses; It is divided into two as personal and financial results. Some of the financial results vary depending on the fault rate. Act of “attempt against life” is an important criterion for these results. Some of the results we mentioned in our study are special results. A divorce by the reason of “attempt against life” have similar consequences as well as special consequences seperated from these reasons. Some of these results are predicted in TCC (art. 181/2 and 236/2).

Anahtar Kelimeler

Divorce, Attempt Against Life, Alimony, Material and Immaterial Compensation

Kaynakça

• Akgün, M. Zerrin (1949) Boşanma Hukuku, İstanbul, Ahmet Halit Kitabevi.
• Akhan, Burcu (2009) ‘Aile İçi Şiddetin Boşanma Davalarına Etkisi’ (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi, Adlî Tıp Enstitüsü.
• Akıntürk, Turgut, Ateş, Derya (2019) Türk Medenî Hukuku (İkinci Cilt) Aile Hukuku, 21. Baskı, İstanbul, Beta Basım A.Ş.
• Altaş, Hüseyin (2014) Medeni Hukuk Başlangıç Hükümleri (Tmk m. 1-7), Ankara, Yetkin Yayınları.
• Arkan Serim, Azra (2007) “Yoksulluk Nafakası”, İÜHFM, Cilt: LXV, Sayı: 1, 277-302.
• Baran Celep, Ebru (2015) ‘Boşanma Davasının Sonuçları’ (Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi, SBE.
• Biçer Yener, Ilgın (2019) ‘Boşanmada Maddî Tazminat’ (Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi, SBE.
• Budun, Merve (2018) ‘Türk Hukukunda Boşanmanın Eşler Arasındaki Mali Sonuçlarından Maddi Tazminat ve Manevi Tazminat’ (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi, SBE.
• Canarslan, Gökçe (2017) “Hayata Kast, Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranışın, Genel Boşanma Sebepleriyle İlişkisi”, International Journal of Social And Humanities Sciences, Cilt: 1, Sayı: 2, 95-107.
• Çandarlı, Zahid, Berki, Osman Fazıl (1949) Medeni Kanun ve Devletler Hususi Hukukunda Boşanma-Ayrılık, Ankara, Güney Matbaacılık.
• Çitak, Burçak (2016) “Yoksulluk Nafakası”, İÜHFM, Cilt: LXXIV, Sayı: 1, 241-257.
• Demir, Şamil (2014) “Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Artık Değerin Hesaplanması Ve Paylaştırılması”, Ankara Barosu Dergisi, 2014/1, 245-269.
• Doğan, Hande (2016) “Anayasa Mahkemesi’nin Türk Medeni Kanunu 181/II Hükmüne İlişkin Karar İncelemesi”, İAÜHFD, Sayı: 3, Yıl: 2, 137-148.
• Doğan, Pınar Bahar (2014) “Çatışan İki Değer: Haber Verme Hakkı ve Kişilik Hakkı”, Ankara Barosu Dergisi, 2014/4, 475-493.
• Dural, Mustafa, Öğüz, Tufan, Gümüş, Mustafa Alper (2019) Türk Özel Hukuku (Cilt III) Aile Hukuku, 14. Bası, İstanbul, Filiz Kitabevi.
• Eren, Fikret (2019) Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 24. Baskı, Ankara, Yetkin Yayınları.
• Ergün Topçu, Melike (2019) ‘Pek Kötü Davranış Sebebiyle Boşanma’ (Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi, SBE.
• Feyzioğlu, F. Necmeddin (1986) Aile Hukuku, 3. Baskı, İstanbul, Filiz Kitabevi.
• Gelmez, Ezgi (2019) ‘Boşanmanın Mali Sonuçları’ (Yüksek Lisans Tezi), Bahçeşehir Üniversitesi, SBE.
• Gençcan, Ömer Uğur (2015) Boşanma, Tazminat ve Nafaka Hukuku, Ankara, Yetkin Yayınları.
• Güneşlioğlu, Filiz (2009) ‘Boşanma ve Boşanmanın Hukukî Sonuçları’ (Yüksek Lisans Tezi), Bahçeşehir Üniversitesi, SBE.
• Hatemi, Hüseyin, Serozan, Rona (1993) Aile Hukuku, İstanbul, Filiz Kitabevi.
• Kaçak, Nazif (2009) Boşanma Davalarında Maddî ve Manevî Tazminat ile Yoksulluk Nafakası, 2. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
• Karabulut, Ayşe Kübra (2018) Türk Medeni Kanunu’ nun 162. ve 163. Maddelerine Dayanılarak Açılan Boşanma Davaları, 1. Baskı, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık.
• Kartal, Nagihan (2019) ‘Türk Hukukunda Yoksulluk Nafakası’ (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Medipol Üniversitesi, SBE.
• Kaya, Mine (2010) “Telekomünikasyon Alanında Kişilik Haklarının Korunması”, Ankara Barosu Dergisi, 2010/4, 279-334.
• Kıcalıoğlu, Mustafa (2002) “4721 Sayılı Yeni Türk Medeni Kanunu’ na Göre Boşanma Halinde Maddi ve Manevi Tazminat”, Ankara Barosu Dergisi, 2002/2, 39-53.
• Kılıçoğlu, Ahmet M. (2019) Aile Hukuku, 4. Bası, Ankara, Turhan Kitabevi.
• Kırmızı, Ali E. (2009) ‘Boşanmanın Sonuçlarından Maddi ve Manevi Tazminat’ (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Kültür Üniversitesi, SBE.
• Kucuroğlu, Zeynep (2011) ‘Boşanmanın Kişisel Sonuçları’ (Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi, SBE.
• Oğuzman, M. Kemal, Barlas, Nami (2019) Medenî Hukuk (Giriş, Kaynaklar, Temel Kavramlar), 25. Bası, İstanbul, Vedat Kitapçılık.
• Oğuzman, Kemal, Dural, Mustafa (1998) Aile Hukuku, 2. Bası, İstanbul, Filiz Kitabevi, 1998.
• Okan Koç, Yasemin (2019) ‘Hayata Kast, Pek Kötü Veya Onur Kırıcı Davranış Sebebi ile Boşanma’ (Yüksek Lisan Tezi), İstanbul Kültür Üniversitesi, Lisans Eğitim Enstitüsü.
• Oşar Şahin, Aslı (2015)‘Boşanma Sebeplerinde Kusur İlkesi’ (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Ticaret Üniversitesi, SBE. Öcal, Mesut (2019). Yoksulluk Nafakasının Süresi. İstanbul, On İki Levha Yayıncılık.
• Özden, Salih (2010) ‘Boşanma Sebepleri Bakımından Aile İçi Şiddet’ (Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi, SBE.
• Özdizlekli, Bahriye (2019) ‘Boşanma Davasının Eşin Mirasçılığına Etkisi’ (Yüksek Lisans Tezi), Kırıkkale Üniversitesi, SBE.
• Öztürk, Ali (2015) Aile Hukuku’nda Ayrılık – Türk Hukuku’nda Ayrılık Hükmü Şartları ve Sonuçları, 1. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
• Özyazgan, Özge (2019) ‘Yoksulluk Nafakası’ (Yüksek Lisans Tezi), Hasan Kalyoncu Üniversitesi, SBE.
• Serin Of, Emine (2008) ‘Boşanmanın Mali Sonuçları’ (Yüksek Lisans Tezi), Selçuk Üniversitesi, SBE.
• Serozan, Rona (2017) Medeni Hukuk (Genel Bölüm/Kişiler Hukuku), 7. Bası, İstanbul, Vedat Kitapçılık.
• Somkan Fırat, Aylin (2019) ‘Yoksulluk Nafakası’ (Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi, SBE.
• Taş Korkmaz, Hülya (2014) “Boşanma Davasında Sağ Kalan Eşin Bu Sıfatla Mirasçılığına Son Vermek Amacıyla Mirasçılar Tarafından Davaya Devam Edilmesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 16, Özel Sayı, 1413-1482.
• Tekinay, Selâhattin Sulhi (1990) Türk Aile Hukuku, 7. Baskı, İstanbul, Filiz Kitabevi.
• Topuz, Seçkin (2012a) Boşanma Davasının Eşin Mirasçılığına Etkisi, Ankara, Yetkin Yayınları.
• Topuz, Seçkin (2012b) “Boşanma Davasında Sağ Kalan Eşin Mirasçılık Sıfatını Kaybetmesinin (TMK m.181 f.2) Miras Hakkını Koruyan Anayasa’nın 35. Maddesi Yönünden İncelenmesi”, İÜHFM, Cilt: LXX, Sayı: 2, 221-256.
• Tutumlu, Mehmet Akif (2002) “Boşanma Davası Sürerken Davacının Ölümü Nedeniyle Mirasçıların Davayı Takibi Yönünden Uygulanması Gereken Usul Kuralları”, Ankara Barosu Dergisi, 2002/2, 111-127.
• Tutumlu, Mehmet Akif (2009) Teorik ve Pratik Boşanma Yargılaması Hukuku (Cilt II), 2. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
• Velidedeoğlu, Hıfzı Veldet (1965) Türk Medeni Hukuku (Cilt II) Aile Hukuku, 5. Bası, İstanbul, Nurgök Matbaası. Yarayan, Ali (2013) Türk Medeni Hukuku Temel Bilgiler, Ankara, Yetkin Yayınları.
• Yıldırım, Edanur (2019) ‘Yasal Mal Rejiminin Tasfiyesinden Doğan Katılma Alacağı Hakkı ve Özellikleri’ (Yüksek Lisans Tezi), Yaşar Üniversitesi, SBE.
• Yokuş Memişoğlu, Selda (2019) ‘Boşanmanın Çocuklar Bakımından Kişisel Sonuçları’ (Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi, SBE.
• Zararsız, Abdulmuttalip (2019) ‘Boşanma Davalarında Maddi ve Manevi Tazminat’ (Yüksek Lisans Tezi), Hasan Kalyoncu Üniversitesi, SBE.