THE QUESTION OF WHICH LABOUR CONTRACT CAN BE MADE BETWEEN FOUNDATION HIGHER EDUCATION INSTITUTIONS AND ACADEMIC STAFF

Yıl 2022, Sayı: 1, 145 - 188, 31.01.2022

Seracettin Göktaş

https://doi.org/10.33432/ybuhukuk.1003764

Cited By: 1

Öz

In line with the additional article 2 of the Higher Education Law No. 2547, higher education institutions can recruit their academic staff in accordance with the procedures and principles in this Law. According to the additional article 5 of the Higher Education Law, the relationship between foundation higher education institutions and academic staff is based on a contract. If the contract between foundation higher education institutions and academic staff is qualified as a labour contract, the legal problem arises whether a fixed-term labour contract can be made with academic staff. Article 11 of the Labour Law No. 4857 limited the freedom of the employer to conclude a fixed- term labour contract. Accordingly, a fixed-term labour contract can only be concluded if there are objective conditions. In case there is a legal regulation stating that the contract must be concluded for a fixed period according to the doctrine and practice, the existence of objective conditions is not sought. Since it is regulated in the Higher Education Law that doctoral lecturers, assistant professors, and research assistants hired as lecturers can be appointed on a temporary basis, the contract must be made with them for a fixed period. On the other hand, since the education and training activities are continuous, a fixed-term labour contract cannot be made with the academic staff who work in the position of associate professor and professor, unless there are objective conditions.

Anahtar Kelimeler

Foundationa Higher Education Institutions, University, Academic Staff, Labour Contract, Fixed-Term Labour Contract

VAKIF YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI İLE AKADEMİK PERSONEL ARASINDA BELİRLİ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİ YAPILIP YAPILAMAYACAĞI SORUNU

Öz

2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun ek 2’nci maddesine göre vakıf yükseköğretim kurumları öğretim elemanlarını bu Kanun’daki usul ve esaslara göre temin edebilirler. Yükseköğretim Kanunu’nun ek 5’inci maddesine göre, vakıf yükseköğretim kurumları ile öğretim elemanları arasındaki ilişki, sözleşmeye dayanmaktadır. Vakıf yükseköğretim kurumları ile öğretim elemanları arasında kurulan sözleşmenin iş sözleşmesi olarak nitelendirilmesi halinde bunlarla belirli süreli iş sözleşmesi yapılıp yapılamayacağı hukuki sorunu ortaya çıkmaktadır. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 11’inci maddesi, işverenin belirli süreli iş sözleşmesi yapma özgürlüğünü sınırlandırmıştır. Buna göre, ancak objektif şartların bulunması halinde belirli süreli iş sözleşmesi yapılabilir. Öğreti ve uygulamaya göre sözleşmenin belirli süreli yapılması gerektiğine ilişkin kanuni bir düzenleme bulunması halinde objektif şartların varlığı aranmaz. Yükseköğretim Kanunu’nda doktor öğretim üyeleri, öğretim üyesi pozisyonunda işe alınan öğretim görevlileri ve araştırma görevlilerinin süreli olarak atanabilecekleri düzenlenmiş bulunduğundan, bunlarla yapılan sözleşmenin belirli süreli olması gerekir. Buna karşılık, eğitim-öğretim faaliyeti süreklilik arz ettiğinden, objektif şartlar bulunmadıkça, doçentlik ve profesörlük pozisyonunda görev yapan öğretim üyeleri ile belirli süreli iş sözleşmesi yapılamaz.

Anahtar Kelimeler

Vakıf Yükseköğretim Kurumları, Üniversite, Akademik Personel, İş Sözleşmesi, Belirli Süreli İş Sözleşmesi

Kaynakça

• Ağar, Serkan (2006) “Kamu Kurumları (Hizmet Yerinden Yönetim Kuruluşları) Teorisi”, TBB Dergisi, S:65, 2006.
• Aküzüm, Hüseyin Ural (2016) “Kamu Hukuku Açısından Vakıf Yükseköğretim Kurumları (Yasal Dayanakları ve Tüzel Kişiliği)” (Doktora), İstanbul Kültür Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Akyıldız, Ali (2003) “Vakıf Üniversiteleri”, Bilgi Toplumunda Hukuk, Ünal Tekinalp’a Armağan, C:3, Beta Yayınları, s.459-500.
• Akyılmaz, Bahtiyar/Sezginer, Murat/Kaya, Cemil (2018) Türk İdare Hukuku, 9.Baskı, Ankara, Savaş Yayınları.
• Akyigit, Ercan (2008) İş Kanunu Şerhi, C:I, 3.Baskı, Ankara, Seçkin Yayınları.
• Alpagut, Gülsevil (1998) Belirli Süreli Hizmet Sözleşmesi, İstanbul, TÜHİS Yayınları.
• Alpagut, Gülsevil (2004) “4857 Sayılı Yasa Çerçevesinde Belirli Süreli İş Sözleşmesi”, MESS Mercek Dergisi, S:33, s.73-91.
• Alpagut, Gülsevil (2012) “İş İlişkisinin Kurulması, Hükümleri ve İşin Düzenlenmesi Açısından Yargıtay’ın 2010 Yılı Kararlarının Değerlendirilmesi”, Ankara, Kamu-İş.
• Alpaydın, Yusuf/Türkmenoğlu, Gözde (2018) “Türk Üniversitelerinde Öğretim Üyeliğine Yükseltme ve Atama Kriterlerinin İncelenmesi”, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, C:47, S:47, s.1-21.
• Başbuğ, Aydın/Yücel Bodur, Mehtap (2021) İş Hukuku, 6.Baskı, İstanbul,Beta Yayınları.
• Başterzi, Süleyman (2006) “Avrupa Birliği Konseyinin 99/70 Sayılı Yönergesi Işığında Belirli Süreli İş Sözleşmesi Yapma Koşulları ve 4857 Sayılı İş Kanunun Öngördüğü Sistem”, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Türk Milli Komitesi 30.Yılı Armağanı.
• Bozkurt Gümrükçüoğlu, Yeliz (2012) Türk İş Hukukunda Belirli Süreli İş Sözleşmesi, İstanbul, Vedat Yayıncılık.
• Bozkurt Gümrükçüoğlu, Yeliz (2016) “5580 Sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu Kapsamında Yapılan Zincirleme İş Sözleşmesinin Sona Ermesinde Kıdem Tazminatı”, Karar İncelemesi, C:74, Prof. Dr. Fevzi Şahlanan’a Armağan, s.223-249.
• Canbolat, Talat (2007) “Mevzuatta Öngörülen Bazı Sözleşme Türlerinin 4857 Sayılı İş Kanununun Belirli Süreli İş Sözleşmesine İlişkin Esasları Yönünden Değerlendirilmesi”, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, S:13, s.188-219.
• Canbolat, Talat/Erener, Ebru (2017) “Asgari Süreli İş Sözleşmelerinde Cezai Şart”, İş ve Hayat Dergisi, S:5.
• Cengiz (Urhanoğlu), İştar (2008) “4857 sayılı İş Kanununun Avrupa Birliğinin 18 Mart 1999 Tarihli Belirli Süreli Çalışma Hakkında Çerçeve Anlaşmasına Göre Değerlendirilmesi”, Kamu-İş, C:10, S:1.
• Çağlayan, Ramazan (2016) “Hukukumuzda Kamu Tüzel Kişiliği Kavramı ve Kıstasları”, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, S:7, s.373-398.
• Çelik, Nuri/Caniklioğlu, Nurşen/Canbolat, Talat (2020) İş Hukuku Dersleri, 33.Baskı, İstanbul, Beta Yayınları.
• Damar, Ceren (2018) İş Sözleşmesinde Süre Belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, <http://earsiv.cankaya.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/20.500.1241 6/ 1876/Ceren%20Damar.pdf?sequence=1&isAllowed=y>, s.e.t 30.09.2021.
• Demircioğlu, A. Murat/Kaplan, Hasan Ali (2013) “Uyuşmazlık Mahkemesi’nin 21.5.2012, 5.11.2012 ve 24.12.2012 Tarihli Kararları Işığında Vakıf Üniversitelerinde Görev Yapmakta Olan Öğretim Üyeleri İle Üniversiteler Arasındaki Sözleşmelerin Hukuki Niteliği”, DEÜHFD, C:15, Özel Sayı, s.51-80.
• Doğan Yenisey, Kübra (2009) “Bireysel İş İlişkisinin Kurulması ve İşin Düzenlenmesi Açısından Yargıtay’ın İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi 2006, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Türk Milli Komitesi, Ankara.
• Doğan Yenisey, Kübra (2018) Yargıtay’ın İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Kararlarının Değerlendirilmesi 2017, Genel Görüşme, İstanbul.
• Ekonomi, Münir (2006) “4857 Sayılı Kanun Hükümlerine Göre Belirli Süreli İş Sözleşmelerinin Hukuka Uygunluğu (I)-Kavram Süre ve Yenileme”, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, S:9, s.15-32.
• Ekonomi, Münir (2007) “4857 Sayılı Kanun Hükümlerine Göre Belirli Süreli İş Sözleşmelerinin Şekil Yönünden Hukuka Uygunluğu (II/1)”, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, S:15, s.892-905.
• Ekonomi, Münir (2009), “İş İlişkisinin Kurulması ve İşin Düzenlenmesi”, Genel Görüşme, Yargıtay’ın İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi 2007, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Derneği (Türk Milli Komitesi) İstanbul.
• Eyrenci, Öner/Taşkent, Savaş/Ulucan, Devrim/Baskan, Esra (2020) İş Hukuku, 10.Baskı, İstanbul, Beta Yayınları.
• Giritli, İsmet/Bilgen, Pertev/Akgüner, Tayfun/Berk, Kahraman (2015) İdare Hukuku, 7.Baskı, Der Yayınları.
• Göktaş, Seracettin (2021) “Vakıf Üniversiteleri ile Öğretim Elemanları Arasında Yapılan Sözleşmenin Hukuki Niteliği”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C:29, S:1, s.581-621.
• Gözler, Kemal (2010) İdare Hukukuna Giriş, 12.Baskı, Bursa, Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Gözler, Kemal (2018) “Kamu Tüzel Kişiliği Kavramı Neye Yarar? K. Begüm İsbir”in Kamu Tüzel Kişiliği İsimli Doktora Tezinin Düşündürdükleri”, <http://www.idare.gen.tr/kamu-tuzel-kisiligi.pdf.> s.e.t. 16.11.2021.
• Güler, Mikdat (2004) Belirli Süreli İş Sözleşmesinde Objektif Neden Kavramı ve Çalışma Koşullarının Esaslı Tarzda Değiştirilmesi, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, S:2, s.545-559.
• Güler, Mikdat (2005) “Belirli Süreli İş Sözleşmesi”, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, S:5, s.28-82.
• Günday, Metin (2015) İdare Hukuku, 10.Baskı, Ankara, İmaj Yayınevi.
• Güzel, Ali/Ertan, Emre (2008) “Avrupa Birliği Hukukunda ve Özellikle Avrupa Toplulukları Adalet Divanı (ATAD) Kararlarında Belirli Süreli İş Sözleşmesinin Yapılma ve Yenilenme Koşulları”, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, S:18, s.397-416.
• İzmirlioğlu, Fatma Ayça (2017) Vakıf Üniversitelerinde Çalışan Akademik Personelin Hukuki Statüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir, 2017.
• Kahraman, Uğur Hakan (2011) Belirli Süreli Sözleşmelerde Objektif Neden Koşulu, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, S:30, s.505- 515.
• Keser, Hakan (2007) “Kamu Kesiminde Geçici İşçi İstihdamının 4857 sayılı İş Kanunu’nun 11 inci Maddesi Karşısındaki Durumu”, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, S:14, s.606-620.
• Keser, Hakan (2018) “Özel Öğretim Kurumlarında Görev Yapan Eğitim Personelinin İş Sözleşmelerinin Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurul Kararı Kapsamında Değerlendirilmesi”, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, S:59, s.795-827.
• Mollamahmutoğlu, Hamdi (1995) Hizmet Sözleşmesi, Ankara.
• Mollamahmutoğlu, Hamdi/Astarlı, Muhittin/Baysal, Ulaş (2014) İş Hukuku, 6.Baskı, Ankara, Turhan Kitabevi.
• Narmanlıoğlu, Ünal (2012) “Belirli Süreli İş Sözleşmesini Sona Erdiren Olgular ve İşlemler”, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, S:35, s.3-23.
• Narmanlıoğlu, Ünal (2014) İş Hukuku, Ferdi İş İlişkileri I, 5.Baskı, İstanbul, Beta Yayınları.
• Sarıbay Öztürk, Gizem (2019) “5580 Sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu Işığında Özel Okul Öğretmenlerinin Kıdem Tazminatı Hakkı”, Press Academia Procedia, C:10, S:1, s.56-62.
• Sur, Melda (2018) İş İlişkisinin Kurulması, Hükümleri ve İşin Düzenlenmesi, Yargıtay’ın İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Kararlarının Değerlendirilmesi 2017, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Derneği, 23-24 Kasım 2018, İstanbul.
• Sümer, Haluk Hadi (2019) İş Hukuku Uygulamaları, 7.Baskı, Ankara, Seçkin Yayınları.
• Sümer, Haluk Hadi (2020) İş Hukuku, 25.Baskı, Ankara, Seçkin Yayınları.
• Süzek, Sarper (2001) “İş Akdinin Türleri”, MESS Mercek Dergisi, Nisan 2001, S:22, s.17-35.
• Süzek, Sarper (2020) İş Hukuku, 19.Baskı, İstanbul, Beta Yayınları.
• Şahankaya, Sarp (2016) “Belirli Süreli İş Sözleşmeleri”, Ankara Barosu Dergisi, S:4, s.179-208.
• Taşkent, Savaş (2006) “Belirli Süreli İş Sözleşmelerinin Yapılabilmesi”, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, S:9, s.34-39.
• Taşkent, Savaş (2009) “Belirli Süreli İş Sözleşmeleri Üzerine-Tekrar”, Sicil İş Hukuku Dergisi, S:13, s.5-18.
• Tekinsoy, M. Ayhan/Mısır, Mustafa Bayram (2012) “Öğretim Üyeliğine Atanma Sürecinin Başlangıcı, Ek Koşullar ve Jüri Raporları”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C:61, S:1, s.351-382.
• Tuncay, A. Can (2003) “İş Sözleşmesinin Türleri ve Yeni İstihdam Biçimleri”, Yeni İş Yasası Sempozyumu, İstanbul-Barosu/Galatasaray Üniversitesi, İstanbul, s.125-146.
• Tuncay, A. Can (2011) “Belirli Süreli İş Sözleşmesinin İşverence Feshi Kararının İncelenmesi”, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, S:31, s.899-912.
• Ulucan, Devrim (2002) “4857 Sayılı Kanun’a Göre İş Sözleşmesi Türleri”, Yeni İş Yasası, Türkiye Toprak İşverenleri Sendikası, İstanbul, s.35-65.
• Uz, Abdullah (2013) “Sehven mi, Kasten mi?: Kanun Koyucu ya Açıkça Anayasaya Aykırı Bir Düzenleme Yapmış ya da Zımnen Vakıf Yükseköğretim Kurumlarının Kamu Tüzel Kişiliğini Sona Erdirmiştir”, TBB Dergisi, S:108.
• Yıldırım, Turan/Samuray, Figen (2010) “Vakıf Üniversitesi Öğretim Elemanlarının Hukuki Statüsü”, T.C. Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S:1, s.81-95.
• Yıldız, Gaye Burcu (2011) “Güvenceli Esneklik ve 4857 Sayılı İş Kanunu”, Prof. Dr. Sarper Süzek’e Armağan, C:I, İstanbul, s.203-231.
• Yıldız, Gaye Burcu (2019) “Atipik Çalışma Kavramı Çerçevesinde Bağımlılık İlişkisinin Değerlendirilmesi”, Prof. Dr. Savaş Taşkent’e Armağan, İstanbul, s.781-810.
• Yiğit, Yusuf (2012) “Belirli Süreli İş Sözleşmesi Yapma Serbestisi ve Bu Serbestinin Sınırları”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C:14, S:2, s.101-166.
• Yorulmaz, Çiğdem (2010) “Belirli Süreli İş Sözleşmesinin Tanımı, Şekil Şartı, Sözleşme Yapma Serbestisi ve Sınırları”, Çalışma ve Toplum Dergisi, 2010/1, s.203-220.