AN ANALYSIS OF THE COURT OF CASSATION’S DECISION WHICH ACCEPTS THAT THE ACTION FOR ANNULMENT OF OBJECTION IS SUBJECT TO COMPULSORY MEDIATION

Yıl 2022, Cilt: Prof. Dr. M. Fatih UŞAN'a Dekanlıkta 10. Yıl Anısına Teşekkür Armağanı Sayı: 2022-2, 1743 - 1773, 12.09.2022

Nuriye Şeyma Akyel

https://doi.org/10.33432/ybuhukuk.1111885

Öz

The Code of 7155 has added the rule of compulsory mediation to the
Turkish Commercial Code. It’s regulated that some commercial disputes are
subject to the mediation process just before filing a lawsuit. This regulation
mainly aspires to enable the parties to get rid off the contradictions in a short
term with less expenses. However, the action for annulment of objection related
to commercial disputes may not appropriate for the compulsory mediation.
The decision enacted by the Court of Cassation, argued that the action for
annulment of objection is subject to the compulsory mediation rule. However,
it should be analyzed whether the action for annulment of objection is suitable
for this rule. If the action for annulment of objection is not suitable for the
compulsory mediation this practice may cause consequences in contrary to the
aims of the rule.

Anahtar Kelimeler

Action for Annulment of Objection, Mediation, Compulsory Mediation, Proceeding Without Judgement

İTİRAZIN İPTALİ DAVASINI DAVA ŞARTI OLARAK ARABULUCULUK KAPSAMINDA DEĞERLENDİREN BİR YARGITAY KARARININ İNCELENMESİ

Öz

7155 sayılı Abonelik Sözleşmesinden Kaynaklanan Para Alacaklarına
İlişkin Takibin Başlatılması Usulü Hakkında Kanun ile Türk Ticaret
Kanunu’na 5/A maddesi eklenerek ticari davalardan konusu bir miktar paranın
ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açmadan önce
arabulucuya başvurma zorunluluğu getirilmiştir. Anılan düzenlemede
kullanılan ifade, kuralın farklı şekilde anlamlandırılmasına müsait olup bölge
adliye mahkemeleri nezdinde farklı uygulamalar doğmasına sebep olmuştur.
İnceleme konusu karar, ticari niteliği haiz itirazın iptali davasının dava şartı
arabuluculuk kuralına tabi olup olmadığı hususunda bölge adliye
mahkemelerince verilen farklı yöndeki kararların uyumlaştırılması talebi
üzerine Yargıtay 23. Hukuk Dairesi tarafından tesis edilmiştir. Kararda, dava
şartı arabuluculuk uygulamasının avantajlarına işaret edilerek bir miktar para
ödemesine ilişkin alacak ve tazminat talebine dayanan itirazın iptali davasının
bu uygulamaya tabi olduğu görüşü benimsenmiştir. Oysa, hukuki niteliği
itibarıyla icra hukukuna özgü bir dava olan ve ilgili olduğu icra takibi ile sıkı
bağlantı içerisindeki itirazın iptali davasını başka herhangi bir değerlendirme
yapmadan bu uygulamaya tabi tutmak, düzenleme ile amaçlananın aksine
yargılamanın hızlı ve masrafsız şekilde çözülmesi amacından uzak sonuçlar
doğmasına sebebiyet verebilir.

Anahtar Kelimeler

İtirazın İptali Davası, Arabuluculuk, Dava Şartı Olarak Arabuluculuk, İlamsız İcra Takibi.

Kaynakça

• Arslan, Ramazan/Yılmaz, Ejder/Taşpınar-Ayvaz, Sema/Hanağası, Emel (2021) İcra ve İflas Hukuku, 7. Baskı, Yetkin, Ankara.
• Atalı, Murat/Erdoğan, Ersin (2020) “Türk Ticaret Kanunu’nun 5/A Maddesi Çerçevesinde Menfi Tespit Davaları Sorunu”, ÇÜHFD <https://021123mu0-y-https-www-jurix-com-tr.proxy.cankayaelibrary. com/article/20707> s.e.t. 10.1.2022.
• Atalı, Murat/Ermenek, İbrahim/Erdoğan, Ersin (2022) İcra ve İflas Hukuku, 5. Bası, Yetkin, Ankara. (Atalı/Ermenek/Erdoğan (2022))
• Atalı, Murat/Ermenek, İbrahim/Erdoğan, Ersin (2021) Medeni Usul Hukuku, 4. Bası, Yetkin, Ankara. (Atalı/Ermenek/Erdoğan (2021))
• Atalı, Murat/Korkut, Serra M. (2019) “İtirazın İptali ve Takipli İflasta İflas Davasının Islah Yoluyla Doğrudan İflasa Dönüştürülmesi Mümkün Müdür?”, MİHDER <https://0210u3n0k-y-https-legal-comtr. proxy.cankayaelibrary. com/Book/VMbfPDOHTEOIaR38Vsrw9w/8e0b4f9ca37a4d91a 5d842e43532bf95> s.e.t.15.1.2022.
• Börü, Levent (2012) “Dava Konusu Kavramı ve Teoriler”, BATİDER, <https://www.jurix.com.tr/article/6818> s.e.t.10.1.2022.
• Budak, Ali C. (2019) “Ticari Davalarda Dava Şartı Olarak Arabuluculuk”, MİHDER <https://0210u3n0k-y-https-legal-com-tr.proxy.cankayaelibrary. com/Book/VMbfPDOHTEOIaR38Vsrw9w/3a1e64fd3c6b4775 87129a84c4bf66cb> s.e.t.12.1.2022.
• Çağa, Tahir (1979) “Ödeme Emrine İtirazın İptaline Dair”, BATİDER 1976 C VIII S. 3.
• Ekmekçi, Ömer/Özekes, Muhammet/Atalı, Murat/Seven, Vural (2019) Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk, On İki Levha, İstanbul.
• Eminoğlu, Cafer/Erdoğan, Ersin (2020) Ticari Uyuşmazlıklarda İhtiyari ve Dava Şartı (Zorunlu) Arabuluculuk, Adalet, Ankara.
• Erdoğan, Ersin (2020) Medeni Usul Hukuku Kurallarının Yer Bakımından Uygulanması, 2. Baskı, Yetkin, Ankara.
• Erdoğan, Ersin (2017) “7036 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu’nda Öngörülen Zorunlu Arabuluculuk ve Hak Arama Özgürlüğü Açısından Değerlendirilmesi, İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi”, <https://0210u3n3n-y-https-legal-com-tr.proxy.cankayaelibrary. com/Book/VMbfPDOHTEOIaR38Vsrw9w/aec177ba6db34063 affc2d11922a3fd1> s.e.t.20.1.2022.
• Ermenek, İbrahim/Azaklı-Arslan, Betül (2020) “İcra ve İflas Hukuku Açısından Ticari Davalarda Arabulucuya Başvuru Zorunluluğu (TTK m 5/A)”, Türkiye Barolara Birliği Dergisi <http://tbbdergisi.barobirlik.org.tr/m2020-148-1915> s.e.t.7.1.2022. Ermenek, İbrahim (2014) Medeni Usul Hukukunda Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması, Yetkin, Ankara.
• Gözler, Kemal (2013) “Yorum İlkeleri”, <https://www.anayasa.gen.tr/yorumilkeleri- kitaptan.pdf> s.e.t.25.07.2022.
• Hanağası, Emel (2009) Davada Menfaat, Yetkin, Ankara.
• Koçyiğit, İlker/Bulur, Alper (2019) Ticari Uyuşmazlıklarda Dava Şartı Arabuluculuk, Adalet Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• Kurt Konca, Nesibe (2018) “Ticari Uyuşmazlıklarda Dava Şartı (Zorunlu Arabuluculuk)”, Seta Perspektif <https://setav.org/assets/uploads/2019/01/225.pdf> s.e.t.15.1.2022. Kuru, Baki (2013) İcra ve İflas Hukuku El Kitabı, Adalet, İstanbul.
• Oğuzman, Kemal/Barlas, Nami (2019) Medeni Hukuk, Giriş, Kaynaklar, Temel Kavramlar, 25. Bası, Vedat, İstanbul.
• Özekes, Muhammet (2021) Temel Hukuk Bilgisi, 11. Bası, On İki Levha, İstanbul.
• Özekes, Muhammet (2009) İcra Hukukunda Temel Haklar ve İlkeler, Adalet, Ankara.
• Paslı, Ali (2019) Ticari İşletme ve Ticaret Şirketleri Bakımından Zorunlu Arabuluculuğun Değerlendirilmesi: Türk Ticaret Kanunu 5/A Maddesinin Yorumlanması (Ed. Süral- Efeçınar, Ceyda/Yardım, M. Ertan), Seçkin, Ankara.
• Pekcanıtez, Hakan/Atalay, Oğuz/Sungurtekin-Özkan, Meral/Özekes, Muhammet (2021) İcra ve İflas Hukuku Ders Kitabı, 8. Baskı, On İki Levha, İstanbul.
• Rüzgaresen, Cumhur (2013) Medeni Muhakeme Hukukunda Usul Ekonomisi İlkesi, Yetkin, Ankara.
• Saraç, Şükrü (2019) İnşaat Sektöründeki Uyuşmazlıkların Arabuluculuk Yöntemiyle Çözümlenmesi, İnşaat Sanayii Dergisi <https://intes.org.tr/wpcontent/ uploads/2020/07/insandergi173baskioncesi-1.pdf> s.e.t.15.1.2022.
• Tanrıver, Süha (2022) Hukuk Uyuşmazlıkları Bağlamında Arabuluculuk, 2. Bası, Yetkin, Ankara.
• Tanrıver, Süha (2021) Medeni Usul Hukuku, C. 2, Yetkin, Ankara. Tanrıver, Süha (2020) “Dava Şartı Arabuluculuk Üzerine Bazı Düşünceler”, TBB Dergisi, <http://tbbdergisi.barobirlik.org.tr/m2020-147-1905> s.e.t.12.1.2022.
• Tanrıver, Süha (2007) Medeni Usul Hukukunda Derdestlik İtirazı, 2. Bası, Adalet, Ankara.
• Yardım, M. Ertan (2019) “Ticari Uyuşmazlıklarda Zorunlu Arabuluculuğa Başvuru, Ticari Uyuşmazlıklarda Zorunlu Arabuluculuk”, (Ed. Süral- Efeçınar, Ceyda/Yardım, M. Ertan), Seçkin, Ankara.
• Yıldırım, M. Kamil/Deren-Yıldırım, Nevhis (2009) İcra ve İflas Hukuku, Beta, İstanbul.
• Yılmaz, Abdülhamit (2018) “Bölge Adliye Mahkemesi Kararları Işığında Ticari Davalarda Zorunlu Arabuluculuk ve Tüketici Kredisi Sözleşmeleri”, <https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/12801 68> s.e.t 12.01.2022.
• Yılmaz, Ejder (2016) İcra ve İflas Kanunu Şerhi, Yetkin, Ankara.
• Yılmaz, Ejder (2009) “İtirazın İptali Davasının Hukuki Niteliği”, Prof. Dr. Saim Üstündağ Armağanı, Adalet, Ankara.