Hâkimin hukuku re’sen uygulaması, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 33. maddesi gereğince, hâkime verilmiş bir ödevdir. Kanunda, bu ilkenin yalnızca ilk derece yargılamasıyla sınırlı olarak uygulanması zorunluluğu bulunmamaktadır. Bu nedenle, bu ilkenin kanun yolu aşaması için de geçerli olduğunun kabulü gerekir. Fakat “hâkimin hukuku re’sen uygulaması ilkesi”nin istinaf incelemesi bakımından nasıl yorumlanması gerektiği, izaha muhtaç bir husustur. Zira Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 355. maddesine göre istinaf incelemesinin, kamu düzenine aykırılık istisnası bir kenara, dilekçede belirtilen hususlarla sınırlı olarak yapılması gerekmektedir. Bu yönüyle söz konusu hükmün, yargılamaya hâkim temel ilkelerden olan hâkimin hukuku re’sen uygulama ilkesini göz ardı ettiğini söylemek mümkündür.
Bununla birlikte, istinaf incelemesinden farklı olarak temyiz incelemesinde, temyiz sebeplerine bağlı olmaksızın incelemenin yapılacağını düzenleyen Hukuk Muhakemeleri Kanunu m. 369 hükmü sebebiyle, istinafta ileri sürülmeyen hususların Yargıtay tarafından ele alınıp alınamayacağı sorunu
doğmaktadır.
İstinaf hakimin hukuku re’sen uygulaması ilkesi temyiz kanun yolu sebebe bağlılık
Iura novit curia is a duty of the judge according to article 33 of Code of Civil Procedure. In this code, this principle is not obligated only by the court of first instance, it also needed to be accepted valid for legal remedy process. But the principle of iura novit curia needed to be explained in terms of appealing
procedure. One of the prevailing principles of judging iura novit curia, needs to be explained in view of the examination of courts of appeals. According to the article 355 of Code of Civil Procedure, appealing procedure, except contradiction to public order, restricted by the content of the petition. It could be told that, this article of the code takes no account of the judging principle iura novit curia. However, in the cassation procedure, in contrast of the appealing procedure, because of the article 369 of Code of Civil Procedure, which regulates the examination must be done without the content of the petition, the question of The Court of Cassation should or should not examine the points that are not mentioned in the appealing process.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Hukuk |
Bölüm | ÖZEL HUKUK MAKALELERİ |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 12 Eylül 2022 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: Prof. Dr. M. Fatih UŞAN'a Dekanlıkta 10. Yıl Anısına Teşekkür Armağanı Sayı: 2022-2 |